Για την «Διεθνή Αντιπολεμική Ημέρα» (1 Αυγούστου): Ο πρώτος γιορτασμός της στα 1929

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Η 1η Αυγού­στου, επέ­τειος της κήρυ­ξης του Α΄ Παγκό­σμιου Πολέ­μου, είχε καθο­ρι­στεί από την Κομ­μου­νι­στι­κή Διε­θνή ως «αντι­πο­λε­μι­κή ημέ­ρα» και ημέ­ρα υπε­ρά­σπι­σης της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης ενό­ψει ενός νέου αντι­σο­βιε­τι­κού πολέ­μου. Στη χώρα μας‑ο σχε­τι­κός εορ­τα­σμός παρά τις προ­σπά­θειες της άρχου­σας τάξης να τον εμπο­δί­σει με κάθε τρό­πο πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε τις χρο­νιές 1929–1932. Στο αφιέ­ρω­μα μας θα παρου­σιά­σου­με ‑στη­ριγ­μέ­νοι σε δημο­σιεύ­μα­τα του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ και εφη­με­ρί­δων της επο­χής — πλευ­ρές του πρώ­του γιορ­τα­σμού της το 1929.

Να τονί­σου­με ότι η περί­ο­δος του εορ­τα­σμού της πρώ­της επε­τεί­ου συμπί­πτει με την εφαρ­μο­γή του Ιδιώ­νυ­μου από την κυβέρ­νη­ση Βενι­ζέ­λου (25/7/1929), ενώ γίνε­ται κατά της διάρ­κεια της προ­ε­κλο­γι­κής περιό­δου των δημο­τι­κών εκλο­γών που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν στις 4 Αυγούστου.

Τι προη­γή­θη­κε

Στις 29/7/1929 δημο­σιεύ­ε­ται στον ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ η «προ­κή­ρυ­ξη της Βαλ­κα­νι­κής Κομ­μου­νι­στι­κής Ομο­σπον­δί­ας» για την «Διε­θνή Μέρα Πάλης κατά του Πολέ­μου» με τον χαρα­κτη­ρι­στι­κό τίτλο: «ΕΤΟΙΜΑΣΤΗΤΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΑΖΙΚΕΣ ΑΠΕΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ 1^Η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΙΜΠΕΡΙΑΛΣΤΙΚΟΎ ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΥΝΑ ΤΗΣ ΕΣΣΔ». Σ’αυτήν ανα­λυ­τι­κά τίθε­νται οι στό­χοι και τα αντί­στοι­χα καθή­κο­ντα της κινη­το­ποί­η­σης. Ανά­με­σα στ’ άλλα τονί­ζο­νται: «….Εργά­τες των Βαλ­κα­νί­ων. Δεν πέρα­σαν παρά δεκα­πέ­ντε χρό­νια από τον πρώ­το παγκό­σμιο πόλε­μο και αρχί­σα­με ν’ ακού­με ξανά το προ­άγ­γελ­μα ενός και­νούρ­γιου ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέμου…Τα Βαλ­κά­νια απο­τε­λούν και πάλιν τώρα τη θρυα­λί­δα απ’ όπου θα ανά­ψη η μεγά­λη φωτιά ενός νέου πολέ­μου. Όταν πριν από 15 χρό­νια η μπουρ­ζουα­ζία σας οδη­γού­σε στο μεγά­λο σφα­γείο το έκα­νε αυτό υπο­σχό­με­νή σας μια νέα καλ­λύ­τε­ρη ζωή, ειρή­νη ελευ­θε­ρία και κοι­νω­νι­κή δικαιο­σύ­νη. Μα σ’αυτά τα έντε­κα χρό­νια που πέρα­σαν από το τέλος του πολέ­μου όχι μόνον δεν καλ­λυ­τέ­ρευ­σαν τ΄αφεντικά σας την τύχην σας, μα όλο και σας επι­βά­ρυ­ναν με νέα βάρη, μεγα­λώ­νο­ντας τρο­με­ρά πάντο­τε την εκμε­τάλ­λευ­σή σας…

Ο πρώ­τος ιμπε­ρια­λι­στι­κός παγκό­σμιος πόλε­μος 1914–1918 δεν έλυ­σε ούτε ένα από τα ζητή­μα­τα του­να­ντί­ον έχει προ­σθέ­ση στα προ­πο­λε­μι­κά και άλλα και­νούρ­για ζητή­μα­τα, έτοι­μα για έκρη­ξη. Ο αγώ­νας για τις αγο­ρές, για το και­νούρ­γιο μοί­ρα­σμα του κόσμου, για τις αποι­κί­ες, για τα μαντά­τα και τις σφαί­ρες επιρ­ρο­ής, όλο και τον οξύ­νουν οι αντι­θέ­σεις του μετα­πο­λε­μι­κού καπι­τα­λι­σμού και τον εντεί­νουν έτσι ώστε μόνον ένας και­νούρ­γιος πόλε­μος να είναι δυνα­τόν να φέρει διέ­ξο­δο. Μα όλες αυτές τις αντι­θέ­σεις μετα­ξύ των μεγά­λων και μικρών καπι­τα­λι­στι­κών κρα­τών εξου­δε­τε­ρώ­νο­νται μπρος στη ΜΙΑ μεγά­λη αντί­θε­ση μετα­ξύ των ιμπε­ρια­λι­στι­κών δυνά­με­ων και της Σοβιε­τι­κής Ρωσ­σί­ας. Τόσο οι ιμπε­ρια­λι­στές ληστές όλου του κόσμου, όσο και η μπουρ­ζουα­ζία των Βαλ­κα­νί­ων ξέρουν καλά, πως η ύπαρ­ξη του κρά­τους προ­λε­τα­ριά­του και των χωρι­κών, επι­σπεύ­δη την πτώ­ση τους και πως όσο πιο ενω­ρίς μπο­ρούν ν’ αρχί­σουν τον ταξι­κό πόλε­μο ενά­ντια στην Πατρί­δα των εργα­τών και χωρι­κών, ενά­ντια στην ανοι­κο­δό­μη­ση της Σοβιε­τι­κής Ρωσ­σί­ας, τόσο θα είναι καλ­λύ­τε­ρο γι’αυτούς…

Πόλε­μο ενά­ντια στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση, κατα­στρο­φή της ακρό­πο­λης της παγκο­σμί­ου επα­νά­στα­σης, δια να ξεκα­θα­ρί­σουν τους λογα­ρια­σμούς με τον «εσω­τε­ρι­κό εχθρό» τους εργά­τες, χωρι­κούς και τις κατα­πιε­ζό­με­νες εθνι­κές μάζες δια να βγά­λουν περισ­σό­τε­ρα ακό­μη κέρ­δη από τα κατα­πιε­ζό­με­να κόκ­κα­λά σας, να χαμη­λώ­σουν τα μερο­κά­μα­τα σ’ ένα αφά­ντα­στο επί­πε­δο, να σας αφαι­ρέ­σουν τα μηδα­μι­νά σας δικαιώ­μα­τά , δια να κατα­στρέ­ψουν το επα­να­στα­τι­κό απε­λευ­θε­ρω­τι­κό κίνη­μά σας και να εγκα­θι­δρύ­σουν ένα περισ­σό­τε­ρο τρο­με­ρό καθε­στώς της αγχό­νης και των δημί­ων- και έπει­τα χωρίς θέλη­ση χωρίς αντί­στα­ση να σας ρίψουν σε νέους πολέ­μους μετα­ξύ των καπι­τα­λι­στών για το κανούρ­γιο μοί­ρα­σμα του κόσμου-αυτό είναι το γενι­κό πρό­γραμ­μα των ιμπε­ρια­λη­στών ληστών, των φασι­στών και σοσιαλ­φα­σι­στών «δημο­κρα­τών και ειρηνόφιλων»….

Εργα­ζό­με­νες μάζες των κατα­πιε­ζό­με­νων εθνών και μειο­νό­τη­τες! Δια­μαρ­τυ­ρη­θή­τε την Πρώ­τη Αυγού­στου ενα­ντί­ον του επερ­χό­με­νου ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου και για την υπε­ρά­σπι­ση των Σοβιέτ, της χώρας των εργα­ζό­με­νων μαζών, πηγαί­νο­ντας με τη μεριά του επα­να­στα­τι­κού προ­λε­τα­ριά­του. Διώξ­τε από τους κύκλους σας του συμ­μα­χού­ντας με την μπουρ­ζουα­ζία και εκδη­λώ­σε­τε την θέλη­σή σας να υπε­ρα­σπί­σε­τε όλοι μαζύ με το προ­λε­τα­ριά­το της Σοβιε­τι­κή Δημο­κρα­τία και να γκρε­μί­σε­τε την εξου­σία των καπι­τα­λι­στών, μεγα­λο­γαιο­κτη­μό­νων, παίρ­νο­ντας μ’αυτό τον τρό­πο την πολι­τι­κή σας ελευ­θε­ρία και γη…

