Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

1 Μαρτίου 1935: Το αποτυχημένο κίνημα Πλαστήρα – Βενιζέλου

Επειτα από την άνοδο του Λαϊκού Κόμματος και των άλλων μοναρχικών δυνάμεων στην εξουσία, μετά τις εκλογές του Μάρτη του 1933, επιταχύνθηκε η συγκέντρωση των φασιστικών και αντιφασιστικών δυνάμεων, ενώ ταυτόχρονα η πάλη ανάμεσα στις δύο μεγάλες αστικές πολιτικές παρατάξεις έπαιρνε όλο και πιο έντονο χαρακτήρα.

Ο μοναρχοφασιστικός συνασπισμός, κατευθύνοντας πάντα το κύριο χτύπημα κατά των κομμουνιστών, άρχισε να παίρνει μέτρα και ενάντια στον αντίπαλο συνασπισμό των Φιλελευθέρων. Η κυβέρνηση Κονδύλη – Τσαλδάρη, μαζί με σειρά νόμους και διατάγματα που αποσκοπούσαν στην ενίσχυση των αντιβενιζελικών κομμάτων στον κρατικό μηχανισμό και τις Ενοπλες Δυνάμεις, σε βάρος των βενιζελικών και γενικά των αντιμοναρχικών δημόσιων υπαλλήλων και αξιωματικών, δυνάμωσε, με βάση το Ιδιώνυμο, τις διώξεις και ενάντια στους οπαδούς της αστικής αντιμοναρχικής παράταξης. Ολα αυτά αποτελούσαν συστατικό μέρος των σχεδίων παλινόρθωσης της μοναρχίας και μεγάλωναν τον κίνδυνο επιβολής φασιστικού καθεστώτος. Ηδη, από την Ανοιξη του 1934 ο Μεταξάς με τον Κονδύλη, μαζί με τη μερίδα της πλουτοκρατικής ολιγαρχίας, σχεδίαζαν την άμεση εγκαθίδρυση ανοιχτής φασιστικής δικτατορίας. Φυσικά, τη μερίδα του λέοντος σ’ αυτές τις διώξεις είχαν οι κομμουνιστές. Από το Μάρτη του 1933 έως το Μάη του 1934, η Αστυνομία και η Χωροφυλακή δολοφόνησαν 10, τραυμάτισαν 239 και συνέλαβαν 3.500 άτομα. Σχεδόν όλα αυτά τα θύματα ήταν μέλη και οπαδοί του ΚΚΕ.

Σ’ αυτές τις συνθήκες ξέσπασε το βενιζελοπλαστηρικό κίνημα της 1ης Μάρτη του 1935. Το κίνημα άρχισε με την κατάληψη όλου σχεδόν του πολεμικού στόλου (που βρισκόταν στις ναυτικές βάσεις της Σαλαμίνας), καθώς και της Στρατιωτικής Σχολής των Ευελπίδων. Στους κινηματίες προσχώρησαν αμέσως οι μονάδες του στρατού, που έδρευαν στα νησιά, στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Ωστόσο, η κυβέρνηση Τσαλδάρη – Κονδύλη, στηριζόμενη στις άλλες στρατιωτικές δυνάμεις και εκμεταλλευόμενη τα στρατιωτικά λάθη των κινηματιών, κατάφερε, έπειτα από δεκαήμερες μάχες, να επιβληθεί. Μετά την ήττα του κινήματος, ο Ελευθέριος Βενιζέλος εγκατέλειψε τη χώρα και μετέβη στην Ιταλία.

Ενας από τους κύριους πολιτικούς λόγους, που καθόρισαν τη νίκη της κυβέρνησης ήταν η ηθική, πολιτική και υλική βοήθεια που της έδωσαν οι κυβερνήσεις Αγγλίας, Γαλλίας και Γιουγκοσλαβίας.