Είδαμε χτες –μάλλον από σπόντα την ταινία “la ragazza nella nebbia” (2017 –έγινε αμέσως και επιτυχημένη ομώνυμη σειρά) στην «κρατική» ΕΡΤ, με στόρι που διαδραματίζεται στις μέρες μας -ένα ομιχλώδες βράδυ Φλεβάρη.
Ξεκινάει με τον γιατρό Φλόρες (Jean Reno) να δέχεται ένα τηλεφώνημα από το νοσοκομείο όπου υπηρετεί ως ψυχίατρος, μετά από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα και χρειάζεται να μιλήσει σε έναν άντρα σε προφανή σύγχυση, ο οποίος λέει ότι δεν θυμάται τίποτα από όσα έκανε πριν.
Όταν φτάνει στο σημείο, ο γιατρός καταλαβαίνει αμέσως γιατί τον κάλεσαν επειγόντως: οδηγός είναι ο επιθεωρητής Vogel (ο πολυβραβευμένος Toni Servillo -η αρσενική μούσα του Πάολο Σορεντίνο), ο οποίος ασχολήθηκε με μια δραματική υπόθεση ειδήσεων, τη μυστηριώδη εξαφάνιση της 16χρονης Anna Lou, που συγκλόνισε ένα μικρό χωριό κρυμμένο μονίμως στην ομίχλη μέσα σε μια κοιλάδα των Άλπεων το Avechot κατά τις διακοπές των Χριστουγέννων.
Το γεγονός συγκλονίζει αρχικά την –κλειστή, κοινότητα και κατόπιν όλη την χώρα, καθώς πρόκειται για μια κοπέλα “του κατηχητικού”, αλλά κι επειδή στην περιοχή εκείνη, δεν συμβαίνει ποτέ τίποτα…
Ο ιδιόρρυθμος επιθεωρητής αναλαμβάνει την υπόθεση και σύντομα φτάνει στην “λύση”! …αμ δε!
H κοπέλα δεν μπορεί να βρεθεί –από την αρχή αφήνεται να εννοηθεί πως είναι νεκρή, το ίδιο και ο ένοχος-δολοφόνος, όντας ένας καθηγητής που μόλις μετακόμισε εκεί με την οικογένειά του, ένας άνθρωπος υπεράνω κάθε υποψίας!
Ο Vogel με μια συγκεκριμένη τακτική που -με νοσηρή αίσθηση εμπλέκει τα μέσα επικοινωνίας, καταφέρνει να τον παγιδεύσει και να τον ενοχοποιήσει! Όμως πολύ γρήγορα θα αποδειχτεί πως τίποτα δεν είναι όπως αρχικά πίστεψε. Από εκείνο το σημείο κι ύστερα, οι ανατροπές θα διαδέχονται η μία την άλλη μέχρι το –πραγματικά ευφάνταστο και διαβολικό τελείωμα.
Σκανδιναβικό νουάρ
Με μια αφήγηση που –μάλλον ανεπιτυχώς, αιωρείται μεταξύ της τηλεοπτικής μόδας Scandi noir (βλ. Nord –ελληνικός τίτλος “Βόρεια” καθώς και τις κορυφαίες σειρές the Killing, Bridge, Bordertown, Wisting, Valhalla Murders κά ), με προφανείς επιρροές σεναριακές και στιλιστικές από Νέσμπο, ο Καρίζι δημιουργεί ένα στιβαρό, αστυνομικό θρίλερ.
Ωστόσο, με πρόσφατες δουλειές παρόμοιας θεματικής σαν το τηλεοπτικό «Mindhunter» και το κινηματογραφικό «Στα Ίχνη του Ανέμου» να ανεβάζουν τον πήχη του είδους σε σχεδόν απρόσιτα επίπεδα, η ταινία του Καρίζι φαντάζει μάλλον συμβατική, με το twist του φινάλε να επιβεβαιώνει το αξιοπρεπές ντεμπούτο ενός δημιουργού που ψάχνει ακόμα την καλλιτεχνική του ταυτότητα.
Κατά βάθος η ταινία -που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Donato Carrisi (που όχι μόνο ανέλαβε τη σεναριακή διασκευή του, αλλά τόλμησε με αυτήν και το σκηνοθετικό του ντεμπούτο) αντιπροσωπεύει με ανελέητο τρόπο την ανθρώπινη φύση, παίρνοντας στίγμα και σκυτάλη από ειδήσεις της καθημερινότητας για να φτιάξει ένα παιχνίδι με καθρέφτες στο οποίο τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται, αλλά η αλήθεια είναι εκεί κρυφοκοιτάζοντας.
Η φιλοδοξία, η ματαιοδοξία και ο εγωισμός κινούν τις πράξεις των πρωταγωνιστών και σηματοδοτούν τον ρυθμό του στόρι, που αποπειράται να ερευνήσει σκοτεινές -ανείπωτες πλευρές και αδυναμίες της ανθρώπινης φύσης.
Ο επιθεωρητής φαίνεται να ξυπνά από την κατατονία (αν έχει επηρεαστεί πραγματικά ποτέ) και αρχίζει να λέει για την έρευνα για την εξαφάνιση της Άννας Λου. Όταν έφτασε στο Avechot δύο ημέρες μετά την εξαφάνιση του κοριτσιού παραμονές Χριστουγέννων και μαζί με τον πράκτορα Borghi (Lorenzo Richelmy), γνώρισε τους γονείς της Άννας, ανακάλυψε ότι η οικογένεια ανήκει σε μια πολύ αυστηρή θρησκευτική αίρεση και ότι η νεαρή είναι ένα κορίτσι χωρίς «κολλήματα» (τουλάχιστον, εμφανή) και με μεγάλο πάθος… για γάτες.
Η έρευνα φαίνεται ότι είναι προορισμένη να βαλτώσει, λόγω των διαθέσιμων πόρων και της εποχής, αλλά με ένα μοναδικό τέχνασμα, ο επιθεωρητής την κρατάει στην επιφάνεια –καθιστώντας την και υπόθεση μέσων ενημέρωσης, στην οποία εμπλέκεται η δημοσιογράφος Stella Honer (Galatea Ranzi).
Οι δυο τους έχουν αμφίρροπη σχέση, αφού η γυναίκα του επιτέθηκε για τον τρόπο που διαχειρίστηκε μια παλιά έρευνα, τη λεγόμενη «υπόθεση του ακρωτηριασμού».
Σε αυτή την περίσταση, ο Βόγκελ συνέλαβε έναν άνδρα χρησιμοποιώντας επίσης όχι εντελώς ορθόδοξα μέσα, αλλά ο φερόμενος ένοχος αθωώθηκε στη δίκη και έλαβε μεγάλη αποζημίωση για την αδικία που υπέστη.
Παρά την απόφαση του δικαστηρίου, ο επιθεωρητής είναι πεπεισμένος ότι έχει σταματήσει το σωστό πρόσωπο και ακόμη και στην περίπτωση της Άννας Λου δείχνει ότι είναι έτοιμος να κάνει τα πάντα για να βρει το «τέρας».
Ο ιδανικός ύποπτος γίνεται σύντομα ο καθηγητής Loris Martini (Alessio Boni) -το αυτοκίνητο του εντοπίζεται πολλές φορές κοντά στο σπίτι της Άννας Λου τις μέρες που προηγήθηκαν της εξαφάνισης και το βράδυ της εξαφάνισης της νεαρής γυναίκας από τον Mattia (Jacopo Olmo Antinori), ένα είδος «φύλακα αγγέλου» που ακολουθούσε το θύμα παντού και την τράβηξε με μια μικρή κάμερα.
Ο καθηγητής δεν έχει άλλοθι, έχει ένα ύποπτο τραύμα στο χέρι του και κακή οικογενειακή κατάσταση, καθώς και οικονομικά προβλήματα, ενώ μετακόμισε και πρόσφατα στο Avechot και καθώς η έρευνα προχωρά, οι ενδείξεις εναντίον του Martini συσσωρεύονται. Ένας μαθητής χρησιμοποιεί ένα αθώο μήνυμά του για να τον ταυτίσει με «αρπακτικό κοριτσιών» και ο Βόγκελ δεν διστάζει να βάλει το αίμα του στο σακίδιο της Άννας Λου για να τον στήσει.
Στο μεταξύ ο Martini –που έχει βρει υποστήριξη στον αδίστακτο δικηγόρο Giorgio Levi (Antonio Gerardi), εγκαταλείπεται από τη γυναίκα και την κόρη του, χάνει τη δουλειά του και τελικά συλλαμβάνεται.
Αλλά όταν η υπόθεση φαίνεται να έχει κλείσει, ένας δημοσιογράφος επικοινωνεί με τον επιθεωρητή Vogel, ο οποίος αποκαλύπτει ότι 30 χρόνια νωρίτερα από το Avechot άλλα 6 κορίτσια με φακίδες και κόκκινα μαλλιά έχουν εξαφανιστεί. Η γυναίκα είναι πεπεισμένη ότι ο μυστηριώδης «άνθρωπος της ομίχλης» βρίσκεται πίσω από τις εξαφανίσεις και δίνει στον επιθεωρητή ένα δέμα που έλαβε ταχυδρομικά από έναν άγνωστο και το οποίο περιέχει το μυστικό ημερολόγιο της Άννας Λου.
Μετά από “ένδειξη” που έχει αφεθεί επί τούτου στο ημερολόγιο, ο Vogel βρίσκει μια κασέτα VHS, στην οποία φαίνεται ένας μυστηριώδης άνδρας να κρατά μια παλιά καρτ ποστάλ από ένα
ξενοδοχείο της περιοχής που έχει κλείσει εδώ και καιρό και στο βάθος το κορίτσι που αγνοείται.
Ο επιθεωρητής πηγαίνει στο εγκαταλειμμένο ξενοδοχείο και αντιλαμβάνεται ότι η Άννα Λου σκοτώθηκε εκεί από τον μυστηριώδη «άνθρωπο της ομίχλης». Αντιμέτωπος με την αποτυχία της έρευνάς του, αποφασίζει να καταστρέψει την κασέτα VHS και οτιδήποτε θα μπορούσε να αποδείξει την αθωότητα του Loris Martini, μένοντας έκπληκτος από το θέατρο που παίζει η Stella Honer.
Μετά την απόκτηση των νέων αποδεικτικών στοιχείων, ο Βόγκελ πάει καλιά του, η έρευνα ξεκινά ξανά από την αρχή και ο καθηγητής απαλλάσσεται. Με τη συμβουλή του δικηγόρου Levi και με την πλήρη υποστήριξη της συζύγου του, ο άντρας αποφασίζει να μηνύσει τα ιδρύματα και συμφωνεί να γράψει ένα βιβλίο για την υπόθεσή του και να δώσει συνεντεύξεις που πληρώνονται σε χρυσό.
Προσκαλείται μάλιστα ο επιθεωρητής, ο οποίος έχει σθεναρή πρόθεση να πει τη δική του εκδοχή των γεγονότων…
Τελικά,
η τραγική μοίρα του κοριτσιού
είναι μόνο μια απαραίτητη παράπλευρη απώλεια…
Η Άννα Λου πεθαίνει επειδή ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του θύματος που χρειάζεται ο Λόρις Μαρτίνι για να χτίσει τον διεστραμμένο ιστό των απατών του. Ο καθηγητής έχει οικονομικά προβλήματα και μόλις έχει συνέλθει από μια συζυγική κρίση. Όταν κατά τύχη μαθαίνει το περιστατικό με το παρελθόν του επιθεωρητή και πώς ο κατηγορούμενος έλαβε αποζημίωση εκατομμυρίων για άδικη κατηγορία, αποφασίζει να εκμεταλλευτεί τη «φήμη» του εφευρέτη και κυνηγού τεράτων του Βόγκελ να διαπράξει το τέλειο έγκλημα και να ξαναχτίσει τη ζωή του.
Ο Μαρτίνι εμπνέεται από την περίπτωση του «άνθρωπου της ομίχλης», διαδίδει σύγχρονες ενδείξεις για να φανεί ένοχος -αλλά χωρίς να αφήσει ποτέ συγκεκριμένα στοιχεία- και φροντίζει –έξυπνα και σατανικά ο αστυνομικός να παραμένει (για άλλη μια φορά) λεία της δικής του φιλοδοξίας και ματαιοδοξίας, ξέροντας πως ο Βόγκελ δεν θα πάει «νόμιμα» αλλά με τον δικό του σύντομο, εύκολο και εντυπωσιακό τρόπο καταλήγοντας στο αντίθετο αποτέλεσμα: αντί να δημιουργήσει ένα τέρας, δημιουργεί ένα θύμα. Ακριβώς αυτό που περίμενε ο Martini. Όταν ο επιθεωρητής συνειδητοποιεί ότι δεν είναι ο από μηχανής θεός αλλά το πιόνι του παιχνιδιού, είναι πολύ αργά. Ο Vogel μπορούσε να καταγγείλει τον καθηγητή, αλλά δεν έχει πλέον αξιοπιστία, και έτσι, ως τελευταία πράξη ματαιοδοξίας, τοποθετείται πάνω από τους κανόνες των ανθρώπων και τον σκοτώνει.
Στη χειρονομία του δεν υπάρχει οίκτος για την Anna Lou, ούτε θέληση δικαίου, αλλά θυμός και απογοήτευση που έχει «νικηθεί» στο δικό του παιχνίδι. Ο επιθεωρητής Vogel είναι τόσο συγκεντρωμένος στον εαυτό του και στο δράμα της δικής του αποτυχίας, που δεν αντιλαμβάνεται το πρόσωπο το πραγματικό «τέρας». Και ο «άνθρωπος της ομίχλης» γίνεται ξανά μύθος, μια μπερδεμένη και θολή ανάμνηση σε έναν κόσμο που μοιάζει να έχει χάσει την ικανότητα να εστιάζει σε αυτό που πραγματικά έχει σημασία.
Στα ατού της ταινίας το επιτυχημένο -εμβόλιμο flashback και η ερμηνεία του πάντοτε άψογου Τόνι Σερβίλο. Ο Ζαν Ρενό -γερασμένος, στο ύψος του (αν και δεν έχει πολλά να κάνει), όσο για το υπόλοιπο καστ λόγω απειρίας του σκηνοθέτη να διευθύνει τους ηθοποιούς κάπως αδέξια μπαίνει στο κάδρο για να δημιουργήσει τη σκοτεινή, μυστηριώδη και ομιχλώδη ατμόσφαιρα
Υποψηφιότητες
2017 – Νουάρ Φεστιβάλ | για το Βραβείο Καλιγκάρι
2018 – David di Donatello + καλύτερος νέος σκηνοθέτης (Donato Carrisi)
Πρωτότυπου Σενάριου (Donato Carrisi)
Σκηνογραφίας (Tonino Zera)
Μοντάζ (Massimo Quaglia)
2018 – Χρυσή Σφαίρα
Σενάριο (Donato Carrisi)
Ηθοποιίας (Toni Servillo)
