Η πρώτη σελίδα της Granma με τα κυριότερα γεγονότα της ημέρας εκείνης
Επιμέλεια – μετάφραση: Bαγγέλης Γονατάς – Λουκία Κωνσταντίνου //
Αβάνα, Kούβα
Τα γεγονότα που συνέβησαν στις 3 Οκτώβρη 1965 σημάδεψαν την ιστορία της Κούβας: Υιοθετήθηκε η ονομασία Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας για την πολιτική οργάνωση της πρωτοπορίας, συστήθηκε η Κεντρική του Επιτροπή, ιδρύθηκε η εφημερίδα Γκράνμα και δημοσιοποιήθηκε το αποχαιρετιστήριο γράμμα του Τσε.
Τη νύχτα της 3ης Οκτώβρη 1965 έλαβαν χώρα, πολλά συμβολικά γεγονότα στη διαδικασία για την ενότητα των επαναστατικών δυνάμεων του λαού μας. Στο θέατρο “Τσάπλιν” (μετέπειτα Καρλ Μαρξ) στην περιοχή Μιραμάρ της Αβάνας, συγκεντρώθηκαν γραμματείς και καθοδηγητές των πυρήνων όλης της χώρας του Ενωμένου Κόμματος της Σοσιαλιστικής Επανάστασης (PURS) της Κούβας.
Την πρώτη μέρα συγκροτήθηκε η πρώτη Κεντρική Επιτροπή και το Πολιτικό Γραφείο, με επικεφαλής τον Φιντέλ και τον Ραούλ, σαν πρώτο και δεύτερο γραμματέα αντίστοιχα. Τη δεύτερη μέρα η Κεντρική Επιτροπή επικύρωσε το Πολιτικό Γραφείο, την Γραμματεία , τις Επιτροπές Εργασίας και τον Οργανωτικό Γραμματέα.
Ο Φιντέλ στην ομιλία του εκείνης της 3ης Οκτώβρη του 1965 είπε: “ Η Κεντρική Επιτροπή επίσης, έλαβε δύο σημαντικές αποφάσεις οι οποίες είχαν προταθεί από την παλιά Εθνική Διοίκηση (του PURS). Η πρώτη έχει σχέση με το επίσημο όργανό μας, δηλαδή, στη θέση των δύο εφημερίδων πολιτικού χαρακτήρα που εκδίδονταν, να συγκεντρωθούν το ανθρώπινο δυναμικό και τα υλικά και τεχνικά μέσα , σε μία μοναδική πρωινή εφημερίδα […] Να ενώσουμε όλο αυτό το δυναμικό σε μία νέα εφημερίδα που θα φέρει το όνομα “Γκράνμα”, σύμβολο της επαναστατικής μας αντίληψης και της πορείας μας […] και η άλλη απόφαση […] το όνομα του κόμματός μας […] “.
Όπως υπογράμμισε ο Φιντέλ, είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία οικοδόμησης του κόμματος και ξεκινούσε μία νέα φάση αυτής της οργάνωσης.
ΥΨΗΛΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ
Τις μέρες της συγκρότησης της Κεντρικής Επιτροπής ο Φιντέλ υποστήριξε ότι η ιδεολογία του κόμματος δεν θα μπορούσε να είναι ούτε η αστική ούτε η φιλελεύθερη σκέψη, αλλά αυτή της επαναστατικής κοινωνικής τάξης, δηλ. ο μαρξισμός – λενινισμός τον οποίο είχαν ήδη εξυψώσει επάξια ο Μπαλίνιο και ο Μέγια (ιδρυτές του πρώτου ΚΚ) .
Σε αυτό το πνεύμα τόνισε: “Αυτή η ιδεολογία συνδεόταν ιστορικά με τις προσδοκίες των ηρωικών Μαμπίσες (μαχητές της ανεξαρτησίας) που τόσο αίμα έχυσαν για την ανεξαρτησία της Κούβας, την ισότητα και την αξιοπρέπεια των συμπατριωτών τους […] ήταν ο συνδετικός κρίκος του εθνικού αγώνα με το παγκόσμιο επαναστατικό κίνημα, απαραίτητη προϋπόθεση για την εθνική και κοινωνική απελευθέρωση του λαού μας. Η οικοδόμηση ενός μαρξιστικού – λενινιστικού κόμματος που καθοδηγεί σήμερα την Επανάσταση και εγγυάται την συνέχειά της αποτελεί έναν από τους πιο μεγάλους άθλους του λαού μας σε αυτή την ιστορική περίοδο”.
Το νέο όνομα της οργάνωσης του κόμματος, με πρόταση του ίδιου του Φιντέλ, υιοθετήθηκε στην πρώτη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής: Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας, λέξεις που υποδήλωναν ταυτόχρονα την απόλυτη ένωση όλου του λαού με τους στόχους της Επανάστασης.
Η ΠΡΩΤΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Όπως είναι φανερό, αυτή η 3η του Οκτώβρη υπενθυμίζει τα 50α γενέθλια του ονόματος του κόμματός μας, της Κεντρικής του Επιτροπής, του Πολιτικού του Γραφείου, το αθάνατο γράμμα του Τσε που ξεκαθάριζε σε ολόκληρο τον κόσμο το λόγο της απουσίας του από την Κούβα και επίσης την επέτειο άλλης μιας βαρυσήμαντης ομιλίας του Comandante en Jefe.
Έλεγε λοιπόν ο Φιντέλ εκείνη την αξέχαστη νύχτα: “ […] Δεν υπάρχει ηρωικό στιγμιότυπο στην ιστορία των τελευταίων χρόνων της Πατρίδας μας που δεν αντιπροσωπεύεται εδώ. Δεν υπάρχει θυσία, δεν υπάρχει μάχη, δεν υπάρχει κατόρθωμα – πολιτικό ή στρατιωτικό, ηρωικό ή δημιουργικό – που να μην αντιπροσωπεύεται εδώ. Δεν υπάρχει επαναστατικός, κοινωνικός τομέας που να μην αντιπροσωπεύεται εδώ. […] Όταν μιλάω για τομέα, μιλάω για εργάτες, μιλάω για νέους, μιλάω για αγρότες, μιλάω για τις μαζικές μας οργανώσεις […] “.
Ο Φιντέλ επίσης ξεκαθάριζε: “ […] αυτό δεν σημαίνει ότι βρίσκονται εδώ οι μοναδικές αξίες του έθνους. Όχι, μακριά από εμάς αυτό. Ευτυχώς η χώρα μας διαθέτει αμέτρητες αξίες και κυρίως μια γενιά νέων συναγωνιστών […] που κάποια μέρα θα έρθει η σειρά τους να κατακτήσουν αυτή την ευθύνη και αυτή την τιμή […] Αναμφισβήτητα χρειαζόμαστε συναγωνιστές. Θα ήταν αδύνατο να συγκροτήσουμε μια Κεντρική Επιτροπή από εκατό επαναστάτες αν δεν είχαμε πολλούς συντρόφους […]”.
Σχετικά με το όνομα της νέας οργάνωσης ο Φιντέλ είπε “ το όνομα του Ενωμένου Κόμματος της Σοσιαλιστικής Επανάστασης λέει πολλά, όμως δεν τα λέει όλα […] και είναι αναγκαίο το όνομα να υποδηλώνει όχι μόνο αυτό που είμαστε χθες αλλά και αυτό που είμαστε σήμερα και αυτό που θα γίνουμε αύριο […]”, και άρχισε να ζητά προτάσεις για την ονομασία. Πολλοί σύντροφοι πρότειναν
“Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας” και ο Πρώτος Γραμματέας σχολίασε:
“ […] Αυτό θα είναι το όνομα! […] Πορευόμαστε προς μία κομμουνιστική κοινωνία. Αν δεν θέλουν οι ιμπεριαλιστές να φάνε ζεστή σούπα, ε λοιπόν εμείς θα τους δώσουμε τρία πιάτα σούπα […] Από δω και μπρος, κύριοι του UPI και του AP, όταν μας αποκαλείτε “κομμουνιστές”, να ξέρετε ότι μας αποκαλείτε με το πιο τιμητικό όνομα που θα μπορούσε να μας αποκαλέσει κανείς […] ”.
Η εφημερίδα Γκράνμα, Επίσημο Όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας, γεννήθηκε επίσης πριν από ακριβώς μισό αιώνα, ως καρπός της ένωσης των δύο παλαιότερων εφημερίδων Hoy (Σήμερα) και Revolución (Επανάσταση).
Και οι δύο εφημερίδες στην αντίστοιχη εποχή τους διέδωσαν τη ζωή και την ιστορία της χώρας, με έμφαση στην επαναστατική ιδεολογία, μέχρι και το 1965 όπου ιδρύθηκε η Γκράνμα.
Από τα πρώτα κιόλας φύλλα της, η Γκράνμα, που πήρε το συμβολικό όνομα από τον άθλο του πλοιάριου Γκράνμα με επικεφαλής τον Φιντέλ και 81 μαχητές, υποδέχτηκε στις σελίδες της τα πιο βαρυσήμαντα γεγονότα του κοινωνικού, πολιτικού, οικονομικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού γίγνεσθαι, αλλά και όλων των τομέων της ζωής της χώρας.
Αναρίθμητα ήταν σε αυτές τις πέντε δεκαετίες τα κύρια άρθρα της πρώτης σελίδας της, πάνω σε καυτά γεγονότα, πολλά από αυτά βγαλμένα από το χέρι και τις ιδέες του ίδιου του Comandante en Jefe, Φιντέλ Κάστρο. Δεν μπορεί να γράψει κανείς την ιστορία, τον ιστορικό παλμό της Επανάστασης και του Σοσιαλισμού της Κούβας, χωρίς να συμβουλευτεί τις σελίδες της.
ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΤΣΕ
Θα μείνει αξέχαστο, ότι το αποκορύφωμα εκείνης της συνάντησης στο θέατρο Τσάπλιν ήταν, όπως είπε ο Φιντέλ : “Η απουσία από την Κεντρική μας Επιτροπή, εκείνου που διαθέτει όλες τις αξίες και όλες τις απαραίτητες αρετές, στον πιο υψηλό βαθμό που χρειάζεται να έχει κάποιος, για να ανήκει σε αυτήν”. Αναμφισβήτητα, αναφερόταν στον Τσε.
Αρκετούς μήνες πριν, ο διεθνής τύπος διατύπωνε εικασίες σχετικά με την εξαφάνιση από τη δημόσια ζωή της Κούβας του Κομαντάντε Ερνέστο Γκεβάρα, Προέδρου της Εθνικής Τράπεζας.
Έλαχε στον Φιντέλ να αποκαλύψει το μυστικό, διαβάζοντας με τρεμάμενη φωνή, το αποχαιρετιστήριο γράμμα του Τσε, φεύγοντας για να εκπληρώσει αυτό που κατανοούσε ως καθήκον του: Nα αγωνιστεί ενάντια στον ιμπεριαλισμό, σε άλλες χώρες του κόσμου.
Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, ο πρώτος αντάρτης αρχηγός, στον οποίο ο Φιντέλ είχε δώσει στη Σιέρα Μαέστρα το βαθμό του Κομαντάντε, βρισκόταν εδώ και μήνες σε μια βάση στο Κονγκό (Κινσάσα), επικεφαλής της αντιπροσωπείας των διεθνιστών κουβανών. Ετσι, το γεγονός αυτό που σήμερα συμπληρώνει 50 χρόνια, εμφανίζεται συνδεδεμένο με τη διαδικασία ενότητας και με την πολιτική θωράκιση της Επανάστασης, εμφανίζεται αδιαχώριστα ενωμένο με την ιδέα αλλά και την πρακτική της αλληλεγγύης και του διεθνισμού, όπως θα γινόταν τα επόμενα χρόνια.
Ο Φιντέλ αναφέρθηκε στην απουσία του Τσε από τις λίστες και στις σπέκουλες, τις εικασίες και τις θεωρίες των εχθρών της Επανάστασης:
“[…] Και για να το εξηγήσουμε αυτό, ας διαβάσουμε εδώ ένα γράμμα, ιδιόχειρο, που δακτυλογραφήθηκε μετέπειτα, του συντρόφου Ερνέστο Γκεβάρα το οποίο απο μόνο του δίνει τις εξηγήσεις. Σκεφτόμουν μήπως έπρεπε να μεταφέρω την ιστορία της φιλίας μας και της συντροφικότητάς μας, πως ξεκίνησε και κάτω από ποιές συνθήκες ξεκίνησε και πως αναπτύχθηκε, όμως δεν είναι πια αναγκαίο. Θα περιοριστώ μόνο να διαβάσω το γράμμα […]”, και διάβασε ο Φιντέλ την επιστολή του Τσε, που είναι τόσο γνωστή και λατρεμένη, και στην οποία, ανάμεσα σε άλλα ζητήματα, ο Γκεβάρα αναφέρει:
“ […] Και αν έρθει η τελευταία μου ώρα κάτω από άλλους ουρανούς, η τελευταία μου σκέψη θα είναι για αυτόν το λαό και ιδιαίτερα για σένα. Σε ευχαριστώ για αυτά που με δίδαξες και για το παράδειγμά σου, στο οποίο θα προσπαθήσω να είμαι πάντα πιστός μέχρι και τις τελικές συνέπειες των πράξεών μου. Ταυτιζόμουν πάντοτε με την εξωτερική πολιτική της Επανάστασής μας και συνεχίζω να ταυτίζομαι. Και οπουδήποτε κι αν σταθώ, θα νοιώθω την ευθύνη του να είσαι κουβανός επαναστάτης και σαν τέτοιος θα συμπεριφερθώ […] Θα είχα πολλά πράγματα να πω σε σένα και στο λαό μας, όμως νοιώθω ότι δεν είναι απαραίτητο, τα λόγια δεν μπορούν να εκφράσουν αυτό που εγώ θα ήθελα και δεν αξίζει τον κόπο να μουτζουρώνω τα χαρτιά. Μέχρι τη νίκη για πάντα. Πατρίδα ή Θάνατος! Σε αγκαλιάζω με όλη την επαναστατική θέρμη, Τσε”.
Πηγή στα ισπανικά: Άρθρο του LUIS HERNÁNDEZ SERRANO, στην εφημερίδα της ΚΝ Κούβας Juventud Rebelde, Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2015.
