▪️ Η είδηση «ανέβηκε» πριν λίγο –μέσω ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, Xinhua κλπ. –ως «κεραυνός» με πολλά θαυμαστικά κλπ. στα εδώ αστικά ΜΜΕ και ΜΚΔ
(αναφέρουν –περίπου πανομοιότυπα)
ℹ️ Η πανδημία του νέου κορονοϊού επιδείνωσε την ανέχεια στη Λατινική Αμερική: 22 εκατομμύρια άνθρωποι βούλιαξαν στη φτώχεια, που πλέον πλήττει πάνω από το ένα τρίτο των περίπου 650 εκατομμυρίων κατοίκων της περιφέρειας, καταγράφει έκθεση του ΟΗΕ, η οποία κρίνει ότι η κατάσταση ως προς τις ανισότητες πλέον «δεν είναι βιώσιμη».
Η φτώχεια (κατά τον ορισμό των Ηνωμένων Εθνών, το να ζει κανείς με εισόδημα που δεν ξεπερνά τα 5,5 $ την ημέρα) και η ακραία φτώχεια (εισόδημα μικρότερο από 1,90 $ την ημέρα) έφθασαν σε επίπεδα που είχαν να καταγραφούν αντίστοιχα 12 και 20 χρόνια, αναφέρει η έκθεση της Comisión Económica para América Latina y el Caribe –CEPAL, (Economic Commission for Latin America and the Caribbean Οικονομική Επιτροπή για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική ΟΕΛΑΚ), που έχει έδρα το Σαντιάγο, την πρωτεύουσα της Χιλής.
ℹ️ Λόγω της οξύτατης οικονομικής ύφεσης στην περιφέρεια (–7,7% του ΑΕΠ), το ποσοστό της φτώχειας πλέον φθάνει το 33,7% του πληθυσμού (209 εκατ. άνθρωποι), ενώ το ποσοστό της ακραίας φτώχειας ανέρχεται στο 12,5% (78 εκατ. άνθρωποι, +9 εκατ. σε σχέση με το 2019).
Η ΟΕΛΑΚ διευκρινίζει ότι η φτώχεια είναι πιο εκτεταμένη στις αγροτικές περιοχές, μεταξύ των παιδιών, των εφήβων, των αυτοχθόνων, των απογόνων αφρικανών, καθώς και στις τάξεις του πληθυσμού με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
Το ποσοστό της ανεργίας σε όλη την περιφέρεια έφθασε το 10,7% στα τέλη του 2020, με άλλα λόγια αυξήθηκε κατά 2,6% σε σύγκριση με αυτό που καταγραφόταν το 2019.
Όπως τονίζεται στην έκθεση, τα επίπεδα της φτώχειας και της ακραίας φτώχειας θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο εάν δεν εφαρμοστούν από τις κυβερνήσεις μέτρα για να προσφερθεί βοήθεια στα νοικοκυριά.
«Η πανδημία επέτεινε βασικά διαρθρωτικά χάσματα της περιοχής και βρισκόμαστε σε περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας, κατά την οποία δεν γνωρίζουμε ακόμη ούτε με ποιον τρόπο θα υπάρξει έξοδος από την κρίση, ούτε ποια θα είναι η ταχύτητα της διαδικασίας αυτής», υπογράμμισε η Alicia Bárcena (Αλίσια Μπάρσενα), εκτελεστική γραμματέας της περιφερειακής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα κόστη της ανισότητας έχουν γίνει μη βιώσιμα» και «είναι απαραίτητο» να «δημιουργηθεί αληθινό κράτος πρόνοιας, στόχος που αναβάλλεται εδώ και πάρα πολύ καιρό – προ Covid, στην περιοχή», πρόσθεσε.
Η ΟΕΛΑΚ κάλεσε τα κράτη της Λατινικής Αμερικής να κατευθυνθούν προς τη δημιουργία ελάχιστου επιπέδου εισοδήματος, δίνοντας την προτεραιότητα στις οικογένειες με παιδιά μικρής ηλικίας ή στην εφηβεία, και να δημιουργήσουν συστήματα πρόνοιας οικουμενικής εμβέλειας.
Η έκκληση της Επιτροπής υπέρ ενός «νέου κοινωνικού συμβολαίου» στην περιφέρεια είναι πιο επίκαιρη «παρά ποτέ»: «η πανδημία αποτελεί κρίσιμη στιγμή που επαναπροσδιορίζει τι είναι εφικτό κι ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για να αφήσουμε πίσω την κουλτούρα των προνομίων», έκρινε η κυρία Μπάρσενα.
Στην έκθεση, που φέρει τον τίτλο «Κοινωνικό Πανόραμα της Λατινικής Αμερικής 2020», προτείνεται στις κυβερνήσεις να συνεχίσουν τα έκτακτα μέτρα οικονομικής στήριξης των οικογενειών βραχυπρόθεσμα και πιο μακροπρόθεσμα να δώσουν έμφαση στη στήριξη των γυναικών και στη δημιουργία βιώσιμων μοντέλων ανάπτυξης.
🔻 Τι δε λένε τα αστικά ΜΜΕ –καταρχήν αρκετά που αναφέρονται στην έκθεση:
Η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική είναι μία από τις περιοχές που χτυπήθηκαν περισσότερο από τον Covid, τόσο σε αριθμό περιπτώσεων όσο και θανάτων.
Με λίγο περισσότερο από το 8% του παγκόσμιου πληθυσμού, μέχρι το Δεκέμβρη του 20 συσσωρεύτηκαν σχεδόν 1|5 (~18,5%) στις μολύνσεις και πάνω από ¼ των θανάτων σε παγκόσμια κλίμακα.
«Τρομερά» νούμερα, δια στόματος της εκτελεστικού γραμματέα του οργανισμού, την Alicia Bárcena.
Τα μεγέθη αυτά της ανθρωποθυσίας έχουν να κάνουν με την πρωτοφανή –και προ Covid κοινωνική και οικονομική κρίση, η οποία επιδεινώνεται από «ιστορικά στραγγαλιστικά μέσα» όπως η ανισότητα – όντας η πιο μεγάλη σε παγκόσμιο επίπεδο από εργασιακής πλευράς και δικαιωμάτων, αλλά και κοινωνικής προστασίας –που πρακτικά δεν υπάρχει, με pick στις ευπαθείς ομάδες.
Μια πολιτισμική κρεατομηχανή που ενισχύει τις αρνητικές επιπτώσεις στα «λιγότερα τυχερά» στρώματα της κοινωνίας, όπως επισημαίνει το κοινωνικό πανόραμα 2020 που παρουσιάστηκε στο Σαντιάγκο της Χιλής από τον ΟΗΕ για την ανάπτυξη στη Νότια Αμερική.
Με μια θετική δημογραφική καμπύλη, σε απόλυτες τιμές τα στοιχεία είναι ακόμα πιο εντυπωσιακά… Οκτώ στους δέκα λατινοαμερικανούς ζουν σήμερα σε situación de vulnerabilidad – «αδυναμία» να ανταπεξέλθουν, με αγωνία για το αύριο, με εισόδημα ισοδύναμο με τρεις ελάχιστους μισθούς ή λιγότερους.
Όλες αυτές οι τάσεις οξύνονται στο έπακρο σε αγροτικές περιοχές και σε εκείνες με μεγάλα ποσοστά ιθαγενούς πληθυσμού.
Αντίο στον κοινωνική εξέλιξη-ανέλιξη
Οι περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής θα βιώσουν μια ισχυρή διανεμητική υποβάθμιση, μια πλευρά πάντα ευαίσθητη στην περιοχή: που υπέφεραν, υποφέρουν και θα υποφέρουν «κοινωνικά» από την πανδημία -όπως πάντα, «οι μεγάλοι ηττημένοι είναι οι φτωχοί», επισήμανε η επικεφαλής της CEPAL παρουσιάζοντας σχετικά γραφικά σε συνέντευξη Τύπου.
Οι απώλειες θέσεων εργασίας και η μείωση του εισοδήματος ήταν και θα εξακολουθήσει να είναι μεγαλύτερες σε στρώματα χαμηλού εισοδήματος, καθώς και στην εκτεταμένη μαύρη εργασία και στη νεολαία, ενώ τα στρώματα μεσαίου εισοδήματος θα υποστούν και πάλι τη φθίνουσα κινητικότητα και φτου κι απ την αρχή…
Η έκθεση εξηγεί το γιατί: στη Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική, οι οικογένειες των μεσαίων στρωμάτων και η «κορυφή» των φτωχών δεν είναι ωφελούμενοι πολιτικών και προγραμμάτων κοινωνικής προστασίας, οπότε το εισόδημά τους προέρχεται από την εργασία –όταν και αν υπάρχει.
Σε αντίθεση με άλλες περιοχές, το ποσοστό των εργαζομένων της Λατινικής Αμερικής που μπορούν να δουλέψουν με τηλεργασία είναι ασήμαντο -απλά δεν είναι επιλογή.
Κακά τα ψέματα: «η περιοχή ήταν ήδη επτά χρόνια σε ύφεση», δήλωσε η Bárcena, ένα χρόνο μετά τον πρώτο αναγνωρισμένο ασθενή του Coronavirus στην περιοχή.
«Χρειαζόμαστε δημόσιες πολιτικές για να αντιμετωπίσουμε αυτή την έκτακτη ανάγκη που να τη συνδέσουμε με μια ανάκαμψη που θα είναι διαφορετική: δεν θέλουμε να φτάσουμε εκεί που ήμασταν, αλλά να μεταμορφώσουμε την πραγματικότητά μας (…) ο επείγων χαρακτήρας μιας πορείας προς μια πραγματική κατάσταση ευημερίας, είναι σήμερα μεγαλύτερη από ποτέ».
Αλλά και πάλι …σύμφωνα με τα δεδομένα μας, το ένα τρίτο των νοικοκυριών με παιδιά ή εφήβους δεν διαθέτει οποιοδήποτε είδος κοινωνικής προστασίας.
Και σχεδόν μια στις τρεις γυναίκες – ειδικά, στα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού – δεν συμμετέχει καν στην αγορά εργασίας για να φροντίσει την οικογένειά τους.
Εκτός από την πρόβλεψη ότι «η ανισότητα θα αυξηθεί με την πανδημία», ο ΟΗΕ (οι τεχνοκράτες της CEPAL) προειδοποιεί πως ο ιός απειλεί με εξάπλωση της «δυσφορίας» που είχε γίνει ορατή σε διάφορες χώρες της περιοχής, παράγοντας που πρέπει να αντιμετωπιστεί για «αποφυγή αύξηση των επιπέδων σύγκρουσης και εκφράσεων βίας κατά της δημοκρατικής νομιμότητας που εμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη»
Φωτο Esteban Felix – ©® Associated Press
όπως την ανάρτησε σαν φωτο κεφαλίδας της είδησης γνωστό αστικό ΜΜΕ
(με σχετική λεζάντα για τη γάτα …
a cat stretches in front of a bakery at La Vega market in Santiago, Chile)
Μισές αλήθειες
Τίποτε περισσότερο δεν θα μπορούσε να περιμένει κανείς από τον ΟΗΕ που –ως διεθνής διακρατικός οργανισμός, δεν μπορεί παρά να εκφράζει σε πολιτικο-οικονομικό επίπεδο τον ταξικό συσχετισμό δύναμης –πολύ περισσότερο σήμερα που το κίνημα βρίσκεται σε φάση ήττας και παρατεταμένης αναδίπλωσης, ακόμη και υποχώρησης.
Τα συμπεράσματα πάντως από αυτή την έκθεση -αντικειμενικά και πέρα από τα νούμερα, δεν είναι τίποτε περισσότερο από εκκλήσεις στο πουθενά.
Με αποκαλυπτικές αποστροφές του είδους «ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για να αφήσουμε πίσω την κουλτούρα των προνομίων», «εκφράσεις βίας κατά της δημοκρατικής νομιμότητας που εμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη»…
Απέναντι στις πολιτικές που –παγκόσμια και όχι μόνο στη Λατινική Αμερική θυσιάζουν τις λαϊκές ανάγκες προσαρμόζοντας την οργάνωση και τη λειτουργία του κράτους, με τέτοιο τρόπο και με άρση των όποιων εμποδίων υπήρχαν, ώστε να υπηρετεί ακόμη καλύτερα και ακόμη πιο αποτελεσματικά τις ανάγκες των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, στη μεταCovid εποχή, απαιτείται ένας ριζικά διαφορετικός δρόμο ανάπτυξης, ο δρόμος της εργατικής – λαϊκής εξουσίας με το λαό αφέντη.
