Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Το Μουσείο “Μαρία Κάλλας” από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη

Πάνε πάνω από 10 χρόνια που εξαγγέλθηκε, το 2018 μετά από κόντρες εργολάβων και “ημέτερων” δήμου Αθήνας και περιφέρειας έγινε η ανάθεση “μουσειολογικής και μουσειογραφικής μελέτης, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η επιλογή του αναδόχου για τις αναγκαίες τεχνικές μελέτες στο κτίριο της οδού Μητροπόλεως 44, το οποίο είναι κηρυγμένο ως διατηρητέο βάσει του από 30/5/1985 Προεδρικού Διατάγματος _ΦΕΚ 349Δ/85) στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης που υπέγραψε η «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.» για την ανάδειξη του πολιτιστικού ιστού της Αθήνας”. Πολύτιμο ιστορικό υλικό, ηχητικά ντοκουμέντα, σπάνιες ζωντανές ηχογραφήσεις, μοναδική συλλογή δίσκων και προσωπικά αντικείμενα της μεγάλης σοπράνο θα στεγαστούν στο εκεί νεοκλασικό.

Το Μουσείο “Μαρία Κάλλας” θα είναι το πρώτο (σσ.επισκέψιμο; _γιατί μιλάνε και για εικονική περιήγηση…) μουσείο με μόνιμη έκθεση, αφιερωμένο σε μια από τις πιο συγκλονιστικές φωνές όλων των εποχών που αυτό αναμένεται να προκαλέσει το ενδιαφέρον επισκεπτών από όλο τον κόσμο.

Είναι πολύ παράξενο συναίσθημα να είμαι ένας ζωντανός μύθος, ενώ βρίσκομαι πάνω στη Γη. Ίσως θα ήταν καλύτερο αν όλοι αυτοί οι άνθρωποι που θαυμάζουν τη φωνή μου αποφάσιζαν να με θεωρούν αθάνατη μετά τον θάνατό μου. Αν γινόταν αυτό, θα καθόμουν πάνω σε κάποιο σύννεφο, θα κοίταζα κάτω και θα απολάμβανα το θέαμα, αντί να κάθομαι να ανησυχώ αν θα βγάλω τις ψηλές μου νότες”, είχε πει στην τελευταία της συνέντευξη, τέλη της δεκαετίας του ’70, η Κάλλας.

Φέτος, με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση της, προς το παρόν ανακοινώθηκε πως “η διαμόρφωση του χώρου θα γίνει σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες μουσειολογικές προδιαγραφές”  ώστε “η πόλη της Αθήνας να εκπληρώσει το χρέος απέναντί της”, “ολοκληρώνονται οι εργασίες” (σσ. μέχρι προχτές σκαλωσιά και λινάτσα κάλυπταν την όψη…) και σύμφωνα με τα “ράδιο αρβύλα” εξαγγέλθηκαν τα εγκαίνια για τις 21 Σεπτεμβρίου.
Πέρα από την καλλιτεχνική διαδρομή της οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν τη φωνή της, με ειδικό ήχο 7+1, ενώ ιστορικό υλικό, ηχητικά ντοκουμέντα, σπάνιες ζωντανές ηχογραφήσεις,  συλλογή δίσκων και προσωπικά της αντικείμενα θα αποτελούν τον πυρήνα της συλλογής, που εμπλουτίστηκε με δωρεές αντικειμένων που ανήκαν στην Κάλλας, από πολλούς φορείς και ιδιώτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Μια σημαντική δωρεά από τους Κώστα και Βικτώρια Πυλαρινού, απαρτίζεται από πενήντα εμβληματικά προσωπικά της αντικείμενα που ανήκουν στη συλλογή του, μεταξύ αυτών, το ιδιόχειρο λεύκωμά της από το σχολείο, εννέα τιμητικά μετάλλια και δίπλωμα του 1961 από τον δήμο Αθηναίων, φορέματα και αξεσουάρ από τη σκηνή και τη ζωή της, βιβλία και παρτιτούρες με σημειώσεις της, φωτογραφίες και προσωπογραφίες, καθώς και άλλα σπάνια ιστορικά κειμήλια.
Ανάμεσα στα εκθέματα θα βρίσκονται και παρτιτούρες με προσωπικές σημειώσεις ή των μαέστρων της _οι περισσότερες υπογραμμισμένες με μελάνι στα σημεία των ρόλων της, παρατηρήσεις και σχόλια της σοπράνο κυρίως από τη δεκαετία 1940-1950, οι οποίες ανήκουν στη συλλογή του Ελληνικού Συλλόγου “Μαρία Κάλλας” και είχαν αγοραστεί σε δημοπρασία από τον οίκο Christie’s. Στο σύνολό τους είναι 290, οι περισσότερες εκδόθηκαν από τον οίκο Ricordi στο Μιλάνο αλλά και από άλλους εκδοτικούς  της Ιταλίας, της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας. Πχ. στον “Πειρατή” του Βιντσέντζο Μπελίνι έχει επισημάνει στα ιταλικά τα σημεία όπου θα έπρεπε είτε να κατεβάσει τη φωνή της κατά μισό τόνο είτε να την ανεβάσει μία οκτάβα. Όλες οι παρτιτούρες είναι δεμένες σε δερματόδετους τόμους διαφορετικών χρωμάτων και φέρουν τα αρχικά Μαρία Κάλλας ή Μαρία Μενεγκίνι Κάλλας  (MC ή MMC – Maria Meneghini Callas). Πρόκειται για παρτιτούρες με συνθέσεις από όπερες των μέσων του 20ού αιώνα, μεταξύ αυτών λιμπρέτα και άριες.

Παρελκόμενα τρία ρολόγια που ανήκουν στην προσωπική συλλογή της προέδρου του συλλόγου, ένα γράμμα του αξέχαστου ηθοποιού και σκηνοθέτη Αλέξη Μινωτή προς την κορυφαία σοπράνο καθώς και ο καθρέφτης από την παράσταση της «Tραβιάτα» στη Σκάλα του Μιλάνου.

Το μουσείο, όπως είχε ανακοινωθεί από την ομάδα μελέτης, θα συμπληρώνουν ένα υπερσύγχρονο θεματικό πωλητήριο και ένα μπιστρό με το όνομα «La divina», ενώ θα διαθέτει και μια mediatheque (βιβλιοθήκη και δισκοθήκη με χώρο ακρόασης) και αίθουσα για περιοδικές εκθέσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, masterclasses και μικρές συναυλίες.