🗒️ Σαν σήμερα 28 Νοεμβρίου – Μια ματιά στην ιστορία του τόπου και του κόσμου.
Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία και δεν πρέπει να ξεχάσουμε
1443 Ο ήρωας των Αλβανών, Γεώργιος Καστριώτης, Σκεντέρμπεης για τους Αλβανούς, κηρύσσει την παράτολμη επανάστασή του κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
1520 Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Φερδινάνδος Μαγγελάνος (Fernão de Magalhães, 1480 | 27-Απρ-1521), περνώντας από τον πορθμό που σήμερα φέρει το όνομά του, γίνεται ο πρώτος Ευρωπαίος εξερευνητής που φτάνει στον Ειρηνικό Ωκεανό μέσω του Ατλαντικού Ωκεανού.
1567 Η πρώτη γραπτή μαρτυρία για την εισαγωγή πατάτας στην Ευρώπη είναι μία απόδειξη ενός εξαγωγέα πατάτας από τα Κανάρια Νησιά προς έναν έμπορο της Αμβέρσας.
1582 Ο θεατρικός συγγραφέας Ουίλιαμ Σαίξπηρ σε ηλικία 18 ετών παντρεύεται την 26χρονη ηθοποιό Αν Χάθαγουεϊ.
1814 Οι «Τάιμς του Λονδίνου» είναι η πρώτη εφημερίδα που κάνει χρήση ατμοκίνητου πιεστηρίου για την εκτύπωσή της.
1821 Ο Παναμάς κηρύσσει την ανεξαρτησία του από την Ισπανία.
1820 Γεννιέται ο Φρίντριχ Ενγκελς, κορυφαία θεωρητικοπολιτική μορφή του παγκόσμιου εργατικού, επαναστατικού και κομμουνιστικού κινήματος.
Ο Φ. Ένγκελς από κοινού με τον Κ. Μαρξ συνδιαμόρφωσαν και θεμελίωσαν την επιστημονική κοσμοθεωρία της εργατικής τάξης, αποδεικνύοντας το αναπόφευκτο, νομοτελειακό πέρασμα της κοινωνίας από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό. Και έδωσαν έτσι στην πρωτοπόρα επαναστατική τάξη τα όπλα για να γίνει τάξη για τον εαυτό της, προκειμένου να φέρει σε πέρας την ιστορική της αποστολή, την κοινωνική απελευθέρωση από την ταξική εκμετάλλευση.
Ο Ενγκελς ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη θεμελίωση και την τεκμηρίωση της υλιστικής διαλεκτικής, αντιμετωπίζοντας πλήθος θεωρητικών προβλημάτων και αναλαμβάνοντας να αντικρούσει τις αντιεπιστημονικές απόψεις της ιδεαλιστικής φιλοσοφίας. Ανάμεσα στα πολλά έργα του που ξεχώρισαν, το «Αντι- Ντύρινγκ», η «Καταγωγή της Οικογένειας, της Ατομικής Ιδιοκτησίας και του Κράτους», «Ουτοπικός και Επιστημονικός Σοσιαλισμός», «Για το Ζήτημα της Κατοικίας» και άλλα (902.gr).
1829 Γεννιέται ο Αντόν Ρουμπινστάιν, Ρώσος πιανίστας και συνθέτης
1852 Πεθαίνει ο συνιδρυτής της Φιλικής Εταιρίας Εμμανουήλ Ξάνθος.
1859 Πέθανε ο Αμερικανός συγγραφέας, Ουάσινγκτον Ίρβινγκ
1906 Γεννήθηκε ο διαπρεπής φιλόλογος Εμμανουήλ Κριαράς
1907 Ο Λούις Μάγιερ ανοίγει τον πρώτο του κινηματογράφο στη Μασαχουσέτη. Γίνεται ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης αλυσίδας κινηματογράφων στη Νέα Αγγλία και το 1917 ιδρύει τη δική του εταιρεία παραγωγής, που έπειτα από σειρά συγχωνεύσεων γίνεται μέρος της Metro-Goldwyn-Mayer.
1907 Γεννήθηκε ο ιταλός συγγραφέας, Αλμπέρτο Μοράβια (πέθανε 26 Σεπτεμβρίου 1990)
1908 Γεννήθηκε ο Γάλλος κοινωνικός ανθρωπολόγος και εθνολόγος, Κλοντ Λεβί Στρος, πατέρας της μοντέρνας ανθρωπολογίας
1909 Στη Γαλλία, η Εθνοσυνέλευση θεσπίζει για τις εργαζόμενες γυναίκες άδεια οκτώ εβδομάδων μετά τον τοκετό.
1910 Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κερδίζει τις εκλογές, καταλαμβάνοντας τις 300 από τις 364 έδρες της Βουλής.
