Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Το πολυβόλο ηχεί – 80 χρόνια από τον ισπανικό εμφύλιο

Γράφει ο Σφυροδρέπανος //

Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 80 χρόνια από την έναρξη του ισπανικού εμφυλίου, που ήταν το προοίμιο του Β’ Παγκόσμιου Ιμπεριαλιστικού Πολέμου. Ο λεγόμενος “δημοκρατικός κόσμος” βρήκε ως φύλλο συκής και πρόσχημα την πολιτική της “μη επέμβασης”, άφησε αβοήθητη την κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου, κι επέτρεψε στο φασισμό των Φρανκο Χίτλερ και Μουσολίνι να αλωνίζει και να γείρει αποφασιστικά την πλάστιγγα στο πεδίο της μάχης. Μια εξέλιξη που την προτιμούσαν σαφώς από μια κόκκινη (ή απλά λαϊκοδημοκρατική) Ισπανία, ως απειλή στο μαλακό τους υπογάστριο. Κι η οποία (εξέλιξη) δε στάθηκε δυνατό να αποφευχθεί, για μια σειρά λόγους (αντικειμενικούς και υποκειμενικούς), παρά τον ηρωικό αγώνα του ισπανικού λαού, των Διεθνών Ταξιαρχιών, που έσπευσαν να δείξουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους, και την αμέριστη βοήθεια που παρείχε (ξεπερνώντας πολλές δυσκολίες κι εμπόδια) η Σοβιετική Ένωση.

Τιμούμε αυτήν την ιστορική επέτειο, με το τραγούδι του 5ου Συντάγματος, της θρυλικής μονάδας που συγκροτήθηκε από τους κομμουνιστές, και μια πρόχειρη, ελεύθερη μετάφραση των στίχων του (όπου υπάρχουν αρκετές εκδοχές, με μικρές διαφορές μεταξύ τους. Εξίσου πολλές είναι και οι εκτελέσεις του ύμνου, από την πρώτη μέχρι και την πιο σύγχρονη από τη Banda Bassotti. Εδώ παρουσιάζουμε μια πιο κλασική εκδοχή του τραγουδιού).

Και να η (δική μου, πρόχειρη) μετάφραση

Το 50 Σύνταγμα

Στις 18 Ιουλίου
στην αυλή ενός μοναστηριού
το Κομμουνιστικό Κόμμα*
ίδρυσε το 5ο Σύνταγμα

(*σε άλλη εκδοχή αναφέρεται “ο λαός της Μαδρίτης)

Πάμε, αγώνας, αγώνας*
Το πολυβόλο ηχεί
Κι ο Φράνκο θα πάρει πόδι
Κι ο Φράνκο θα πάρει πόδι

(*η λέξη στο πρωτότυπο είναι jaleo, που σημαίνει αναταραχή, χαμός)

Με το Λίστερ, τον Καμπεσίνο
τον Γκαλάν και το Μοντέστο
με το διοικητή Κάρλος
δεν υπάρχει στρατιώτης με φόβο

Με τα τέσσερα τάγματα
που υπερασπίζονται τη Μαρδίτη
φεύγουν οι καλύτεροι στην Ισπανία
το πιο κόκκινο άνθος του λαού

Με το Πέμπτο, Πέμπτο, Πέμπτο,
Με το Πέμπτο Σύνταγμα
Μάνα, θα πάω στο μέτωπο
στις γραμμές της φωτιάς

Πάμε, αγώνας, αγώνας
Το πολυβόλο ηχεί
Κι ο Φράνκο θα πάρει πόδι
Κι ο Φράνκο θα πάρει πόδι*

(*se va a paseo, που κατά λέξη μεταφράζεται: θα κάνει περίπατο)

Μπορείτε επίσης να ακούσετε έναν ολόκληρο δίσκο με αντιφασιστικά τραγούδια

Καθώς και ένα μεταγενέστερο τραγούδι (της δεκαετίας του 60′) που αναφέρεται στην ίδια εποχή

Και την ελληνική διασκευή του, που (αν δεν απατώμαι) αναφέρεται ουσιαστικά στον ήρωα του λαού μας, Νίκο Μπελογιάννη