Γράφει ο Πάνος Αλεπλιώτης //
Τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα κατάφεραν με πιστοποιητικά από τις χουντικές υπηρεσίες εργαστηρίων του Πινοσέτ(!) και την βοήθεια της Σουηδικής δικαιοσύνης όχι μόνο να απαλλαγούν από την εγκληματική τους ευθύνη αλλά και από όλα τα δικαστικά έξοδα που καλούνται να τα πληρώσουν τα θύματα της απληστίας του κέρδους.
Η Σουηδική μεταλλευτική εταιρία χαλκού και ψευδάργυρου Boliden είναι από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Το 1984, με την χούντα του Πινοσέτ ακόμη στην εξουσία, για να απαλλαγεί από μια ποσότητα 20.000 τόνων μολυσμένο, σε μορφή πολτού, ανεπεξέργαστο υπόλοιπο αποβλήτων του μεταλλείου χαλκού στην πόλη Σελέφτεο, την πούλησε στην Χιλιανή εταιρία επεξεργασίας Promel.
Το ορυχείο χαλκού της Boliden.
Ήταν πολύ ακριβότερο να το επεξεργαστεί στην Σουηδία, πάνω που η νομοθεσία γινόταν αυστηρότερη και τα πρώτα σημάδια για περιπτώσεις εργαζομένων της με καρκίνο άρχισαν να γίνονται γνωστά. Οι αδειοδοτήσεις από τις χουντικές υπηρεσίες της Χιλής μιλούσαν για ακίνδυνα μπάζα!
Η Promel με την σειρά της τα τοποθέτησε χωρίς κάλυψη και περίφραξη σε μια ακατοίκητη περιοχή της πόλης Αρίκα της βόρειας Χιλής, όπου μετά από μερικά χρόνια χτίστηκαν κατοικίες!
Η Promel πίστευε πως θα καταφέρει να πάρει ευγενή μέταλλα από το μείγμα όπως πχ χρυσό, όμως οι αρρώστιες του προσωπικού τους σταμάτησαν. Έτσι εγκατέλειψε τα επικίνδυνα μπάζα και σε ένα δύο χρόνια κήρυξε πτώχευση. Τα μπάζα χρησιμοποιήθηκαν για τα θεμέλια των σπιτιών που χτίστηκαν εκεί και αμέριμνα παιδιά έπαιζαν στα βουναλάκια κάνοντας τσουλήθρα.
Στο τέλος του 90 άρχισε η καρκινογόνος δράση των υλικών να προκαλεί ασθένειες στα νεφρά, καρκίνους, αποβολές και τερατογεννέσεις! Χιλιάδες παιδιά αρρώστησαν βαριά όλα αυτά τα χρόνια από την μεγάλη περιεκτικότητα του απορρίμματος σε μόλυβδο και αρσενικό, που ο συνδυασμός τους είναι καρκινογόνος! Χαρακτηριστική η περίπτωση της έφηβης Γιοσελίν που γεννήθηκε με τέσσερα έξτρα στήθη που της αφαιρέθηκαν.
Η σουηδική Boliden έβγαλε ανακοίνωση για να πει ότι λυπάται αλλά δεν είναι δική της ευθύνη. 796 Χιλιανοί μετά από εξετάσεις που έγιναν το 2009 σε όλο τον εκεί πληθυσμό και χωρίς να έχει κανείς πια φυσική επαφή με τα μπάζα διαπίστωσαν ότι εξακολουθούν να έχουν μεγάλες ποσότητες αρσενικού στα ούρα τους.
Έτσι το 2013 προχώρησαν σε μήνυση, όπου αναφέρουν ότι η Boliden γνώριζε την επικινδυνότητα των απορριμμάτων και γνώριζε πως η Promel δεν είχε τις προδιαγραφές να αναλάβει τον καθαρισμό τους. Πριν τα Χριστούγεννα 2017 ξεκίνησε στην πόλη Σελέφτεο η εκδίκαση της μήνυσης των Χιλιανών εναντίον της εταιρίας. Ζητούσαν αποζημιώσεις 10 εκατομμύρια ευρώ συνολικά.
Η Boliden επέμενε πως δεν έχει καμία ευθύνη και ότι όλα τα δείγματα από τα χιλιανά εργαστήρια που προσκόμιζε η Promel ήταν καθαρά!
Τέσσερα ολόκληρα χρόνια πήρε η προετοιμασία της δίκης. Πολλοί από τους παθόντες ήρθαν στην Σουηδία για την δίκη και οι υπόλοιποι την παρακολουθούσαν από γιγαντοοθόνη στην Χιλή!
Στις 8 Μαρτίου 2018 βγήκε η απόφαση.
“Αθώα η επιχείρηση παρόλο που προέκυψε στο δικαστήριο ότι οι εκπρόσωποι της εταιρίας που είχαν βρεθεί στην Χιλή κατά την μεταφορά του υλικού δεν πήραν μέτρα ώστε οι οι σωροί των υπολειμμάτων να είναι τουλάχιστον καλυμμένοι. Καμία αποζημίωση δεν δικαιούνται οι κάτοικοι της Αρίκα. Οι ποσότητες Αρσενικού που βρέθηκαν, εξετάστηκαν σύμφωνα με την Χιλιανή νομοθεσία(!) και όχι της ΕΕ όπου ανήκει η Σουηδία και η εταιρία”.
Και όχι μόνο αυτό. “Καλούνται τα θύματα να πληρώσουν δικαστικά έξοδα ύψους 3.6 εκατομμύρια ευρώ” !
Αυτό είναι το πρόσωπο του καπιταλισμού ακόμη κι αν σερβίρεται πασπαλισμένο με την χρυσόσκονη του “Σουηδικού μοντέλου”.
________________________________________________________________________________________________
Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης. Από το 2011 διαμένει στην Σουηδία στην πόλη Σβεγκ του δήμου Χεργιεντάλεν και εργάζεται ως διευθυντής τεχνικών και κοινωνικής υποδομής.
