Ζήσαμε με συναισθήματα ανάμεικτα τους –από καιρό αναμενόμενους, τίτλους τέλους για τον παλιότερο σε συνεχή λειτουργία _102 χρόνια, κινηματογράφο στην Αθήνα, μέσα από επίθεση στον πολιτισμό που είναι συνεχής και συντονισμένη, στερώντας τη λαϊκή οικογένεια από τις τελευταίες ελάχιστες πιθανότητες (του όποιου) ποιοτικού κινηματογράφου και κυρίως την κοινωνική επαφή που προσφέρει η κινηματογραφική αίθουσα, γιατί ο κινηματογράφος είναι μια συλλογική εμπειρία, αλλά και πολιτιστική μας κληρονομιά. Ήδη μέσα στην περίοδο της πανδημίας χάθηκαν αρκετοί ιστορικοί κινηματογράφοι (“Έμπασσυ”, “Πτι Παλαί”, “Οσκαρ”, “Ίριδα”), και παράλληλα με τον οριστικό παροπλισμό του “Αττικόν – Απόλλων”, έχει ερημώσει κινηματογραφικά το κέντρο της Αθήνας. Αβέβαιη η τύχη των Ίλιον, Ααβόρα, Τριανόν, Αλκυονίς, Άστυ, Φοίβος (Περιστέρι) Έσπερος πρ. Σπλέντιτ κλπ. Θυμίζουμε πως Νοέμβρη 2022 είχε γίνει σχετική ερώτηση του ΚΚΕ στη Βουλή (Για τον κίνδυνο να κλείσουν οι κινηματογράφοι ΙΝΤΕΑΛ, ΑΣΤΟΡ και ΑΕΛΛΩ)
Τελευταίος των Μοϊκανών ο Βελισσάριος με το STUDIO_New-Star, το παλεύει με τα θηρία
Μετά και από τις τρέχουσες εξελίξεις το κέντρο μετατρέπεται σε περιοχή αμιγώς τουριστικής αξιοποίησης εκμηδενίζοντας τις εναπομείνασες κοιτίδες πολιτισμού από τον χάρτη.
Σινεμά κλείνουν νέα δεν ανοίγουν, καίγονται “ανακαινίζονται” _μετονομάζονται, κατεδαφίζονται, αλλάζουν χρήσεις (αφήνονται να) καταρρεύσουν. Τα παλιά σινεμά, ανύπαρκτα σήμερα … Ματθαίος Πόταγας: Ιδιοκτήτης και από το 1953 διαχειριστής, του θρυλικού κινηματογράφου του Παγκρατίου “Σινέ Παλάς”, υπήρξε κι “επιχειρηματίας” … μόνος προσπαθούσε να συντηρήσει την τεράστια αίθουσα κατασκευάζοντας καρέκλες –θρόνους από νοβοπάν, ήταν στο ταμείο, στο θάλαμο προβολής … παντού –ένα διάστημα μαζί με την αδελφή του για 96+ χρόνια. Και με θερινό στην ταράτσα…
(…)
Έξω από την ‘Άαβόρα’ είχε μαζευτεί πολύς κόσμος που ήθελε να δει την ταινία. Μέσα η προβολή συνεχιζόταν κανονικά… Σε λίγο κατέφθασαν άνδρες των ΜΑΤ. Δεν άργησαν να φανούν από την Αλεξάνδρας και οι χριστιανοί, που έκλεισαν την Ιπποκράτους και άρχισαν να φωνάζουν συνθήματα. Ο κόσμος πέρασε αμέσως στην αντεπίθεση, δίνοντας μια φαιδρή νότα στην κατάσταση…: “Χριστέ βοήθα να δούμε την ταινία”, “Εμπρός στο δρόμο που χάραξε ο Πρεβέζης”, “Έξω οι παπάδες από τους σινεμάδες”, “Αν δεν δούμε την ταινία δεν θα πάμε εκκλησία”, “666 – Ιούδα είσαι σέξι”, “Δώστε τον κρίνο στο λαό”. Χριστιανοί και παπαδαριό απειλούσαν θεούς και δαίμονες ότι είναι καταραμένοι κι ότι θα αφοριστούν, “Κάθε θεατής είναι σταυρωτής” φώναξαν. “Δεν υποχωρούμε, αν δεν αφοριστούμε” _απάντηση “Είμαστε καλά παιδιά λα λα λα”, “Τίποτα τίποτα δεν μας σταματά, το έργο θα το δούμε με τον τσαμπουκά” το παπαδαριό τραγούδησαν τον Ακάθιστο Ύμνο, οι θεατές έψαλαν το Χριστός Ανέστη και φώναζαν “Ηλί ηλί λαμά σαβαχθανί” και “Ιούδα ζεις, εσύ τους οδηγείς”…
(…)
Το Μόντιαλ ήτανε κάποτε αρχοντικό σινεμά. Είχε ακριβότερο εισιτήριο από τα άλλα, με είσοδο της πλατείας στην Πανεπιστημίου, αλλά του εξώστη χωριστά, επί της Μπενάκη, δυο τρία μαγαζιά μέσα από την Πανεπιστημίου, με ξεχωριστό ελεγκτή / κόφτη εισιτηρίων και σκάλα για να ανεβαίνει ο κόσμος. Ο εξώστης είχε πάγκους, όχι καθίσματα. Από το ίδιο πλάι και η είσοδος για την καμπίνα προβολής. Μηχανικός ο Αλέκος, πολύ καλός άνθρωπος. Με μια μεγάλη τσάντα, όπως όλοι οι μηχανικοί των σινεμά τότε, κουβάλαγε εργαλεία, κόλλες για τις ταινίες, κόφτες, κατσαβίδια. Μεγάλο σινεμά και πλατεία με ωραία βελούδινα καθίσματα. Μύριζε η επένδυση στους τοίχους φρέσκο ξύλο και λεμόνι με φτηνή κολόνια «Μενούνος» από το φλιτ της ταξιθέτριας. Ο εξώστης ήταν τόσο χαμηλός, ώστε αν κάποιος θεατής σήκωνε το χέρι του, η σκιά του χεριού παρεμβαλλόταν στην προβολή και φαινότανε στην οθόνη… βάζανε και ξυπνητήρια να χτυπήσουν δυνατά στη διάρκεια της προβολής, ώστε μετά να φωνάζουνε, “Έξω ρε οι πρωινοί”.
Τέτοια ήταν η μαγεία της οθόνης, της συνεύρεσης, του μοιράσματος, του απείρου κάλους -καμιά σχέση με ένα απρόσωπο multiplex. Από Μπέργμαν μέχρι καμπόϊκα και Ζορό, Κυριακή πρωί παιδικά… Αιωνία η μνήμη!
Όσο για τους θερινούς; Τη 10ετία του 1950-60 υπήρχαν Αθήνα και Σαλονίκη, πάνω από 1000 _σήμερα ελάχιστοι.