1912 Πέθανε ο ποιητής, Λαυρέντιος (Λορέντζος) Μαβίλης
1912 Η Αλβανία κηρύσσει την ανεξαρτησία της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. (εθνική εορτή)
1915 Μετά την ορμητική προέλαση των Γερμανών και των Βούλγαρων στο σερβικό έδαφος, ο βασιλιάς των Σέρβων, Πέτρος, καταφεύγει με τα λείψανα του σερβικού στρατού στο ‘Νησί της Σωτηρίας’, όπως ονομάζουν οι Σέρβοι την Κέρκυρα.
1917 Η επαναστατική σοβιετική κυβέρνηση απευθύνει μήνυμα στις κυβερνήσεις και τους λαούς όλων των εμπόλεμων χωρών για τον τερματισμό του πολέμου (Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος).
1917 Πέθανε ο ποιητής Μικέλης Άμβλιχος
1917 Χιονοθύελλα προκαλεί διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος στην Αθήνα. Οι δρόμοι έχουν κλείσει και η μεταφορά καυσόξυλων από το Τατόι για τις ανάγκες του εργοστασίου ηλεκτροπαραγωγής είναι αδύνατη.
1919 Στη Βρετανία εκλέγεται η πρώτη γυναίκα βουλευτής, η λαίδη Άστορ του Συντηρητικού Κόμματος.
1922 Εκτελούνται στο Γουδή οι έξι κατηγορηθέντες ως πρωταίτιοι της Μικρασιατικής Καταστροφής, Γεώργιος Χατζηανέστης, Δημήτριος Γούναρης, Νικόλαος Στράτος, Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, Γεώργιος Μπαλτατζής και Νικόλαος Θεοτόκης.
1925 Ο δικτάτορας Θεόδωρος Πάγκαλος, μετά από δίκη σκοπιμότητας, εκτελεί με απαγχονισμό στο Γουδί παρουσία πλήθους θεατών τους καταχραστές δημοσίου χρήματος, Δρακάτο και Ζαφειρόπουλο.
1925 Οι παιδαγωγοί Δημήτριος Γληνός και Αλέξανδρος Δελμούζος παύονται από τη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία, καθώς η διδασκαλία τους κρίθηκε εθνικά επιβλαβής. (Μαρασλειακά)
1929 Γεννήθηκε ο μεταφραστής και ιδρυτής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, Παύλος Ζάννας
1930 Ξεκινά στο Στρατοδικείο Ιωαννίνων η δίκη 7 κομμουνιστών φαντάρων του Καλπακίου (ένα από τα δύο κολαστήρια -μαζί με της Μαρμάρως- όπου έστελναν τους στρατευμένους νέους κομμουνιστές για να τους εξοντώσουν ψυχικά και σωματικά).
Το Στρατοδικείο θα καταδικάσει σε θάνατο τα δύο στελέχη της ΟΚΝΕ Μαρκοβίτη και Πανούση, σε ισόβια τους Γαμβέτα και Βλαντά, σε 7 χρόνια φυλάκιση τους Αδαμόπουλο και Τσακίρη και σε 2 χρόνια τον Κορδέλη.
Η δίκη των κομμουνιστών φαντάρων του Καλπακίου αποτέλεσε ορόσημο για την ντόπια και διεθνή κατακραυγή της αστικής τρομοκρατίας στην Ελλάδα. Μεταξύ αυτών που ύψωσαν φωνή διαμαρτυρίας, ξεχώρισαν σημαντικές προσωπικότητες του πνευματικού κόσμου της χώρας μας, όπως οι Παλαμάς, Ξενόπουλος, Γληνός, Καζαντζάκης, Βουτυράς, Βάρναλης, Τερζάκης, Λαυράγκας, Νιρβάνας, Καμπούρογλου, Μαλακάσης, Κορδάτος, Κατηφόρης, κ.α. Ανάμεσα στις διεθνείς προσωπικότητες που συνυπέγραψαν την διαμαρτυρία ήταν και ο Α. Αϊνστάιν. Υπό το βάρος των κινητοποιήσεων οι θανατικές καταδίκες τελικά ανακλήθηκαν, ενώ μειώθηκαν και οι υπόλοιπες ποινές φυλάκισης (902.gr).
1936 Υπογράφεται μυστική συμφωνία συνεργασίας ανάμεσα στη φασιστική Ιταλία και τις φασιστικές δυνάμεις του στρατηγού Φράνκο στην Ισπανία.
1937 Πέθανε ο στρατιωτικός γιατρός και λογοτέχνης, Παύλος Νιρβάνας, ψευδώνυμο του Πέτρου Αποστολίδη
1941 Γεννήθηκε η Λάουρα Αντονέλι, Ιταλίδα ηθοποιός
1943 Η Συνδιάσκεψη της Τεχεράνης: Στόχος της ιστορικής αυτής συνάντησης μεταξύ του Φραγκλίνου Ρούσβελτ, του Ιωσήφ Στάλιν και του Ουίνστον Τσώρτσιλ είναι να οριστικοποιηθεί η στρατηγική των Συμμάχων για την τελική φάση του Πολέμου. Αποφασίζεται η επίθεση στη Νορμανδία για το Μάιο του 1944.
