Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

ΣτΕ: Αντισυνταγματικές περικοπές του νόμο Κατρούγκαλου – Τι λέει η κυβέρνηση – Η θέση των συνταξιούχων

Το Συμβούλιο Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές που είχαν επιβληθεί σε 260.000 επικουρικές συντάξεις με το νόμο Κατρούγκαλου και μάλιστα η απόφαση έχει αναδρομική απόφαση.

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή» βασικοί πυλώνες του λεγομένου νόμου Κατρούγκαλου (4387 του 2016) κρίθηκαν αντισυνταγματικοί από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία δημοσίευσε σήμερα πέντε αποφάσεις που ελήφθησαν κατά πλειοψηφία.

Σύμφωνα με τις αποφάσεις της Ολομέλειας του ανωτάτου δικαστηρίου, η ισχύς τους αρχίζει από σήμερα και δεν έχει ανδρομική ισχύ.

Όμως όπως προχτές στη συνάντησή του με τους συνταξιοπύχους ξεκαθάρισε ο υφυπουργός Νότης Μυταράκης, η κυβέρνηση περιμένει όλες τις αποφάσεις του ΣτΕ για να δει «τι χρωστάει η κυβέρνηση» και στη συνέχεια,όποτε υπάρχουν τα δημοσιονομικά δεδομένα αυτές οι αποφάσεις θα εφαρμοστούν. Από την πλευρά τους οι συνταξιούχοι ξεκαθαρίζουν ότι με πολιτκή απόφαση κόπηκαν οι συντάξεις, με πολιτική απόφαση πρέπει να δοθούν άμεσα πίσω τα οφειλόμενα.

Οι αποφάσεις του ΣτΕ

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Ολομέλειας, κρίθηκε ότι:

Για τον ΕΦΚΑ

Κατά πλειοψηφία το δικαστήριο έκρινε συνταγματικό τον ενιαίο ασφαλιστικό φορέα και την υπαγωγή σε αυτόν του συνόλου των ασφαλισμένων, εργαζομένων και συνταξιούχων. Ειδικότερα έκρινε ότι είναι σύμφωνος με το σύνταγμα, την αρχή της ισότητας και της αναλογικότητας η δημιουργία ενός φορέα για όλους, με το σκεπτικό ότι αντιμετωπίζουν τους ίδιους ασφαλιστικούς κινδυνους (γήρας, ασθένειες, θάνατος).

Το δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν ζητήσει να μείνει εκτός ΕΦΚΑ λόγω της ειδικής σχέσης που έχουν με το κράτος.

Στην απόφαση υπήρξε μειοψηφία σχετικά με τους δημοςίους υπαλλήλους που υποστήριξε ότι πρέπει να έχουν χωριστό ασφαλιστικό φορέα.

Για τους αυτοαπασχολούμενους-ελεύθερους επαγγελματίες

Η  Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες σε σύγκριση με τους μισθωτούς.

Δηλαδή έκρινε αντισυνταγματικό το όριο του 20% των εισφορών που προέβλεπε ο λεγόμενος νόμος Κατρούγκαλου, ενώ για τους μισθωτούς το ανάλογο ποσοστό είναι 6% διότι το υπόλοιπο καλύπτεται από τον εργοδότη.

Σημείωση: Το ποσοστό του 20% για τους αυτοαπασχολούμενους έχει ήδη μειωθεί με νεότερο νόμο.

Σύμφωνα με την απόφαση η διάταξη αυτή κρίθηκε αντισυνταγματική διότι προσβάλλει την αρχή της ισότητας.

Για επανυπολογισμό συντάξεων

Το Δικαστήριο έκρινε συνταγματικό κατά οριακή πλειοψηφία 13 έναντι 12 ψήφων τη διάταξη που ορίζει ως βάση για τον επανυπολογισμό των συντάξεων την 31η Δεκεμβρίου του 2014.

Το δικαστήριο επίσης έκρινε στο θέμα αυτό ότι στον λεγόμενο νόμο Κατρούγκαλου υπάγονται όλοι και οι παλιοί και οι μελλοντικοί. Ανεξάρτητα από το πότε ξεκίνησαν να εργάζονται. Δηλαδή δεν υπάρχουν πλέον ασφαλισμένοι πολλών ταχυτήτων.

Αυτό κρίθηκε στη λογική ότι όλοι πρέπει να επωμιστούν το βάρος για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των γενεών και λοιπά.

H μειοψηφία στο θέμα αυτό που ήταν οριακή εξέφρασε την άποψη ότι η διάταξη αυτή αποσκοπεί στην επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.

Για κύριες και επικουρικές συντάξεις (αναλογιστικές μελέτες).

Το δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία συνταγματικές τις διατάξεις του λεγόμενου νόμου Κατρούγκαλου σε ό,τι αφορά τις κύριες συντάξεις διότι είχαν αναλογιστικές μελέτες. Ειδικότερα είχε γίνει αναλογιστική μελέτη από την αρμόδια Αρχή και επίσης είχε υπάρξει και έγγραφο που πιστοποιούσε τη σοβαρότητά της από το Διεθνές Γραφείο Εργαςίας.

Ομως για τις επικουρικές δεν υπήρχαν αναλογιστικές μελέτες και έτσι οι σχετικές διατάξεις κρίθηξαν αντισυνταγματικές.

Kατόπιν αυτών για τις επικουρικές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι σχετικές διατάξεις η πολιτεία οφείλει άμεσα να νομοθετήσει εκ νέου.

Αρα κρίνονται αντισυνταγματικές και ακυρώνονται οι αποφάσεις για τις επικουρικές και για παλιές και μελλοντικές.

Για υπολογισμό επικουρικών συντάξεων

Το δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία αντισυνταγματική τη διάταξη για τον υπολογισμό των επικουρικών συντάξεων.

Ειδικότερα κρίθηκε αντισυνταγματική η περικοπή επικουρικών συντάξεων πάνω από 1.300 ευρώ διότι αντίκειται στην αρχή αναλογικότητας και ισότητας. 

Tα 1.300 υπολογίζονται ως μεικτά. Δηλαδή κύρια σύνταξη, επικουρική, εισφορά αλληλεγγύης, προ φόρων και λοιπά. Kαι εδώ μετά την απόφαση του ΣτΕ η πολιτεία πρέπει άμεσα να νομοθετήσει.

Για αναπλήρωση συντάξεων

Το δικαστήριο κατά πλειοψηφία έκρινε αντισυνταγματικό το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων, κυρίως για τις μεγάλες συντάξεις και τους συνταξιούχους που έχουν πολλά χρόνια εργαστεί, ειδικότερα το ανώτατο πλαφόν αναπλήρωσης 46,8% για 42 χρόνια εργασίας.

Τέλος το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το κράτος εγγυάται τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος σε περίπτωση προβλήματος και ανάγκης.

Εισηγητές των αποφάσεων αυτών ήταν οι σύμβουλοι Επικρατείας Σπ. Μαρκάτης, Γεώργιος Τσιμέκας και Αννα Καλογεροπούλου.

Η θέση των συνταξιούχων

Μετά την προχτεσινή συνάντηση με τον υφυπουργό Εργασίας Νότη Μηταράκη ο Δ. Κουμπούρης ενημέρωσε τους συγκεντρωμένους για τα αποτελέσματα: «Θέσαμε, είπε, στον υφυπουργό όλα τα αιτήματα του υπομνήματος. Του κάναμε καθαρό ότι εμείς διεκδικούμε ό,τι μας έχει αφαιρεθεί. Δεν κάνουμε εκπτώσεις. Δεν αφαιρούμε τίποτε απ’ το υπόμνημά μας και όσα αυτοί μας αφαίρεσαν γιατί είναι πληρωμένα από εμάς με τους κόπους μιας ζωής. Δεν χρωστάμε τίποτε σε κανένα δανειστή και τα διεκδικούμε μέχρι το τέλος. Ο υφυπουργός είπε ότι η κυβέρνηση εκτιμά πως έχουμε φτάσει στο τέλος μιας κρίσης, ότι θα αρχίσει η ανάκαμψη και ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα κλπ. Έφερε ως παράδειγμα την αποκατάσταση των συντάξεων χηρείας, για την οποία –όπως και για τη διατήρηση της προσωπικής διαφοράς στους παλιούς συνταξιούχους- χρειάστηκαν 160 κινητοποιήσεις μέσα στο 2018, που συνεχίζουμε και τώρα. Με αυτές τις κινητοποιήσεις καταφέραμε κάποια πράγματα. Ουσιαστικά μας είπε ακόμα ο υφυπουργός οτι ο νόμος Κατρούγκαλος θα συνεχίσει να εφαρμόζεται και η προσωπική διαφορά θα συνεχίσει να υπολογίζεται. Για τους παλιούς συνταξιούχους θα ισχύσουν αυτά που ψηφίστηκαν μετά τις κινητοποιήσεις μας. Για τα αναδρομικά είπε ότι τα δημοσιονομικά της κυβέρνησης δεν αντέχουν να δώσουν τίποτε. Θα αντιμετωπίσουν το θέμα στο μέλλον και θα δούν αυτό που είπε και ο πρωθυπουργός: Ότι μετά τους 12 μισθούς θα υπάρξει ένας μηχανισμός στήριξης. Αυτό που λέμε εμείς για τα δώρα μας. Εμείς ζητάμε τα δώρα μας. Δεν ζητάμε μηχανισμούς στήριξης, ούτε επιδόματα. Για τα αναδρομικά είπε ότι περιμένει όλες τις αποφάσεις του ΣτΕ για να δεί “τι χρωστάει η κυβέρνηση”. Και στη συνέχεια, μας είπε, όποτε υπάρχουν τα δημοσιονομικά δεδομένα αυτές οι αποφάσεις θα εφαρμοστούν. Επομένως συνάδελφοι καταλαβαίνετε ότι τα προβλήματα δεν είναι ζητήματα δικαστηρίων ούτε δικαστικών αποφάσεων. Είναι προβλήματα πολιτικά. Με πολιτικές αποφάσεις έκοψαν τις συντάξεις μας και με πολιτικές αποφάσεις πρέπει να τις αποδώσουν. Για το ζήτημα της Κοινωνικής Ασφάλισης η κυβέρνηση είναι ξεκάθαρη: Ξεκινώντας από εκεί που σταμάτησε η προηγούμενη κυβέρνηση, προχωράει στην παραπέρα ιδιωτικοποίηση των επικουρικών με την παράδοση των αποθεματικών στις ασφαλιστικές εταιρίες. Επομένως η Κοινωνική Ασφάλιση θα ακολουθήσει αυτή τη γραμμή και λογική».

Και ο Δήμος Κουμπούρης κατέληξε: «Έχουμε μπροστά μας ένα μαραθώνιο και πολύ μεγάλα προβλήματα, που για να τα αντιμετωπίσουμε χρειάζεται πιό μεγάλη ενότητα και πιο μεγάλη μαζικότητα μέσα απ’ τα σωματεία μας με τις εγγραφές και τη συμμετοχή των συνταξιούχων. Πρέπει να συνεχίσουμε αυτούς τους αγώνες μας. Δίνουμε ραντεβού στις άλλες κινητοποιήσεις του δεκαημέρου. Θα κάνουμε εκτίμηση αυτής προσπάθειας και της συνέχισης αυτών των αγώνων για να μπορέσουμε να αποκρούσουμε και στη συνέχεια να αντιστρέψουμε αυτές τις πολιτικές. Θα συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις του εργατικού κινήματος. Είμαστε επί ποδός πολέμου και θα συνεχίσουμε αυτόν τον αγώνα».