Ήταν 21 Μαρτίου 1960 όταν η αστυνομία άνοιξε πυρ κατά τη διάρκεια ειρηνικής διαμαρτυρίας στην πόλη Sharpeville (Σάρπβιλ) της Νότιας Αφρικής.
Από τα πυρά των αστυνομικών σκοτώνονται 69 (ανάμεσά τους 8 γυναίκες και 10 παιδιά) και τραυματίζονται 180 διαδηλωτές (31 γυναίκες και 19 παιδιά).
Έξι χρόνια μετά τη σφαγή, ο ΟΗΕ ανακήρυξε την 21η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων.
Το 1976 η κυβέρνηση του καθεστώτος των φυλετικών διακρίσεων της Νότιας Αφρικής, εκδίδει διαταγή με την οποία στα γυμνάσια των μαύρων θα διδάσκεται υποχρεωτικά η γλώσσα των αφρικάνερς (αποίκων από την Ολλανδία).
Η διαταγή προκαλεί την αντίδραση των μαύρων μαθητών και με αίτημα την ανάκληση της κυβερνητικής διαταγής, οι μαθητές του Soweto (Σοβέτο -ένα τεράστιο γκέτο με ένα εκατομμύριο μαύρο πληθυσμό κοντά στο Γιοχάνεσμπουργκ) πραγματοποιούν στις 16-Ιουν διαδήλωση. Η λευκή Αστυνομία σπεύδει στο χώρο πυροβολώντας στον ψαχνό κατά των άοπλων μαθητών, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί αρχικά ένας 13χρονος και να τραυματιστούν εφτά μαύρους εφήβους … οι νεαροί μαύροι αναποδογυρίζουν και πυρπολούν αυτοκίνητα, στήνουν οδοφράγματα και επιτίθενται στους αστυνομικούς με κλαδιά δέντρων και καδρόνια.
Οι ταραχές επεκτείνονται σε όλο το Σοβέτο, επεμβαίνουν στρατιωτικά ελικόπτερα ρίχνοντας δακρυγόνα, για να διαλύσουν τα πλήθη «σφραγίζοντας» την περιοχή με πάνοπλους αστυνομικούς και στρατό, οι διαδηλώσεις επεκτείνονται και σε άλλες πόλεις και πνίγονται από στο αίμα.
Μέχρι τις 20 Ιούνη ο μαύρος πληθυσμός θρηνεί 174 νεκρούς, κυρίως παιδιά, έφηβους και νέους. Οι τραυματίες ξεπερνούν τους 1.200 και οι συλληφθέντες τους 1.300.
Η εξέγερση σηματοδότησε μια νέα εποχή αφύπνισης της πολιτικής συνείδησης της μαύρης πλειοψηφίας. Μόνο μέσα στο πρώτο δίμηνο μετά το Σοβέτο ξεσπούν σοβαρές ταραχές σε 70 συνοικισμούς μαύρων.
Σε δηλώσεις του αμέσως μετά τη σφαγή στο Sharpeville, ο τότε πρωθυπουργός Βερβέρντ (Hendrik [Frensch] Verwoerd –από τους αρχιτέκτονες του απαρτχάιντ-δολοφονήθηκε το 1966) κραυγάζει ανερυθρίαστα:
«Οι λευκοί θα τα καταφέρουν να επιβιώσουν στη Νότια Αφρική μολονότι τα προβλήματα της χώρας αυξάνουν από μέρα σε μέρα. Ο Ευρωπαίος, του οποίου υπερισχύουν αριθμητικά οι μη λευκοί, δε μπορεί να μένει αδιάφορος αφήνοντας τους άλλους να κάνουν τη δουλειά τους έχοντας το πάνω χέρι. Οφείλει να κατοχυρώσει την κληρονομιά του, διατηρώντας τη σημερινή του θέση, που κέρδισε ακριβώς ως εκπρόσωπος του πολιτισμού και η Νοτιααφρικανική Ένωση εξακολουθεί να είναι το πλέον πολιτισμένο κράτος της Αφρικής…»
Χιλιάδες –τα περισσότερα μη καταγραμμένα, εγκλήματα ακολούθησαν μέχρι το 1994, που τυπικά καταργήθηκε το απαρτχάιντ και ο Νέλσον Μαντέλα έγινε ο πρώτος μαύρος πρόεδρος.
