Ξανά στο προσκήνιο
η συλλογή και αξιοποίησή τους από μονοπώλια
μέσω της τηλεκπαίδευσης
Στο προσκήνιο επαναφένει το ζήτημα της συλλογής και αξιοποίησης προσωπικών δεδομένων των μαθητών η πρόσφατη απόφαση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων σχετικά με τη «Διαδικασία σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης από το Υπουργείο Παιδείας».
Απόφαση Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για τη «Διαδικασία σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης από το Υπουργείο Παιδείας»
Αυτό που ξεκάθαρα αναδεικνύεται για μια ακόμα φορά είναι ότι στο έδαφος της πλήρους εμπορευματοποίησης, την οποία στήριξαν και η σημερινή και η προηγούμενη κυβέρνηση, της πανδημίας με κλειστά σχολεία και τηλεκπαίδευση, της «ανάθεσης» της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην πλατφόρμα μιας πολυεθνικής, μόνο κεραυνό εν αιθρία δεν αποτελούν τα όσα επισημαίνει η απόφαση.
Ειδικότερα, η Αρχή αρχικά είχε δώσει την έγκρισή της για την τηλεκπαίδευση, κάνοντας παράλληλα συστάσεις. Τώρα επανέρχεται και κάνει μια σειρά επισημάνσεις, προχωρά σε επιπλήξεις προς το υπουργείο και δίνει εντολή να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις, σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR) της ΕΕ.
Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (GDPR) CELEX
Μεταξύ αυτών σημειώνει ότι πρέπει να συμπληρωθούν τα μέτρα ασφαλείας, ότι δεν έχει γίνει αναλυτική διερεύνηση της νομιμότητας των σκοπών επεξεργασίας δεδομένων που συλλέγονται, ενώ επισημαίνει πως δεν έχει γίνει ορθή αξιολόγηση της διαβίβασης δεδομένων σε χώρες εκτός ΕΕ. Ως προς το τελευταίο, διαπιστώνει πως «η εταιρεία Cisco (εν προκειμένω ο όμιλος και οι εταιρείες του) υπόκειται στο δίκαιο των ΗΠΑ, συνεπώς, κατ’ αρχήν, δεν εξασφαλίζεται επαρκές επίπεδο προστασίας προσωπικών δεδομένων». [σσ. Η Cisco Systems, Inc. είναι πολυεθνική με έδρα το Σαν Χοσέ της Καλιφόρνια, η οποία σχεδιάζει και εμπορεύεται ηλεκτρονικά προϊόντα, συσκευές δικτύωσης υπολογιστών, και προϊόντα και υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών]
Σε ευθεία αμφισβήτηση της εν λόγω απόφασης προχώρησε ανοιχτά χτες το υπουργείο Παιδείας, σημειώνοντας πως αυτή «εκπλήσσει λόγω των εσφαλμένων της παραδοχών, αλλά και λόγω της ξαφνικής αλλαγής πλεύσης εκ μέρους της Αρχής και παράκαμψης του διαρκούς διαλόγου της με το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων».
Το υπουργείο σημειώνει ότι «ασφαλώς σέβεται τις αποφάσεις των Ανεξάρτητων Αρχών. Οι αποφάσεις, όμως, αυτές υπόκεινται σε δικαστική κρίση».
Η απόφαση έγινε αφορμή για έντονη αντιπαράθεση μεταξύ υπουργείου Παιδείας και ΣΥΡΙΖΑ, με την ΕΠΕΚΕ Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ να ζητά την παραίτηση της υπουργού και το υπουργείο να κάνει λόγο για «λαϊκισμό».
Στην ανακοίνωση του υπουργείου παρέπεμψε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, που άδραξε την ευκαιρία να εξάρει την τηλεκπαίδευση σαν «μία σπουδαία κατάκτηση», καθώς επίσης να κάνει λόγο για «εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης στη σύγχρονη τηλεκπαίδευση» και για κίνηση «στην κατεύθυνση μείωσης των ανισοτήτων», τη στιγμή που κάθε άλλο παρά δεδομένη ήταν η πρόσβαση στα μέσα για όλα τα παιδιά, αλλά και ο τρόπος που τελικά κατάφεραν να παρακολουθήσουν τα τηλεμαθήματα.
Η απόφαση έρχεται να υπενθυμίσει πως τα εργαλεία της τεχνολογίας βρίσκονται στα χέρια επιχειρηματικών κολοσσών, οι οποίοι στο κυνήγι της μεγιστοποίησης της κερδοφορίας τους αντιμετωπίζουν ως εμπορεύσιμο προϊόν και τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών τους, διατηρώντας κάθε δικαίωμα στη χρήση και επεξεργασία τους για δικούς τους επιχειρηματικούς σκοπούς, έχοντας τα εργαλεία να το κάνουν και με αποπροσωποιημένα στοιχεία. Ο δε περίφημος Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων της ΕΕ, που στην πραγματικότητα άνοιξε τον δρόμο στη μαζική συλλογή, επεξεργασία και διαβίβαση προσωπικών δεδομένων, στηρίχθηκε και από τον ΣΥΡΙΖΑ και από τη ΝΔ.
Τα παραπάνω βρήκαν εφαρμογή και στη μαζική χρήση τους κατά την τηλεκπαίδευση, από την αρχή της οποίας εκφράστηκε ανησυχία από όλη την εκπαιδευτική κοινότητα σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα χιλιάδων παιδιών. Τόσο η ίδια η σύμβαση εκατομμυρίων που υπογράφτηκε για εξ αποστάσεως μαθήματα, αντί για κάλυψη αναγκών των σχολείων, όσο και η πρόσφατη εξέλιξη έρχονται να επιβεβαιώσουν την ανησυχία αυτή.
