Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Μαριάννα Γιαννουράκου: «Πατρίδα είναι εκεί που θάβουμε τους νεκρούς μας»

Παρουσιάζει ο Ειρηναίος Μαράκης //

Πέντε ποιήματα της Μαριάννας Γιαννουράκου για την προσφυγιά και την μετανάστευση δημοσιεύουμε σήμερα στο Ατέχνως. Η ίδια η δημιουργός σε σημείωμα που έστειλε στο Ατέχνως σχετικά με τα ποιήματά της, αναφέρει ότι δεν έχει βρει τον τρόπο να γράψει για όλα αυτά, δίχως να αισθάνεται ότι σκυλεύει ανθρώπους και καταστάσεις. Αλλά ως μετανάστρια και η ίδια, άσχετα εάν δεν έχει θαλασσοπνιγεί, άσχετα εάν έχει όλα τα χαρτιά της και ερχόμενη με πολύ καλή αντιμετώπιση στην χώρα διαμονής της, νιώθει ότι δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Πρέπει να γράψει για όλα αυτά, είναι μια βαθειά ανάγκη της – ίσως να το αντιλαμβάνεται και ως καθήκον, ποιός ξέρει.

Η ποιήτρια έχει την εμπειρία, έχει την οξυδέρκεια να αναγνωρίζει τις καταστάσεις και να τις φέρνει μπροστά μας αναπλάθοντας τις με όλη τους την τραγικότητα. Δείχνοντας σε όποιον αδιαφορεί ή εθελοτυφλεί ή ακόμα και σε όποιον στηρίζει αυτές τις εγκληματικές πολιτικές, ότι οι ποιητές και οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι μπορούν να διαβάζουν πίσω από τις λέξεις και να εκφράζουν την αλληλεγγύη τους στα διωκόμενα αδέλφια τους από τις άλλες χώρες χωρίς να αναπαράγουν τις ρατσιστικές και ξενοφοβικές ιδέες.

Κλονίζεται η δημιουργός όταν διαβάζει, ακούει και βλέπει για αυτά τα ζητήματα και γι’ αυτό σηκώνει φωνή τολμηρή και αιχμηρή για να καταγγείλει τα συγκεκριμένα έγκληματα. Γνωρίζει προσωπικά μετανάστες και πρόσφυγες που δεν ζουν ή που δεν έζησαν καλά. Αυτά μπορεί να γράψει, όπως δηλώνει και η ίδια, αυτά γράφει. Αλλά αν από τη μια πλευρά, διακατέχει την ποιήτρια ένα δημιουργικό και κοινωνικό άγχος ότι τα ποιήματά της μπορούν να εκφράσουν αυτές τις καταστάσεις και τις εικόνες, εμείς από την πλευρά μας, αντιπαραθέτουμε ότι όσο καλά κάνει και ανησυχεί – γιατί κρατάει με αυτό τον τρόπο την αντίληψή της και την ποιητική πνοή της σε ετοιμότητα, άλλο τόσο πετυχαίνει να εκφράσει σε μεγάλο βαθμό την αλήθεια όπως ακριβώς είναι. Βρώμικη, λασπωμένη, με δάκρυα στα μάτια και με οργισμένες φωνές που ζητούν βοήθεια.

Στα ποιήματα που ακολουθούν συνυπάρχουν οι φοβισμένοι πρόσφυγες που φεύγουν με διάφορους τρόπους για να αποφύγουν τον πόλεμο και τη βαρβαρότητα, πέφτοντας θύματα δουλεμπόρων και γνωρίζοντας πως ίσως και να μην γυρίσουν ποτέ στο σπίτι τους, μαζί με τους μεγαλόσχημους οικονομικούς παράγοντες που προσβλέπουν σε μελλοντικές αποδόσεις πάνω στα πτώματα των προσφύγων αλλά και για να καταφέρουν να βρουν λύση στο δικά τους προβλήματα, δηλαδή την καπιταλιστική κρίση, ρίχνοντας τα βάρη και τις ευθύνες στους φτωχούς και τους αδύναμους.

Η γλώσσα που χρησιμοποιεί η Μαριάννα Γιαννουράκου στα ποιήματα της, είναι απλή, λιτή, όπως οι θρήνοι των προσφύγων. Είναι μαχαίρι κοφτερό και ταξικά συνειδητοποιημένο. Έτσι κι αλλιώς, και πάντα κατά τη γνώμη μας, δεν χρειάζονται περισσότερα λόγια για να εκφράσεις και να παρουσιάσεις στο κοινό το δράμα των προσφύγων. Τώρα βρισκόμαστε στην εποχή όπου τα έργα των έντιμων ανθρώπων πρέπει να έχουν λόγο. Και η ποιήτρια συμβάλλει σε αυτό με τον καλύτερο τρόπο κι ευχόμαστε να συνεχίσει έτσι.

Σχετικά με την ποιήτρια θα βρείτε εδώ αλλά και εδώ.

ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Νόστος 

Δεν είναι η φυγή δύσκολη.
Η επιστροφή είναι αδύνατη.

Ο κόσμος που θυμάσαι δεν υπάρχει.

Μετεωρίζεσαι.
Άχρονος,
αβαρής και
απών.

Πατρίδες Ι 

Ριζώνει ο τόπος μέσα μας,
όπως ριζώνουνε οι φίλοι
στα εύφορα της ψυχής μας χώματα
και είναι πάντα εκεί,
κι ας λείπουν.

Ριζώνει ο τόπος μέσα μας,
οι άνθρωποι κι οι έγνοιες τους,
μπλέκονται οι ρίζες μας.

Χάνονται τα ανθρώπινα όρια,
παραμερίζονται σαν το χθεσινό χιόνι,
άχρηστα σύνορα.

Πατρίδες ΙΙ 

Δώσε μου το χέρι σου
να σφίξω στο δικό μου
να μιλήσουμε.

Άλλο χρώμα,
άλλο φύλλο,
άλλη ηλικία.

Ίδια μάτια όπου κοιτάζω,
ίδια χείλη.

Διάφανα τα δάκρυα όλων,
διάφανα τα χαμόγελα.

Δώσε μου το χέρι σου
να σφίξω στο δικό μου
να μιλήσουμε.

Πατρίδες ΙΙΙ

Πατρίδα είναι εκεί που
θάβουμε τους νεκρούς μας.

Εμπόριο 

Στα διεθνή χρηματιστήρια αξιών παζαρεύονται
τα κορμιά των προσφύγων.
Οι ψυχές τους έχουν ήδη ενεχυριαστεί
προσβλέποντας σε μελλοντικές αποδόσεις.