Επιμέλεια: Νίκος Μόττας //
Η ενδοαστική αντιπαράθεση στη Ρωσία, η οποία μαίνεται εδώ και μήνες με αιχμή την ιμπεριαλιστική σύγκρουση και την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία, πήρε ένοπλη μορφή με την «στάση» του επικεφαλής της μισθοφορικής εταιρείας «Wagner», Γεβγένι Πριγκόζιν, ο οποίος στις 23 Ιούνη κινητοποίησε χιλιάδες μισθοφόρους του ενάντια στην κυβέρνηση Πούτιν.
Παρά το γεγονός ότι η ένοπλη ανταρσία της «Wagner» τερματίστηκε εντός 24 ωρών, έπειτα από παρέμβαση του Λευκορώσου προέδρου Αλ. Λουκασένκο, είναι σαφές ότι η αντιπαράθεση στο εσωτερικό της Ρωσίας, μεταξύ αντίπαλων μερίδων της αστικής τάξης, έχει περάσει σε νέο επίπεδο, ενώ οι συνέπειες της κατάστασης που διαμορφώνεται θα φανούν το επόμενο διάστημα.
Ενα ενδιαφέρον κείμενο, στο οποίο αναλύονται τα «γιατί» της «στάσης» Πριγκόζιν, ως απότοκο της όξυνσης των ενδοαστικών αντιθέσεων στη Ρωσική Ομοσπονδία, είναι η ανακοίνωση που εξέδωσε η ΚΕ της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Ένωσης Νεολαίας Ρωσίας (μπολσεβίκοι). Σημειώνεται ότι, σε αντίθεση με το ΚΚ της Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) και το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΚΕΚΡ) που υποστηρίζουν την «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση» της Μόσχας, η Επαναστατική Κομμουνιστική Ένωση Νεολαίας Ρωσίας (μπολσεβίκοι) έχει ταχθεί ενάντια στον πόλεμο, υπογραμμίζοντας τον ιμπεριαλιστικό-ληστρικό χαρακτήρα της σύγκρουσης στην Ουκρανία και απ’ τις δύο πλευρές.
Πιο συγκεκριμένα, η ανακοίνωση σημειώνει:
1. Αυτό που συνέβη, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, είναι φυσικό επακόλουθο μιας βαθιάς πολιτικής κρίσης που έχει αναπτυχθεί εντός της ρωσικής άρχουσας τάξης εν μέσω αδιεξόδου στον πόλεμο στην Ουκρανία.
2. Όπως έχουμε τονίσει συχνά, ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι η υπεράσπιση του ουκρανικού λαού από τους «βάρβαρους της Μόσχας» ούτε η υπεράσπιση του λαού του Ντονμπάς από τους «Ουκρανοφασίστες», αλλά η σύγκρουση των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων της Δύσης, από τη μια πλευρά, και της Ρωσίας από την άλλη. Σε αυτή την αντιπαράθεση, η Ρωσία χαίρει της σιωπηρής υποστήριξης από μια ομάδα χωρών που ενώνονται πίσω από το κινεζικό κεφάλαιο – γεγονός που αποδεικνύει τον παγκόσμιο και όχι τον περιφερειακό χαρακτήρα αυτής της σύγκρουσης.
3. Εξ’ αρχής, η επονομαζόμενη «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» δεν εξελίχθηκε όπως είχε σχεδιαστεί απ’ τη ρωσική ηγεσία. Η Ρωσία μπήκε στον πόλεμο αποδυναμωμένη.
Ένας ιδιαίτερος λόγος για την αδυναμία αυτή της Ρωσίας είναι η ασυνέπεια της ρωσικής αστικής τάξης, η οποία μέχρι πρότινος προσπαθούσε να διαπραγματευτεί με τους «δυτικούς εταίρους» της για το μοίρασμα των σφαιρών επιρροής εις βάρος των κατοίκων του Ντονμπάς. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ήταν η Ρωσία που σταμάτησε την επίθεση της πολιτοφυλακής του Ντονμπάς ενάντια στο αντιδραστικό καθεστώς του Κιέβου που προέκυψε ως αποτέλεσμα του δεξιού πραξικοπήματος το 2014.
Ήταν η Ρωσία που προώθησε τις συμφωνίες του Μινσκ, οι οποίες άφησαν το Ντονμπάς ανυπεράσπιστο απέναντι στις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις. Ως αποτέλεσμα, η ίδια η άρχουσα ελίτ της Ρωσίας επέτρεψε στον Δυτικό ιμπεριαλισμό να προετοιμάσει όσο το δυνατόν καλύτερα τις ουκρανικές μαριονέτες του για τον πόλεμο. Το τίμημα αυτής της πολιτικής του Κρεμλίνου είναι χιλιάδες κατεστραμμένες ζωές εργαζόμενων και στις δύο πλευρές.
Ο κύριος λόγος για την αδυναμία της Ρωσίας είναι η οικονομική και κοινωνική πολιτική που η ρωσική αστική τάξη ακολουθεί σταθερά όλες τις δεκαετίες μετά την πτώση της ΕΣΣΔ. Από τις αρχές του 21ου αιώνα, η ρωσική άρχουσα τάξη επιχειρεί να «ντύσει» τις επιδιώξεις της με πατριωτική ρητορική και αναφορές στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο που είναι ιερός για τον σοβιετικό λαό. Είναι όμως η ίδια η εξουσία του κεφαλαίου που παρασιτεί εκμεταλλευόμενη τους φυσικούς και ανθρώπινους πόρους της Ρωσίας.
Η αστική τάξη υπό τον Πούτιν είναι η ίδια τάξη που δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα της διάλυσης της σοβιετικής οικονομίας, αποτελώντας ενα μείγμα της ολιγαρχίας με την κατασταλτική μηχανή που δημιουργήθηκε από τον Γέλτσιν. Τόσο επί Γιέλτσιν, όσο και επί Πούτν, η φτωχοποίηση και ο εξανδραποδισμός του Ρωσικού λαού, η υποβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος, η λεηλασία των φυσικών πόρων και η καταστροφή της βιομηχανίας (συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής) συνεχίζονται.
Αρκεί να θυμίσουμε ότι ακόμη και το 2023, η χρεοκοπία των ρωσικών στρατιωτικών επιχειρήσεων συνεχίστηκε. Οι προπαγανδιστές του Κρεμλίνου επιχειρούν να «ντύσουν» με ρητορικά σχήματα την κατάσταση, όμως τα γεγονότα παραμένουν: Ο Πούτιν είναι πιστός μαθητής του Γέλτσιν στη ληστεία και την καταστροφή της πατρίδας μας. Και φυσικά αυτό δεν θα μπορούσε παρά να οδηγήσει στην άθλια κατάσταση των περισσότερων δημόσιων φορέων, συμπεριλαμβανομένων των Ενόπλων Δυνάμεων.
4. Η ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία «Wagner» αναδείχθηκε ως εργαλείο του ρωσικού ιμπεριαλισμού, εξυπηρετώντας αποτελεσματικά τα συμφέροντά του εκεί όπου η επίσημη χρήση στρατιωτικής ισχύος είναι αδύνατη. Οι ρίζες της «Wagner» είναι τα «Σλαβικά Σώματα« (Slavic Corps PCM), που δημιουργήθηκαν το 2013 από Ρώσους επιχειρηματίες με υποτιθέμενο σκοπό να «προστατεύσουν τα πεδία και τους αγωγούς πετρελαίου» στην Συρία. Στην πραγματικότητα, όμως, με σκοπό να συμμετάσχουν στον πόλεμο στη χώρα.
Αργότερα, η «Wagner» υπερασπίστηκε τα συμφέροντα του ρωσικού ιμπεριαλισμού στη Λιβύη και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Η οργάνωση αποτελείται από καλά εξοπλισμένους και εκπαιδευμένους μισθοφόρους. Κατά συνέπεια, όταν στην πορεία του πολέμου αποκαλύφθηκε η αδυναμία και τα ελλειπή κίνητρα του ρωσικού στρατιωτικού προσωπικού, το κυβερνών καθεστώς αναγκάστηκε να καταφύγει σε επαγγελματίες μισθοφόρους.
Η «Wagner» έχει γίνει μια από τις πλέον ετοιμοπόλεμες μονάδες της ρωσικής πλευράς, τροφοδοτώντας έτσι τις φιλοδοξίες του ιδιοκτήτη της. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο το κεντρικό σλόγκαν της οργάνωσης είναι «Αίμα, Τιμή, Πατρίδα», όπως και οι επανειλλημένες δημόσιες δηλώσεις των εκπροσώπων της μαρτυρούν τις ακροδεξιές απόψεις των ιδρυτών της, καθώς και πολλών εκ των στρατιωτών που μετέχουν σε αυτήν.
Τονίζουμε ότι η «Wagner» δημιουργήθηκε από τη ρωσική άρχουσα τάξη και ήταν το εργαλείο της για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ ο ίδιος ο Γεβγένι Πριγκόζιν είναι μεγαλοεπιχειρηματίας που διατηρεί προσωπική γνωριμία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, απολαμβάνοντας μάλιστα – μέχρι τώρα – συγκεκριμένα προνόμια.
5. Εμπλεκόμενη σε μια στρατιωτική περιπέτεια, η αστική τάξη της Ρωσίας έδειξε ασυνέπεια, προσπαθώντας να ελιχθεί και ψάχνοντας τρόπους να καταλήξει σε «συμφωνία». Αυτό αποδεικνύεται από τις πολυάριθμες δηλώσεις περί «κόκκινων γραμμών» που δεν συνέπεια καμία συνέπεια, καθώς και η απουσία χτυπημάτων ενάντια στην πολιτικοστρατιωτική ηγεσία του εχθρού. Το τίμημα μιας τέτοιας πολιτικής είναι άκαρπες θυσίες. Όλα αυτά δεν πέρασαν απαρατήρητα.
Συμπεράσματα
1) Η ατυχής για τη Ρωσία πορεία του πολέμου στην Ουκρανία ενίσχυσε τις φυγόκεντρες τάσεις μέσα στην άρχουσα τάξη. Ένα τμήμα των Ρώσων ολιγαρχών έσπευσε να πάρει αποστάσεις από το Κρεμλίνο και να προσεταιριστεί τη Δύση. Ένα άλλο μέρος εξακολουθεί να ταυτίζεται με τον πρόεδρο. Ένα τρίτο μέρος είναι δυσαρεστημένο με την πολιτική του Κρεμλίνου και επιθυμεί να δει δραστικά μέτρα.
2) Η ανταρσία Πριγκόζιν αντανακλά τα συμφέροντα μιας συγκεκριμένης μερίδας της αστικής τάξης η οποία επιθυμεί έκτακτα μέτρα προκειμένου να υπάρξει αποφασιστική αλλαγή στη ροή του πολέμου. Αυτό απαιτεί την άμεση εγκαθίδρυση μιας φασιστικής δικτατορίας, δηλαδή της άμεσης τρομοκρατικής δικτατορίας του πιο σοβινιστικού και αντιδραστικού τμήματος του μεγάλου κεφαλαίου.
3) Ταυτόχρονα, η συμπεριφορά του ίδιου του Πριγκόζιν, η κριτική του για τους στόχους και τις μεθόδους της επονομαζόμενης «Ειδικής Επιχείρησης», μας κάνουν να υποψιαζόμαστε ότι η παραπάνω μερίδα της αστικής τάξης είναι έτοιμη να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις με τη Δύση και ενδεχομένως να προσφέρει περισσότερο ευνοϊκούς όρους για συμβιβασμό. Είναι σημαντικό ότι η ανταρσία έλαβε χώρα εν μέσω μιας άνευ προηγουμένου αύξησης της στρατιωτικής παρουσίας του ΝΑΤΟ κατά μήκος των δυτικών συνόρων της Ρωσίας και εν μέσω συνεχών απειλών για χρήση πυρηνικών όπλων.
4) Ωστόσο, το σημερινό κυβερνών καθεστώς της Ρωσίας επίσης κινείται προς τον φασισμό, κάτι για το οποίο έχουμε επανειλλημένα προειδοποίηση. Με άλλα λόγια και οι δύο πλευρές θα ενδιαφέρονταν να εγκαθιδύρουν μια φασιστική δικτατορία. Η μόνη διαφορά είναι ποιος, πότε και με ποια μέσα θα οδηγήσει τη Ρωσία στην εγκαθίδρυση του φασισμού – είτε πρόκειται για φασισμό «από τα πάνω» εγκαθιδρυμένο από το σημερινό καθεστώς, αδέξιος και επιβαρυμένος από έναν διεφθαρμένο γραφειοκρατικό μηχανισμό, είτε για φασισμό με στοιχεία αναρχίας εκτελεσμένο από τους κακοποιούς της «Wagner».
5) Ως εκ τούτου, η στρατιωτική σύγκρουση που ξεκίνησε στη Ρωσία δεν αποτελεί ούτε «εμφύλιος», ούτε «επανάσταση», αλλά μάλλον μια πάλη μεταξύ δυο αντιδραστικών, ανταγωνιστικών μεταξύ τους, τμημάτων της ρωσικής αστικής τάξης. Και οι δυο πλευρές, με όλες τις αντιφάσεις τους, είναι πολύ πιο κοντά η μια στην άλλη, παρά στο λαό της Ρωσίας.
6) Το εργατικό κίνημα στη χώρα μας είναι ακόμη αδύναμο. Οι κομμουνιστές είναι επίσης αδύναμοι και κατακερματισμένοι. Το ιδεολογικό, πολιτικό, οργανωτικό έργο για την εξυγίανση που διεξάγεται από την Επαναστατική Κομμουνιστική Ένωσης Νεολαίας Ρωσίας (μπολσεβίκοι) σε συνεργασία με άλλες κομμουνιστικές οργανώσεις, απέχει ακόμη πολύ απ’ την ολοκλήρωσή της.
7) Σε αυτές τις συνθήκες, τα βασικά καθήκοντα των κομμουνιστών είναι:
Σε κάθε περίπτωση, να μην υποστηρίξουν κανένα από τα τμήματα της αστικής τάξης που βρίσκονται σε διαμάχη μεταξύ τους. Να εξηγησουν τις καταστροφικές συνέπειες μιας τέτοιας στήριξης στους εργαζόμενους και τη νεολαία. Να εξηγήσουν ότι, ασχέτως του ποιος θα είναι νικητής σε αυτόν τον αγώνα, το αποτέλεσμα για τον απλό λαό θα είναι η επιδείνωση της ζωής τους και η περαιτέρω καταστολή.
Να ενισχύσουν τους δεσμούς με την εργατική τάξη και με τους στρατιώτες σε καθημερινή βάση, εξηγώντας τους τα ταξικά τους συμφέροντα και το τι πραγματικά συμβαίνει. Να είμαστε προσεκτική, λαμβάνοντας υπόψη ότι τώρα, περισσότερο από ποτέ, η Ρωσική Ομοσπονδία βρίσκεται πιο κοντά σε συνθήκες επιβολής δικτατορίας. Να προωθηθεί η οργάνωση των εργαζόμενων στα εργοστάσια και να ενθαρρυνθούν όσοι ζουν σε εμπόλεμες ζώνες, ή κοντά σε αυτές, να σχηματίσουν μονάδες αυτοάμυνας για την διατήρηση της ασφάλειας τους.
Οι κρίσιμες ταξικές μάχες δεν έχουν ακόμη έρθει.
Αφότου έγινε γνωστή από τα ΜΜΕ η συμφωνία Πούτιν-Πριγκόζιν, μετά από παρέμβαση του Αλεξάντερ Λουκασένκο, η Επαναστατική Κομμουνιστική Ένωση Νεολαίας Ρωσίας (μπολσεβίκοι) σημείωνε:
«Σημαίνει αυτό ότι η ιστορία τελείωσε; Όχι. Οι αντιφάσεις που αποτέλεσαν πηγή αυτής της ανταρσίας δεν έχουν εξαλειφθεί. Η επιτευχθείσα συμφωνία δεν ειναι παρά μια εύθραυστη εκεχειρία, προτού έρθουν νέες μάχες μεταξύ διάφορων μερίδων της αστικής τάξης της Ρωσίας. Δεν ξέρουμε πότε θα συμβούν και ποια μορφή θα πάρουν.
Ο μόνος τρόπος να τερματιστεί η διολίσθηση της Ρωσίας σε μια εθνική καταστροφή είναι η σοσιαλιστική επανάσταση, υπό την ηγεσία μιας ισχυρής, οργανωμένης και ιδεολογικά εξοπλισμένης εργατικής τάξης».
Η ανακοίνωση στα Αγγλικά και τα Ρωσικά.
