Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Χούλιο Αντόνιο Μέγια: H δολοφονία ενός ηγέτη της Λατινικής Αμερικής [1/3]

Επιμέλεια – μετάφραση: Bαγγέλης Γονατάς //

Αβάνα, Κούβα

του Rolando Rodriguez*

Μετά από την απεργία πείνας**, ο Μέγια δραπέτευσε από την Κούβα και  κατέφυγε πρόσφυγας στο Μεξικό. Ο Ματσάδο είχε διατάξει ήδη να τον δολοφονήσουν. Στο Μεξικό εντάχθηκε στην “Αμερικανική Αντιιμπεριαλιστική Ένωση” και έγινε μέλος της εκτελεστικής της επιτροπής. Στο μεταξύ, οι βενεζολάνοι φίλοι του Γουστάβο και Εδουάρδο Ματσάδο και Σαλβαδόρ ντε λα Πλάσα, είχαν γίνει αποδεκτοί ως μέλη στο  Μεξικάνικο Κομμουνιστικό Κόμμα – τμήμα της 3ης Διεθνούς. Ο Μέγια δεν μπορούσε να το κάνει εκείνη τη στιγμή, γιατί εξ αιτίας της απεργίας πείνας το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας τον είχε διαγράψει από τις γραμμές τους για απειθαρχία και μόνο μια  παρέμβαση της 3ης Διεθνούς του επέτρεψε αργότερα να επανενταχθεί στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας  καθώς και να γίνει μέλος του  Μεξικάνικου Κομμουνιστικού Κόμματος. Εντάχθηκε επίσης, στην “Ένωση υπέρ των Καταδιωκόμενων Αγωνιστών”  και στην “Αντικληρική Ένωση”.

Οι βενεζολάνοι ίδρυσαν στο Μεξικό το “Επαναστατικό Κόμμα Βενεζουέλας”(PRV) και ο Μέγια εντάχθηκε σε αυτό.  Η ιδέα που είχαν συλλάβει οι  Βενεζολάνοι και ο Μέγια για να ρίξουν την δικτατορία του Χουάν Βισέντε Γκόμες, ήταν να οργανώσουν τον αγώνα μέσω της ένοπλης πάλης αλλά δεν έμεινε εκεί. Ο κουβανός δεν εγκατέλειψε ούτε στιγμή το στόχο να ριχτεί κατευθείαν στη μάχη ενάντια στον Χεράρδο Ματσάδο και αν δεν του παρουσιάζονταν άλλη ευκαιρία πριν, μόλις έριχναν την δικτατορία του Καράκας, όλοι θα πήγαιναν να απελευθερώσουν την Κούβα από το αχρείο καθεστώς της.

Λίγο μετά, ο Μέγια έγινε μέλος της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής του PRV. Εκείνη την εποχή, το Μεξικάνικο Κομμουνιστικό Κόμμα, ενέκρινε την διπλή κομματική στράτευση, στις γραμμές του και σε ένα ακόμα επαναστατικό κόμμα άλλης χώρας. Με αυτόν τον τρόπο, αυτός ο χαρισματικός νέος με τη σπάνια διαύγεια, θα γινόταν όχι μόνο μέλος της κεντρικής επιτροπής του PRV, αλλά επίσης και μέλος του Πολιτικού Γραφείου του Μεξικάνικου Κομουνιστικού Κόμματος. Όταν ο Ραφαέλ Καρίλο Ασπεϊτία, ο γενικός γραμματέας αυτού του μεξικάνικου ΚΚ, πήγε στη Μόσχα για να πάρει μέρος στο Έκτο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, ο Μέγια τον αναπλήρωσε για αρκετούς μήνες.

 C.I.J.A.M, το κάμπινγκ των μπριγάδων στην Κούβα έχει το όνομά του

C.I.J.A.M, το κάμπινγκ των μπριγάδων στην Κούβα έχει το όνομά του

Η φιγούρα του κουβανού ηγέτη ξεπερνούσε διαρκώς τα εθνικά σύνορα και το κύρος του ανέβαινε σε ολόκληρη την ήπειρο. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους, ο Σαντίνο προκαλούσε τις δυνάμεις εισβολής των γιάνκις, που πατούσαν τα χώματα της Νικαράγουα με σκοπό να επιβάλλουν εκεί, την αδηφάγο θέληση της αυτοκρατορίας. Ο Μέγια, από πλευράς της “Αντιιμπεριαλιστικής Ένωσης”, της οποίας ήταν  Ηπειρωτικός Γραμματέας  και της “Διεθνούς Κόκκινης Βοήθειας”, πήρε μέρος στην ίδρυση και στη διεύθυνση της “Επιτροπής Κάτω τα Χέρια από τη Νικαράγουα (ΜAFUENIC).

Ωστόσο, η ανατροπή του Γκόμες συνέχιζε να οικοδομείται σαν βασικός στόχος του PRV και γι αυτό χρειάζονταν όπλα. Μόλις τα εξασφάλιζαν, οι βενεζολάνοι και ο Μέγια θα μίσθωναν ένα σκάφος και με αυτά τα όπλα θα ξεκινούσαν τον αγώνα στην Βενεζουέλα και μόλις ανέτρεπαν την δικτατορία, θα στρέφονταν στην Κούβα, με σκοπό να ρίξουν τον Ματσάδο από την εξουσία. “Εμείς είμασταν τόσο κουβανοί  όσο ο Μέγια”, θα δήλωνε χρόνια μετά, ο Εδουάρδο Ματσάδο.

Με σκοπό να φτάσουν τα όπλα, τα στελέχη τους είχαν επαφή με τον στρατηγό ‘Αλβαρο Ομπρεγκόν, πρώην πρόεδρο της μεξικάνικης δημοκρατίας, που με κάθε βεβαιότητα θα γινόταν πρόεδρος του Μεξικό για δεύτερη φορά. Στις συνομιλίες με τον Ομπρεγκόν συμμετείχε και  ο Μέγια. Φεύγοντας από την τελευταία συνάντηση, κατά την οποία ο Ομπρεγκόν τους έδειξε τα όπλα, ο Μέγια αγκάλιασε τον Εδουάρδο Ματσάδο, Έχουμε ήδη τα όπλα”, του είπε, “Η Βενεζουέλα θα απελευθερωθεί”. Ωστόσο, ένα λάθος του βενεζολάνου στρατηγού Εμίλιο Αρέβαλο Κεδένιο, ματαίωσε το σχέδιο.

Σε λίγο, τον Φλεβάρη του 1927 ο Μέγια πήγε στο Βέλγιο για να πάρει μέρος στο Διεθνές Συνέδριο ενάντια στον Ιμπεριαλισμό και την Αποικιοκρατία, που θα πραγματοποιούνταν στις 10 και 15 αυτού του ίδιου μήνα στις Βρυξέλλες. Στο τέλος του συνεδρίου, ο Μέγια προσκλήθηκε να επισκεφτεί τη Μόσχα και έμεινε για αρκετές εβδομάδες στην σοβιετική χώρα. Στη Μόσχα είχε επαφές με αντιπροσώπους της ΚΟΜΙΝΤΕRΝ, της Συνδικαλιστικής Κόκκινης Διεθνούς (πήρε μέρος στο 6ο της Συνέδριο), της Διεθνούς Αγροτών και της Διεθνούς Κόκκινης Βοήθειας.

(συνεχίζεται)

*  O  Rolando Rodriguez είναι καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας και μέλος της Ακαδημίας Ιστορίας της Κούβας.

**  Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας Ματσάδο, ο Μέλια φυλακίστηκε λόγω της επαναστατικής του δράσης και προχώρησε σε πολυήμερη απεργία πείνας με αίτημα την αποφυλάκισή του.  Αναπτύχθηκε Ένα μαζικό και πολύμορφο κίνημα αναπτύχθηκε τότε, αναγκάζοντας το καθεστώς να υποχωρήσει και να τον απελευθερώσει.

Πηγή (στα ισπανικά):  Eφημερίδα Granma, όργανο της ΚΕ του ΚΚ Κούβας.