Η ιστορία και η άγνοιά της - Πανελλήνιες Εξετάσεις. Θέμα Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας

Γράφει ο Χρήστος Α. Τούμπουρος //

«Πείτε μου τώρα, το παιδί των 17 ετών, που θα ψηφίσει για πρώτη φορά που το ενδιαφέρει πώς θα είναι η Ελλάδα το 2030, εάν το ενδιαφέρει τι έγινε το 1963;».

Αυτά είπε παλιότερα (2018) σε συνέντευξή του ο πρωθυπουργός μας. Τόσο απλά και αφοπλιστικά! Ιστορική άγνοια, απέχθεια για τη γνώση της ιστορίας.

Και σήμερα 3 Ιουνίου 2022 οι υποψήφιοι στις Πανελλαδικές εξετάσεις κλήθηκαν να απαντήσουν, εκτός των άλλων και στο ερώτημα: «να εκφράσετε την άποψή σας για την αξία της ιστορικής γνώσης και να αναφέρετε βιωματικούς τρόπους που μπορούν να καλλιεργήσουν το ενδιαφέρον σας για το ιστορικό παρελθόν».

Παράλληλα πληροφορούμαστε πως « 27, 28 και 29 Μαΐου 2022 πραγματοποιήθηκαν οι εκδηλώσεις μνήμης για το ολοκαύτωμα του Σουλίου και την θυσία του καλόγερου Σαμουήλ». Τίμησαν τη θυσία και ακόνισαν την ιστορική μνήμη. Και ο «νοών νοείτω». (Ενδιαφέρεται ή πρέπει να ενδιαφέρεται κάποιος;)

Και τέλος, μάλλον ξέρω γιατί, μού ήρθαν στο νου τα λόγια του Κώστα Βάρναλη.

«Πώς μας θέλει η ‘‘Αληθής Δημοκρατία’’»

«Να μην ακούω και να μη βλέπω να πατώ./Να μη νογάω και να’ χω το στόμα βουλωτό./Να μη με φαρμακών’ η μπόχα του καιρού μου./Χωρίς αυτιά και μάτια, μύτη και μυαλό,/μουγκός να πηαίνω, όποτε μου ‘ρθει, προς νερού μου,/κι άμα τσινάει ο Γάιδαρος να μη γελώ./Και σα με καρυδώνουνε μουνούχο σκλάβο/οι Αμερικάνοι, εγώ να βλαστημάω το Σλάβο».

Αλήθεια, τον νέο, τον προβληματισμένο νέο, θα ενδιαφέρει η ιστορική γνώση και ασφαλώς θα του είναι απαραίτητη. Ο νέος, ο προβληματισμένος νέος, προκειμένου να διαμορφώσει την εθνική του συνείδηση θα καταφύγει και στην ιστορία. (Εκτός και αν «είναι ανάγκη να σβήσουμε κι αυτήν»). Με την ιστορία οι νέοι θα μάθουν ποιοι κλέβουν διαχρονικά το παρόν και το μέλλον τους… Θα μάθουν αληθινά και δεν θα παρασύρονται από οποιαδήποτε ανούσια δικομματική κοκορομαχία. Ο 17χρονος είναι ανάγκη να γνωρίζει ότι ο Λαμπράκης, δολοφονήθηκε! Πέντε μέρες πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, στις 22 Μαΐου 1963 ο οδηγός από ένα τρίκυκλο – αυτό που είχε πάνω τους «Γκοτζαμάνηδες» και με σκεπασμένο αριθμό «πέφτει» πάνω στον Λαμπράκη. Ο Λαμπράκης – μετά από χτύπημα στο κεφάλι – πέφτει στην άσφαλτο και στο σημείο σχηματίζεται λίμνη αίματος ανάμεικτη με εγκεφαλικά υγρά. Έτσι, είναι δύσκολο να σβήσουμε την ιστορική μνήμη ενός λαού που γνωρίζει καλά τα «τρίκυκλα» και τις παραφυάδες τους.

Και βέβαια δεν «αφορά κάποιους ανθρώπους που έζησαν αυτά τα γεγονότα», δηλαδή «εποχές πονεμένες για την ελληνική ιστορία»… Η επανάσταση του 21 αφορά μόνο εκείνη τη γενιά, η Αντίσταση ετούτη και η χούντα την άλλη! Και για να μην είμαι απόλυτα «κενός» και μπαχλατάω τα ίδια και τα ίδια, έχω να πω πως με την ιστορία οι νέοι θα μάθουν και τούτο: (Μπορεί και να ανατριχιάσουν. Καλά θα κάνουν…)

(Βρισκόμαστε τις πρώτες μέρες που κατελήφθη από τους Γερμανούς η Αθήνα και τοποθετήθηκε κυβέρνηση Δωσιλόγων).
«Ο Πρωθυπουργός κ. Τσολάκογλου εδέχθη χθες τους πολιτικούς ηγέτας της χώρας, κ.κ. Πάγκαλον, Γονατάν, Οθωναίον, Μάξιμον, Κ. Τσαλδάρη, Γ. Παπανδρέου, Π. Κανελλόπουλον, Β. Δηλιγιάννην, Γ. Πεσματζόγλου, Γ. Μερκούρην, Βελέτζαν και Πέρτρον Ράλλην. Μετά τας συνομιλίας εδόθη εις τον Τύπον η κάτωθι επίσημος ανακοίνωσις: « Ο κ. Πρωθυπουργός ήκουσε μετά προσοχής τας γνώμας των ανδρών τούτων, αφού εξέθεσεν την κατάστασιν και τας ακολουθητέας κατευθύνσεις της Κυβερνήσεως. Πάντες ανεγνώρισαν ότι η Κυβέρνησις Εθνικής Ανάγκης είναι επιβεβλημένον να υποστηριχθή εκ μέρους πάντων των Ελλήνων άνευ επιφυλάξεων και ειλικρινώς. Επίσης πάντες ανεγνώρισαν το σφάλμα του εκπεσόντος καθεστώτος να κηρύξη τον πόλεμον κατά της Γερμανίας…» Κομνηνού Πυρομάγλου, Ο Γεώργιος Καρτάλης και η εποχή του, τομ. Α΄, σελ. 136-137, Αθήναι, 1965

Μήπως, δεν πρέπει να τα μάθουν και αυτά; Μήπως;

Όπως και να έχουν τα πράγματα ας γνωρίζουμε ότι με την ιστορία μαθαίνουμε πως ό,τι έγινε υπέρ του ανθρώπου δεν δόθηκε δωρεάν. Χρειάστηκαν αγώνες και πάλι αγώνες καθημερινών ανθρώπων, με πρωτοπορία τα νιάτα, χρειάστηκε θυσία αίματος. Ακόμη και το ηλιοβασίλεμα σήμερα έχει μέσα του ως υδατογραφία, ένα κόμπο αίμα…
Τα υπόλοιπα είναι «αμούρες κατσαρές και γκόρτσα αγίνωτα», όπως λένε και στο Τζουμέρκο.

Ο κ. πρωθυπουργός τα έμαθε αυτά στο Χάρβαντ;