Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας //
Πιο νωρίς από την ίδρυση του ΕΑΜ (17 Σεπτεμβρίου 1941), ιδρύθηκε στις 16 Ιουλίου του 1941 το Εργατικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΕΑΜ). Ν α σημειώσουμε από την αρχή ότι η ίδρυση του είχε καθοριστική σημασία για την μετέπειτα συγκρότηση του ΕΑΜ . Επίσης να σημειώσουμε ότι λίγες μέρες νωρίτερα (αρχές Ιούλη) είχε πραγματοποιηθεί η ιστορική 6η Ολομέλεια της Κ.Ε του ΚΚΕ
Οι συνιδρυτές του εργατικού ΕΑΜ, ήταν η Ενωτική Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΕΓΣΕΕ), η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) και τα Ανεξάρτητα Συνδικάτα που προσχώρησαν στο ΕΕΑΜ λίγο μετά την ίδρυση του, το Σεπτέμβρη του 1941. Το Ιδρυτικό του ΕΕΑΜ υπέγραψαν εκ μέρους της ΕΓΣΕΕ ο Κώστας Λαζαρίδης (συνδικαλιστικό στέλεχος του ΚΚΕ και μέλος της ΚΕ. Εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στις 13 Μάρτη του 1943), εκ μέρους της ΓΣΕΕ ο Γιάννης Καλομοίρης και εκ μέρους των Ανεξάρτητων Συνδικάτων ο Δ. Στρατής. Γενικός Γραμματέας του ΕΕΑΜ εκλέχτηκε ο Κ. Λαζαρίδης.
Οι βασικοί σκοποί του ΕΕΑΜ, όπως αναγράφτηκαν στο ιδρυτικό του ήταν:
“1. Να οργανώση την πάλη της εργατικής τάξεως για τις καθημερινές οικονομικές διεκδικήσεις.
2. Να υπερασπισθή τα κεκτημένα συνδικαλιστικά δικαιώματα της εργατικής τάξης.
3. Να παλαίψει ενάντια στη συστηματική ληστεία του τόπου μας, που γίνεται από τις δυνάμεις κατοχής.
4. Να εργασθή για τη συνεννόηση όλων των αριστερών δυνάμεων της χώρας (κομμουνιστών, σοσιαλιστών, αριστερών δημοκρατικών) σε ένα συνασπισμό της Αριστεράς, που ύστερα από το διώξιμο των κατακτητών θα διεκδικήση την πλειοψηφία του ελληνικού λαού και τη διακυβέρνηση της χώρας με βάση ένα κοινό πρόγραμμα.
5. Να παλαίψει ενάντια στην αισχροκέρδεια και τη μαύρη αγορά.
6. Να εργασθή για τη συγκρότηση του ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ από όλα τα κόμματα και τις κάθε είδους οργανώσεις που θέλουν να παλαίψουν για το διώξιμο του ξένου κατακτητή και την απελευθέρωση της χώρας μας από τον ξένο ζυγό.
7. Να συντονίση την απελευθερωτική πάλη της εργατικής τάξεως καθώς και την πάλη για τις καθημερινές διεκδικήσεις, με την πάλη που διεξάγουν ενάντια στις δυνάμεις του Αξονα οι εργατικές οργανώσεις της ΕΣΣΔ, της Αγγλίας, της Αμερικής και της Κίνας, καθώς και οι εργατικές οργανώσεις των υποδουλωμένων στον Αξονα χωρών και ιδιαίτερα των αδελφών βαλκανικών λαών” (Βλέπε: “Κείμενα της Εθνικής Αντίστασης”, Εκδόσεις “Σύγχρονη Εποχή., τόμος Α, σελ. 174).
ο κομμουνιστής συνδικαλιστής ηγέτης Κ. Θέος, που υπήρξε και ηγετικό στέλεχος της οργάνωσης αυτής (εκπρόσωπος της Ενωτικής ΓΣΕΕ στις γραμμές της μετά τον ηρωικό θάνατο του Κ. Λαζαρίδη). “Κάτω απ’ τις σημαίες του Εργατικού ΕΑΜ (ΕΕΑΜ) – έγραφε ο Κ. Θέος – συσπειρώθηκε το σύνολο των εργατών, εργατριών και υπαλλήλων της χώρας εχτός απ’ τους ελάχιστους προδότες που δεν ξεπερνούν σ’ όλη την Ελλάδα τις 2-3 εκατοντάδες και που ήταν διορισμένοι στα ανώτερα διοικητικά όργανα της συνδικαλιστικής οργανωτικής κλίμακας. Για κάθε συνδικάτο συγκροτείται η ιδιαίτερη επιτροπή του Εργατικού ΕΑΜ που αντιστοιχούσε στη διοίκηση του συνδικάτου και που είχε οργανωμένα μέλη του σε ομάδες, στον τόπο δουλιάς τα εργαζόμενα και στις συνοικίες τα άνεργα.
Οι επιτροπές του Εργατικού ΕΑΜ όλων των συνδικάτων μιας περιοχής ενώνονται στην επιτροπή του Εργατικού ΕΑΜ της περιοχής, που αντιστοιχούσε στη Διοίκηση της Επαρχιακής Ένωσης των συνδικάτων. Και η Κεντρική Επιτροπή του Εργατικού ΕΑΜ συνένωνε και καθοδηγούσε όλες τις περιφερειακές επιτροπές του Εργατικού ΕΑΜ και αντιστοιχούσε με τη Διοίκηση της ΓΣΕΕ.
Αυτή η οργανωτική στρουχτούρα δεν ξεφύτρωσε από τη μια μέρα στην άλλη. Δημιουργήθηκε και σφυρηλατήθηκε μέσα στους καθημερινούς αγώνες που διεξήγαγε η εργατική τάξη κάτω από τη σημαία του Εργατικού ΕΑΜ. Το Εργατικό ΕΑΜ αποτέλεσε το θεμέλιο λίθο και το πρωτοπόρο τμήμα του ΕΑΜ, κάτω απ’ τη σημαία του οποίου συσπειρώθηκε ολόκληρος ο Ελληνικός λαός και επολέμησε για τη λευτεριά, την ανεξαρτησία και τη δημοκρατία. Το Εργατικό ΕΑΜ άνοιξε πρώτο το δρόμο της πάλης του λαού με τις απεργίες που άρχισε απ’ τις αρχές του 1942 – στην αρχή για ψωμί και μεροκάματα – για να πάρουν απ’ τις αρχές του 1943 θυελλώδη χαρακτήρα γενικών απεργιών και διαδηλώσεων με εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτών ενάντια στην επιστράτευση, στην τρομοκρατία και στην κατοχή.
Με τους αγώνες αυτούς που οργάνωσε και καθοδήγησε το Εργατικό ΕΑΜ η εργατική τάξη της Ελλάδας εσημείωσε μοναδικούς στην υπόδουλη Ευρώπη θριάμβους. Μόνη η Ελλάδα απ’ όλες τις υπόδουλες χώρες της Ευρώπης πέτυχε με τους αγώνες του λαού της – στους οποίους πρωτοπόρος μαχητής ήταν το εργατικό ΕΑΜ – να εξαναγκάσει τον Χίτλερ να ανακαλέσει το διάταγμα της επιστράτευσης που είχε δημοσιευθεί στις 30 Ιανουαρίου 1943. Άφθονο έδωσε το αίμα της η εργατική τάξη στους αγώνες αυτούς και πρώτοι στις θυσίες τα στελέχη του Εργατικού ΕΑΜ… ” (Κ. Θέου: “Τα Ελληνικά Συνδικάτα στην πάλη ενάντια στο Φασισμό και για την ανεξαρτησία τους”, Αθήνα, Μάρτιος 1947, Έκδοση “Εργατικής”, σελ. 13-14)
Να σημειώσουμε τέλος ότι με την απελευθέρωση της χώρας από το χιτλερικό ζυγό το Εργατικό ΕΑΜ αυτοδίκαια ανέλαβε τα καθήκοντα της προσωρινής διοίκησης της ΓΣΕΕ και με απόφασή του δεσμεύτηκε μέσα σε διάστημα 6 μηνών να προχωρήσει στην σύγκλιση του 8ου Συνεδρίου της Γενικής Συνομοσπονδίας για την εκλογή τακτικής διοίκησης. Προκηρύχθηκαν δε εκλογές διοικήσεων σε όλα τα συνδικάτα και η πορεία όμως αυτής ανακόπηκε με την ανοικτή επέμβαση των Άγγλων το Δεκέμβρη του ’44 και τα όσα ακολούθησαν.
