Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας //
(Με αφορμή την επέτειο ίδρυσης της Γερμανικής λαοκρατικής Δημοκρατίας 7/10/1049)
Με αφορμή την επέτειο ίδρυσης της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας, παρουσιάζουμε ένα μικρό δείγμα του τρόπου οικοδόμησης της νέας – σοσιαλιστικής κοινωνίας-στο εξαιρετικά σημαντικό τομέα της Παιδείας. Αξιοποιούμε για το σκοπό αυτό δημοσίευμα του περιοδικού «ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΔ» (12/1987)
Πρόκειται για απάντηση του περιοδικού στο ερώτημα για τον τρόπο εκπαίδευσης των δασκάλων στην ΓΛΔ. Αναφέρει χαρακτηριστικά:
Στη ΓΛΔ υπήρχαν δύο διαφορετικοί κλάδοι παιδαγωγικής εκπαίδευσης. Οι μελλοντικοί δάσκαλοι των τάξεων 1 ως 3, οι υπεύθυνοι μαθητικών εστιών και απασχόλησης των μαθητών μετά τα μαθήματα φοιτούσαν 4 χρόνια σ’ εάν από τα 27 ιδρύματα εκπαίδευσης δασκάλων. Οι σπουδές αυτές δεν προϋπόθεταν την απόκτηση του απολυτηρίου του λυκείου και άρχιζαν μετά τη 10ετή υποχρεωτική εκπαίδευση. Ο άλλος κλάδος εκπαίδευε δασκάλους για τις τάξεις 4 ως 6 ή 7 ως 10 του σχολείου γενικής μόρφωσης και καθηγητές λυκείων. Οι σπουδές άρχιζαν από την απόκτηση του λυκείου και διαρκούσαν 5 χρόνια. Στη διάθεση των φοιτητών υπήρχαν 9 ανώτατες παιδαγωγικές σχολές, 6 πανεπιστήμια, 2 πολυτεχνεία και 1 ανώτατη μουσική σχολή.
Οι μελλοντικοί δάσκαλοι επέλεγαν δύο μαθήματα π.χ μαθηματικά και φυσική, γερμανικά και ιστορία ή ρωσικά και αγγλικά. Εκτός από τα μαθήματα επιλογής το πρόγραμμα σπουδών περιελάμβαναν βασικά την παιδαγωγική, την ψυχολογία και την διδακτική μεθοδολογία χωρίς να ξεχνιέται φυσικά η πρακτική εξάσκηση που γινόταν σε διάφορα επίπεδα κατά κύριο λόγο όμως στο 5ο έτος και διαρκούσε 27 εβδομάδες. Έτσι συμπληρωνόταν η εκπαίδευση , η θεωρητική γνώση εμπεδωνόταν στην πράξη και επιτύγχαναν ένα ομαλό πέρασμα στην επαγγελματική δραστηριότητα. Οι μελλοντικοί δάσκαλοι αναλάμβαναν στη διάρκεια της πρακτικής εξάσκησης υπεύθυνα καθήκοντα με την βοήθεια έμπειρων συμβούλων τόσο σε σχέση με την ειδική διδασκαλία όσο και σε σχέση με άλλα καθήκοντα. Στη διάρκεια των 2 πρώτων χρόνων της επαγγελματικής της δραστηριότητας οι νέοι δάσκαλοι είχαν και πάλι την βοήθεια έμπειρων συμβούλων.
Για να γίνει κανείς δάσκαλων σε σχολεία με «ειδικά παιδιά» θα έπρεπε να είχε μεγάλη διδακτική πείρα και να παρακολουθούσε σεμινάρια μετεκπαίδευσης 2 χρόνια.
Η εκπαίδευση των δασκάλων στη ΓΛΣ γινόταν σύμφωνα με τις κοινωνικές ανάγκες και έτσι ο κάθε απόφοιτος είχε εξασφαλισμένη μία θέση εργασίας (δηλαδή δεν υπήρχε ανεργία). Η επιθυμία κάθε δάσκαλου για συνεχή εμβάθυνση και ανανέωση των γνώσεων του σύμφωνα με την ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνικής ικανοποιούνταν με διάφορες μορφές μετεκπαίδευσης. 40.000 δάσκαλοι είχαν κάθε χρόνο τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε ειδικά σεμινάρια, που ήταν έτσι προγραμματισμένα ώστε κάθε δάσκαλος να παρακολουθούσε ώρες διαλέξεων και σεμιναρίων με διαφορετικά θέματα μέσα σε ένα διάστημα 5 ετών (παιδαγωγική, ψυχολογία κ.α). Εκτός απ’ αυτό τα πανεπιστήμια και οι άλλες ανώτερες σχολές διοργάνωναν 1.100 ειδικά σεμινάρια για δασκάλους μεταξύ αυτών σεμινάρια για την εξέλιξη της σύγχρονης λογοτεχνίας , για τους υπολογιστές, για ειδικά προβλήματα πυρηνικής φυσικής κ.α
Τα συμπεράσματα αλλά και οι συγκρίσεις με τις καπιταλιστικές χώρες εύλογα.
