Γράφει η Τασσώ Γαΐλα*
Πολλοί γνωρίζουν την Ρόζα Σάνινα την ηρωΐδα του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου – την είχα παρουσιάσει κι εγώ εδώ στο Ατέχνως παλιότερα-, ελάχιστοι –κυριολεκτικά-, όμως γνωρίζουν την Λυδία Βλαδιμίροβνα Λίτβιακ (Lydia Litvyak) την πιο επιτυχημένη γυναίκα πιλότο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Litvyak γεννήθηκε στις 28-Αυγ-1921 στη Μόσχα και χάθηκε στο μέτωπο την 1η Αυγούστου 1943 στη μάχη για το μέτωπο Mius σε ηλικία μόλις 22 ετών.
Η Λυδία -Λίλυ για τους φίλους της-, στα 14 της χρόνια μπήκε στην air club και στα 15 έκανε την πρώτη της σόλο πτήση. Στη συνέχεια σπούδασε Γεωλογία και κατόπιν στην Σχολή Πιλότων Kherson για να εξελιχθεί μετά την αποφοίτηση της από τη Σχολή Πιλότων σε μία από τις καλύτερες εκπαιδεύτριες της Air Club Kalininsky. Μέχρι την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η Λυδία είχε εκπαιδεύσει 45 δόκιμους- μελλοντικούς αερομαχητές.
Λυδία, ο Λευκός Κρίνος του Στάλινγκραντ.
Η Λυδία –η πιο αποτελεσματική γυναίκα μαχήτρια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των συναδέλφων της-, ήταν πρότυπο θηλυκότητας και γοητείας. Ένα κοντό λευκόχρωμο κορίτσι πολύ συγκρατημένο στα ενθουσιώδη βλέμματα και λόγια των συντρόφων της πιλότων που όμως δεν έδειχνε προτίμηση σε κανέναν τους. Το κύριο επίκεντρο της ήταν ο αγώνας κατά του φασισμού και έδωσε όλη της τη δύναμη σε αυτό.
Με την έναρξη του πολέμου οι Λιθουανοί προσπάθησαν να φτάσουν στο μέτωπο κι η ηρωΐδα της Σοβιετικής Ένωσης, η γνωστή μας Μαρίνα Ράσκοβα άρχισε αμέσως για να τους αντιμετωπίσει να σχηματίζει γυναικεία Αεροπορικά Συντάγματα. Από τις πρώτες που κάλεσε ήταν η Λυδία Λ., πιλότο μαχητικού, διοικητή μονάδας Αεροπορίας, υπολοχαγό των φρουρών που με την συμμετοχή της στον πατριωτικό πόλεμο η νεαρή σοβιετική πιλότος θα αναδειχθεί ως η πιο επιτυχημένη γυναίκα πιλότος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Σύμφωνα με το τελευταίο έγγραφο αναφοράς της 8ης Αυγούστου 1943 η ηρωΐδα της Σοβιετικής Ένωσης , μέλος του VLKSM Λυδία Λίτβιακ πραγματοποίησε 150 πτήσεις μάχης. Στις αερομαχίες κατέρριψε 6 εχθρικά αεροπλάνα (1 Ju-87, 3 Ju-88, 2 Me-109) χτύπησε άλλα 6 κι αιχμαλώτισε 2.
Στη γενναία πιλότο για τη δράση της η Κυβέρνηση της απένειμε τα παράσημα των Κόκκινου Πανό, Πατριωτικού Πολέμου 1ου Βαθμού, Ερυθρού Αστέρα.
Διοικητής της μονάδας της 3ης μοίρας του 73ου Συντάγματος Φρουράς η νεαρή Λυδία κάποια στιγμή θα πει στη φίλη της και μηχανικό του μαχητικού της: “Αυτό που φοβάμαι περισσότερο από όλα είναι να μην χαθώ και δεν με βρούν. Αυτό και τίποτα άλλο”.
1η Αυγούστου 1943. Μάχη στο Μέτωπο Mius. Το μαχητικό της 22χρονης Λυδίας θα χτυπηθεί από εχθρικό αεροπλάνο και θα χαθεί κάπου στα χιόνια. Η μοίρα έπαιξε ένα άσχημο παιχνίδι με τη νεαρή πιλότο. Κι ήταν μόλις 22 ετών.
Παρά τις τότε έρευνες ναι μεν τα συντρίμμια του μαχητικού της Λυδίας βρέθηκε αλλά ο πιλότος του όχι.. Η υπόθεση ξεχάστηκε έως το 1968 όταν την ανέσυρε στην δημοσιότητα η έγκριτη εφημερίδα «Komsomolskaya Pravda» για να αποκατασταθεί επιτέλους το όνομα της μαχητικής πιλότου.
Το 1971 νεαροί ερευνητές μαθητές σχολείων της περιοχής της Άπω Ανατολής όπου έπεσε το μαχητικό της Λυδίας αρχίζουν την αναζήτηση της Λυδίας.΄Οι έρευνες θα διαρκέσουν έως το 1978 . Τότε είναι που μαθαίνουν ότι πράγματι στην περιοχή της φάρμας Κοζέμνι το καλοκαίρι του 1943 είχε πέσει σοβιετικός μαχητής στα περίχωρα της κι ότι ο πιλότος με τραύμα στο κεφάλι ήταν γυναίκα που την έθαψαν οι χωρικοί στο χωριό Dmitrievka της περιοχής Shakhtersky.
Και, ναι, ήταν η Λυδία όπως επιβεβαιώθηκε από τις περαιτέρω έρευνες των αρχών.Ακολούθησαν λαμπρές εκδηλώσεις –τον Ιούλιο του 1988-, στον μνημείο που έφτιαξαν οι αρχές στον τόπο της ταφής της και τότε οι βετεράνοι του Συντάγματος που πολέμησαν μαζί με την Λυδία έκαναν αίτηση για μεταθανάτια απονομή του τίτλου του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης.
Στις 5 Μαΐου του 1990 –σχεδόν μισό αιώνα μετά-, η Σοβιετική πιλότος Λυδία Βλαντιμίροβνα Λίτβιακ με Διάταγμα του Προέδρου της ΕΣΣΔ της 5ης Μαΐου 1990 έλαβε τον τίτλο αυτό, τον τίτλο της Ηρωΐδας της Σοβιετικής Ένωσης. Παράσημο του Λένιν αριθ. 460056 και μετάλλιο «Χρυσό Αστέρι» Νο 11616 μεταφέρθηκαν στους συγγενείς της εκλιπούσης ηρωίδας.
Πηγή του βιογραφικού της Σοβιετικής πιλότου, Λυδίας Β. Λίτβιακ, του “Λευκού Κρίνου του Στάλινγκραντ” και οι φωτογραφίες η ιστορική ενημερωτική σελίδα: Iosif Vissariovits Stalin-Evgenii Ivanof.
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια
