Δέκα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, 24 Ιανουαρίου, από το θάνατο του «ποιητή της εικόνας» Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Ένας εκ των σημαντικότερων Ευρωπαίων σκηνοθετών του κινηματογράφου, ο Θ. Αγγελόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 27 Απρίλη 1935.
To 1953 εισάγεται στη Νομική Σχολή Αθηνών, την οποία εγκαταλείπει στο πτυχίο.
Το 1961 φεύγει για τη Γαλλία και γράφεται στη Σορβόνη, όπου παρακολουθεί μαθήματα γαλλικής φιλολογίας και φιλμολογίας, με καθηγητές τον Ζορζ Σαντούλ και τον Μιτρί, τους οποίους ξανασυνάντησε αργότερα στην IDHEC. Παράλληλα παρακολουθεί μαθήματα εθνολογίας με τον Λεβί Στρος. Για να αντεπεξέλθει στα έξοδα των σπουδών δουλεύει στη ρεσεψιόν της Σιτέ Ουνιβερσιτέρ (με την ώρα) μαζί με τον γλύπτη Γεράσιμο Σκλάβο.
1962-63: Γίνεται δεκτός, ύστερα από εξετάσεις, στην περίφημη σχολή κινηματογράφου IDHEC. Η διαφωνία και σύγκρουσή του με τον καθηγητή της σκηνοθεσίας οδηγεί σε πρόωρη λήξη τις σπουδές του.
1963-64: Συνεχίζει τη φοιτητική του διαδρομή στο Musee de l’ homme κοντά στον εθνολόγο – σκηνοθέτη Ζαν Ρους, όπου διδάσκεται το σινεμά – ντιρέκτ.
1964: Επιστροφή στην Ελλάδα. Η επάνοδος συνοδεύεται από αναίτιο ξυλοδαρμό του από την αστυνομία καθώς βάδιζε ανύποπτος. Επεισόδιο που τον επηρέασε και άλλαξε τη διάθεση και τα σχέδιά του. Τότε η σκηνοθέτιδα Τώνια Μαρκετάκη του προτείνει να συνεργαστεί με την εφημερίδα «Δημοκρατική Αλλαγή» ως κριτικός. Προς μεγάλη έκπληξη όλων – και του ιδίου – αντί να γυρίσει στη Γαλλία, όπως ήταν και το αναμενόμενο, έμεινε στην Ελλάδα. Και εργάστηκε ως κριτικός.
Η ζωή του όλη ήταν ο κινηματογράφος και η μοίρα τού επιφύλαξε τον τραγικό θάνατο την ώρα του γυρίσματος. Μια μέρα βροχερή, σαν σκηνικό από ταινία του, μια μηχανή που διέσχιζε το δρόμο του κόβει το νήμα της ζωής. Τη στιγμή που σχεδίαζε το πλάνο. Τη στιγμή που άλλο ένα όνειρο προσδοκούσε να γίνει μεγάλο. Τη στιγμή που ο νους τρέχει να προσπεράσει το παρόν και να αγγίξει το μέλλον. Τη στιγμή… η στιγμή που τον προσπέρασε αφήνοντας ορφανεμένο το όνειρο.
Μέγας ποιητής της κινηματογραφικής γλώσσας και σκέψης, ο άνθρωπος που αντιλαμβανόταν τα όρια ανάμεσα στον έρωτα, στις ανθρώπινες σχέσεις, στην επικοινωνία, ως έννοια του ορίου, του τέλους ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο, ο διεθνούς φήμης Ελληνας σκηνοθέτης Θόδωρος Αγγελόπουλοςχρησιμοποίησε τον ελλειπτικό λόγο σαν αισθητική αρχή, σαν ανάγκη ένταξης του φυσικού χρόνου στο χώρο, ως ενότητα χώρου και χρόνου και το κάθε τόλμημά του ήταν «ένα ξεκίνημα καινούριο μέσα στης ανακρίβειας των αισθημάτων το γενικό χαμό, μέσα στου πάθους τις ασύντακτες ορδές»..
Με τον κινηματογράφο άρχισε να ασχολείται το 1965 και το 1968 παρουσίασε την πρώτη του μικρού μήκους ταινία, «Εκπομπή», στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Το 1970, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, «Αναπαράσταση», κέρδισε το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, καθώς και άλλες διακρίσεις στο εξωτερικό, και σηματοδότησε την αυγή του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. To 1975 σκηνοθέτησε την εμβληματική ταινία «Ο Θίασος», ένα από τα αριστουργήματα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, ενώ το 1984 ένωσε στη μεγάλη οθόνη δύο γίγαντες της υποκριτικής, τον Μάνο Κατράκη και τον Διονύση Παπαγιαννόπουλο, στο αξέχαστο «Ταξίδι στα Κύθηρα». Το 1995 σκηνοθετεί «Το βλέμμα του Οδυσσέα», μια ταινία που όπως σχολίασε ο Αμερικανός σκηνοθέτης Βιμ Βέντερς «θα μείνει στην ιστορία του σινεμά».
Από τους τελευταίους και χαρακτηριστικότερους εκπροσώπους του μοντερνισμού στον κινηματογράφο, ο Θόδωρος Aγγελόπουλος υπήρξε, αναμφίβολα, ο Ελληνας σκηνοθέτης με τη μεγαλύτερη διεθνή αποδοχή και ένας από τους σπουδαιότερους δημιουργούς του κινηματογράφου, τα τελευταία σαράντα χρόνια. Οι ταινίες του προβάλλονται παντού και προκαλούν την παγκόσμια προσοχή, με πολλές διεθνείς διακρίσεις, με σημαντικότερη το Xρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Kαννών για την ταινία «Mία αιωνιότητα και μια μέρα».
Με τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών το 1998.
Εκτοτε, οι ταινίες του έχουν συμμετάσχει σε πολλά εγχώρια και διεθνή φεστιβάλ και έχει κερδίσει πολλά βραβεία, τα οποία τον καθιέρωσαν παγκοσμίως ως έναν από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του σύγχρονου κινηματογράφου.
Πολλά αφιερώματα που τιμούν τη δουλειά του Θόδωρου Αγγελόπουλου έχουν πραγματοποιηθεί σ’ όλο τον κόσμο.
Είχε αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, του Πανεπιστημίου X Ναντέρ (Nanterre) στο Παρίσι και του Πανεπιστημίου του Εσεξ (Essex).
Ταινίες:
1970: Αναπαράσταση.
1972: Μέρες του ’36.
1975: Ο θίασος.
1977: Οι Κυνηγοί.
1980: Ο Μεγαλέξανδρος.
1983: Αθήνα, επιστροφή στην Ακρόπολη.
1984: Ταξίδι στα Κύθηρα.
1986: Ο Μελισσοκόμος.
1988: Τοπίο στην ομίχλη.
1991: Το μετέωρο βήμα του πελαργού.
1995: Το βλέμμα του Οδυσσέα.
1998: Μια αιωνιότητα και μια μέρα.
2003: Τριλογία – Ι. Το λιβάδι που δακρύζει.
2008: Τριλογία – ΙΙ. H σκόνη του χρόνου.
Θόδωρος Αγγελόπουλος: Οι τρεις ταινίες-αριστουργήματα που πρέπει οπωσδήποτε να δεις
