Στην ΚΟΜΕΠ 6|2020 που κυκλοφορεί με πλούσια ύλη, υπάρχει ένα κατατοπιστικό και πολύπλευρο κείμενο με τίτλο «Για το διεθνές πολιτικο-στρατιωτικό πλαίσιο του σύγχρονου κόσμου» όπου ο Ελισαίος Βαγενάς, παρουσιάζει το ψηφιδωτό των βασικών εξελίξεων και αντιθέσεων στον παγκόσμιο καπιταλισμό της εποχής μας, του οποίου ήδη παρουσιάσαμε το πρώτο μέρος.
▪️ Ξεκινώντας από τις αρνητικές για τους λαούς συνέπειες της ανατροπής του σοσιαλισμού, εστιάζει στο χαρακτήρα της διαπάλης για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα αλλά και στον οικονομικο-κοινωνικό χαρακτήρα της τελευταίας.
▪️ Στη συνέχεια χαρτογραφεί τους σχεδιασμούς των ΝΑΤΟ και ΕΕ αλλά και των υπόλοιπων, παλιών και νέων, ιμπεριαλιστικών συνασπισμών σε συνδυασμό με τις αντιθέσεις στο εσωτερικό τους.
▪️ Όλα τα παραπάνω προσεγγίζονται υπό το πρίσμα της διαπάλης γι’ αυτές τις εξελίξεις στις γραμμές του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος.
▪️ Τέλος, παρουσιάζονται ο τρόπος συμμετοχής της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς στην περιοχή και οι κίνδυνοι πολεμικής αναμέτρησης στο Αιγαίο.
Το ΙΙ μέρος περιλαμβάνει
- Τρεις αυταπάτες για τις διεθνείς οργανώσεις και το διεθνές δίκαιο
Α) η «αποχώρηση των ΗΠΑ» και το «κενό εξουσίας» στον κόσμο.
Β) η επίκληση στον ΟΗΕ και στο διεθνές δίκαιο.
Γ) η ανακύκλωση της συζήτησης για τη «δημοκρατική αρχιτεκτονική» των διεθνών οργανισμών. - Η στρατιωτική ισχύς στον κόσμο των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων
- Οι κίνδυνοι πολεμικής αναμέτρησης στο αιγαίο και η λεγόμενη «συνεκμετάλλευση»
- Το διεθνές πλαίσιο και εξελίξεις, ως πλευρά της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης στο ΔΚΚ
Κεφ 2.1
🔳 Τρεις αυταπάτες για τις διεθνείς οργανώσεις και το διεθνές δίκαιο
α) Η «αποχώρηση των ΗΠΑ» και το «κενό εξουσίας» στον κόσμο.
Διάφορες αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις ερμηνεύουν την αποχώρηση των ΗΠΑ από μια σειρά διεθνών συμφωνιών ή τη μείωση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ σε κάποιες χώρες, όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν, ως «αποχώρηση των ΗΠΑ» και ως «κενό εξουσίας» στον κόσμο, που καλύπτεται από άλλες δυνάμεις. Μάλιστα, από τους «θαυμαστές» της Pax Americana εκδηλώθηκαν διθυραμβικές κραυγές για την εκλογή του «δημοκρατικού» Τζο Μπάιντεν στην αμερικανική Προεδρία, εκτιμώντας πως «επιτέλους οι ΗΠΑ επιστρέφουν».
Πρόκειται για μια εντελώς λαθεμένη «ανάγνωση» της πραγματικότητας, αφού οι ΗΠΑ δε χρειάζεται «να επιστρέφουν» κάπου, μια και ποτέ δεν είχαν φύγει! Οι ΗΠΑ, π.χ., την τελευταία περίοδο ενίσχυσαν τη στρατιωτική παρουσία τους στην Ελλάδα, στην Πολωνία, στη Βαλτική, στη Νοτιοανατολική Ασία, στα Βαλκάνια κ.α., ενώ κάπου αλλού την μείωσαν. Λαθεμένα, λοιπόν, οι ανασχεδιασμοί των στόχων των ΗΠΑ ή της επιλογής των «κρίκων», στους οποίους δίνουν το βάρος οι ΗΠΑ, «μεταφράζονται» ως γενικότερη «αποχώρηση». Πολύ περισσότερο αυτό δεν ισχύει για την πολιτική επιρροή των ΗΠΑ. Στην περιοχή μας πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι πως με αμερικανική παρέμβαση έκλεισε η «Συμφωνία των Πρεσπών», για να μπει μία ακόμη χώρα στο ΝΑΤΟ. Επιπλέον, οι ΗΠΑ ήταν αυτές που προχώρησαν στο νέο σχέδιο για την Παλαιστίνη, που επιδιώκει να βάλει «ταφόπλακα» στη λύση των δύο κρατών.
Την ίδια ώρα, η τάση αλλαγής του συσχετισμού δύναμης, που σχετίζεται με την άνοδο και άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, σαφώς και μειώνει ή δυσκολεύει ως ένα βαθμό τους αμερικανικούς σχεδιασμούς, όπως φάνηκε στο παράδειγμα της Συρίας. Ωστόσο, αυτό δεν οφείλεται αποκλειστικά στις ΗΠΑ, αλλά στην ενίσχυση και άλλων δυνάμεων, που προωθούν τα δικά τους συμφέροντα.
Η αποχώρηση των ΗΠΑ από μια σειρά διεθνών συμφωνιών, που προ- αναφέραμε, έχει σαφή στόχο την αναδιάταξη των ιμπεριαλιστικών συμ- μαχιών προς όφελος τους, σ’ ένα περιβάλλον όπου οι ενδόϊμπεριαλιστι- κές αντιθέσεις δημιουργούν μια «κινούμενη άμμο».
β) Η επίκληση στον ΟΗΕ και στο Διεθνές Δίκαιο.
Το Διεθνές Δίκαιο, όπως το γνωρίζαμε όταν υπήρχαν η ΕΣΣΔ και άλλες σοσιαλιστικές χώρες και ήταν αποτέλεσμα του παγκόσμιου συσχετισμού δυνάμεων αυτών των χωρών με τις καπιταλιστικές χώρες, δεν υπάρχει πλέον. Πλέον διαμορφώνεται στη βάση του σημερινού συσχετισμού δύναμης ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Δυστυχώς, διάφορα ΚΚ συνεχίζουν να επικαλούνται, πχ., τον ΟΗΕ και τον Καταστατικό Χάρτη του, λες και ζούμε πριν 50 χρόνια.
Λες και δεν υπάρχει, πχ., η συμφωνία του ΟΗΕ με το ΝΑΤΟ με την οποία το ΝΑΤΟ αναλαμβάνει να εξαπολύσει με «ανάθεση» του ΟΗΕ ιμπεριαλιστικές επιχειρήσεις, όπως αυτή που έγινε το 2011 στη Λιβύη.
Λες και ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ δεν ερμηνεύεται κατά το δοκούν. Είναι χαρακτηριστικό .παράδειγμα η ερμηνεία του άρθρου 51 (που αφορά το δικαίωμα μιας χώρας στην αυτοάμυνα έναντι ένοπλης επίθεσης) και το οποίο επικαλέστηκε η Τουρκία για να εισβάλει στη Συρία και να κατέχει σήμερα το 10% των συριακών εδαφών.
Φτάνουμε στα όρια του παραλόγου, όταν βλέπουμε στην περίπτωση της σύγκρουσης Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν την Τουρκία να στέκεται στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν και να επικαλείται το Διεθνές Δίκαιο και την ανάγκη αποκατάστασης της «εδαφικής ακεραιότητάς» του, όταν η Ιδια σε τρεις περιπτώσεις (Κύπρος, Συρία, Ιράκ) παραβιάζει αυτήν την αρχή, εισβάλλοντας, κατέχοντας ξένα εδάφη, τεμαχίζοντας άλλες χώρες.
Σήμερα, λοιπόν, το Διεθνές Δίκαιο αντιδραστικοποιείται παραπέρα και χρησιμοποιείται από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις κατά το δοκούν (Βλ. Μαρίνα Λαβράνου, «Το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας κομμένο και ραμμένο στα μέτρα των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων», ΚΟΜΕΠ, τεύχ. 4-5/2020., στο πλαίσιο των ανταγωνισμών τους και σε βάρος των λαών. Οι κομμουνιστές οφείλουμε να παλέψουμε με απόψεις που συσκοτίζουν αυτό το γεγονός.
γ) Η ανακύκλωση της συζήτησης για τη «δημοκρατική αρχιτεκτονική» των διεθνών οργανισμών.
Ενώ οι εξελίξεις καταρρίπτουν τις αυταπάτες που έτρεφαν και καλλιεργούσαν διάφορες αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις, ότι η «παγκοσμιοποίηση των οικονομιών» οδηγεί σ’ ένα παγκόσμιο σύστημα όπου όλα τα προβλήματα θα επιλύονται «ειρηνικά» από το Διεθνές Δίκαιο και τους διεθνείς οργανισμούς, την ίδια ώρα δεν κοπάζουν οι αναζητήσεις προς τις λύσεις μιας «δημοκρατικής αναμόρφωσης» των διεθνών οργανισμών, ξεκινώντας από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενσωματώνοντας, π.χ., την Ινδία και άλλες μεγάλες χώρες, που σήμερα δεν είναι μέλη του. Τέτοιες προτάσεις παρουσιάζονται ως φραγμός στις ενέργειες των «πιο επιθετικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων» και ως βήμα για την επικράτηση ενός «πολυπολικού κόσμου».
Τέτοιες αντιλήψεις, άσχετα από προθέσεις, εξωραΐζουν ιδεολογικά την παγκόσμια ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα, αφού θεωρούν πως αυτή μπορεί ν’ αλλάξει χωρίς την αναγκαία ανατροπή του καπιταλισμού. Αρνούνται τη λενινιστική αντίληψη του ιμπεριαλισμού, αποσπώντας την οικονομία από την πολιτική. Γι’ αυτές τις δυνάμεις ο ιμπεριαλισμός είναι οι πολιτικές και στρατιωτικές ενέργειες των πιο «επιθετικών» δυνάμεων κατά της «εθνικής κυριαρχίας» των άλλων χωρών. Αγνοούν έτσι το γεγονός πως είναι ο μονοπωλιακός ανταγωνισμός αυτός που οδηγεί σε στρατιωτικές ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και πολέμους και όχι κάποιες «πιο επιθετικές δυνάμεις».
Αυτός ο ανταγωνισμός διεξάγεται με όλα τα μέσα που διαθέτει η κάθε καπιταλιστική εξουσία σε κάθε χώρα και βέβαια αποτυπώνεται στις διακρατικές συμφωνίες και με τις διάφορες συμμαχίες. Μέσα σε αυτές τις συμμαχίες οι αστικές τάξεις παραχωρούν μέρος της εθνικής κυριαρχίας, των κυριαρχικών δικαιωμάτων των χωρών τους, ώστε να διασφαλίσουν την εξουσία τους και πάντα προσδοκώντας νέα κέρδη. Την ίδια ώρα, κινούνται και με πολεμικά μέσα, αφού «ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με βίαια μέσα».
Κεφ 2.2
🔳 Η στρατιωτική ισχύς στον κόσμο των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων
Στις συνθήκες των οξυμένων ανταγωνισμών ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη, όλο και μεγαλύτερη σημασία λαμβάνει η στρατιωτική ισχύς της κάθε αστικής τάξης. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Ρωσίας και της στρατιωτικής της επέμβασης στη Συρία.
Η Ρωσία είναι σήμερα, στη βάση διαφορετικών εκτιμήσεων, ανάμεσα στην 7η και τη 12η παγκόσμια θέση σε ό,τι αφορά την οικονομική ισχύ της. Την ίδια ώρα, έχοντας σημαντική στρατιωτική ισχύ, μπόρεσε ν’ ανατρέψει τους σχεδιασμούς πολύ ισχυρότερων οικονομικά δυνάμεων στη Συρία, στην οποία διακυβεύονταν σοβαρά οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα της ρωσικής αστικής τάξης.
Βλέπουμε πως οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες το 2019 υπολογίζονταν σε 1,917τρισ. δολάρια, στο 2,2% του Παγκόσμιου ΑΕΠ, με αύξηση κατά 3,6% σε σχέση με το 2018 και κατά 7,2% σε σχέση με το 2010, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, εξαιτίας κυρίως των στρατιωτικών δαπανών κι επιχειρήσεων των ΗΠΑ και της Κίνας. Οι διεθνείς πωλήσεις όπλων αυξήθηκαν κατά 7,8% την περίοδο 2014-2018 ή κατά 20% σε σχέση με την περίοδο 2005-2009. Ασία και Μέση Ανατολή ήταν οι βασικοί εισαγωγείς παγκοσμίως.
Οι στρατιωτικές δαπάνες στις ΗΠΑ για το 2019, που παραμένει η ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη του πλανήτη, υπολογίζεται ότι έφτασαν τα 732 δισ. δολάρια και ακολουθούν Κίνα (261), Ινδία (71,1), Ρωσία (65,1), Σαουδική Αραβία (61,9), Γαλλία (50,1), Γερμανία (49,3), Βρετανία (48,7), Ιαπωνία (47,6), Νότια Κορέα (43,9) βλ εδώ. Οι συνολικές στρατιωτικές δαπάνες και από τα 29 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ ήταν 1035 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019.
Την περίοδο 2015-2019, οι ΗΠΑ παρέμειναν πρώτες στις εξαγωγές όπλων, κατέχοντας το 36%, με δεύτερη τη Ρωσία, ενώ ακολουθούν Γαλ λία, Γερμανία, καθώς και η Κίνα.
Βασικό στοιχείο της στρατιωτικής ισχύος των ισχυρότερων στρατιωτικά δυνάμεων είναι οι πυρηνικοί εξοπλισμοί τους, Έτσι, οι πυρηνικές δυνάμεις εξακολουθούν να εκσυγχρονίζουν το πυρηνικό τους οπλοστάσιο, αντικαθιστώντας παλιές κεφαλές. Οι 9 πυρηνικές δυνάμεις (ΗΠΑ με 5.800 πυρηνικές κεφαλές, Ρωσία με 6.375, Βρετανία με 215, Γαλλία με 290, Κίνα με 320, Ινδία με 150, Πακιστάν με 160, Ισραήλ με 90, Βόρεια Κορέα με 30-40) διαθέτουν συνολικά 13.400 πυρηνικά όπλα, εκ των οποίων το 90% ανήκουν σε ΗΠΑ και Ρωσία.
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους τον Οκτώβρη του 2018 από τη Συνθήκη Πυρηνικών Δυνάμεων Μέσου Βεληνεκούς (Intermediate-Range Nuclear Forces INF), που είχε υπογράφει με τη Σοβιετική Ένωση το Δεκέμβρη του 1987. Τα χρόνια αυτά αποσύρθηκε μεγάλος αριθμός πυραύλων εμβέλειας 500-5.500 χλμ. Ωστόσο, οι ΗΠΑ αποχώρησαν από την INF, με το πρόσχημα των ρωσικών πυραύλων 9m729 (SSC 8), επιρρίπτοντας ευθύνες στη Ρωσία, αναφέροντας πως από το 2016 και μετά ανέπτυξε περίπου 100 τέτοιους πυραύλους. Από τη μεριά της η ρωσική πλευρά απορρίπτει τις κατηγορίες, σημειώνοντας πως αυτοί οι συγκεκριμένοι εκσυγχρονισμένοι πύραυλοί της έχουν εμβέλεια κάτω των 500 χιλιομέτρων, και κατηγορεί τις ΗΠΑ για την εγκατάσταση της «Αντιπυραυλικής Ασπίδας» σε Πολωνία, Ρουμανία, χρησιμοποιώντας εκτοξευτές MK41, που μπορούν ν’ αξιοποιηθούν για την εκτόξευση επιθετικών πυραύλων μεγάλης εμβέλειας.
Ο ανταγωνισμός κλιμακώνεται και οι δύο χώρες ανακοινώνουν αλλαγές στο «πυρηνικό» στρατιωτικό δόγμα τους, ενώ οι ρωσικές Αρχές μιλούν πλέον και για κατασκευή «υπερόπλων» hypersonic και βλέπουμε να γίνονται εκατέρωθεν καταγγελίες για νέα είδη, όπως τα λέιζερ ή όπλα κλιματικών αλλαγών, και σε νέες σφαίρες χρήσης, όπως στο Διάστημα.
Οι ΗΠΑ αποσκοπούν να θέσουν και την Κίνα σε συμφωνία ελέγχου και περιορισμού των πυρηνικών, θεωρώντας την επικίνδυνο ανταγωνιστή, ενώ το βασικό ζήτημα που εξετάζεται στους πυρηνικούς εξοπλισμούς είναι η ικανότητα του «πρώτου πλήγματος».
Η Συμφωνία «New Start» για τα πυρηνικά στρατηγικά όπλα (Strategic Arms Reduction Treaty), που υπογράφηκε το 1991, ανανεώθηκε το 2010 και λήγει το 2021.
Σημαντικό «εργαλείο» για τους πολεμικούς σχεδιασμούς των ισχυρότερων δυνάμεων είναι οι στρατιωτικές βάσεις εκτός συνόρων τους, όπου οι ΗΠΑ φαίνεται να έχουν πάνω από 700 βάσεις, διαφορετικής χρήσης, σε όλο τον κόσμο. Βάσεις εκτός συνόρων έχουν επίσης οι Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία, Ιταλία, Τουρκία, Κίνα, Ιαπωνία, Ινδία.
Βεβαίως, υπάρχουν πάρα πολλοί παράγοντες που υπολογίζονται στην κατάταξη της στρατιωτικής ισχύος, πέρα από τα πυρηνικά όπλα. Επιπλέον, η στρατιωτική ισχύς μιας χώρας δεν καθορίζεται ούτε μόνο από το σύνολο των πολεμικών δαπανών της, της αγοράς όπλων. Παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι το κατακτημένο μέγεθος των στρατιωτικών δυνάμεων, η τεχνολογική υπεροχή, η ισχυρή πολεμική βιομηχανία, η δυνατότητα εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης στην πολεμική τέχνη και τις εκάστοτε νέες τεχνολογίες της, ο διαρκής εκσυγχρονισμός των στρατιωτικών μέσων και το υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας, που σε μερικά είδη όπλων απαιτεί πολυετή έρευνα και μεγάλη δαπάνη, η ύπαρξη βάσεων εκτός συνόρων σε συνδυασμό με τον έλεγχο εδαφών στρατηγικής σημασίας, η δυνατότητα συλλογής πληροφοριών, η δυνατότητα διεξαγωγής ανορθόδοξου πολέμου κ.ά. Σαφώς η στρατιωτική ισχύς βρίσκεται σε συνάρτηση με την οικονομική ισχύ, αν και από μόνη της, όπως φαίνεται και από τα παραπάνω, δε συνεπάγεται αυτόματα και στρατιωτική ισχύ.
Οι εκτιμήσεις που αφορούν τη σημερινή κατάταξη ανάμεσα στις 20 ισχυρότερες στρατιωτικά χώρες έχει ως εξής: 1. ΗΠΑ, 2. Ρωσία, 3. Κίνα, 4. Ινδία, 5. Ιαπωνία, 6. Νότια Κορέα, 7. Γαλλία, 8. Ηνωμένο Βασίλειο, 9. Αίγυπτος, 10. Βραζιλία, 11. Τουρκία, 12. Ιταλία, 13. Γερμανία, 14. Ιράν, 15. Πακιστάν, 16. Ινδονησία, 17. Σαουδική Αραβία, 18. Ισραήλ, 19. Αυστραλία, 20. Ισπανία. Στη βάση αυτής της εκτίμησης, η Ελλάδα βρίσκεται, στην 33η θέση (πηγή).
Πρέπει να σημειωθεί πως οι πολεμικές επιχειρήσεις, οι ιμπεριαλιστικές αποστολές και πόλεμοι είναι στο DNA του καπιταλισμού. Είναι έωλες οι πασιφιστικές διακηρύξεις και τα αιτήματα του είδους «να σταματήσουμε τον πόλεμο», ενώ δρουν αποπροσανατολιστικά για το κίνημα, όταν δε συνοδεύονται με συγκεκριμένα μέτρα, όπως, π.χ., ήταν από την εποχή του Λένιν ακόμα η πάλη ενάντια στις στρατιωτικές δαπάνες στους προϋπολογισμούς των αστικών κρατών, η πάλη ενάντια στις ξένες βάσεις, στην αποθήκευση πυρηνικών όπλων, στην αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων εκτός συνόρων, και, βέβαια, όταν δεν μπαίνει ο στόχος της αποδέσμευσης των χωρών από τα ιμπεριαλιστικά σχέδια και οργανώσεις.
Το ΚΚΕ, πχ., έχει δείξει πως στις συνθήκες του καπιταλισμού, της συμμετοχής της χώρας στο ΝΑΤΟ, ακόμη και η αγορά των λεγάμενων «αμυντικών όπλων», όπως, π.χ., είναι τα αντιαεροπορικά-αντιβαλλιστικά συστήματα «Πάτριοτ», μπορεί ν’ αξιοποιηθεί για επιθετικούς σκοπούς. Όπως συνέβη με την αποστολή συστοιχιών «Πάτριοτ» που είχαν στη διάθεσή τους οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και αποφασίστηκε να σταλούν στη Σαουδική Αραβία, ενταγμένοι στους επιθετικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ κατά του Ιράν, ή με την αποστολή πολεμικών πλοίων στα στενά του Ορμούζ, ενώ έχει τεθεί στο τραπέζι αποστολή στο Μάλι (Κράτος της Δυτικής Αφρικής, στο οποίο είναι σε εξέλιξη εμφύλιος πόλεμος με τη συμμετοχή γαλλικών στρατιωτικών δυνάμεων και από το οποίο η Γαλλία εισάγει ουράνιο για τους πυρηνικούς της σταθμούς) όπου πολεμούν γαλλικές και πολυεθνικές δυνάμεις κ.ο.κ. Δυστυχώς, υπάρχουν ΚΚ που, στο όνομα της «άμυνας» και του «πατριωτισμού», συμμετέχοντας σε διάφορες «αριστερές» κυβερνήσεις, όπως, π.χ., το ΚΚ Βραζιλίας, το ΚΚ Ισπανίας, στήριξαν και ψήφισαν στρατιωτικές δαπάνες ή τα διάφορα προσχήματα που οι αστικές κυβερνήσεις χρησιμοποίησαν για ιμπεριαλιστικές αποστολές εκτός συνόρων τους, όπως, π.χ., το Γαλλικό ΚΚ.
Κεφ 2.3
🔳 Η συμμέτοχη της αστικής τάξης της Ελλάδας στους ανταγωνισμούς
Η αστική τάξη της Ελλάδας, όπως κάθε αστική τάξη, επιδιώκει τη γεωπολιτική της αναβάθμιση. Εκτιμά πως αυτή μπορεί να επιτευχθεί μέσω του εκσυγχρονισμού και της μεγαλύτερης πρόσδεσης κι ενός πιο ενεργού ρόλου στα ευρύτερα σχέδια που καθορίζουν οι αναπτυγμένες σχέσεις με ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ στην περιοχή. Έτσι, συμμετέχει ενεργά και στους αντίστοιχους στρατιωτικοπολιτικούς σχεδιασμούς. Αυτοί οι στόχοι εκφράζονται, παρά τις επιμέρους διαφοροποιήσεις, από τα αστικά κόμματα και τις κυβερνήσεις τους, τόσο του σοσιαλδημοκρατικού ΣΥΡΙΖΑ πριν όσο και της φιλελεύθερης ΝΔ σήμερα.
Η αστική τάξη της Ελλάδας φιλοδοξεί ν’ αναβαθμίσει τις θέσεις της σε Βαλκάνια και Νοτιοανατολική Μεσόγειο, όπου έχει μεγάλα οικονομά κά συμφέροντα. Προχώρησε, με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, στη «Συμφωνία των Πρεσπών» για ν’ ανοίξει ο δρόμος ένταξης μίας ακόμη χώρας στις ιμπεριαλιστικές ενώσειφ ΝΑΤΟ-ΕΕ, και μάλιστα διατηρώντας -όπως εκτιμάει το Κόμμα μας- το «σπέρμα» του αλυτρωτισμού, που στην πορεία μπορεί να οδηγήσει τους λαούς σε νέες περιπέτειες. Επιδιώκει συνεργασία εκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου της Ανατολικής Μεσογείου για τη διοχέτευσή του στις ευρωπαϊκές αγορές, μέσω του αγωγού EastMed, όπως και την κατασκευή κάθετων αγωγών στη Βόρεια Ελλάδα από τους οποίους αμερικανικό υγροποιημένο αέριο, που θα έρχεται στην Ελλάδα, θα διοχετεύεται σε χώρες της Ευρώπης. Όλα αυτά, ενταγμένα στο σχεδίασμά «απεξάρτησης» της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Επιδιώκει την ανάδειξη της χώρας σε τεχνολογικό, ενεργειακό και οικονομικό κόμβο στήριξης των ευρωατλαντικών σχεδίων για την περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η αξιοποίηση των ελληνικών ναυπηγείων για τις ανάγκες του 6ου Στόλου των ΗΠΑ, των λιμανιών της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας για τη μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου και οι επενδύσεις ισχυρών αμερικανικών ομίλων στον τομέα της πληροφορικής στην Αττική. Παράλληλα, προσπαθεί να διαχειριστεί την αμερικανική αντίδραση στις επενδύσεις της Κίνας στις εγχώριες λιμενικές υποδομές και στον τομέα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προωθήθηκε ο λεγόμενος «Στρατηγικός Διάλογος Ελλάδας-ΗΠΑ», που διαμόρφωσε πλαίσιο οικονομικών, πολιτικών, στρατιωτικών θεμάτων, με καθοριστικής σημασίας την αναθεώρηση κι επέκταση της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας για τις βάσεις.
Αυτόν το σχεδιασμό συνέχισε και ολοκλήρωσε η κυβέρνηση της ΝΔ με τη συμφωνία με τις ΗΠΑ, που περιλαμβάνει την παραπέρα αναβάθμιση της βάσης της Σούδας και τη δημιουργία των βάσεων Drones στη Λάρισα, ελικοπτέρων στο Στεφανοβίκειο και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, που αποτελεί σημαντικό αναβαθμισμένο κρίκο των αμερικανικών σχεδίων, ενώ διατηρείται η βάση των ιπτάμενων Ραντάρ Awacs στο Άκτιο της Πρέβεζας κι εκσυγχρονίζεται η βάση στον Άραξο για «φιλοξενία» πυρηνικών όπλων.
Στην πράξη δημιουργείται ένας ιστός στρατιωτικών βάσεων, που καλύπτει γεωγραφικά όλες τις περιοχές της χώρας, μετατρέποντας την Ελλάδα σε ορμητήριο υλοποίησης ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών. Με στάθμευση μαχητικών αεροσκαφών κι ελικοπτέρων, ελλιμενισμό αεροπλανοφόρων, πυρηνικών υποβρυχίων, αντιτορπιλικών του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, τηλεπικοινωνιακές-κατασκοπευτικές υποδομές, αποθήκες καυσίμων, εγκαταστάσεις για υποδοχή επίγειων δυνάμεων για την περικύκλωση της Ρωσίας και μεταφορά σε διάφορες εστίες πολέμων σε σύνδεση με τις αμερικανικές βάσεις και υποδομές στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, στα Βαλκάνια και τις βρετανικές βάσεις στην Κύπρο, δυνατότητα εξαπόλυσης πυρηνικών χτυπημάτων από τον Άραξο.
Η Ελληνοαμερικανική Συμφωνία δίνει τη δυνατότητα εγκατάστασης και χρησιμοποίησης αμερικανικών δυνάμεων σε όλες τις μονάδες του Ελληνικού Στρατού, με πολλαπλές συνέπειες στο ρόλο και τον προσανατολισμό τους, ως οργανικό τμήμα του ΝΑΤΟϊκού στρατού.
Στην πράξη βαθαίνει η εμπλοκή της χώρας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς κι έχουν διαμορφωθεί ήδη τεράστιοι κίνδυνοι στοχοποίησης του λαού μας. Ρωσία και Ιράν προειδοποιούν ότι, σε περίπτωση που μπει σε κίνδυνο η ασφάλειά τους από αμερικανικές βάσεις, θα τις χτυπήσουν με πυραύλους.
Η επιθετικότητα της ελληνικής αστικής τάξης εκδηλώνεται και με την αποστολή ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων σε δεκάδες ιμπεριαλιστικές αποστολές στο εξωτερικό.
Αποτελεί πρόκληση η προσπάθεια δικαιολόγησης των αποστολών ελληνικών δυνάμεων στο εξωτερικό με την προσχηματική κάλυψη αποφάσεων του ΟΗΕ, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, που στηρίζουν όλα τα αστικά κόμματα, με πρωταγωνιστές την κυβέρνηση της ΝΔ και το ΣΥΡΙΖΑ.
🔳 Η πρόσδεση της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ και η ενδυνάμωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ αποτελεί στρατηγική επιλογή όλων των αστικών κομμάτων, βασικό στοιχείο της στρατηγικής σύμπλευσης.
Η επιδίωξη της αστικής τάξης να συγκροτήσει «άξονα» με Ισραήλ, Αίγυπτο, Κύπρο δυναμώνει την εμπλοκή της χώρας σε αντιθέσεις που αφορούν και τα κράτη των συμμαχικών σχημάτων που συμμετέχει. Πολύ περισσότερο που το κράτος του Ισραήλ είναι κατοχική δύναμη στην Παλαιστίνη και δολοφονεί το λαό της, είναι σε σύγκρουση με το Ιράν, κατέχει και βομβαρδίζει συριακά εδάφη, ενώ η Αίγυπτος εμπλέκεται στον πόλεμο στη Λιβύη κι έχει γενικότερες βλέψεις στην περιοχή. Η ευφορία που καλλιεργείται είναι αβάσιμη, ενώ σε κάθε περίπτωση ωφελημένα θα είναι τα ενεργειακά μονοπώλια που θ’ αναλάβουν τον αγωγό EastMed και όχι ο λαός μας και οι άλλοι λαοί.
Το Κόμμα μας καταδικάζει την ενεργή συμμετοχή της αστικής τάξης της Ελλάδας στους ανταγωνισμούς και υπογραμμίζει πως αυτή εμπλέκει τη χώρα σε επικίνδυνες εξελίξεις, σε αιματηρούς σχεδιασμούς σε βάρος άλλων λαών, ενώ η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα μετατρέ- πονται σε όμηρο των ιμπεριαλιστικών πολέμων. Ταυτόχρονα, το Κόμμα μας έχει ξεπεράσει μία αντίληψη, που στο παρελθόν την είχε και το ίδιο και δυστυχώς παραμένει έντονη στις γραμμές πολλών ΚΚ, που εξετάζουν τη συμμετοχή των χωρών τους στα ιμπεριαλιστικά σχέδια ως απόρροια της «υποταγής» της αστικής κυβέρνησης ή κάποιου «ξενόδουλου», «κομπραδόρικου» τμήματος της αστικής τάξης της χώρας, που «σέρνεται» από τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ σε ξένους σχεδιασμούς. Το ΚΚΕ εκτιμά πως η συμμετοχή της χώρας μας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς δε συμβαίνει νια λόγους «δουλικότητας» της αστικής τάξης και των κυβερνήσεών της, αλλά γιατί υπάρχουν συμφέροντα της αστικής τάξης που εξυπηρετούνται μέσα από τη συμμετοχή της στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και σχεδιασμούς. Είναι παραπλανητική η διαίρεση της αστικής τάξης σε «πατριωτική» και «κομπραδόρικη», και οι αντιθέσεις που μπορεί να εκδηλώνονται στο εσωτερικό της δεν έχουν να κάνουν με τον πατριωτισμό ή την εθελοδουλία τμημάτων της, αλλά με τα μέτρα και τον τρόπο διαχείρισης του συστήματος και της αύξησης της κερδοφορίας του ενός ή του άλλου κλάδου και του συνόλου της ως κυρίαρχης τάξης.
Την ίδια ώρα, το Κόμμα μας, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε κάποιες άλλες χώρες και κάποια «αριστερά» ή ΚΚ, δε «μοιράζεται» με την αστική τάξη και τα κόμματά της στο όνομα της «εθνικής ομοψυχίας» το όραμα που αυτή καλλιεργεί για την «αναβάθμιση» της διεθνούς θέσης της χώρας. Καταρχάς, θεωρούμε πως δεν μπορεί να υπάρξει καμία «εθνική ομοψυχία» με εκείνους που εκμεταλλεύονται την εργατική τάξη, τα άλλα λαϊκά στρώματα. Τα συμφέροντα της αστικής τάξης κινούνται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και ανάμεσα τους δεν μπορεί να υπάρξει καμία «εθνική ομοψυχία».
Σαφώς και στο Πρόγραμμα του Κόμματος εκτιμάμε πως η Ελλάδα βρίσκεται «σε ενδιάμεση θέση στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημά, με ισχυρές ανισότιμες εξαρτήσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ» (βλ Πρόγραμμα ΚΚΕ,19ο Συνέδριο ΚΚΕ, 2013).
Ωστόσο, το Κόμμα μας δεν μπορεί ν’ αγωνιστεί για την «αναβάθμιση» της θέσης της χώρας, ώστε να μειωθούν οι εξαρτήσεις, να ενισχυθεί η «εθνική κυριαρχία», όπως την κατανοούν κάποιες άλλες κομμουνιστικές δυνάμεις, ως κάποιο πρώτο στάδιο προς το σοσιαλισμό. Καταρχάς, από τις ίδιες τις εξελίξεις βλέπουμε πως η «αναβάθμιση» της θέσης της χώρας συνοδεύεται από την όλο και μεγαλύτερη διαπλοκή με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς. Αλλά ακόμη και σ’ εκείνη την ακραία θεωρητική περίπτωση, που μια καπιταλιστική Ελλάδα θ’ αποχωρούσε από το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, τη στρατηγική συμμαχία με τις ΗΠΑ, θα παρέμεναν δεκάδες «νήματα» αλληλεξάρτησής της με τις υπόλοιπες καπιταλιστικές χώρες, εξαιτίας της διεθνοποίησης του καπιταλισμού, ενός φαινομένου που περιγράφεται ήδη από τον Μαρξ.
Μια Ελλάδα, όπου η αστική τάξη θα συνεχίσει να έχει τα «ηνία» της οικονομίας και της εξουσίας, που θα εκμεταλλεύεται τον ελληνικό λαό, αλλά και άλλους λαούς, από ισχυρότερες θέσεις απ’ ό,τι σήμερα, στο όνομα της ενίσχυσης της «κυριαρχίας», δε συνάδει καθόλου με το σκοπό ύπαρξης του ΚΚΕ. Το Κόμμα μας θεωρεί πως οι ανισότιμες εξαρτήσεις που έχει η χώρα μας από τις ΗΠΑ, την ΕΕ, τον υπόλοιπο καπιταλιστικό κόσμο, μπορούν να καταργηθούν μονάχα όταν επικρατήσει η εργατική εξουσία στη χώρα και γι’ αυτόν το στόχο αγωνίζεται.
Κεφ 2.4
🔳 Οι κίνδυνοι πολεμικής αναμέτρησης στο αιγαίο και η λεγόμενη “συνεκμετάλλευση“
Οι σχέσεις των αστικών τάξεων Ελλάδας και Τουρκίας, όπου καθεμία επιδιώκει ν’ αναβαθμίσει τη θέση της, έχει οδηγήσει στην αύξηση του κινδύνου μιας πολεμικής αναμέτρησης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το αστικό κράτος της Τουρκίας έχει ανέλθει μεταξύ των ισχυρότερων 20 καπιταλιστικών κρατών του κόσμου και του ΝΑΤΟ κι επιδιώκει την περαιτέρω αναβάθμιση της θέσης του σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Έχει εισβάλει σήμερα κι έχει στρατεύματα κατοχής σε 3 χώρες, διατηρεί στρατιωτικές βάσεις στα Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική, εμπλέκεται απροκάλυπτα στον εμφύλιο της Λιβύης, όπως και στη σύγκρουση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Επιδιώκει να αξιοποιεί στους σχεδιασμούς του σε διάφορες περιοχές (Βαλκάνια, Κριμαία, Κεντρική Ασία, Μέση Ανατολή) το θρησκευτικό δόγμα, τις μειονοτικές ομάδες, τη γλωσσική κοινότητα, τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά κ.ά. Η τουρκική αστική τάξη στο σύνολό της έχει στόχο την αναβάθμιση του ρόλου της, ωστόσο προκύπτουν διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό της σχετικά με τα μέσα και τις αναγκαίες διεθνείς συμμαχίες της.
