Η «μάχη των ελαφρυντικών» στη δίκη της Χρυσής Αυγής περιείχε τα πάντα. Νομικές ερμηνείες και τερτίπια, ηθικές αξιολογήσεις, βολές κατά προσώπων και κοινωνικών ομάδων, ειρωνικές εκφράσεις και αντικομμουνισμό προκειμένου να γλιτώσουν τη φυλακή. Καμία έκπληξη δεδομένου ότι καταθέτοντας στη διάρκεια της δίκης, οι χρυσαυγίτες κατηγορούμενοι «έγραψαν ιστορία» αποκηρύσσοντας ο ένας μετά τον άλλο το ναζισμό και ρίχνοντας τις ευθύνες ο ένας στον άλλο για την εγκληματική τους δράση.
Εκατοντάδες ήταν τα επιχειρήματα που ανέπτυξαν οι συνήγοροι των ναζί και τα τερτίπια για να στοιχειοθετήσουν τα αιτήματα τους για ελαφρυντικά είτε για το ελαφρυντικό του σύννομου βίου, είτε για αυτό της καλής συμπεριφοράς μετά την πράξη, είτε της ειλικρινούς μεταμέλειας, είτε του «μη εύλογου χρόνου της δίκης» που αναφέρεται σε βλάβη εξαιτίας μεγάλης χρονικής διάρκειας της δίκης.
Επί έντεκα ώρες αμέσως μετά την απόφαση επί της ενοχής, οι συνήγοροι ανέπτυξαν τις θέσεις τους προβάλλοντας ό,τι έκριναν πως θα ευνοήσει τους εντολείς τους στην μείωση της ποινής. Οι συνήγοροι, ανάλογα με το προσωπικό ύφος και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ο καθένας, σκιαγράφησαν τους εντολείς τους στο δικαστήριο τονίζοντας τα στοιχεία της προσωπικότητας και της ζωής τους που έκριναν πως θα έχουν θετικό αποτέλεσμα. Πολλά απ’ όσα επικαλέστηκαν οι δικηγόροι τους, προκειμένου να τους αναγνωριστούν ελαφρυντικά προκάλεσαν γέλιο αλλά και οργή.
Για παράδειγμα ο Κασιδιάρης, με τους αγκυλωτούς σταυρούς στο μπράτσο, τη «φιγούρα» με τα όπλα, τις δολοφονικές επιθέσεις και τους πύρινους ναζιστικούς λόγους, παρουσιάζεται τώρα ως …«παρεξηγημένο πρόσωπο» για να γλιτώσει την ανώτατη ποινή. Η Ζαρούλια, πάλι, λίγο ως πολύ δηλώνει ότι πληρώνει το …αμάρτημα του ανδρός της και ότι δεν θα κατηγορούνταν αν δεν είχε παντρευτεί τον Μιχαλολιάκο. Αλλος χρυσαυγίτης δηλώνει ...φιλάνθρωπος, ενώ ο «εγέρθητου» Καιάδας εμφανίζεται τώρα από τους δικηγόρους του ως ένας φτωχός μεροκαματιάρης, με κλίση στη μουσική, που «η προφυλάκιση σταμάτησε την πορεία της μουσικής του διαδρομής γιατί δεν μπορούσε να μεταβεί στο εξωτερικό και σε καμία περίπτωση δεν είχε σχέση με έκνομες πράξεις». Ο Γρέγος, πάλι, δηλώνει τώρα …εθελοντής πυροσβέστης! Αυτός όμως που τους ξεπέρασε όλους σε …φαντασία ήταν ο Μιχαλολιάκος, ο οποίος ζήτησε ελαφρυντικά επειδή «παρήγαγε έργο», έκανε θρησκευτικό γάμο και γράφει ποίηση!!!
Η υπεράσπιση με τις αγορεύσεις φαίνεται να κινήθηκε γενικά σε δύο άξονες. Ο πρώτος σχετίζεται με την εξατομικευμένη παράθεση στοιχείων για την επίτευξη της αναγνώρισης του σύννομου βίου και άλλων ελαφρυντικών. Ο δεύτερος διαμορφώθηκε είτε στη βάση των ήδη εκφρασμένων θέσεων κατηγορουμένων περί πολιτικής δίωξης είτε στη βάση την «περιρρέουσα» ατμόσφαιρα της δίκης πριν από την έκδοση της απόφασης επί της ενοχής.
Ζητώ σύννομο βίο διότι…
Οι ισχυρισμοί συνηγόρων για τους λόγους που αιτήθηκαν -κυρίως το ελαφρυντικό του σύννομου βίου- έτυχαν εκτός δικαστηρίου πολλών σχολίων κυρίως με περιπαικτική διάθεση. Ωστόσο το ζήτημα δεν στερείται νομικού ενδιαφέροντος, ειδικά αν το δικαστήριο αναγνωρίσει σε κατηγορούμενους το συγκεκριμένο ελαφρυντικό. Ενώ ήδη εξελίσσεται η διαμόρφωση μίας πάγιας νομολογίας για την νομική οριοθέτηση του «σύννομου» έναντι του «έντιμου» βίου που ίσχυε με τον παλαιότερο Ποινικό Κώδικα. Είναι απολύτως βέβαιο πως θα τύχει μεγάλης προσοχής η οποιαδήποτε αιτιολόγηση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων σε περίπτωση που αναγνωρίσει το συγκεκριμένο ελαφρυντικό.
Μπορεί να εκπλήσσουν, να προκαλούν μειδιάματα και να γίνονται hashtang σε κοινωνικά δίκτυα τα «ελαφρυντικά της Χρυσής Αυγής», όμως σε μία δικαστική απόφαση που υποχρεωτικά αιτιολογεί την αναγνώριση ή μη ελαφρυντικού, όλα έχουν αξία και στον παρόντα αλλά στον μέλλοντα χρόνο καθώς κάθε δικαστική κρίση συντελεί στην διαμόρφωση δικαίου.
Η υπεράσπιση των κατηγορουμένων παρείχε στο δικαστήριο όσα πιο πολλά κριτήρια μπορούσε θέτοντας υπόψη των δικαστών στοιχεία της προσωπικότητας των κατηγορουμένων με πληροφορίες και ηθικού περιεχομένου και κοινωνικής προσφοράς ( που τονίζονταν επί του προγενέστερου «πρότερου εντίμου» βίου) .
Σε αυτό το πλαίσιο ακούστηκαν οι πληροφορίες περί «εθελοντισμού», «αγάπης για τα ζώα», «γάμου και οικογένειας», «γάμου με την ίδια γυναίκα δύο φορές» ακόμη και «επικείμενου γάμου τον Δεκέμβριο διότι δεν περίμενε πως θα τύχει τέτοια σκληρής μεταχείρισης». Ακούστηκαν όμως και εκφράσεις ρατσιστικού όπως «ποιος έχει το σύννομο; ο Γεωργιανός;» που αφορά γνωστή υπόθεση δολοφονίας ή αναφορές σε «εγώ έχω κάνει ένα παιδί, δεν υιοθέτησα μαυράκι» και άλλες.
Αντίστοιχα προβλήθηκε ιδιαίτερα η βουλευτική ιδιότητα ως προς την «αποδοχή μέρους της κοινωνίας στο πρόσωπο του κατηγορουμένου», ως προς την προσφορά κατηγορουμένων βουλευτών σε κοινωνικό αλλά και «εθνικό επίπεδο».
Οι ακραίες τοποθετήσεις, οι βολές για την απόφαση και η αναγγελία των επόμενων κινήσεων
Οι αγορεύσεις κινήθηκαν όμως και σε έναν δεύτερο άξονα που περιείχε δεικτικές εκφράσεις, έντονη πολιτική κριτική, ειρωνικές εκφράσεις, ακόμη και έμμεσες αιτιάσεις για την κρίση του δικαστηρίου. Από πολλές τοποθετήσεις δεν έλειψαν οι προαναγγελίες προσφυγών, με ήρεμους αλλά και υψηλούς τόνους, εναντίον της απόφασης .
Κορυφαίο από αυτά τα θέματα που τέθηκαν στο δικαστήριο είναι «η προσβολή του τεκμηρίου αθωότητας» εξαιτίας των δηλώσεων πολιτικών προσώπων που προηγήθηκαν της απόφασης καθώς και της κινητοποίησης με το σύνθημα «δεν είναι αθώοι». Υπονοήθηκε επίσης εκ μέρους κατηγορούμενου, πως δεν είναι εκτός του σχεδιασμού της επόμενης ημέρας και μία προσφυγή για κακοδικία: «δεν θα πληρώσει το κράτος , θα πληρώσετε εσείς».
Στο πλαίσιο αυτών των τοποθετήσεων υπήρξαν στο δικαστήριο καταγγελίες και ευθείες βολές για την αντιμετώπιση των κατηγορουμένων από τα ΜΜΕ, για την Πολιτική Αγωγή «που δίνει έξω πρες κόφερανς» αλλά και απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί για την συγκέντρωση πολιτών έξω από το Εφετείο κατά την ανακοίνωση της απόφασης επί της ενοχής.
Οι χιλιάδες συγκεντρωθέντες πολίτες χαρακτηρίστηκαν «όχλος», «ξυπόλυτοι», «παρακμιακοί και ύποπτοι», «αυτοί που θα έκαιγαν τα πάντα αν δεν τους άρεσε η απόφαση». Η δυναμική των κινητοποιήσεων αυτών και οι πολιτικές δηλώσεις, υπονοήθηκε με μικρή ή μεγαλύτερη έμφαση, πως επηρέασε την κρίση του δικαστηρίου. Ενδεικτικά ειπώθηκε πως το δικαστήριο «αποφάσισε υπό καθεστώς πολιορκίας».
Η απόφαση σε ό,τι αφορά τη διάσταση της δράσης της οργάνωσης ενάντια στη δημοκρατία αντιμετωπίστηκε και με ειρωνική διάθεση με φράσεις όπως «κινδυνεύει η Δημοκρατία από το καφάσι του Μπαρμαρούση» και άλλες. Ο λόγος για τον κομμουνιστοφάγο Μπαρμπαρούση που κάλεσε τις Ένοπλες Δυνάμεις να συλλάβουν τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο χαρακτηρίζοντας τους απάτριδες.
Εγκληματική οργάνωση η ναζιστική Χρυσή Αυγή
Υπενθυμίζεται πως το βάρος της απόφασης ότι η ναζιστική Χρυσή Αυγή είναι εγκληματική οργάνωση έπεσε στα τρία τακτικά μέλη του δικαστηρίου, την πρόεδρο Μαρία Λεπενιώτη και τους δικαστές Ανδρέα Ντόκο και Γεσθημανή Τσουλφόλγου, που δεν αποδέχτηκαν την πρόταση της εισαγγελέα, η οποία συνδέθηκε, μέχρι τέλους, με την μαυρίλα της ναζιστικής εγκληματικής βίας
Σύμφωνα με την ομόφωνη ετυμηγορία του δικαστηρίου, 7 πρώην βουλευτές της Χρυσής Αυγής κρίθηκαν ένοχοι για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης. Συγκεκριμένα, οι Νίκος Μιχαλολιάκος, ως αρχηγός, Ηλίας Κασιδιάρης, Ιωάννης Λαγός, Χρήστος Παππάς, Γιώργος Γερμενής, Ηλίας Παναγιώταρος, Αρτέμης Ματθαιόπουλος. Το δικαστήριο κήρυξε επίσης ενόχους για ένταξη στην εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή τούς πρώην βουλευτές και στελέχη της, Παναγιώτη Ηλιόπουλο, Πολύβιο Ζησιμόπουλο, Αντώνιο Γρέγο, Νικόλαο Μίχο, Νικόλαο Κούζηλο, Κωνσταντίνο Μπαρμπαρούση, Ευστάθιο Μπούκουρα, Χρυσοβαλάντη Αλεξόπουλο, Μιχάλη Αρβανίτη, Ελένη Ζαρούλια και Δημήτριο Κουκούτση. Ως μέλη της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης κρίθηκαν ένοχοι και οι δύο πυρηνάρχες Γιώργος Πατέλης και Αναστάσιος Πανταζής.
Ενοχοι για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση κρίθηκαν επίσης οι Ι. Αγγος, Ν. Αποστόλου, Ι. Καζαντζόγλου, Ελπ. Καλαρίτης, Αν. Μιχάλαρος, Θ. Μπαρέκας, Ν. Παπαβασιλείου, Κ. Παπαδόπουλος, Β. Πόπορη, Γ. Ρουπακιάς, Β. Σιατούνης, Γ. Σκάλκος, Χρ. Στεργιόπουλος, Αθ. Στράτος, Γ. – Χ. Τσακανίκας, Αθ. Τσόρβας, Λ. Τσαλίκης, Χ. – Α. Χατζηδάκης, Αρ. Χρυσαφίτης.
Οι δικαστές, επίσης ομόφωνα, έκριναν ένοχο για τη δολοφονία του αντιφασίστα μουσικού Παύλου Φύσσα τον χρυσαυγίτη δολοφόνο και στέλεχος της εγκληματικής οργάνωσης Γιώργο Ρουπακιά. Από τους 18 κατηγορούμενους για συνέργεια, ένοχοι είναι οι: Αναστάσιος – Μάριος Αναδιώτης, Γεώργιος Δήμου, Ελπιδοφόρος Καλαρίτης, Ιωάννης Βασίλειος Κομιανός, Κωνσταντίνος Κορκοβίλης, Αναστάσιος Μιχάλαρος, Γεώργιος Πατέλης, γραμματέας της ΤΟ Νίκαιας – πυρηνάρχης της οργάνωσης, Γεώργιος Σκάλκος, Γεώργιος Σταμπέλος, Λέων Τσαλίκης, Αθανάσιος Τσόρβας, Νικόλαος Τσόρβας και Αριστοτέλης Χρυσαφίτης. Απαλλάχθηκαν λόγω αμφιβολιών οι Σταύρος Σαντοριναίος και Γ. – Χ. Τσακανίκας.
Για την απόπειρα δολοφονίας σε βάρος των Αιγύπτιων αλιεργατών, ένοχοι κρίθηκαν όλοι οι κατηγορούμενοι. Συγκεκριμένα οι: Δημήτριος Αγριογιάννης, Μάρκος Ευγενικός, Θωμάς Μαρίας, Αναστάσιος Πανταζής, Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος.
Για τη δολοφονική επίθεση στους κομμουνιστές και συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ (στον πρόεδρο του Συνδικάτου Μετάλλου Σωτήρη Πουλικόγιαννη, στον Ιορδάνη Πουντίδη και τον Νίκο Ζύμαρη) οι δικαστές μετέτρεψαν την αρχική κατηγορία της απόπειρας ανθρωποκτονίας σε επικίνδυνη σωματική βλάβη και απλή σωματική βλάβη, παραγράφοντας το αδίκημα της απλής σωματικής βλάβης. Ενοχοι κρίθηκαν οι Ιωάννης Καστρινός, Αναστάσιος Πανταζής και Χρήστος – Αντώνιος Χατζηδάκης.
Σε ό,τι αφορά το αδίκημα της διακεκριμένης οπλοκατοχής (κακούργημα), το δικαστήριο το μετέτρεψε σε απλή οπλοκατοχή για τους πρώην χρυσαυγίτες βουλευτές Γερμενή, Κασιδιάρη, Μιχαλολιάκο, Λαγό, Μίχο και Μπούκουρα.
Επιπλέον, το δικαστήριο κατά περίπτωση έκρινε ένοχους 8 κατηγορούμενους για παράνομη οπλοκατοχή, μεταξύ των οποίων την αστυνομικό Βενετία Πόπορη, που υπηρετεί ακόμα στον Πειραιά. Τέλος, ένοχη για ψευδή κατάθεση κρίθηκε η σύζυγος του Ρουπακιά, Μαργαρίτα Μικελάτου.
Πηγές: ΑΠΕ – Ριζοσπάστης
