Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Ο πάπυρος του Καίσαρα

Γράφει ο Βασίλης Κρίτσας //

Για τους φανατικούς του είδους, υπάρχει ένα καλό κι ένα κακό -μόνο που δεν μπορούμε να ρωτήσουμε τον αναγνώστη από που προτιμά να ξεκινήσουμε.

Το βασικό νέο είναι ότι βγαίνουν ξανά καινούριες περιπέτειες του Αστερίξ. Κι έτσι διασκεδάζουν την εφηβική μελαγχολία του ανανγώστη, που πέφτει με τα μούτρα στο διάβασμα, τελειώνει όλα τα τεύχη κι ανακαλύπτει με τρόμο πως ο αξεπέραστος Γκοσινί έχει πεθάνει και δεν πρόκειται να ξαναβγούν άλλες ιστορίες. Από ένα σημείο κι έπειτα βέβαια, ο φόβος αντιστράφηκε διαλεκτικά, μη τυχόν βγάλει κι άλλη ιστορία μόνος του ο Ουντερζό, που ευτυχώς αποσύρθηκε και σταμάτησε να ταλαιπωρεί το κοινό και τους ήρωες του γαλατικού χωριού, προτού (;) τους καταντήσει καρικατούρες.

Συνεπώς, το καλό νέο είναι πως υπάρχει ζωή για τον Αστερίξ και τους συντρόφος του και μετά το κλασικό δίδυμο των δημιουργών του. Κι οι δύο τελευταίες περιπέτειες (με τους Πίκτους και τον Πάπυρο του Καίσαρα), γραμμένες από το νέο δίδυμο Φερί-Κονράντ, σε συνεργασία με τον Ουντερζό, αλλά μακριά από την πτωτική πορεία της δικής του έμπνευσης, κινήθηκαν σε αξιοπρεπή επίπεδα κι αποδεικνύουν πως αν μη τι άλλο έχουν ενδιαφέρουσες ιδέες. Το κακό νέο είναι πως το κενό του Γκοσινί παραμένει αναντικατάστατο, μόνο που αυτό το γνωρίζαμε από πριν και είναι άδικο να στέκει σαν πήχης δυσθεώρητος για κάθε νέα προσπάθεια.

Στην τελευταία περιπέτεια, που κυκλοφόρησε πρόσφατα και στα ελληνικά, ο Φερί δανείζεται στοιχεία από τη σύγχρονη επικαιρότητα και την υπόθεση των Wiki-Leaks, από την οποία είναι εμπνευσμένη η μορφή του guest ήρωα του τεύχους, με τον Διπλοπολεμίξ να παραπέμπει συνειρμικά στον εμπνευστή τους, τον Τζουλιάν Ανσάζ, και τα περιστέρια -ως επαναστατικό, νέο μέσο- να συμβολίζουν πιθανότατα το Twitter.

Τι θα μπορούσε όμως να είναι απόρρητο σε μια αυτοκρατορία της ύστερης αρχαιότητας, που χρησιμοποιούσε εξίσου αρχαία συστήματα αρχειοθέτησης; Μα τα απόρρητα κεφάλαια της (αυτο)βιογραφίας του Καίσαρα, για τη σχέση του με τους Γαλάτες, που διαρρέουν όμως για να φτάσουν μετά από πολλά χρόνια, στόμα με στόμα, σε εμάς, ως τεύχη των γνωστών μας περιπετειών, του Αστερίξ του Γαλάτη.

Η αρχή και το τέλος της ιστορίας είναι σίγουρα πρωτότυπα κι ενδιαφέροντα, ως σύλληψη ιδέας, κι ας μη χτίζεται το ίδιο συναρπαστικά αυτή η τελευταία στο ενδιάμεσο. Μας γεννά όμως την ιντριγκαδόρικη απορία τι θα μπορούσαν να σκαρφιστούν οι δημιουργοί στην προηγούμενη ιστορία, με τους Πίκτους (τους αρχαίους προγόνους των Σκοτσέζων) και πως θα αξιοποιούσαν την εξέλιξη του BRexit, αν την είχαν προλάβει.

Τα πολλά λόγια δεν είναι απαραίτητα φτώχια για τον Αστερίξ, αλλά κινδυνεύουν να πέσουν στην κατηγορία της λεγόμενης σποϊλεριάς, χαλώντας δηλ το στοιχείο της έκπληξης και της αγωνίας σε όσους θέλουν να διαβάσουν το τεύχος και δεν το έχουν προμηθευτεί ακόμα. Γι’ αυτό κλείνω εδώ την άτυπη παρουσίαση, κρατώντας ως μπούσουλα αξιολόγησης το κεντριστικό δίπολο, που χρησιμοποιεί συνήθως ένας σύντροφος, σε αντίστοιχες περιπτώσεις.

Δεν τρελάθηκα με το νέο Αστερίξ, αλλά πάντως δε με πρόσβαλε. Κι αυτό είναι αρκούντως σημαντικό σε μια εποχή γεμάτη μικρές και μεγαλύτερες απογοητεύσεις, όπου πολλά πράγματα ακολουθούν τον κανόνα της παρακμής, ενισχύοντας τη ρετρολαγνία και τη μανία νοσταλγίας για ένα εξιδανικευμένο (;) παρελθόν, όπου όλα ήταν καλύτερα. Πιθανότατα γιατί ζούσε ακόμα ο Γκοσινί…