Από τις δύσκολες ώρες. ο προβληματισμός και το καταστάλαγμα για το πόσο η τέχνη, μ’ όποια μορφή, ψυχώνει, λυτρώνει, παιδαγωγεί. Οπλο κι αυτή αναντικατάστατο, στα χέρια όσων θέλησαν να παραμείνουν ορθοί.
Πολλοί οι περιορισμοί και οι στερήσεις, η λογοκρισία κι ο έλεγχος, μη μάθουν οι έξω ότι υπάρχεις, και αντιστέκεσαι.
Μια σκέψη: Αν φεύγανε κάμποσες κάρτες, «αθώες», όσο μας το επέτρεπαν, δε θα ‘ταν μια επαφή, μια μορφή πληροφόρησης; 
Εκατοντάδες οι οικογένειες μας, χιλιάδες πολλές ο ανθρωπινός τους περίγυρος. Κι έχουμε τόση ανάγκη της δικής τους της συμπαράστασης. Τα βάλαμε κάτω. Χαρτιά, πινέλα, χρώματα δραχμές, διακόσιες είκοσι. Κινήσαμε να βρούμε το γραμματέα της Ομάδας, να μοιραστούμε μαζί του τη χαρά της ανακάλυψης, να μας δώσει χρήματα. Ο μπάρμα-Χρήστος, ο γραμματέας μας, άνθρωπος θετικός, υπεύθυνος, με πολύπλευρη πείρα. Οργανωτικός προπολεμικά ακόμη, στον Αη Στράτη με το Γληνό και το Βάρναλη (σ.σ. Εννοεί το Χρήστο Κανάκη).
Μας άκουσε με προσοχή, ρώτησε, ξαναρώτησε και μας ξέκοψε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο:
— Για τα χαρτιά κάτι θα γίνει, άντε και για τα χρώματα, για τα πινέλα όμως τι να τους πω; Σας έκοψα τριάντα μερίδες απ’ το συσσίτιο να πάρουμε πινελάκια! Με τις έξι κι ογδόντα κατ’ άτομο, με το χάλι που έχουμε, τις αρρώστιες που αλωνίζουν. Ακούστε παιδιά, εφτά γαϊδούρια έχουμε στην Ομάδα, άντε να κουρέψετε τις ουρές τους, πάρτε και ξυλαράκια και κάντε τα μόνοι σας.
Φύγαμε με ραγισμένη την πίστη στη «μεγάλη ιδέα» μας. Και όμως! Ο σωτήρας άγγελος μας βρέθηκε στο πρόσωπο του Γιάννη του Ρίτσου.
— Δε βρίσκω άδικο σ’ ό,τι σας είπαν, μας λέει, ωστόσο με τις ουρές των γαϊδάρων αμφιβάλλω αν τα βγάλετε πέρα.
Συμπλήρωσε το ποσό από την τσέπη του και σε λίγο οι πρώτες χειροποίητες κάρτες γίναν ανάρπαστες. Η πρόβλεψη μας 
δικαιώθηκε πανηγυρικά, με την ανταπόκριση από τα έξω και τη σημαντική οικονομική ενίσχυση της Ομάδας.
Για την παραγωγή της ευχετήριας κάρτας είχαν γίνει πολυάνθρωπα συνεργεία και η αξιοποίηση της ιδέας μας, ένα απ’ τα σημαντικά προβλήματα του στρατοπέδου.
Κάποιες κάρτες και σχέδια μ’ ένα πιο καφτό περιεχόμενο στέλνονται απ’ το νησί μας κρυφά και σ’ εφημερίδες κι έξω απ’ τα σύνορα, σαν μαρτυρία και πληροφόρηση.
(…)
Tα δωράκια της εξορίας, το γράμμα, οι καρτούλες, μηνύματα αγάπης και θύμησης, στάθηκαν για πολλά χρόνια η μοναδική επαφή με τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Με τη λογοκρισία της Διοίκησης βρισκόμασταν πάντα σ’ άμαχη πάνω στο περιεχόμενο της ευχετήριας κάρτας. Πότε τους ενοχλούσαν τ’ αντίσκηνα, πότε το συρματόπλεγμα, οι λεζάντες, τα γαρίφαλα, το κόκκινο χρώμα των αβγών.
Σε μια από τις καρτούλες αυτού του λευκώματος, η αντίρρηση των θεματοφυλάκων της «έννομης τάξεως», τις τελευταίες μέρες πριν τη Λαμπρή, εντοπίστηκε στο περιστέρι.
Περιθώρια χρονικά δεν υπήρχαν για μαζική παραγωγή καινούργιας κάρτας. Και όμως, η λύση βρέθηκε τελικά, κάπως πιο πολυέξοδη, με το να γίνει το περιστέρι κλωσσόπουλο και να τυπωθούν οι κάρτες φωτογραφικά!
Μας έλαχε να γευτούμε αυτά που λέγονται «συνέπειες του πολέμου». Γνωρίζουμε, από πείρα, τι σημαίνει «Αναμορφωτήριο αμετανόητων κομμουνιστών της Κορέας στη νήσο Γκόγιε». Ξέρουμε τι σημαίνει «ανάκριση» σε χέρια φασίστα, τι σημαίνει ο όρος «επιβολή της έννομης τάξης». Να γιατί αυτή η επίμονη, αυτή η «βαρετή» για κάποιους, αναφορά στην Ειρήνη.
Να γιατί μέσα στο τυπωμένο χαρτί της κάρτας μια μυριόστομη ευχή από
Ομως οι γιορταστικές κάρτες, οι πολλές, που θα περάσουν από τις συμπληγάδες της λογοκρισίας έχουν κατ’ ανάγκη ένα κάπως ουδέτερο περιεχόμενο. Περιστέρι, γαρίφαλο, κλωνάρι ελιάς, πάντα με τη μεταφορική – συμβολική σημασία τους, είναι τα θέματα που επαναλαμβάνονται, στοχεύοντας την ειρήνη
τούτο το βράχο:
Να σταματήσουν οι σφαγές των πολλών για την απληστία των λίγων, για να μη σκιάζεται πια καμιά μάνα έναν καινούριο αφανισμό.
Πάνω απ’ το πεδίο της μάχης ας δώσουν τα χέρια να φιλιωθούν οι αντίμαχοι κι ας μάθουν όλοι πως:
«… Εχθρούς και φίλους τους χωράει η ίδια τάβλα σαν οι καρδιές μονιάσουν όλες στην αλήθεια…».
Από το λεύκωμα του Γιώργου Φαρσακίδη «Τόποι εξορίας» (εκδόσεις «Τυποεκδοτική»)
