Η δίκη των κομμουνιστών φαντάρων του Καλπακίου

Στις 28 Νοεμ­βρί­ου 1930 ξεκι­νά στο Στρα­το­δι­κείο Ιωαν­νί­νων η δίκη 7 κομ­μου­νι­στών φαντά­ρων του Καλ­πα­κί­ου (ένα από τα δύο κολα­στή­ρια ‑μαζί με της Μαρ­μά­ρως- όπου έστελ­ναν τους στρα­τευ­μέ­νους νέους κομ­μου­νι­στές για να τους εξο­ντώ­σουν ψυχι­κά και σωματικά).

Το Στρα­το­δι­κείο θα κατα­δι­κά­σει σε θάνα­το τα δύο στε­λέ­χη της ΟΚΝΕ Μαρ­κο­βί­τη και Πανού­ση, σε ισό­βια τους Γαμ­βέ­τα και Βλα­ντά, σε 7 χρό­νια φυλά­κι­ση τους Αδα­μό­που­λο και Τσα­κί­ρη και σε 2 χρό­νια τον Κορδέλη.

Η δίκη των κομ­μου­νι­στών φαντά­ρων του Καλ­πα­κί­ου απο­τέ­λε­σε ορό­ση­μο για την ντό­πια και διε­θνή κατα­κραυ­γή της αστι­κής τρο­μο­κρα­τί­ας στην Ελλά­δα. Μετα­ξύ αυτών που ύψω­σαν φωνή δια­μαρ­τυ­ρί­ας, ξεχώ­ρι­σαν σημα­ντι­κές προ­σω­πι­κό­τη­τες του πνευ­μα­τι­κού κόσμου της χώρας μας, όπως οι Παλα­μάς, Ξενό­που­λος, Γλη­νός, Καζαν­τζά­κης, Βου­τυ­ράς, Βάρ­να­λης, Τερ­ζά­κης, Λαυ­ρά­γκας, Νιρ­βά­νας, Καμπού­ρο­γλου, Μαλα­κά­σης, Κορ­δά­τος, Κατη­φό­ρης, κ.α. Ανά­με­σα στις διε­θνείς προ­σω­πι­κό­τη­τες που συνυ­πέ­γρα­ψαν την δια­μαρ­τυ­ρία ήταν και ο Α. Αϊν­στάιν. Υπό το βάρος των κινη­το­ποι­ή­σε­ων οι θανα­τι­κές κατα­δί­κες τελι­κά ανα­κλή­θη­καν, ενώ μειώ­θη­καν και οι υπό­λοι­πες ποι­νές φυλάκισης.