Η διεθνιστική προσφορά της Κούβας στην Αφρική
Μιλώντας περί Αφρικής δε μπορείς να μην κάνεις αναφορά στη διεθνιστική αλληλεγγύη και καθοριστική συμβολή των Κουβανών διεθνιστών μαχητών για την την εξάλειψη του μισητού καθεστώτος του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική, την εδραίωση της ανεξαρτησίας στην Αγκόλα, την κατάκτηση της ανεξαρτησίας της Ναμίμπια, αλλά και την απελευθέρωση της Ζιμπάμπουε (βλ. και Βιβλίο «Κούβα και Αφρική – Η συμβολή της Κούβας στην υπόθεση της απελευθέρωσης της Αφρικής» έκδοση «Διεθνές Βήμα», που περιέχει σημαντικές ομιλίες του Φιντέλ Κάστρο, αλλά και ομιλία του Νέλσον Μαντέλα –υπάρχει και ντοκιμαντέρ του 1987, πριν την απελευθέρωση της Ναμίμπια, στο Νησί της Νεολαίας – όπου περισσότερα από 1.000 παιδιά και νεολαίοι μεγάλωσαν εκεί)
Κινήσεις νοσταλγών του απαρτχάιντ σε ένα καζάνι που βράζει…
Σήμερα στην «μετα-απαρτχάιντ» εποχή τίποτε δεν προβλέπεται ρόδινο εκεί …
Η χώρα των 60.000.000 κατοίκων, βρίσκεται στην πρώτη παγκόσμια 10άδα όσον αφορά την ανισότητα κατανομής του πλούτου, με υψηλά ποσοστά φτώχειας και ανεργίας, προσδόκιμο ζωής ~65 χρόνια, 6,3 εκατομμύρια κάτοικοι ζουν με HIV-AIDS (περισσότεροι από οποιαδήποτε άλλο κράτος στον κόσμο – σχεδόν όλοι μαύροι, μόνο το 0,3% είναι λευκοί) και σ’ αυτό το χάλι προστίθενται πάνω από 5 εκατομμύρια μετανάστες (3 εκατομμύρια από τη Ζιμπάμπουε)
Το 2002 αποκαλύφθηκε σχέδιο της νεοναζιστικής οργάνωσης των Αφρικάνερς, για ανατροπή της κυβέρνησης και έκαναν την επανεμφάνιση τους ακροδεξιές οργανώσεις (ως επί το πλείστον με βομβιστικές ενέργειες)
- Κατάληψη αεροδρομίων, χρυσωρυχείων, σφαγείων (!), ραδιοφωνικών σταθμών, γενικευμένα μπλακ άουτ σε ηλεκτρικό ρεύμα και τηλεπικοινωνίες.
- Εξαπόλυση μαζικών πολύνεκρων εκρήξεων σε αστικά κέντρα της μαύρης κοινότητας από έναν κινητοποιημένο στρατό εθελοντών – «ανταρτών» θεωρητικής δύναμης 4.500 μελών (περίπου το 0,01% του συνολικού πληθυσμού της Ν. Αφρικής).
- Εξώθηση του μαύρου πληθυσμού απ’ το βορρά και το κέντρο προς τις νοτιοδυτικές ακτές της χώρας και από κει …στη θάλασσα –με μεταβατικό στάδιο:
- Εγκαθίδρυση στρατιωτικής κυβέρνησης με σκοπό τη σύσταση ενός αμιγώς λευκού νοτιοαφρικανικού κράτους, ενώ παράλληλα συσφίγγονται οι σχέσεις με την Ουάσιγκτον & τελικό στάδιο:
- Παραίτηση της στρατιωτικής κυβέρνησης και εκλογές, για ένα νέο αμιγώς λευκό νοτιοαφρικανικό κράτος ή, καλύτερα, χώρα των Μπόερς («boeremag» όπως λέγονταν οι πρώτοι Ολλανδοί αγρότες που αποίκισαν τη χώρα)…
Τον Αύγουστο του 2012 έλαβε χώρα η «σφαγή Marikana», όταν μια απεργία εργατών στα –αγγλικών συμφερόντων ορυχεία Lonmin plc κατέληξε στην εν ψυχρώ δολοφονία από σφαίρες της αστυνομίας (SAPS) 34 και στον τραυματισμό πάνω από 100.
Υπήρξε –σε μετα-απαρτχάιντ εποχή «η πιο θανατηφόρα χρήση βίας από τις δυνάμεις ασφαλείας της Νότιας Αφρικής κατά των αμάχων από το 1976, που μπορεί να συγκριθεί με τη σφαγή του 1960 στο Sharpeville».
Οι κινητοποιήσεις έγιναν, παρά την αντίθετη εντολή του Εθνικού Συνδικάτου NUM, που μάλιστα επιτέθηκαν εναντίον των απεργών, όταν διαπίστωσαν πως μεταξύ των απεργών ήταν και αρκετά μέλη του.
Η ασήμαντη μειοψηφία των μεγαλογαιοκτημόνων Αφρικάνερς εξακολουθεί να νέμεται το 80% της καλλιεργήσιμης γης ενώ 27 χρόνια μετά την «άρση» του απαρτχάιντ, όλες οι κυβερνήσεις της «συμφιλίωσης» εξακολουθούν να μην ανταποκρίνονται στα αγωνιώδη καλέσματα της φτωχολογιάς και των δίχως δική τους γη, μικροκαλλιεργητών για αναδιανομή της αρόσιμης γης.
Οι μεγαλογαιοκτήμονες, ζουν στα απέραντα – τύπου απόρθητου φρουρίου – αγροκτήματά τους έχοντας τα κελάρια τους γεμάτα με εκρηκτικά και όπλα «για παν ενδεχόμενο» και οι ακτήμονες μικροκαλλιεργητές, έχουν συσπειρωθεί συγκροτώντας ανερμάτιστο κίνημα, διαδηλώνοντας κάθε τόσο… προς ώτα μη ακουόντων.
Στις τελευταίες (Μάιος 2019) βουλευτικές εκλογές το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο ANC, που κατέβασε κοινή λίστα υποψηφίων με τους κυβερνητικούς του εταίρους (το Νοτιοαφρικανικό Κομμουνιστικό Κόμμα και το μεγαλύτερο συνδικάτο της Νότιας Αφρικής, COSATU), διατήρησε το προβάδισμα έναντι των κομμάτων της αντιπολίτευσης, εξασφαλίζοντας 57,50%, αλλά με μειωμένη πλειοψηφία συγκριτικά με το 62,15% στις εκλογές του 2014, παίρνοντας το χαμηλότερο ποσοστό από το 1994.
Η επίσημη αντιπολιτευόμενη Δημοκρατική Συμμαχία (DA) παρουσίασε πτώση από το 22,23% στο 20,77%, ενώ οι Αγωνιστές της Οικονομικής Ελευθερίας (EFF) σημείωσαν σημαντική αύξηση, φθάνοντας από 6,35% στο 10,79%. Το Κόμμα Ελευθερίας Ινκάθα (IFP) αύξησε τα ποσοστά του από 2,40% στο 3,38% και ήταν η πρώτη φορά που το κόμμα ενισχύθηκε από το 1994. Το Μέτωπο Ελευθερίας Συν (FF +) επίσης ενισχύθηκε από 0,9% σε 2,38%, το οποίο ήταν το υψηλότερο ποσοστό ψήφου από την ίδρυσή του.
Η αγροτική μεταρρύθμιση (αναδιανομή της γης) ήταν και πάλι στο επίκεντρο και αυτών των εκλογών με το ANC να δεσμεύεται για «επιτάχυνση κατά τρόπο που δεν θα επηρεάσει αρνητικά την επισιτιστική ασφάλεια».
Οι EFF μιλούσαν για κρατική ιδιοκτησία σε όλη τη γη και κατάργηση της ενοικίασης, ενώ η DA υποσχόταν να ενισχύσει τα δικαιώματα ιδιοκτησίας αλλά ταυτόχρονα να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα μεταρρύθμισης γης. Το FF+ και το (Cope) ήταν κάθετα αντίθετα στην απαλλοτρίωση της γης χωρίς αποζημίωση.