Δια­δη­λώ­στε στην Διε­θνή αντι­πο­λε­μι­κή ημέ­ρα στο πλευ­ρό του προ­λε­τα­ριά­του και των αγρο­τών ότι είσθε έτοι­μοι να υπε­ρα­σπί­σε­τε το προ­πύρ­γιο της εθνι­κής ελευ­θε­ρί­ας και να θεω­ρή­σε­τε έναν νέον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μον ως την απαρ­χήν της εθνι­κής σας Επα­να­στά­σε­ως και μαζύ με το προ­λε­τα­ριά­το και τους αγρό­τες των Βαλ­κα­νί­ων να αγω­νι­σθή­τε για την ανε­ξαρ­τη­σία των μερών σας και την ένω­ση όλων των Βαλ­κα­νι­κών λαών σε μια Βαλ­κα­νι­κή Ομο­σπον­δία των εργα­τι­κών και αγρο­τι­κών Δημοκρατιών…»

Ιδιαί­τε­ρη σημα­σία έχουν και οι κατευ­θύν­σεις που δίνει για την οργά­νω­ση της κινητοποίησης.

«…Συστή­σα­τε σε κάθε τόπο, σε κάθε εργο­στά­σιο, παντού όπου ζουν εκμε­ταλ­λευό­με­νοι, αντι­πο­λε­μι­κές επι­τρο­πές για την καθο­δή­γη­ση των μαζι­κών απερ­γιών και δια­δη­λώ­σε­ων στις 1 Αυγού­στου και κάμε­τε αλη­θι­νή μαζι­κή δου­λειά για τον περαι­τέ­ρω συστη­μα­τι­κόν, σκλη­ρόν και αδιά­κο­πον αγώ­να ενα­ντί­ον του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου και για την υπε­ρά­σπι­σης της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης! Δια­δη­λώ­στε στη πρώ­τη Αυγού­στου με κρα­ταιές μαζι­κές απερ­γί­ες και δια­δη­λώ­σεις στους δρό­μους ότι δεν θα επι­τρέ­ψε­τε στον εχθρό της τάξης σας να κατα­κτή­σει της προ­πύρ­γιο της επα­να­στά­σε­ως, τον προ­μα­χώ­να της εργα­τι­κής τάξης των εργα­το­α­γρο­τών, της εθνι­κής απε­λευ­θε­ρώ­σε­ως, των ελευ­θέ­ρων κόκ­κι­νων στρα­τιω­τών, των ελευ­θέ­ρων εργα­ζο­μέ­νων γυναι­κών και της υπε­ρή­φα­νης νεολαίας….Κάντε δια­δη­λώ­σεις ενα­ντί­ον του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου για την υπε­ρά­σπι­ση της Σοβιε­τι­κής Ενώ­σε­ως: Για τη μετα­τρο­πή του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου σε εμφύ­λιο, γι τη πτώ­ση του ιμπε­ρια­λι­σμού και τα κυρί­αρ­χης μπουρ­ζουα­ζί­ας και τη εγκα­θί­δρυ­ση της διχτα­το­ρί­ας του προλεταριάτου!..»

Όλο το προη­γού­με­νο διά­στη­μα οι κομ­μα­τι­κές οργα­νώ­σεις του ΚΚΕ και μια σει­ρά μαζι­κές οργα­νώ­σεις επη­ρε­α­ζό­με­νες από αυτό ετοι­μά­ζο­νται για τη συμ­με­το­χή τους στη κινητοποίηση. 

Σε πρω­το­σέ­λι­δο σημεί­ω­μα της σύντα­ξης (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 31/7/1929) ανα­φέ­ρο­νται και τα εξής: «Μία μέρα μας χωρί­ζει μονά­χα από την 1^η Αυγού­στου. Μία μέρα μας χωρί­ζει από τις μεγά­λες μαζι­κές δια­δη­λώ­σεις που οργα­νώ­νει το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα ενά­ντια στον ετοι­μα­ζό­με­νο πόλε­μο τόσο από την ντό­πια όσο και από την ξένη μπου­ρο­ζουα­ζία. Μιά μέρα μας χωρί­ζει από την παγκό­σμια εικο­σι­τε­τρά­ω­ρη απερ­γία δια­μαρ­τυ­ρί­ας κατά του Πολέ­μου. Έτοι­μο πια το προ­λε­τα­ριά­το τόσο το Ελλη­νι­κό όσο και το διε­θνές θα δια­δη­λώ­σει αύριο την από­φα­ση του να αγω­νι­σθή κατά του ετοι­μα­ζό­με­νου πολέ­μου υπέρ των αμέ­σων του αιτη­μά­των, για την υπε­ρά­σπι­ση της Σοβιε­τι­κής του Πατρί­δα για τη μετα­τρο­πή του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου σε εμφύ­λιο. Η τρο­μο­κρα­τία τόσο της ντό­πιας όσο και της διε­θνούς μπουρ­ζουα­ζί­ας δεν μπό­ρε­σε να λυγί­ση την θέλη­ση των εργα­τι­κών μαζών να αγω­νι­σθούν με τα παρα­πά­νω συν­θή­μα­τα. Μανια­σμέ­νη η μπουρ­ζουα­ζία που βλέ­πει να ναυα­γούν τα σχέ­δια της, εντεί­νει τη εξα­πο­λυ­θεί­σα τρο­μο­κρα­τία ενα­ντί­ον των εργατών…»

Η στά­ση της αστι­κής τάξης

Ταυ­τό­χρο­να το ίδιο διά­στη­μα πλή­θος είναι τα ρεπορ­τάζ σχε­τι­κά με το όργιο τρο­μο­κρα­τί­ας που εξα­πέ­λυ­σε το αστι­κό κρά­τος για να εμπο­δί­σει με κάθε τρό­πο τις κινη­το­ποι­ή­σεις για την 1 Αυγούστου.

Χαρα­κτη­ρι­στι­κό το πρω­το­σέ­λι­δο του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ 31/7/1929: «ΜΑΙΝΕΤΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΩΝ ΑΣΤΩΝ. ΑΝΘΡΩΠΟΚΥΝΗΓΗΤΟ στους ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΙΑ. ΣΥΝΕΛΕΦΘΗΣΑΝ ΧΘΕΣ «ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΩΣ 36 ΕΡΓΑΤΑΙ. ΕΠΙΔΙΩΚΕΤΑΙ ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΟΥ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ».

Η εφη­με­ρί­δα ΕΜΠΡΟΣ» (31/7/19129): «ΝΕΕΣ ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ. ΛΗΦΘΕΝΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΡΙΑΝΗΣ ΗΜΕΡΑΝ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΟΚΡΑΤΕΙΤΑΙ. ΠΟΛΥΒΟΛΑ ΕΙΣ ΤΑΣ ΓΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΟΔΩΝ». Σε σχε­τι­κό μάλι­στα ρεπορ­τάζ από το κυβερ­νη­τι­κό στρα­τό­πε­δο ανα­φέ­ρει τα εξής: « Ο αντι­πρό­ε­δρος της Κυβερ­νή­σε­ως κ. Μιχα­λα­κό­που­λος εδέ­χθη την πρω­ί­αν εις συνερ­γα­σί­αν τον αρχη­γόν της Χωρο­φυ­λα­κής κ. Κατσώ­ναν. Ο κ. Κατσώ­νας ανέ­φε­ρεν εις τον κ. Αντι­πρό­ε­δρον τα ληφθέ­ντα προ­λη­πτι­κά μέτρα ώστε να διέλ­θη η αυρια­νή ημέ­ρα εν ησυ­χία και χωρίς να δια­σα­λευ­φθή η τάξις. Κατά γενο­μέ­νη ανα­κοί­νω­σιν υπό του κ. Μιχα­λα­κο­πού­λου ο αρχη­γός της Χωρο­φυ­λα­κής τον δια­βε­βαί­ω­σεν ότι ουδείς απο­λύ­τως κίν­δυ­νος δια­σα­λεύ­σε­ως της δημο­σί­ας τάξε­ως υφί­στα­ται. Ο κ. αντι­πρό­ε­δρος της Κυβερ­νή­σε­ως ενέ­κρι­νε τ’ απο­φα­σι­σθέ­ντα έκτα­κτα μέτρα επι­φυ­λα­κής των ενό­πλων δυνά­με­ων και λοι­πών, η εφαρ­μο­γή των οποί­ων θ’ αρχί­ση από των πρώ­των πρω­ϊ­νών ωρών της αύριον» . Στη δε αντα­πό­κρι­ση από της Μακε­δο­νία τονί­ζει: «…Από βαθεί­ας πρω­ϊ­ας διά­φο­ρα τμή­μα­τα στρα­τού μετά πολυ­βό­λων κατέ­λα­βον τα επι­και­ρώ­τε­ρα σημεία της πόλε­ως, πυκνοί δε περί­πο­λοι περιέ­χο­νται την πόλιν προς όλα τα σημεία…Κατόπιν συστά­σε­ως του Γεν. Διοι­κη­τού Μακε­δο­νί­ας κ. Καν­να­βού και του στρα­τη­γού κ. Κλά­δου, οι καπνο­βιο­μή­χα­νοι θα κλεί­σουν τα καπνερ­γο­στά­σιά των κατά την αυρια­νήν ημέ­ραν, προς πρό­λη­ψιν ενδε­χο­μέ­νων εκτρο­πών. Αι συλ­λή­ψεις δια­φό­ρων επι­κιν­δύ­νων κομ­μου­νι­στών συνε­χί­ζο­νται καθ’ όλην της Μακεδονίαν»

1 Αυγού­στου 1929

Η κινη­το­ποί­η­ση παρά τη στρα­το­κρα­τού­με­νη Ελλά­δα, πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε τελι­κά σε διά­φο­ρες περιο­χές της, έστω και εάν λόγω των συν­θη­κών αλλά και της γενι­κό­τε­ρης κατά­στα­σης του λαϊ­κού κινή­μα­τος δεν είχε την απαι­τού­με­νη μαζι­κό­τη­τα και επι­τυ­χία. Τα αστι­κό κρά­τος με τον πολι­τι­κό του εκπρό­σω­πο Βενι­ζέ­λο έδει­ξε για μία ακό­μη φορά το πραγ­μα­τι­κό του πρό­σω­πο. Όμως το πρώ­το βήμα είχε γίνει και συνε­χί­στη­κε πάντα κάτω από ασφυ­κτι­κές συν­θή­κες και τα επό­με­να χρό­νια στις 1 Αυγού­στου, μέχρι το 1932. 

Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ μετά τη φυλά­κι­ση του προ­σω­πι­κού του (συντά­κτες και τυπο­γρά­φοι) επα­να­κυ­κλο­φο­ρεί στις 4 Αυγού­στου, έχο­ντας αντα­πο­κρί­σεις από μια σει­ρά περιο­χές της Ελλά­δας, αλλά και άλλες χώρες. 

Σε πρω­το­σέ­λι­δο άρθρο με τίτλο «ΠΟΛΕΜΟΣ-ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ» αφού ανα­φέ­ρει τις πολύ­μορ­φες προ­σπά­θειες της κυβέρ­νη­σης μέσω των μηχα­νι­σμών της για το χτύ­πη­μα της κινη­το­ποί­η­σης τονί­ζει : «…Ο πανη­γυ­ρι­σμός της μπουρ­ζουα­ζί­ας και όλων των πρα­χτό­ρων της, για τη «Νίκη» πολύ κατή­γα­γε κατά των «ταρα­ξιών» τη πρώ­τη Αυγού­στου, δεί­χνει τον χαρα­κτή­ρα πολύ θάχουν από τώρα και στο εξής μέχρι της τελειω­τι­κής ανα­τρο­πής της εξου­σί­ας της μπουρ­ζουα­ζί­ας οι ταξι­κοί αγώ­νες των εργα­τών και φτω­χών αγρο­τών. Η 1^η Αυγού­στου δεί­χνει ξεκά­θα­ρα ότι η εργα­τι­κή τάξη και η φτω­χή αγρο­τιά έχει να παλέ­ψη στή­θος με στή­θος με την ένο­πλη κρα­τι­κή εξου­σία της μπουρ­ζουα­ζί­ας και όλα τα όργα­να της τους σοσιαλ­φα­σί­στες και αρχειο­φα­σί­στες και ανά­λο­γα μ’αυτόν τον εχθρό να προ­ε­τοι­μά­ση τις δυνά­μεις της».

Από τις ανταποκρίσεις

-«Στις 6 μ.μ στον προ­σφυ­γι­κό συνοι­κι­σμό του Κοπα­νά ο οποί­ος είχε ορι­στεί για μια συνοι­κια­κή συγκέ­ντρω­ση, άρχι­σαν να συγκε­ντρώ­νο­νται ο εργά­τες των εργο­στα­σί­ων και οι φτω­χοί κάτοι­κοι του συνοι­κι­σμού. Απ’ όλα τα γύρω μέρη κατέ­φθα­νον οι εργά­τες σχο­λώ­ντας από τις δου­λειές τους. Πριν ακό­μα όμως προ­λά­βουν να συγκε­ντρω­θούν όλοι οι εργά­τες, πριν ακό­μα γίνει η έναρ­ξη της συκέ­ντρω­σης και της δια­δή­λω­σης, εν ανα­μο­νή των κατα­φθα­νό­ντων εργα­τών ισχυ­ρά δύνα­μις χωροφυλακής…επιτίθενται με όπλα στο χέρι με λύσ­σα ενά­ντια στους συγκε­ντρω­μέ­νους εργά­τες. Οι εργά­τες αμύ­νο­νται. Άοπλοι όμως αυτοί προς ενό­πλου και πολυα­ρίθ­μου αστυ­νο­μι­κής δυνά­με­ως ανα­γκά­ζο­νται να υπο­χω­ρή­σουν και να διαλυθούν…»

-«ΒΟΛΟΣ. «Η πόλις παρου­σί­α­ζεν την όψιν πολιορ­κί­ας. Πυκναί περί­πο­λοι εφίπ­πων και χωρο­φυ­λά­κων διέ­τρε­χον τας οδούς. Εν τού­τοις συγκέ­ντρω­σις εγέ­νε­το παρά τον Σιδη­ρο­δρο­μι­κόν Σταθ­μόν , συμ­με­τα­σχό­ντων και αυτών των εργα­τών των εργο­στα­σί­ων Γκλα­βά­νη, Στα­μα­το­πού­λου και Παπα­γε­ωρ­γί­ου. Αιφ­νη­δία επέ­λα­σις του ιππι­κού και των περι­πό­λων διέ­λυ­σε βία την συγκέ­ντρω­σιν, συλ­λη­φθέ­ντων δεκα­τριών εργα­τών. Κατά την συγκέ­ντρω­σιν ωμί­λη­σε ομι­λη­τής του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος ενε­κρί­θη δε σχε­τι­κό ψήφι­σμα. Ο εργο­στα­σιάρ­χης Τσα­λα­πά­τας, πρό­ε­δρος του Δημο­τι­κού Συμ­βου­λί­ου έδει­ρε ανη­λε­ώς συλ­λη­φθέ­ντα νέον εργάτην».

Από την πλευ­ρά του ο αστι­κός τύπος της επο­χής δεν κρύ­βει τη χαρά του από την επι­τυ­χία των μέτρων κατα­στο­λής, που τα περι­γρά­φει μάλι­στα εκτε­νώς, χωρίς να κάνει νύξη για τις παρα­βιά­σεις ακό­μη και αυτού του αστι­κού Συντάγ­μα­τος και των στοι­χειω­δών αστι­κο­δη­μο­κρα­τι­κών ελευθεριών.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ (2/8) με τίτλο «Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΗΜΕΡΑ ΔΙΗΛΘΕΝ ΗΣΥΧΟΣ ΚΑΙ ΑΔΙΑΤΑΡΑΧΤΟΣ» υπο­γραμ­μί­ζει: « Χάρις εις τα ληφθέ­ντα έκτα­κτα στρα­τιω­τι­κά μέτρα η τάξις δεν διε­τα­ρά­χθη χθες καθ’ όλην την ημέ­ραν, τόσον ενταύ­θα , όσον και εις τας λοι­πάς πόλεις. Ισχυ­ραί περί­πο­λοι στρα­τού και χωρο­φυ­λα­κής περι­ήρ­χο­ντο από του μεσο­νυ­κτί­ου ακό­μη εις την πόλιν μέχρι των απο­μα­κρυ­σμέ­νων σημεί­ων. Επί­σης τμή­μα­τα του ιππι­κού και εφίπ­πων χωρο­φυ­λά­κων περιέ­τρε­χον την πόλιν απ’ άκρου εις άκρον έτοι­μοι να δια­λύ­σουν οιαν­δή­πο­τε από­πει­ραν κομ­μου­νι­στών όπως συγκε­ντρω­θούν. Προ της Διευ­θύν­σε­ως Αστυ­νο­μί­ας και του Φρου­ραρ­χεί­ου εστάθ­μευον φορ­τη­γά αυτο­κί­νη­τα όπως μετα­φέ­ρουν ενι­σχύ­σεις εις οιον­δή­πο­τε σημεί­ον ήθε­λεν εκδη­λω­θή κομ­μου­νι­στι­κή απόπειρα,ενώ αι αντλί­αι του Πυρο­σβε­στεί­ου ετέ­λουν εν επι­φυ­λα­κή με τους άνδρας εις τας θέσεις των. Καθ’ όλην όμως την ημέ­ραν και συγκε­ρι­μέ­νως μέχρι της 9^ης εσπε­ρι­νής ουδέν απο­λύ­τως (σ.σ. στη συνέ­χεια ανα­φέ­ρει όμως συγκε­ντρώ­σεις στο Κου­λέ – Καφέ και στην οδό Μονα­στη­ρί­ου της Θεσ/νικης) κρού­σμα κομ­μου­νι­στι­κής απο­πεί­ρας εση­μειώ­θη που­θε­νά της πόλεως..»

Η εφη­με­ρί­δα ΕΜΠΡΟΣ (2/8) με τίτλο «Η ΠΡΩΙΑ ΔΙΗΛΘΕΝ ΕΝ ΗΡΕΜΙΑ.ΟΥΔΕΜΙΑ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΕΙΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΤΑΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ.ΤΑ ΛΗΦΘΕΝΤΑ ΜΕΤΡΑ ΔΙΑ ΤΗΝ ΤΑΞΙΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΝ» ανα­φέ­ρει : «…Ολαι αι στρα­τιω­τι­καί μονά­δες και οι αξιω­μα­τι­κοί και οι άνδρες των δύο αστυ­νο­μι­κών σωμά­των ευρί­σκο­νται εν επι­φυ­λα­κή. Περί­πο­λοι αστυ­φυ­λά­κων δια­τρέ­χουν την πόλιν. Εις τα επί­και­ρα σημεία της πόλε­ως έοχυν στρα­το­πε­δεύ­σει ισχυ­ραί στρα­τιω­τι­καί δυνά­μεις, ως και απο­σπά­σμα­τα των από της νυκτός απο­βι­βα­σθέ­ντων αγη­μά­των. Εις την ταρά­τσαν του υπουρ­γεί­ου Ναυ­τι­κών ετο­πο­θε­τή­θη­σαν πολυ­βό­λα. Επί­σης ετο­πο­θε­τή­θη­σαν πολυ­βό­λα εις τους στρα­τώ­νας και τα στρα­τιω­τι­κά κατα­στή­μα­τα. Υπό των αστυ­νο­μι­κών οργά­νων ενερ­γού­νται σωμα­τι­καί έρευ­ναι εις τας οδούς προ­σώ­πων κρι­νο­μέ­νων ως υπό­πτων οπλο­φο­ρί­ας. Ιδί­ως αι έρευ­ναι αυστη­ρό­τε­ραι γίνο­νται εις εισερ­χο­μέ­νους και εξερ­χο­μέ­νους της πόλε­ως. Οι υπουρ­γοί των Στρα­τιω­τι­κών και των Εσω­τε­ρι­κών κ.κ Σοφού­λης και Αργυ­ρό­που­λος, επι­κοι­νω­νή­σα­ντες τηλε­γρα­φι­κώς μετά των αρχών, διε­πί­στω­σαν ότι από­λυ­τος από πρω­ί­ας τάξις βασι­λεύ­ει εις όλας τα πόλεις και τα εργα­τι­κά κέντρα…»