Αύγουστος 1928 : Η διεθνής αθλητική «Σπαρτακιάδα» της Μόσχας

Επι­μέ­λεια Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Οι «Σπαρ­τα­κιά­δες» ήταν αθλη­τι­κοί εργα­τι­κοί αγώ­νες που διε­ξά­γο­νταν προς τιμήν του «Σπάρ­τα­κου». Ας σημειω­θεί ότι ήδη προς το τέλος του 19ου αιώ­να υπήρ­ξε η ανά­πτυ­ξη των εργα­τι­κών αθλη­τι­κών συλ­λό­γων, όπου δημιουρ­γή­θη­κε η δυνα­τό­τη­τα ενα­σχό­λη­σης με τον αθλη­τι­σμό και μάλι­στα οργα­νω­μέ­να. Πριν την έναρ­ξη του πολέ­μου, ακό­μη από το τέλος του 19ου αιώ­να είχαν ιδρυ­θεί πολ­λές εργα­τι­κές αθλη­τι­κές οργα­νώ­σεις και σύλ­λο­γοι, που καθο­δη­γού­νταν από τα κόμ­μα­τα της Β΄ Διε­θνούς. Στη Γερ­μα­νία, υπήρ­χε η Ένω­ση των γυμνα­στών, που αριθ­μού­σε 183.383 μέλη το 1912. Στην Τσε­χο­σλο­βα­κία (ανή­κε τότε στην Αυστρο­ουγ­γρι­κή Αυτο­κρα­το­ρία) υπήρ­χε η Ένω­ση των Τσε­χο­σλο­βά­κων γυμνα­στών εργα­τών, από το 1903, που το 1913 είχε φτά­σει τα 30.000 μέλη. Ανά­λο­γες ενώ­σεις υπήρ­χαν και στη Γαλ­λία και στο Βέλ­γιο, που επί­σης ανή­καν στα αντί­στοι­χα σοσια­λι­στι­κά κόμ­μα­τα. Απο­τέ­λε­σμα της πρω­το­βου­λί­ας των εργα­τι­κών Αθλη­τι­κών Ενώ­σε­ων Γαλ­λί­ας και Βελ­γί­ου ήταν η διορ­γά­νω­ση συνε­δρί­ου στη Γάν­δη το 1913 και η δημιουρ­γία της Σοσια­λι­στι­κής Διε­θνούς Ένω­σης Φυσι­κής Αγωγής.

Μετά τον πόλε­μο συνήλ­θε συνέ­δριο για την ανα­συ­γκρό­τη­ση της Σοσια­λι­στι­κής Διε­θνούς Ένω­σης Φυσι­κής Αγω­γής στη Λου­κέρ­νη της Ελβε­τί­ας το 1920. Σ’ αυτές τις συν­θή­κες, μετά τον πόλε­μο και πιο συγκε­κρι­μέ­να τον Ιού­νη του 1921 οργα­νώ­νο­νται διε­θνείς εργα­τι­κοί αθλη­τι­κοί αγώ­νες στην Πρά­γα από την Τσε­χο­σλο­βα­κι­κή Αθλη­τι­κή Ένω­ση Εργα­τών. Συμ­με­τέ­χουν αθλη­τές από δώδε­κα χώρες.

Ο αθλη­τι­σμός, φυσι­κά, δε θα μπο­ρού­σε να μεί­νει έξω από τη δρά­ση του συνε­πούς εργα­τι­κού κινή­μα­τος. Έτσι το 1921 ιδρύ­ε­ται η Κόκ­κι­νη Αθλη­τι­κή Διε­θνής με έδρα στη Μόσχα.

Το 1925 πραγ­μα­το­ποιού­νται διε­θνείς εργα­τι­κοί αθλη­τι­κοί αγώ­νες στη Γερ­μα­νία (Φραγ­κφούρ­τη), από τη Σοσια­λι­στι­κή Διε­θνή Ένω­ση Φυσι­κή Αγω­γής. Ήταν ένας χρό­νος μετά τους Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες του Παρι­σιού. Τώρα, πλέ­ον, δίνε­ται η ονο­μα­σία Εργα­τι­κοί Ολυ­μπια­κοί Αγώ­νες. Στην τελε­τή έναρ­ξης και λήξης των αγώ­νων οι ομά­δες από τις δια­φο­ρε­τι­κές χώρες παρή­λα­σαν με κόκ­κι­νες σημαί­ες, τρα­γου­δώ­ντας τον ύμνο της Διε­θνούς στο πλαί­σιο και της γενι­κό­τε­ρης τακτι­κής της Β΄ Διε­θνούς. Πάντως απέ­κλει­σαν απ’ αυτούς τους αγώ­νες τους εργα­τι­κούς αθλη­τι­κούς συλ­λό­γους που ανή­καν στην Κόκ­κι­νη Αθλη­τι­κή Διε­θνή. Να σημειώ­σου­με ότι γενι­κό­τε­ρα οι εργα­τι­κοί αγώ­νες εμφα­νι­ζό­ταν ως το «αντί­πα­λο δέος»των Ολυ­μπια­κών Αγώ­νων που διορ­γά­νω­νε η αστι­κή τάξη.

Οι αγώνες στη Μόσχα και η συνέχεια μέχρι τον πόλεμο

Το 1928 διορ­γα­νώ­θη­καν στη Μόσχα διε­θνείς εργα­τι­κοί αθλη­τι­κοί αγώ­νες, δηλα­δή διε­θνής αθλη­τι­κή «Σπαρ­τα­κιά­δα». Να σημειώ­σου­με ότι η ΕΣΣΔ είχε οργα­νώ­σει τέτοιους αγώ­νες, αλλά μόνο με συμ­με­το­χή των λαών που ζού­σαν στο έδα­φός της στα 1923.

Πήραν μέρος πάνω από 6.000 αθλη­τές, ανά­με­σά τους και 600 αθλη­τές από 17 καπι­τα­λι­στι­κές χώρες. Οργα­νώ­θη­καν 22 αθλή­μα­τα, μετα­ξύ των οποί­ων περι­λαμ­βά­νο­νταν αγώ­νες δρό­μων, γυμνα­στι­κής, κολύμ­βη­σης, ποδο­σφαί­ρου, μπά­σκε­τμπολ, ποδη­λα­σί­ας και σκο­πο­βο­λής. Αλλά δεν ήταν μόνο αθλη­τι­κοί αγώ­νες. Συν­δύ­α­ζαν το καθα­ρά αθλη­τι­κό μέρος με την Τέχνη και τον Πολι­τι­σμό, αλλά και μηχα­νο­κί­νη­το αθλη­τι­σμό. Έτσι διε­ξή­χθη­σαν και αγώ­νες ποί­η­σης, παρα­δο­σια­κής μου­σι­κής από ερα­σι­τε­χνι­κά συγκρο­τή­μα­τα, χορού, αλλά και αγώ­νες μοτο­σι­κλέ­τας και αυτοκινήτου

Το 1931 οργα­νώ­θη­καν στη Βιέν­νη από τη Σοσια­λι­στι­κή Διε­θνή Ενω­ση Φυσι­κή Αγω­γής διε­θνείς αθλη­τι­κοί αγώ­νες, η δεύ­τε­ρη Εργα­τι­κή Ολυ­μπιά­δα ένα χρό­νο πριν από τους Αγώ­νες του Λος Αντζε­λες. Τώρα πλέ­ον υπάρ­χει μια απο­μί­μη­ση των επί­ση­μων αστι­κών Ολυ­μπια­κών Αγώ­νων σε ό,τι έχει σχέ­ση με το πρό­γραμ­μα, τα αγω­νί­σμα­τα κλπ. Βεβαί­ως, δεν υπάρ­χουν όρια για τη συμ­με­το­χή, που ήταν ελεύ­θε­ρη, ανε­ξάρ­τη­τα από την επί­δο­ση και τις ικα­νό­τη­τες των συμμετεχόντων.

Το 1935 υπο­γρά­φε­ται από την Κόκ­κι­νη Αθλη­τι­κή Διε­θνή και τη Σοσια­λι­στι­κή Διε­θνή Ενω­ση Φυσι­κής Αγω­γής ανοι­χτή πρό­σκλη­ση προς τους αθλη­τές όλου του κόσμου να μη συμ­με­τέ­χουν στους Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες που η ΔΟΕ επέ­λε­ξε να γίνουν στην πρω­τεύ­ου­σα της Γερ­μα­νί­ας του Χίτλερ, στο Βερολίνο.

Στην Ισπα­νία, όπως και στη Γαλ­λία αργό­τε­ρα, δημιουρ­γού­νται κυβερ­νή­σεις του Λαϊ­κού Μετώ­που. Το Λαϊ­κό Μέτω­πο στην Ισπα­νία απο­φά­σι­σε τη διορ­γά­νω­ση Εργα­τι­κής Ολυ­μπιά­δας στη Βαρ­κε­λώ­νη. Αλλά η ανα­τρο­πή του Λαϊ­κού Μετώ­που από το δικτα­το­ρι­κό καθε­στώς Φράν­κο και η έναρ­ξη εμφυ­λί­ου πολέ­μου δεν επέ­τρε­ψε τη διε­ξα­γω­γή αυτής της Εργα­τι­κής Ολυ­μπιά­δας από την Κόκ­κι­νη Αθλη­τι­κή Διε­θνή και τη Σοσια­λι­στι­κή Διε­θνή Ενω­ση Φυσι­κής Αγω­γής. Αυτή έγι­νε στην Αμβέρ­σα το 1937. Συμ­με­τεί­χαν 27.000 εργά­τες από 17 καπι­τα­λι­στι­κές χώρες και την ΕΣΣΔ. Ηταν η τελευ­ταία Εργα­τι­κή Ολυμπιάδα.

Οσο δε αφο­ρά τις λεγό­με­νες Εργα­τι­κές Ολυ­μπιά­δες είχα­με: Η 1η εργα­τι­κή Ολυ­μπιά­δα στη Φραγ­κφούρ­τη (1925) με 150.000 θεα­τές, η Χει­με­ρι­νή εργα­τι­κή Ολυ­μπιά­δα στο Σραϊ­μπερ­χά­ου, στη Γερ­μα­νία (1925), η 2η εργα­τι­κή Ολυ­μπιά­δα στη Βιέν­νη (1931), με συμ­με­το­χή 80.000 αθλη­τών και 250.000 θεα­τών και η Χει­με­ρι­νή Ολυ­μπιά­δα στο Mürzzuschlag της Αυστρί­ας. