Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Eκδηλώσεις μνήμης για την διπλή σφαγή από τους Ναζί στο Μεσόβουνο Εορδαίας

Κορυ­φώ­θη­καν σήμε­ρα οι εκδη­λώ­σεις για τη διπλή ναζι­στι­κή θηριω­δία στο Μεσό­βου­νο Κοζά­νης πού οργά­νω­σε ο Δήμος Εορ­δαί­ας και οι εκπρό­σω­ποι της τοπι­κής μαρ­τυ­ρι­κής κοι­νό­τη­τας. Το Μεσό­βου­νο ήταν από τα πρώ­τα χωριά της ηπει­ρω­τι­κής Ελλά­δας που όρθω­σε το ανά­στη­μά του απέ­να­ντι στους ναζί κατα­κτη­τές. Ως επα­κό­λου­θο ήταν οι κάτοι­κοί του να γνω­ρί­σουν τα μαζι­κά αντί­ποι­να της Βέρ­μαχτ, με δύο δια­δο­χι­κές θηριωδίες:

Η πρώ­τη έλα­βε χώρα κατά τους πρώ­τους μήνες της ναζι­στι­κής κατο­χής στις 23 Οκτω­βρί­ου 1941 όπου δυνά­μεις των Ναζί σε συνερ­γα­σία με άνδρες της χωρο­φυ­λα­κής από την Πτο­λε­μα­ΐ­δα και την Κοζά­νη απέ­κλει­σαν ξημε­ρώ­μα­τα το χωριό ξεχώ­ρι­σαν τους άνδρες από τα γυναι­κό­παι­δα και εκτέ­λε­σαν 157 κατοί­κους, ενώ στην συνέ­χεια κατέ­στρε­ψαν προς παρα­δειγ­μα­τι­σμό ολο­κλη­ρω­τι­κά το χωριό. Η δεύ­τε­ρη θηριω­δία δια­πρά­χτη­κε λίγους μήνες πριν το τέλος του πολέ­μου, όπου στις 23 Απρι­λί­ου 1944 Γερ­μα­νι­κές μονά­δες που λάμ­βα­ναν μέρος σε εκκα­θα­ρι­στι­κές επι­χει­ρή­σεις στο όρος Βέρ­μιο, απέ­κλει­σαν εκ νέου το χωριό και εκτέ­λε­σαν 108 κατοί­κους, άντρες και γυναί­κες αυτή την φορά, που είχαν κατα­φέ­ρει να επι­στρέ­ψουν προ­σπα­θώ­ντας να κτί­σουν τις ζωές τους μέσα στα χαλά­σμα­τα. Σε αυτούς περι­λαμ­βά­νο­ντα και τρεις σοβιε­τι­κοί στρα­τιώ­τες πού το προη­γού­με­νο διά­στη­μα είχαν πέσει με αλε­ξί­πτω­τα στο Βέρ­μιο για να βοη­θή­σουν την ελλη­νι­κή Αντί­στα­ση.

Ο δημο­τι­κός σύμ­βου­λος Εορ­δαί­ας  και συντα­ξιού­χος εκπαι­σευ­τι­κός Γεώρ­γιος Θεο­δο­σιά­δης επι­σή­μα­νε την ιστο­ρία του αγώ­να των Ποντί­ων προ­σφύ­γων κατοί­κων του χωριού. Όπως είπε «περι­φρό­νη­σαν το θάνα­το, στά­θη­καν στα πόδια τους για­τί πίστε­ψαν στις βαθιές και ανα­παλ­λο­τρί­ω­τες αξί­ες όπως η συντρο­φι­κό­τη­τα, η αλλη­λεγ­γύη, η κοι­νω­νι­κή δικαιο­σύ­νη και πάνω από όλα στην από­φα­σή τους να ορί­ζουν οι ίδιοι τη μοί­ρα τους”. Μιλώ­ντας για το χρο­νι­κό της ημέ­ρας, ανα­φέρ­θη­κε στα γεγο­νό­τα στης διπλής σφα­γής του Μεσό­βου­νου, στά­θη­κε ιδιαί­τε­ρα στον ρόλο που δια­δρα­μά­τι­σαν τόσο ο κατο­χι­κός νομάρ­χης Κοζά­νης, ο εισαγ­γε­λέ­ας Κοζά­νης και οι επι­κε­φα­λής ανώ­τε­ροι τοπι­κοί αξιω­μα­τι­κοί της χωρο­φυ­λα­κής όταν κατ΄ επα­νά­λη­ψη και επι­μό­νως «ζητού­σαν από τους αξιω­μα­τι­κούς της Βέρ­μαχτ στην Κοζά­νη να επι­βά­λουν την τάξη στο χωριό όπου οι κάτοι­κοι του λόγω της κομ­μου­νι­στι­κής του προ­έ­λευ­σης δεν υπά­κουαν τις εντο­λές του και δε παρέ­δι­δαν την σοδειά τους στις κατο­χι­κές δυνά­μεις». Τελι­κά οι Ναζί απο­φά­σι­σαν να τιμω­ρή­σουν προς παρα­δειγ­μα­τι­σμό τους κατοί­κους και με την βοή­θεια των ανδρών της χωρο­φυ­λα­κής τον Οκτώ­βρη του 1941 απέ­κλει­σαν το χωριό και έστη­σαν στο εκτε­λε­στι­κό από­σπα­σμα 157 κατοίκους.

«Είναι μέρα ιστο­ρι­κής μνή­μης και η ιστο­ρι­κή πεί­ρα μας δεί­χνει ότι τα μεγά­λα κοι­νω­νι­κά και λαϊ­κά προ­βλή­μα­τα δεν λύνο­νται με την αντι­δρα­στι­κο­ποί­η­ση, δεν λύνο­νται με τον αστι­κό εθνι­κι­σμό, αλλά μόνο σε μια κατεύ­θυν­ση: Στην κατεύ­θυν­ση του προ­λε­τα­ρια­κού διε­θνι­σμού, της ανά­πτυ­ξης της λαϊ­κής, της ταξι­κής πάλης ενά­ντια σε όλους αυτούς που βασα­νί­ζουν τις ζωές των λαών μας«  σημεί­ω­σε ο γενι­κός γραμ­μα­τέ­ας ταυ ΚΚΕ Δημή­τρης Κου­τσού­μπας που παρα­βρέ­θη­κε σήμε­ρα στην επι­μνη­μό­συ­νη δέη­ση και τις εκδη­λώ­σεις μνή­μης για τους εκτε­λε­σθέ­ντες του Μεσό­βου­νου. Και κατα­λή­γο­ντας τόνι­σε : «Με την πάλη για την ανά­πτυ­ξη σε όφε­λος του λαού για την έξο­δο από την κρί­ση και από αυτή την οπι­σθο­δρό­μη­ση που βιώ­νου­με, σε όφε­λος του ελλη­νι­κού λαού, σε όφε­λος όλων των λαών. Αυτό είναι το μήνυ­μα και σήμε­ρα εδώ από το Μεσόβουνο».

Στις εκδη­λώ­σεις παρα­βρέ­θη­καν και κατέ­θε­σαν στε­φά­νι στο μνη­μείο όπου ανα­γρά­φο­νται όλα τα ονό­μα­τα των εκτε­λε­σθέ­ντων ο γενι­κός πρό­ξε­νος της Ρωσί­ας στη Θεσ­σα­λο­νί­κη Αλε­ξά­ντερ Σερ­μπα­κόφ και ο υπο­πρό­ξε­νος της Γερ­μα­νί­ας στη Θεσ­σα­λο­νί­κη Κρι­στόφ Τσιρ­μπέρ­γκερ, ο δήμαρ­χος Εορ­δαί­ας Σάβ­βας Ζαμα­νί­δης, εκπρό­σω­ποι από τα μαρ­τυ­ρι­κά χωριά Πύρ­γοι και Ερμα­κιά Εορ­δαί­ας, καθώς και επι­ζώ­ντες εκπρό­σω­ποι των αντι­στα­σια­κών οργα­νώ­σε­ων.  Επί­σης μαθη­τές των δημο­τι­κών σχο­λεί­ων Βερ­μί­ου και Πύργων.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο