29 Μαΐου 1453: Η Αλωση από τους Τούρκους της Κωνσταντινούπολης

Το φθι­νό­πω­ρο του 1452 η οσμα­νι­κή Τουρ­κία αρχί­ζει να προ­ε­τοι­μά­ζε­ται βια­στι­κά για να κυριεύ­σει την Κων­στα­ντι­νού­πο­λη και κατα­κτά και τις τελευ­ταί­ες πόλεις που ανή­κουν στον Βυζα­ντι­νό αυτο­κρά­το­ρα Κων­στα­ντί­νο ΙΑ‘. Στις αρχές Απρί­λη του 1453, ο σουλ­τά­νος Μωά­μεθ Β‘ πολιορ­κεί τη βυζα­ντι­νή πρω­τεύ­ου­σα από στε­ριά και θάλασ­σα με μεγά­λες δυνά­μεις. Ο Κων­στα­ντί­νος ΙΑ‘ έχει μόνο 9–10 χιλιά­δες πολε­μι­στές, που από αυτούς οι 4–5 χιλιά­δες είναι μισθο­φό­ροι (Γενο­βέ­ζοι κ.ά.). Την υπε­ρά­σπι­ση των πιο σπου­δαί­ων οχυ­ρών την ανα­θέ­τουν σ’ αυτούς. Οι δυνά­μεις του σουλ­τά­νου είναι το λιγό­τε­ρο 100 χιλιά­δες πολεμιστές. 

Οι κυβερ­νή­τες της γενο­βέ­ζι­κης αποι­κί­ας του Γαλα­τά, στη βόρεια ακτή του Κερά­τιου Κόλ­που, απέ­να­ντι από την Κων­στα­ντι­νού­πο­λη, ακο­λου­θούν προ­δο­τι­κή πολι­τι­κή. Πριν πολιορ­κη­θεί η πόλη, συνεν­νο­ού­νται με τον Μωά­μεθ για τη δια­τή­ρη­ση των εμπο­ρι­κών τους προ­νο­μί­ων και βοη­θά­νε κρυ­φά το σουλ­τά­νο. Ετσι, παρά την επί­μο­νη αντί­στα­ση του πλη­θυ­σμού της Κων­στα­ντι­νού­πο­λης, ο τουρ­κι­κός στρα­τός στις 29 Μάη του 1453 την αυγή ορμά­ει μέσα στην πόλη κι αφού την κυριεύ­ει ύστε­ρα από οδο­μα­χί­ες, αρχί­ζει τη σφα­γή που κρα­τά­ει τρεις μέρες συνέχεια. 

Η εικό­να της κατε­στραμ­μέ­νης πόλης είναι φοβε­ρή. Οπως περι­γρά­φει ένας αυτό­πτης, σε πολ­λά μέρη, από τα πάρα πολ­λά πτώ­μα­τα το έδα­φος δε φαι­νό­ταν. Εξή­ντα χιλιά­δες περί­που κάτοι­κοι εξαν­δρα­πο­δί­στη­καν και οι μεγα­λό­πρε­ποι ναοί και τα ανά­κτο­ρα λεη­λα­τή­θη­καν και πυρ­πο­λή­θη­καν. Ετσι κατα­στρά­φη­καν και πολ­λά ωραία μνη­μεία της τέχνης. Με την πτώ­ση της Κων­στα­ντι­νού­πο­λης παύ­ει να υπάρ­χει και βυζα­ντι­νή αυτοκρατορία.

Η κατα­στρο­φή του βυζα­ντι­νού κρά­τους δεν οφεί­λε­ται μόνο στην κατά­κτη­ση από τον εξω­τε­ρι­κό εχθρό. Σπου­δαίο ρόλο στην εξα­σθέ­νι­ση και αμέ­σως ύστε­ρα στην κατα­στρο­φή της βυζα­ντι­νής αυτο­κρα­το­ρί­ας έπαι­ξαν εσω­τε­ρι­κά αίτια. Τα κυριό­τε­ρα από τα αίτια αυτά είναι η οικο­νο­μι­κή παρακ­μή του Βυζα­ντί­ου και η εξα­θλί­ω­ση των λαϊ­κών μαζών, η όξυν­ση των ταξι­κών αντι­θέ­σε­ων στη βυζα­ντι­νή κοι­νω­νία και η προ­δο­τι­κή πολι­τι­κή μιας σημα­ντι­κής μερί­δας από τη φεου­δαρ­χι­κή αρι­στο­κρα­τία, καθώς και η διείσ­δυ­ση στην αυτο­κρα­το­ρία ξένων εμπό­ρων και επι­χει­ρη­μα­τιών που υπο­νό­μευ­σαν την οικο­νο­μι­κή της ανάπτυξη.

Η τουρ­κι­κή κατά­κτη­ση του Βυζα­ντί­ου και των άλλων χωρών της Βαλ­κα­νι­κής Χερ­σο­νή­σου είχε βαθιές και αρνη­τι­κές συνέ­πειες για την τύχη των λαών που κατοι­κού­σαν στις χώρες αυτές. Η ξενι­κή κατά­κτη­ση καθυ­στέ­ρη­σε για πολύ και­ρό την πιο πέρα οικο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη στις χώρες της Νοτιο­α­να­το­λι­κής Ευρώ­πης, προ­κά­λε­σε την παρακ­μή και την κατα­στρο­φή των παρα­γω­γι­κών τους δυνά­με­ων και έπνι­ξε τα βλα­στά­ρια των και­νού­ριων παρα­γω­γι­κών σχέ­σε­ων που είχαν αρχί­σει να ξεπετάγονται.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης