Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Σαν σήμερα 30 Μαΐου

1381 Ξεσπά η Εξέγερση των Χωρικών (Peasants’ Revolt), η πρώτη μεγάλη λαϊκή εξέγερση στην Αγγλία, με κύριο αίτιο το δυσβάστακτο χαράτσι, που επέβαλε στους υπηκόους του ο νεαρός βασιλιάς Ριχάρδος Β’.

1416 Η Καθολική Εκκλησία στέλνει στην πυρά το θεολόγο Ιερώνυμο της Πράγας ως αιρετικό.

1431 Η Ζαν ντ’ Αρκ, γνωστή και ως Ιωάννα της Λορένης, καίγεται στην πυρά από ένα αγγλικό συμβούλιο στη Ρουέν της Γαλλίας.

1778 Πέθανε ο Βολταίρος, φιλολογικό ψευδώνυμο του Φρανσουά Μαρί Αρουέ, γάλλος συγγραφέας και διανοούμενος

1783 Η εφημερίδα Pennsylvania Evening Post and Daily Advertiser, είναι η πρώτη καθημερινή εφημερίδα, που κυκλοφορεί στις ΗΠΑ.

1793 Τέσσερα περίπου χρόνια μετά την έκρηξη της αστικής επανάστασης στη Γαλλία, πραγματοποιείται νέα λαϊκή εξέγερση στο Παρίσι, έπειτα από την οποία εγκαθιδρύεται επαναστατική δικτατορία των Ιακωβίνων.

1814 Γεννιέται στο Πριαμούκινο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας ο Μιχαήλ Μπακούνιν. Ο Μπακούνιν εμφανίζονταν σαν θεωρητικός του αναρχοκομμουνισμού με ένα κράμα ουτοπικών σοσιαλιστικών ιδεών και προυντονισμού (ο ίδιος θεωρούσε τον Προυντόν δάσκαλό του). Στην Α΄ Διεθνή (Διεθνής Ενωση των Εργατών) ξέσπασε σφοδρή αντιπαράθεση ανάμεσα στον Κ. Μαρξ και στον Μπακούνιν γύρω από σημαντικά θεωρητικά ζητήματα σε σχέση με το κράτος, την ταξική πάλη κλπ. Ο Μπακούνιν και οι οπαδοί του έπειτα από σκληρή διαπάλη διαγράφτηκαν από τη Διεθνή.

Η Παρισινή Κομμούνα ήρθε να επιβεβαιώσει τη μαρξιστική θέση για την επαναστατική εξουσία και τα καθήκοντά της. Κατόπιν, ο Μπακούνιν συνδέθηκε με το Νετσάγιεφ, υποστηρίζοντας την ατομική τρομοκρατία και διαμορφώνοντας σχέδια εξέγερσης. Οι οπαδοί του Μπακούνιν έπαιξαν τότε σοβαρό ρόλο στο προβοκάρισμα των ταξικών αγώνων της εποχής (902.gr).

1826 Πεθαίνει ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Ο Π. Π. Γερμανός ήταν ένας από τους λίγους ιεράρχες που είχαν μυηθεί στην Φιλική Εταιρία παραμονές της Επανάστασης του 1821.

Σε αυτόν αποδίδεται από την επίσημη ιστοριογραφία η ύψωση της σημαίας της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα στις 25 Μαρτίου, γεγονός όμως το οποίο είναι αναληθές και καθιερώθηκε αργότερα ως «εθνικός μύθος». Την επίμαχη ημερομηνία ο Π. Π. Γερμανός βρισκόταν στην Πάτρα, όπου έσπευσε μαζί με τους προκρίτους προκειμένου να αναλάβουν τα ηνία της Επανάστασης, που είχε ξεσπάσει ήδη από τις 21 του μηνός.

Επανάσταση 1821: Ο θρύλος της Αγίας Λαύρας και η αληθινή επέτειος του 1821, του Σπ. Λιναρδάτου

1828 Ο τσάρος Νικόλαος Α’ αποστέλλει στον Ιωάννη Καποδίστρια 500.000 ρούβλια για τη στήριξη του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.

1908 Γεννήθηκε ο διάσημος Αμερικανός μουσικός της τζαζ, Μπένυ Γκούντμαν

1912 Οι Ιταλοί καταλαμβάνουν τα Δωδεκάνησα.

1913 Με την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης ανάμεσα στην Τουρκία και στις χώρες του Βαλκανικού Συνδέσμου, στα ανάκτορα Σεν Τζέιμς του Λονδίνου, τερματίζεται επίσημα ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος.

1917 Ο Αλέξανδρος Α’ ανεβαίνει στο θρόνο του Βασιλείου της Ελλάδος.

1934 Γεννήθηκε ο Ρώσος κοσμοναύτης, Αλεξέι Λεόνοφ, που το 1965 έγινε ο πρώτος άνθρωπος, που περπάτησε στο διάστημα

1941 Λήγει η Μάχη της Κρήτης, με την κατάληψη όλου του νησιού από τους Γερμανούς.

1941 Δύο 19χρονοι φοιτητές, ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας, με μία παράτολμη ενέργειά τους, κατεβάζουν από την Ακρόπολη τη γερμανική σημαία και αναρτούν την ελληνική.

«Υπεξηρέθη η επί της Ακροπόλεως κυματίζουσα γερμανική σημαία»

1968 Ο στρατηγός Ντε Γκολ διαλύει την Εθνοσυνέλευση και προκηρύσσει εκλογές για τις 23 Ιούνη, ενώ σε τηλεοπτικό του μήνυμα προς το γαλλικό λαό ισχυρίζεται ότι υπάρχει «κίνδυνος κομμουνιστικής δικτατορίας» και απειλεί εμμέσως με δικό του συνταγματικό πραξικόπημα και εμφύλια σύρραξη.

1969 Οι πρώτες γυναίκες αστυφύλακες στην Ελλάδα αναλαμβάνουν υπηρεσία.

1972 Στο διεθνές αεροδρόμιο του Τελ Αβίβ, στο Ισραήλ, 25 άτομα σκοτώνονται και 72 τραυματίζονται όταν μέλη της οργάνωσης «Ιαπωνικός Κόκκινος Στρατός» βγαίνουν από αεροσκάφος της Air France και επιτίθενται σε πλήθος περίπου 300 ατόμων με χειροβομβίδες και αυτόματα πυροβόλα, σκορπίζοντας το θάνατο.

1977 Πέθανε ο Βασίλης Ρώτας, Έλληνας λογοτέχνης, που μετέφρασε στα ελληνικά όλα τα έργα του Γουίλιαμ Σέξπιρ. (Γεν. 23/4/1889)

«Θέατρο και Δημοκρατία»: Μία ενδιαφέρουσα θεωρητική παρέμβαση του Βασίλη Ρώτα στα 1977

1979 Οι Τούρκοι αξιώνουν με ψήφισμα να γίνει τζαμί η Αγία Σοφία.

1982 Η Ισπανία γίνεται το 16ο μέλος του ΝΑΤΟ. Είναι η πρώτη χώρα που μπαίνει στον οργανισμό μετά την είσοδο της Δυτικής Γερμανίας το 1955.

1990 Πραγματοποιείται η πρώτη μεταμόσχευση ήπατος στην Ελλάδα στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης. Η επέμβαση διαρκεί 5,5 ώρες.