1947 Η VII Μεραρχία του κυβερνητικού στρατού παίρνει οδηγίες για την υλοποίηση του Σχεδίου «Αλέξανδρος», με στόχο την «εκκαθάριση της Θράκης» από τις δυνάμεις του ΔΣΕ. Παρά τη σημαντική συγκέντρωση δυνάμεων, η επιχείρηση απέτυχε. Οι δυνάμεις του ΔΣΕ όχι μόνο δεν εξουδετερώθηκαν, αλλά ενισχύθηκαν κιόλας.
1948 Γεννήθηκε η τραγουδίστρια, Μαρία Φαραντούρη
1948 Πωλείται στη Βοστόνη η πρώτη φωτογραφική μηχανή Polaroid, στην τιμή των 89,95 δολαρίων.
1953 Τελειώνει η Δίκη των Αεροπόρων. Στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθονται στελέχη της πολεμικής αεροπορίας, που κατηγορούνται για φιλοκομμουνιστικές δραστηριότητες. Δύο καταδικάζονται σε ισόβια, 6 σε ποινές πρόσκαιρης κάθειρξης και ένας αθωώνεται.
1954 Πεθαίνει ο Ιταλός φυσικός Ενρίκο Φέρμι (βραβείο Νόμπελ Φυσικής, 1936)
1957 Ξεκινά τις εργασίες του το Α’ Πανσπουδαστικό Συνέδριο (28-30/11/1957).
1959 Ξεκινά τις εργασίες του το Α’ Πανελλαδικό Συνέδριο της ΕΔΑ (28/11-2/12/1959). Το συνέδριο συζήτησε και ενέκρινε το πρόγραμμα της ΕΔΑ που έθετε ως πολιτικό στόχο το «δρόμο προς την αλλαγή», ο οποίος «μόνο με μια αγωνιστική πολιτική πατριωτικής συνεργασίας είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί». Το «περιεχόμενο της αλλαγής» προσδιορίζονταν ως «αντιιμπεριαλιστικό, εθνικό δημοκρατικό», ενώ οι δυνάμεις που θα συγκροτούσαν τη λεγόμενη «πατριωτική κυβέρνηση» απαρτίζονταν από την ΕΔΑ, τις δυνάμεις του «Κέντρου», καθώς και της πατριωτικής «Δεξιάς» (902.gr)
1960 Η Μαυριτανία αποκτά την πλήρη ανεξαρτησία της από τη Γαλλία.
1973 Οι λιμενεργάτες της Γένοβας σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τον αγωνιζόμενο ελληνικό λαό προχωρούν σε 6ήμερο μποϋκοτάζ όλων των πλοίων με ελληνική σημαία.
1981 Αρχίζει να εφαρμόζεται το μονοτονικό σύστημα στα σχολεία της χώρας μας.
1989 Η Ρουμάνα αθλήτρια της γυμναστικής και χρυσή Ολυμπιονίκης Νάντια Κομανέτσι καταφεύγει στην Ουγγαρία μετά τη διαφυγή της από την πατρίδα της. Με τη βοήθεια ενός οικοδόμου, του Κονσταντίν Πανέτ, περνάει λαθραία στην Ουγγαρία, την Αυστρία και φτάνει στην Αμερική.
1990 Ο Τζον Μέιτζορ αντικαθιστά τη Μάργκαρετ Θάτσερ στην πρωθυπουργία της Μεγάλης Βρετανίας.
1994 Η Νορβηγία ψηφίζει «όχι» στην είσοδό της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
1999 Ο παραγουανός Χοσέ Λουίς Τσιλαβέρτ γίνεται ο μοναδικός τερματοφύλακας στην ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου που σημειώνει χατ-τρικ. Στον αγώνα Βελέζ Σάρσφιλντ – Φεροκαρίλ Έστε για το πρωτάθλημα Α’ Εθνικής κατηγορίας Αργεντινής σημειώνει τρία γκολ με πέναλτι.
1999 Ολοκληρώνεται το παγκόσμιο πρωτάθλημα άρσης βαρών που ξεκίνησε στις 21 Νοεμβρίου στο στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη θέση της γενικής βαθμολογίας με 19 μετάλλια (4 χρυσά, 10 αργυρά και 5 χάλκινα).
2002 Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιδικάζει το ποσό των 13,7 εκατομμυρίων ευρώ (4,6 δισ. δρχ.) ως αποζημίωση του Ελληνικού Δημοσίου στον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο για την απαλλοτρίωση της λεγόμενης βασιλικής περιουσίας.
2008 Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ζητά την παραίτηση του ηγούμενου Εφραίμ από όλες τις αρμοδιότητές του στη Μονή Βατοπεδίου.
2010 Πέθανε ο Έλληνας ηθοποιός, Γιώργος Φούντας (γεννήθηκε 13 Φεβρουαρίου 1924)
