Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε από την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά χθες Πέμπτη 31η Δεκεμβρίου στις 23:00 (τοπική ώρα· στη 01:00 σήμερα ώρα Ελλάδας), αποπερατώνοντας έτσι την ιστορική ρήξη του με την Ευρωπαϊκή Ένωση, έπειτα από 47 χρόνια μιας περιπετειώδους ένωσης και περίπου 4,5 χρόνια μετά το πολύκροτο δημοψήφισμα του 2016 (52% υπέρ του Brexit έναντι 48% κατά).
Από σήμερα 1η Ιανουαρίου 2021 η Βρετανία παύει να εφαρμόζει τους κανόνες της ΕΕ, από την οποία έχει αποχωρήσει επισήμως ήδη την 31η Ιανουαρίου 2020, αφού συνήφθη παραμονή των Χριστουγέννων συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ανάμεσα στο Λονδίνο και τους 27.
Βέβαια, για τα λαϊκά στρώματα τίποτα καλό δεν προμηνύεται αντιθέτως μετά το Brexit μια νέα πορεία, με στόχους αύξησης της κερδοφορίας για τα μονοπώλια και το τμήμα της βρετανικής αστικής τάξης που το επιδίωξε.
Η επιτευχθείσα συμφωνία διασφαλίζει εμπορικές συναλλαγές χωρίς τελωνειακούς δασμούς, ούτε ποσοστώσεις για πολλά αγαθά. Σε σχέση με τα πολύκροτα δικαιώματα αλιείας που έθιγε τα συμφέροντα ευρωπαϊκών εταιρειών αλιευμάτων, αποφασίστηκε η παράταση περίπου του ισχύοντος καθεστώτος έως τις 30 Ιούνη 2026.
Επιπλέον, οι δύο πλευρές «δεσμεύτηκαν» να τηρήσουν τους «κανόνες ισότιμου ανταγωνισμού», αλλά σε περίπτωση αθέτησης έχουν δυνατότητα λήψης «διορθωτικών μέτρων», όπως είναι η επιβολή δασμών. Θεσπίζεται επίσης ένα «Κοινό Συμβούλιο» που θα παρακολουθεί αν εφαρμόζεται και ερμηνεύεται ορθά η Συνθήκη.
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να συμμετέχει σε ορισμένα προγράμματα της ΕΕ για την περίοδο 2021 – ’27, όπως το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας Horizon Europe, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμβάλλει στον προϋπολογισμό τους. Εφεξής θα υπάρχουν αλλαγές και ορισμένοι περιορισμοί στις ταξιδιωτικές μετακινήσεις πολιτών από τις δύο πλευρές καθώς επίσης και σε θέματα σπουδών (όπου αναμένεται τουλάχιστον τριπλασιασμός των διδάκτρων που ίσχυαν για φοιτητές από χώρες – μέλη της ΕΕ), εργασίας, ασφαλιστικών δικαιωμάτων.
Πάντως, η κυβέρνηση του Βρετανού πρωθυπουργού Τζόνσον διαπραγματεύεται (και έχει υπογράψει κάποιες ήδη) συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με χώρες όπως η Τουρκία, η Αυστραλία, οι ΗΠΑ, αλλά και χώρες που βρίσκονται στην περιοχή Ινδικού – Ειρηνικού Ωκεανού.
