Χωρίς συμφωνία για το ζήτημα της επιβολής πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου και με τις διαφωνίες από αρκετές χώρες να εκφράζονται ανοιχτά, ολοκληρώθηκε η έκτακτη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, στην Πράγα. Βεβαίως, ο ενδοαστικός καυγάς δεν αφορούσε το ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό, καθώς οι λαοί -εκτός από τις υπέρογκες τιμές- θα βρεθούν αντιμέτωποι με περικοπές στην κατανάλωση, στο όνομα της «εξοικονόμησης» ηλεκτρικής ενέργειας.
Όπως δήλωσαν μετά το τέλος της συνόδου, ο Τσέχος υπουργός Βιομηχανίας, Τζόζεφ Σικέλα, και η αρμόδια Επίτροπος για την Ενέργεια, Κάντρι Σίμσον, η συζήτηση επικεντρώθηκε στους τέσσερις βασικούς τομείς, που περιλαμβάνονται στην πρόταση που παρουσίασε προ ημερών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δηλαδή στην επιβολή πλαφόν στα κέρδη των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας με χαμηλό κόστος παραγωγής, στη συντονισμένη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ, στην επίλυση του ζητήματος της μειωμένης ρευστότητας των εταιρειών Ενέργειας και στο πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου.
Από τα λεγόμενα τόσο του υπουργού όσο και της Επιτρόπου προκύπτει ότι κατ’ αρχήν συμφωνία υπήρξε για τις τρεις προτάσεις και συγκεκριμένα στο θέμα του πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών χαμηλού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας (λιγνίτης, πετρέλαιο), οι οποίες έχουν βγάλει υπερκέρδη το τελευταίο διάστημα εκμεταλλευόμενες την εκτίναξη των τιμών στο χρηματιστήριο Ενέργειας. Ακόμη όμως και εδώ προκύπτει ότι τα έσοδα που θα προκύψουν από την έκτακτη φορολόγηση αυτών των υπερκερδών (από τα οποία θα αφαιρεθούν τα ποσά που θα διατεθούν σε επενδύσεις ΑΠΕ), θα χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση της ρευστότητας άλλων εταιρειών Ενέργειας (που αποτελεί και τη δεύτερη πρόταση στην οποία υπήρξε συμφωνία) και …ό,τι περισσέψει θα διατεθεί για την ενίσχυση των νοικοκυριών.
Οι υπουργοί συμφώνησαν επίσης σε μέτρα για μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, καλώντας την Κομισιόν να παρουσιάσει νέες προτάσεις επί του θέματος.
Αντίθετα διάσταση απόψεων, που διαφάνηκε ήδη από τις δηλώσεις αρκετών υπουργών (όπως της Πολωνίας και της Ουγγαρίας) κατά την προσέλευσή τους στη σύνοδο, υπήρξε στο ζήτημα της επιβολής πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου. Μάλιστα, όπως μετέδωσε το «Bloomberg», το «κλίμα διχασμού» ήταν εμφανές στη διάρκεια της συνόδου, όπου τουλάχιστον 10 υπουργοί πίεζαν ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βρει άλλους τρόπους για να μειώσει την τιμή του εισαγόμενου φυσικού αερίου.
Χαρακτηριστική άλλωστε ήταν η δήλωση του Σικέλα που παραδέχτηκε ότι «δεν ήταν μια εύκολη συζήτηση και σίγουρα δεν ήταν η τελευταία που κάνουμε. Καταφέραμε όμως να βρούμε μια σαφή κατεύθυνση για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Η προεδρία άκουγε πολύ προσεκτικά τα κράτη-μέλη. Και θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους στην αίθουσα για την ουσιαστική συμβολή». Ο ίδιος δήλωσε ότι, αν χρειαστεί, θα συγκαλέσει νέα έκτακτη σύνοδο πριν το τέλος του μήνα.
Η θέση της ελληνικής κυβέρνησης
Κατά την τοποθέτησή του στη σύνοδο, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κ. Σκρέκας, επανέλαβε την πρόταση Μητσοτάκη για επιβολή γενικού πλαφόν στο φυσικό αέριο και τη δημιουργία ενός διαφορετικού μοντέλου τιμολόγησής του, πρόταση με την οποία, όπως ισχυρίζεται το υπουργείο, συμφώνησαν 15 κράτη-μέλη της ΕΕ και η Γερμανία υπό προϋποθέσεις.
Ο υπουργός εξέφρασε τη διαφωνία της Ελλάδας στην επιβολή πλαφόν αποκλειστικά στο ρωσικό φυσικό αέριο, λέγοντας ότι θα έχει το ακριβώς αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα στις τιμές ενέργειας. Επιπλέον, επισήμανε τη μείωση ζήτησης φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού που έχει επιτύχει η Ελλάδα τους τελευταίους μήνες, αλλά ζήτησε η όποια σχετική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να είναι «ισορροπημένη» ώστε «να μην έχει επίπτωση στη λειτουργία της οικονομίας», εννοώντας τους επιχειρηματικούς ομίλους.
Επιπροσθέτως, σημείωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα εισαγάγει κίνητρα για τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από νοικοκυριά με τη χορήγηση υψηλότερων επιδοτήσεων, όταν επιτυγχάνεται μείωση της τάξεως του 10%. Ανάλογα κίνητρα εξετάζεται να θεσπιστούν και για τις επιχειρήσεις, όπως γνωστοποιείται. Ο Έλληνας υπουργός ανακοίνωσε την υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης με τον Ιταλό ομόλογό του για την αποθήκευση φυσικού αερίου 1,5 TWh στην Ιταλία, ποσότητα η οποία μπορεί να μεταφερθεί στην Ελλάδα μέσω της αντίστροφης ροής.
Ναπολέων Σουκατζίδης Το μεγαλείο ενός αγωνιστή της Αντίστασης, του Θέμου Κορνάρου
