Ο Γεώργιος Παπανδρέου, η Μακρόνησος και οι «επικίνδυνοι «κομμουνισταί» (Ντοκουμέντο)

Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας // 

Η εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ στις 18/7/1950 βγαίνει με το εξής πρωτοσέλιδο: «ΕΞΗΦΑΝΙΣΘΗΣΑΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΟΙ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΟΙ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΑΙ; Η κυβέρνησης καλείται να απαντήση εντός της ημέρας».

Είχε προηγηθεί απάντηση στη Βουλή (5/7) από μέρους του Γεωργίου Παπανδρέου (εκτελούσε και καθήκοντα Υπουργού Δημόσιας Τάξης πέρα από αντιπρόεδρος) αναφορικά με τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης ότι «πολλαί δεκάδες επικινδύνων κομμουνιστών είχον απολυθή των φυλακών διά προσωπικών σημειωμάτων του κ. πρωθυπουργού με τη δικαιολογίαν της κατ’ οίκον νοσηλείας». Στην τότε απάντηση του ο Γ. Παπανδρέου είχε πει ότι «δεν υπάρχουν απολύσεις με προσωπικά σημειώματα. Υπάρχουν κατ’ οίκον νοσηλείαι, επί βάσει γνωμοδοτήσεως των Υγειονομικών Επιτροπών Μακρονησίου, κατά διαταγήν του Γενικού Διευθυντού. Ευρίσκονται υπό παρακολούθησιν και όταν διαπιστωθή ότι η κατάστασις της υγείας των το επιτρέπει, θα επανέλθουν. Πρόκειται δε εν συνόλω περί 95, των οποίων αι παθήσεις είναι βαρείαι…».

Στο δημοσίευμα της η εφημερίδα- προχωρώντας ένα βήμα παραπάνω- και με προφανή στόχο την παραπέρα σκλήρυνση του καθεστώτος στο όνομα της αντιμετώπισης του «κομμουνιστικού κινδύνου», υποβάλει δημόσια ερωτήματα όπως: «Να δώση καθ’ ην υποχρεώσιν εις την δημοσιότητας κατάλογων των ονομάτων των κομμουνιστών οι οποίοι εξήλθον των φυλακών να νοσηλεύονται ως βαρεώς. Ασθενείς. Να αναφέρη πόσοι και ποιοι εξ’ αυτών ιαθέντες μετήχθησαν εκ νέου εις τας φυλακάς και πότε. Πόσοι εξ’ αυτών και ποιοι νοσηλέυονται ακόμη εις ποια νοσοκομεία ή οικίας κρατούνται…»

Η όλη προσπάθεια έχει συγκεκριμένη στόχευση προς την κυβέρνηση Πλαστήρα («ενοχλούσαν» ακόμη και αυτά τα περίφημα «μέτρα επιείκειας») και δείχνει μία ακόμη πλευρά του βαθύτατα απάνθρωπου –αυταρχικού καθεστώτος που επιβλήθηκε στη χώρα μας μετεμφυλιακά.

Στην απάντησή του ο Γ. Παπανδρέου δίνει ενδιαφέροντα στοιχεία για τους ευρισκόμενους κρατούμενους-εξόριστους στην Μακρόνησο: «…Είναι ανάγκη να υπενθυμίσω πάλιν τους αριθμούς τους οποίους ανεκοίνωσα εις την Βουλήν και οι οποίοι αποδεικνύουν πόσον είναι συκοφαντική η κατηγορία ότι η σημερινή Κυβέρνησις ήνοιξε τας πύλας των φυλακών και ηύξησε τας δυνάμεις της 5^ης φάλαγγος.

Εις την Μακρόνησον, υπήρχαν 15.000 χωρικοί προληπτικών συλληφθέντες κατά την ενέργειαν των επιχειρήσεων, αι οποίοι απελύθησαν μετά τας επιχειρήσεις. Υπήρχον επίσης 17.000 εκτοπισμένοι κατόπιν αποφάσεως των επιτροπών Ασφαλείας. Εκ τούτων 13.000 είχον απολυθή υπό των προγενεστέρων κυβερνήσεων.

Η σημερινή Κυβέρνησις παρέλαβε περίπου 4.000. Και εκ τούτων επί των ημερών μας απελύθησαν 850.

Θα ήτο ίσως δυνατόν να λεχθή ότι αι προηγούμεναι κυβερνήσεις απέλυσαν τους ανανήψαντας και ημείς απελύσαμεν επικινδύνους κομμουνιστάς. Αλλά και τούτο είναι ανακριβές. Διότι και οι 850 απελύθησαν ως ανανήψαντες επί τη βάσει των προηγουμένων νόμων και από την ιδίαν επιτροπήν.

Ιδού ότι αι διατυπούμεναι κατηγορίαι είναι απολύτως ασύστατοι.

Η σημερινή κυβέρνησις εις ουδένα επιτρέπει τον ισχυρισμόν ότι έχει από αυτήν περισσότερον πατριωτισμόν ή περισσοτέραν συνείδησιν του καθήκοντος της εθνικής ασφαλείας.»

«Οι νοσηλευόμενοι κομμουνισταί»

Με τον τίτλο αυτό η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ (20/7/1950) αναφέρει: « Ανεκοινώθη εκ του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως ότι μέχρι της εσπέρας της χθες ελήφθησαν αναφοραί ότι ευρίσκονται εις τας οικίας των εκ των μεταφερθέντων εκ Μακρονήσου δια νοσηλείαν κατ’ οίκον οι κάτωθι, εκ των οποίων εις απεβίωσε χθες:Π. Πέτροβας-Καλαμαί. Γ. Βλαχάκης-Λίμνη Ευβοίας. Ευάγγελός Βλαχούτσικος και Χρ. Μπαμπαλής-Χαλκίς. Α. Παπαδόπουλος-Χορύγι Κιλκίς. Φ. Φωτιάδης-Τέρπιλλον Κιλκίς. Χ. Κοντύλης ή Ζώης-Ηλιούπολις. Α. Ζάβαλος-Κόρινθος. Π. Νιστεντόπουλος-Ελευσίς. Π. Μπασκόζος-Πύργος Ηλίας. Σ. Λιόλιος, Χ. Μπουζούμης, Β. Κατσής-Νέαν Ιωνίαν. Θ. Δούμπας-Καλη Βρύση Δράμας. Ν. Ζερμπίνης-Αγριά Βόλου. Δ. Τήκας-Κηφισιά. Στ. Φράγκος-Κομνημά Σερρών. Αρ. Βέργος-Κάτω Χώρα Ναυπαύκτιας (απεβίωσε χθες). Π. Διονυσόπουλος- Νέος Ψυχικόν. Φ. Μάντζαρης, Γ. Αβαλής, Στ. Βουδούρης, Παν. Δεσποινιάδης, Στ. Τσαβδάρης, Κ. Ροράς και Στέλλα Παπαλέκα-Θεσσαλονίκη. Ελ. Λαμπακη- Περιβόλια Χανίων. Αν. Τσάμης-Βέρροια. Ν. Πυρομάλης-Αμαλιάς. Θ. Σεβούλης ή Χατζούλης-Βόλος.

Αναμένονται αναφοραί των υπηρεσιών Χωροφυλακής δια 10 εισέτι. Δέον να σημειωθή ότι οι περισσότεροι των ανωτέρω είναι κληνήρεις.»

Στην εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ (19/7/1050) δημοσιεύεται αναλυτικός κατάλογος  με τα ονόματα «των οίκοι νοσηλευομένων» με το είδος της ασθενείας όπως προσδιορίστηκε υπό των υγειονομικών επιτροπών Μακρονήσου, ως κομμάτι της απάντησης του Γ. Παπανδρέου:

«ψυχογενής»

Θωμαϊδης Κωνσταντίνος

Παπουτσάκης Εμμανουήλ

Παπαγγέλου Ιωάννης

«νευρική κρίσις»

Παπαγιάννης Αθανάσιος

Πάσχος Γιώργος

Καθίμος Κων/νος

Σουβαλιώτης Αθανάσιος

«ψυχονεύρωσις»

Πλουμπής Ιωάννης

Πανόπουλος Δημήτριος

Κουμπούλης Νικόλαος

Λιόλιος Ζαχαρίας

«σπονδυλίτις»

Φουντής Παναγιώτης

Αρχιμανδρίτης Αντώνιος

Μητσάκος Μιχαήλ

«φυματίωσις»

Μπόικος Νικόλαος

Αλληγιζάκης Ανδρέας

Δεσποινιάδης Παναγιώτης

Ζάβολης Αθανάσιος

Ζεμπίνης Νικόλαος

Ζεβούλης ή Χαντζούλης Θωμάς

Κοτρονιοτός Ιωάννης

Κούμουλος Νικόλαος

Κατσάνος Ιωάννης

Λάσκαρης γεώργιος

Μπουραντζής Νικόλαος

Παπαδόπουλος Αναστάσιος

Πέτροβας Παναγιώτης

Ρίτσος Ιωάννης (σ.σ ο μεγάλος μας ποιητής)

Τσαβδάρης Σταύρος

Τριανταφύλλου Θεόδωρος

Φίλης Παντελής

Φράγκος Σταύρος

Περράκης Μελέτιος

Αθανασόπουλος Σπυρίδων

Αλεξανδρόπουλος Κλεόμβροτος

Βλαχούτσικος Ευάγγελος

Βαρδάλης Κων/νος

Βουδούρης Σταύρος

Γιαννόπουλος Παναγιώτης

Διονυσόπουλος Παναγιώτης

Διονυσόπουλος Διονύσιος

Διαλινάς Ελευθέριος

Εσπέλης Αδαμάντιος

Τίκας Δημήτρης

Κοτταρέλης Νείλος

Κανέλλος Βασίλειος

Καπαγιάννης Μιχαήλ

Λαμπέρης Βασίλειος

Μπενέκος Παναγιώτης

Νυσταυτόπουλος Παναγιώτης

Παπαθεοδώρου Πάτροκλος

Πυρομάλλης Νικόλαος

Πάτρας Αντώνιος

Πάμπαλης Χρήστος

Ποντίης Αλέκος

Ραράς Κων/νος

Σολωμός Παναγιώτης

Σουρογιάννης Αθανάσιος

Τερζής Κων/νος

Βλαχάκης Γεώργιος

«φυματίωση-πνευμονία»

Αγγέλου Ανδρέας

Αδαλής Γεώργιος

Βέργος Αριστείδης

Δαής Ιωάννης

Δούπας θεόδωρος

Κυριόγλου Γεώργιος

Νίκος Σπυρίδων

Πανούλιας Ηλίας

Παναγιωτίδης Λεωνίδας

Φωτιάδης Φώτιος

Χριστοφής Αργύριος

Χατζάκης Εμμανουήλ

Κανσής Βασίλειος

Κακαβάς Στυλιανός

Καλιαβάς Παναγιώτης

Μακρής Αστέριος

Μπιζούνης Χαράλαμπος

Χριστοφορίδης Αβραάμ

Κατσίγιαλος Γεώργιος

Μυλωνάς Τριαντάφυλλος

«κάταγμα-εξάρθρωσις»

Γιαννικόπουλος Κ.

Κατσαρός Αναστάσιος

Μπάτσης Κων/νος

Ζουρέλης Γεώργιος

Μάντζαρης Θωμάς

Μαρκέτας Αναστάσιος

Κονδύλης Χαράλαμπος

Μπασκόζος Πολυχρόνης

Νεσφυγές Εμμανουήλ

Τσάμης Αντώνιος

«χολοκυστίνες»

Σεϊρλή Ελένη

«κάταγμα κρανίου»

Λαμπάκη Ελένη

«χολοκυστοπάθεια»

Τρωϊανου Θεοδώρα

«πολυμηνιγγίτις»

Παπαλόκα Στέλλα»

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται για τον Κώστα Γαβριηλίδη (ΑΚΕ): « Καθ’ όσον αφορά τον αρχηγόν του Κομμουνιστικού Αγροτικού Κόμματος Κ. Γαβριηλίδην παρέχω την πληροφορίαν ότι την επομένη της αναλήψεως του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως παρ’ εμού 7 Ιουλίου, διετάχθη και ενεργήθη η επιστροφή του εις την Μακρόνησον και εκείθε μετά 2 ημέρας η μεταφορά του εις Αγιον Ευστράτιον όπου και ευρίσκεται».