13 Απρίλη 1945: Ο Κόκκινος Στρατός απελευθερώνει τη Βιέννη από τα νύχια του χιτλερικού φασισμού

Επι­μέ­λεια: Οικο­δό­μος //

Νιώ­σα­με έκπλη­ξη όταν, περ­πα­τώ­ντας πριν από χρό­νια στην πανέ­μορ­φη Βιέν­νη, αντι­κρί­σα­με από μακριά τον σοβιε­τι­κό στρα­τιώ­τη με την ορθω­μέ­νη σημαία που αγγί­ζει θαρ­ρείς τον ουρα­νό και τη χρυ­σή ασπί­δα με το σφυ­ρο­δρέ­πα­νο! Σε ένα κεντρι­κό σημείο της πόλης βρί­σκε­ται μια πλα­τεία αφιε­ρω­μέ­νη στη μέρα εκεί­νη που ο Σοβιε­τι­κός Κόκ­κι­νος Στρα­τός απε­λευ­θέ­ρω­σε τη Βιέν­νη από τα νύχια του χιτλε­ρι­κού φασι­σμού. Στο κέντρο της πλα­τεί­ας δεσπό­ζει το κύριο μέρος ενός σύν­θε­του μνη­μεί­ου με τον ανδριά­ντα του σοβιε­τι­κού στρα­τιώ­τη, στη βάση του οποί­ου είναι γραμ­μέ­να (στα ρωσι­κά) με χρυ­σά γράμ­μα­τα στοι­χεία για τις μάχες που δόθη­καν στην πόλη και κάποια λόγια του σοβιε­τι­κού ηγέ­τη Ιωσήφ  Στάλιν.

Η επι­θε­τι­κή επι­χεί­ρη­ση για την απε­λευ­θέ­ρω­ση της Βιέν­νης (ξεκί­νη­σε στις 16 Μάρ­τη και ολο­κλη­ρώ­θη­κε στις 15 Απρί­λη του 1945) ήταν εξέ­χου­σας σημα­σί­ας για την επι­τά­χυν­ση της ολο­κλη­ρω­τι­κής συντρι­βής της χιτλε­ρι­κής Γερ­μα­νί­ας και δημιούρ­γη­σε τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις για την απε­λευ­θέ­ρω­ση της Τσε­χο­σλο­βα­κί­ας και επι­τά­χυν­ση της απε­λευ­θέ­ρω­σης της Γιου­γκο­σλα­βί­ας, όπου οι γερ­μα­νι­κές στρα­τιές βρέ­θη­καν εντε­λώς απο­κομ­μέ­νες από τη Γερμανία.

Το μνη­μείο της νίκης του Κόκ­κι­νου Στρα­τού στη Βιέννη

Στην επι­χεί­ρη­ση της Βιέν­νης πήραν μέρος τα στρα­τεύ­μα­τα του Τρί­του Ουκρα­νι­κού Μετώ­που (έξι μικτές στρα­τιές, μια θωρα­κι­σμέ­νη στρα­τιά και μια αερο­πο­ρι­κή, δυο σώμα­τα αρμά­των μάχης, ένα σώμα θωρα­κι­σμέ­νο και ένα σώμα ιππι­κού), υπό τη διοί­κη­ση του Στρα­τάρ­χη Φ. Ι. Τολ­μπού­χιν, η 46η Στρα­τιά του Δεύ­τε­ρου Ουκρα­νι­κού Μετώ­που που διοι­κού­ταν από τον Στρα­τάρ­χη Ρ. Ι.  Μαλι­νόφ­σκι και μικρός αριθ­μός πολε­μι­κών σκα­φών που έπλε­αν στον Δούναβη.

Σύμ­φω­να με το σχέ­διο της Σοβιε­τι­κής Διοί­κη­σης το κύριο χτύ­πη­μα κατευ­θυ­νό­ταν στις πόλεις Πάπα, Σαπρόν και Βιέν­νη. Στα σοβιε­τι­κά στρα­τεύ­μα­τα αντι­στέ­κο­νταν νότια του Δού­να­βη τα στρα­τεύ­μα­τα της γερ­μα­νι­κής ομά­δας στρα­τιών «Νότος», με διοι­κη­τή το στρα­τη­γό του πεζι­κού Ο. Βόλερ, που απο­τε­λού­νταν από την 3^η Ουγ­γρι­κή Στρα­τιά, την 6^η Γερ­μα­νι­κή Στρα­τιά, την 6^η και τη 2^η Θωρα­κι­σμέ­νη Στρα­τιά και ένα μέρος των δυνά­με­ων της ομά­δας στρα­τιών «Φ».

Η Γερ­μα­νι­κή Διοί­κη­ση έδι­νε μεγά­λη σημα­σία στην άμυ­να προς την κατεύ­θυν­ση της Βιέν­νης, υπο­λο­γί­ζο­ντας να ανα­κό­ψει τα σοβιε­τι­κά στρα­τεύ­μα­τα και να κρα­τή­σει τις θέσεις της στις ορει­νές και δασώ­δεις περιο­χές της Αυστρί­ας, ελπί­ζο­ντας να πετύ­χει μια χωρι­στή συν­θή­κη με τη Μεγά­λη Βρε­τα­νία και τις ΗΠΑ. Αλλά τα σοβιε­τι­κά στρα­τεύ­μα­τα διέ­σπα­σαν την άμυ­να του εχθρού το διά­στη­μα 16 Μάρ­τη – 4 Απρί­λη και βγή­καν στα πρό­θυ­ρα της Βιέννης.

Στις 4–13 Απρί­λη με ταυ­τό­χρο­να χτυ­πή­μα­τα από την 4^η Στρα­τιά Φρου­ράς από νοτιο­α­να­το­λι­κά, την 9^η Στρα­τιά Φρου­ράς από νοτιο­δυ­τι­κά και την 6^η Θωρα­κι­σμέ­νη Στρα­τιά Φρου­ράς από δυτι­κά, τα γερ­μα­νι­κά στρα­τεύ­μα­τα της Βιέν­νης (8 θωρα­κι­σμέ­νες μεραρ­χί­ες, μια μεραρ­χία πεζι­κού και γύρω στα 15 ανε­ξάρ­τη­τα τάγ­μα­τα) κατα­τρο­πώ­θη­καν και στις 13 Απρί­λη η Βιέν­νη είχε εκκα­θα­ρι­στεί εντε­λώς από τους Γερ­μα­νούς. Συνε­χί­ζο­ντας να κατα­διώ­κουν τα δια­λυ­μέ­να φασι­στι­κά τμή­μα­τα, τα σοβιε­τι­κά στρα­τεύ­μα­τα έφτα­σαν στις 15 Απρί­λη στη γραμ­μή Στο­κε­ρά­ου — Σανκτ Πέλ­τεν — Μαρι­μπόρ, στη βόρεια όχθη του ποτα­μού Δράβου.

Απρί­λης 1945. Σοβιε­τι­κοί αξιω­μα­τι­κοί μπρο­στά από το Κοι­νο­βού­λιο της Βιέννης.

Μόνο στην περί­ο­δο των μαχών της Βιέν­νης και της κατα­δί­ω­ξης των δυνά­με­ων του φασι­σμού τα σοβιε­τι­κά στρα­τεύ­μα­τα έπια­σαν 130 χιλιά­δες αιχ­μά­λω­τους, πήραν ή κατέ­στρε­ψαν  1345 τανκς και πυρο­βό­λα εφό­δου και πάνω από 2250 πυρο­βό­λα και όλμους, ενώ περισ­σό­τε­ρες από 11 γερ­μα­νι­κές μεραρ­χί­ες εξο­ντώ­θη­καν ολο­κλη­ρω­τι­κά συμπε­ρι­λαμ­βα­νό­με­νης και ολό­κλη­ρης της 6^ης Θωρα­κι­σμέ­νης Μεραρ­χί­ας των Ες-Ες.

Στη μνή­μη των μαχών της Βιέ­νης η Σοβιε­τι­κή κυβέρ­νη­ση θέσπι­σε το μετάλ­λιο «Για την κατά­λη­ψη της Βιέννης».

Στη διάρ­κεια της μάχης για τη Βιέν­νη η Σοβιε­τι­κή κυβέρ­νη­ση με ανα­κοί­νω­σή της δήλω­νε ότι η ΕΣΣΔ δεν έχει αξιώ­σεις σε κανέ­να τμή­μα του αυστρια­κού εδά­φους, ούτε σε καμιά αλλα­γή στο κοι­νω­νι­κό σύστη­μα της Αυστρίας.

(Τα στοι­χεία για τις πολε­μι­κές επι­χει­ρή­σεις πάρ­θη­καν  από τη Μεγά­λη Σοβιε­τι­κή Εγκυκλοπαίδεια)