«Γη και ύδωρ» στους κολοσσούς του Οπτικοακουστικού
Ο αγοραίος προσανατολισμός που έχει ακολουθήσει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης όλα τα τελευταία χρόνια, με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων που πέρασαν, κορυφώθηκε φέτος με τα εγκαίνια της νέας ενότητας για τις τηλεοπτικές παραγωγές και πλατφόρμες περιεχομένου. Αντί το σημαντικότερο φεστιβάλ της χώρας να αποτελεί βήμα ενίσχυσης και προβολής της ελληνικής κινηματογραφικής ταινίας και να ανοίξει τον διάλογο για την ενίσχυση των δημιουργών, ανοίγει διάπλατα την πόρτα στις πλατφόρμες.
Στη συζήτηση συμμετείχαν το υπουργείο Πολιτισμού, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, κορυφαία στελέχη καναλιών και πλατφορμών και ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης. Εκτιμήθηκε, από κοινού, ότι τα πράγματα αλλάξαν μετά την πανδημία και οι πλατφόρμες streaming αναδείχθηκαν ως ο κύριος επενδυτής παραγωγής περιεχομένου και διανομέας του οπτικοακουστικού προϊόντος. Οπως ειπώθηκε και από τον υφυπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Νικόλα Γιατρομανωλάκη, και επανέλαβαν τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο πρόεδρος του ΔΣ του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Μ. Χολέβας, η διαχωριστική γραμμή μεταξύ κινηματογράφου και τηλεόρασης έγινε πιο θολή και δυσδιάκριτη. Στο πλαίσιο της εμπορευματικής λογικής, λοιπόν, τόσο το υπουργείο Πολιτισμού όσο και το Φεστιβάλ και το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου διευρύνουν την οπτική τους προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης, απευθυνόμενος στους κολοσσούς των τηλεοπτικών παραγωγών και πλατφορμών ανάμεσα σε χώρες της Ευρώπης αλλά και της Αμερικής, υποσχέθηκε ζεστό χρήμα στους επενδυτές, αναφέροντας ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να δημιουργήσει το καλύτερο δυνατό περιβάλλον για επιχειρήσεις και επενδύσεις. Ξεκινώντας, χώρισε τη στρατηγική της κυβέρνησης σε τρεις βασικούς πυλώνες, την παροχή κινήτρων, τις υποδομές και το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό.
Σε ό,τι αφορά την παροχή κινήτρων, είπε ότι η χώρα μας διαθέτει ένα από τα πιο ανταγωνιστικά προγράμματα σε ολόκληρη την ΕΕ και ότι πέρυσι διανεμήθηκαν περισσότερα από 140 εκατομμύρια ευρώ μέσω του ΕΚΟΜΕ, διαφημίζοντας τα επενδυτικά κίνητρα και τις φορολογικές ελαφρύνσεις που δίνει το ΕΚΟΜΕ στους τηλεοπτικούς και κινηματογραφικούς παραγωγούς.
Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο πυλώνα, των υποδομών, ανέφερε νέα προγράμματα, όπως το πρόγραμμα «Entrepreneurship 360», ένα ειδικό πρόγραμμα κρατικών ενισχύσεων για τη στήριξη οπτικοακουστικών στούντιο, και εξήγγειλε ότι η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα μπορεί να εγγυηθεί τραπεζικά δάνεια έως και 900.000 ευρώ για τον οπτικοακουστικό τομέα και ότι οι επενδυτές μπορούν να επωφεληθούν από εξαιρετικά χαμηλά δάνεια από τον μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ, με επιτόκιο κάτω του 1%.
Σχετικά με τον τρίτο πυλώνα, δηλαδή τους εργαζόμενους του οπτικοακουστικού, ανέφερε ότι θα δημιουργηθούν προγράμματα κατάρτισης και εργαστήρια για τη δημιουργία περιεχομένου μέσω προγραμμάτων από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και προανήγγειλε την ίδρυση Εθνικής Σχολής Οπτικοακουστικών Μέσων, χωρίς να εξηγεί εάν θα είναι δημόσια και δωρεάν «ώστε να βελτιωθούν οι δεξιότητες των νέων προκειμένου να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην οπτικοακουστική βιομηχανία». Δηλαδή, φθηνό, ευέλικτο εργατικό δυναμικό για τις ανάγκες της αγοράς. Τέλος, ανήγγειλε μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της οπτικοακουστικής βιομηχανίας και απλοποίηση των διαδικασιών δανειοδότησης, ώστε να γίνει πιο θελκτική η προσέλευση μεγάλων κεφαλαίων.
Βεβαίως όλα τα παραπάνω δεν τα ακούσαμε πρώτη φορά, αφού στην πρόσφατη ημερίδα του ΕΚΟΜΕ, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της ΔΕΘ τον Σεπτέμβρη, μεγάλα επενδυτικά κεφάλαια και φορείς (ΑΝΤΕΝΝΑ Group, Nu Boyana Hellenic Studios, Kapa Studios-JK Productions, Tanweer Group, Enterprise Greece, Central Athens Productions) τόσο της χώρας όσο και του εξωτερικού συζήτησαν ακριβώς αυτούς τους τρεις αναπτυξιακούς πυλώνες. Η ημερίδα ήταν χωρισμένη σε αυτές τις θεματικές ενότητες, θέτοντας «προβληματισμούς» και προτείνοντας λύσεις για την προσέλκυση επενδύσεων στον οπτικοακουστικό τομέα. Οι προτάσεις τους, μόλις δυο μήνες μετά, έγιναν εξαγγελίες διά στόματος πρωθυπουργού, όπως φάνηκε από τη συζήτηση της Αγοράς στα πλαίσια του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Οι παραπάνω εξελίξεις βαθαίνουν περισσότερο την εμπορευματοποίηση του οπτικοακουστικού τομέα, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα παραγωγής και διανομής έργου με προοδευτικό – ριζοσπαστικό περιεχόμενο. Το περιεχόμενο γίνεται όλο και πιο ανώδυνο για το σύστημα, πιο ευπώλητο για τις αγορές και πιο αποπροσανατολιστικό για τον λαό.
Θα αναρωτιόταν ίσως κανείς, γιατί ένα φεστιβάλ κινηματογράφου διοργανώνει συζητήσεις για τις τηλεοπτικές επενδύσεις, αντί να ασχολείται με την εθνική κινηματογραφία. Γιατί αντί να ζητάει την ενίσχυση της ανεξάρτητης κινηματογραφικής δημιουργίας, την αύξηση της χρηματοδότησης των σκηνοθετών – παραγωγών και του έργου τους, ασχολείται με το μεγάλο κεφάλαιο. Ρητορική η ερώτηση.