Στο πλαίσιο του «νεο-οθωμανικού» πολιτικού «δόγματος», που έχει επιλέξει ως «όχημα» των συμφερόντων της η κυρίαρχη μερίδα της τουρκικής αστικής τάξης, εμφανίζεται ως «υπερασπιστής» του λαού της Παλαιστίνης, σε αντιπαράθεση όχι μόνο) με το Ισραήλ, αλλά και με τις αστικές τάξεις της Αιγύπτου και της Σαουδικής Αραβίας. Επιδιώκοντας να παζαρέψει από θέσεις ισχύος με ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ, αναπτύσσει πολυσήμαντες σχέσεις με την αστική τάξη της Ρωσίας κι εξοπλίστηκε με ρωσικά αντιαεροπορικά-αντιβαλλιστικά συστήματα S-400, που μπορούν να επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στο στρατιωτικό συσχετισμό δύναμης στο Αιγαίο.
Οι σχέσεις των αστικών τάξεων Ελλάδας-Τουρκίας, αναλόγως των καταστάσεων, διακρίνονται από τις επιδιώξεις συνεργασίας και ανταγωνισμού, ωστόσο οι λαοί των δύο χωρών δεν έχουν σε τίποτα να επωφεληθούν από αυτές τις σχέσεις.
Τα τελευταία χρόνια η τουρκική επιθετικότητα κλιμακώθηκε με την αμφισβήτηση των συνόρων σε Αιγαίο και Έβρο, την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας δεκάδων νησιών του Αιγαίου, την επιδίωξη ν’ αποκτήσει τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, που με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας δεν της ανήκει. Σε αυτήν την κατεύθυνση, είχαμε την ανακήρυξη από μέρους του τουρκικού κράτους της λεγάμενης «Γαλάζιας Πατρίδας», την υπογραφή του απαράδεκτου Τουρκολιβυκού Συμφώνου με την εγκάθετη ηγεσία της Λιβύης που καταπατά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, καθώς και την ενίσχυση των υπερπτήσεων πάνω από ελληνικά νησιά, στρατιωτικές ασκήσεις, έρευνες ή και γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και στις ΑΟΖ της Ελλάδας, της Κύπρου, τις συλλήψεις στρατιωτικών στον Έβρο, την ανακίνηση μειονοτικών ζητημάτων, την «εργαλειοποίηση» του μεταναστευτικού και προσφυγικού.
Στις συνθήκες αυτές, καιροφυλακτεί η αμερικανοΝΑΤΟϊκή διαμεσολάβηση κι επιδιαιτησία και ήδη έχει επανέλθει η τουρκική θέση για συνεκμετάλλευση, συνδιαχείριση του Αιγαίου, για λύση win-win (αμοιβαίου οφέλους) που προβάλλουν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ενώ εξετάζεται η συνεκμετάλλευση, συνδιαχείριση κυπριακών θαλάσσιων ζωνών με την Τουρκία. Αυτή η συνεκμετάλλευση δεν αφορά την ευημερία των λαών, αλλά την κερδοφορία των μονοπωλίων και «ναρκοθετεί» το μέλλον των δύο λαών, όπως και το περιβάλλον.
Το Κόμμα μας υπερασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας από τη σκοπιά της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, ως αναπόσπαστο στοιχείο της πάλης για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου. Έχει προειδοποιήσει τους εργαζόμενους πως στις σημερινές συνθήκες αυτά δεν μπορούν να τα εγγυηθούν οι αστικές κυβερνήσεις και οι ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, ενώ, την ώρα που το Διεθνές Δίκαιο ξαναγράφεται από τους ιμπεριαλιστές, το Δικαστήριο της Χάγης λειτουργεί μέσα σ’ ένα πλέγμα πολιτικών σκοπιμοτήτων. Η ειρήνη, η ασφάλεια των λαών δεν μπορεί να διασφαλιστεί σε αυτό το πλαίσιο. Η πάλη των δύο λαών είναι αναγκαίο να κατευθύνεται στην εξάλειψη της αιτίας που γεννά αντιθέσεις, συγκρούσεις, πολεμικές συρράξεις, στην ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου και την αποδέσμευση από τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις.
Το ΚΚΕ, που είναι σταθερά προσανατολισμένο στην ανάπτυξη της φιλίας, της διεθνιστικής αλληλεγγύης ανάμεσα στην εργατική τάξη και στους λαούς των δύο χωρών, έχει οικοδομήσει στεν;eς σχέσεις με το ΚΚ Τουρκίας, με στόχο να δυναμώσει η αντιιμπεριαλιστή πάλη του εργατικού-λαϊκού κινήματος και στις δύο χώρες, ενάντια στις αστικές τάξεις και τη συμμετοχή-εμπλοκή Ελλάδας-Τουρκίας στα ιμπεριαλιστικά σχέδια, για το απαραβίαστο των συνόρων, για την αποδέσμευσή τους από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς κι ενώσεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, που αποτελούν μόνιμη πηγή οδυνηρών συνεπειών σε βάρος των λαών.
Κεφ 2.5
🔳 Το διεθνές πλαίσιο και εξελίξεις, ως πλευρά της ιδεολογικο-πολιτικής διαπάλης στο ΔΚΚ
Στις γραμμές του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος (ΔΚΚ) διεξάγεται σφοδρή ιδεολογική-πολιτική διαπάλη για μια σειρά ζητημάτων. Μια σημαντική πλευρά τους είναι και η αντιμετώπιση της διεθνούς κατάστασης, των διεθνών εξελίξεων. Είναι χαρακτηριστικό πως η διεθνής καπιταλιστική κρίση, στην οποία ως καταλύτης επίδρασε και η πανδημία, γίνεται προσπάθεια να ερμηνευτεί από ορισμένα κόμματα ως αποτέλεσμα της πανδημίας ή μιας μορφής διαχείρισης του καπιταλισμού, του νεοφιλελευθερισμού, αθωώνοντας έτσι τη σοσιαλδημοκρατία και συνολικά τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, που ευθύνεται για τις κρίσεις.
Πολλά ζητήματα, γύρω από τα οποία διεξάγεται διαπάλη, παρουσιάστηκαν και στις προηγούμενες σελίδες, ωστόσο, αν θέλουμε να συνοψίσουμε σύντομα, μπορούμε να πούμε πως βασικά ζητήματα είναι η προσέγγιση του σύγχρονου καπιταλισμού, της κατανόησης του ιμπεριαλισμού, καθώς και των νομοτελειών της σοσιαλιστικής επανάστασης και οικοδόμησης.
Υπερισχύουν απόψεις για αντοχή του καπιταλισμού, για δυνατότητες «εξανθρωπισμού» κι «εκδημοκρατισμού» του, αξιοποίησης των τεχνολογικών επιτευγμάτων του προς όφελος των λαϊκών δυνάμεων με την ενεργητική πολιτική παρέμβαση των ΚΚ και σε επίπεδο κυβερνητικό. Σε αυτό το έδαφος αναπαράγονται σε ΚΚ θέσεις περί «ενότητας της Αριστερός», «των δημοκρατικών ή πατριωτικών δυνάμεων», της «συνεργασίας με την αριστερή σοσιαλδημοκρατία», των «κεντροαριστερών κυβερνήσεων», των «νέων αντιφασιστικών και αντινεοφιλελεύθερων μετώπων» κλπ.
Η λαθεμένη ταύτιση του ιμπεριαλισμού με τις ΗΠΑ ή με μια επιθετική πολιτική ή με ορισμένες μόνο ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, χωρίς μάλιστα να λαμβάνονται υπόψη οι σύγχρονες αναδιατάξεις, μπορεί να οδηγήσει σε τραγελαφικές εικόνες, να θεωρείται, π.χ., ο Ερντογάν, ο Πρόεδρος του αστικού τουρκικού κράτους, ως «αντιιμπεριαλιστής» ή η Ρωσία να μη θεωρείται ιμπεριαλιστική δύναμη, αλλά αδύνατη «περιφέρεια» του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος, που μπορεί και αυτή να παίξει «αντιιμπεριαλιστικό ρόλο».
Πρόκειται για μεγάλες ιδεολογικοπολιτικές συγχύσεις, που έχουν πάρει «διαζύγιο» από τη λενινιστική αντίληψη για τον ιμπεριαλισμό.
Τα παραπάνω συνδυάζονται επίσης με τις συγχύσεις για τις οικονομικές και πολιτικές νομοτέλειες της σοσιαλιστικής επανάστασης και της κομμουνιστικής κοινωνίας, με επίκεντρο την ερμηνεία της σοσιαλιστικής-κομμουνιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα, των αιτιών της αντεπαναστατικής ανατροπής.
Σε σειρά ΚΚ διαμορφώνεται η οπορτουνιστική θέση ότι στην Κίνα «οικοδομείται ο σοσιαλισμός με κινεζικά χαρακτηριστικά», με έναν ορισμένο συμβιβασμό με το κεφάλαιο, που παίζει μαζί με τη Ρωσία θετικό ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις. Η προσέγγιση αυτή, που αποτελεί απόσπαση της πολιτικής από την οικονομία, επίσης αντιστρατεύεται τη λενινιστική αντίληψη για τον ιμπεριαλισμό. Και αυτό, γιατί ο ιμπεριαλισμός είναι ο μονοπωλιακός καπιταλισμός. Δεν μπορεί να υπάρξει «ειρηνικός» ή «μη επιθετικός» ιμπεριαλισμός, όπως δεν μπορεί να υπάρξουν «φιλάνθρωπο» μονοπώλια. Οι όποιες καλύτερες θέσεις μπορεί να λαμβάνει η μία ή η άλλη ισχυρή καπιταλιστική δύναμη, όπως η Ρωσία και η Κίνα, στο ένα ή στο άλλο διεθνές ζήτημα, π.χ. για την τήρηση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου ή ενάντια στην αναθεώρηση των αποτελεσμάτων του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, οφείλεται αποκλειστικά στην εξυπηρέτηση των δικών της σχεδιασμών, «πατάει» πάνω στις πολύχρονες διπλωματικές σχέσεις από την περίοδο της προσπάθειας της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, που διατηρούν μια κάποια συνέχεια, για να διατηρήσουν, να ενισχύσουν ή ν’ αποκτήσουν συμμαχίες. Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορούμε ν’ αφαιρεθούμε από αυτήν την πραγματικότητα και ν’ ανακυκλώσουμε λαθεμένες εκτιμήσεις, που είχε το ΚΚΣΕ και ανα- παρήγαγε το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα στο παρελθόν, περί «ειρηνικής συνύπαρξης και άμιλλας» στις συνθήκες του ιμπεριαλισμού και άλλων ουτοπικών, αστήρικτων αντιλήψεων περί «συστημάτων ασφαλείας».
Για το Κόμμα μας αποτελεί σημαντική κατάκτηση-βάση ημελέτη της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ και για τα παραπάνω ζητήματα, μεταξύ άλλων και η κριτική μας προσέγγιση στις αποφάσεις του 19ου και 20ού Συνεδρίου και της οπορτουνιστικής στροφής που ακολούθησε. Ωστόσο, τα περισσότερα ΚΚ, που δεν έχουν προχωρήσει σε σχετικές μελέτες, διατηρούν μεγάλες συγχύσεις σχετικά με το χαρακτήρα της σημερινής Κίνας, της Ρωσίας, άλλων κρατών που είναι ενταγμένα στο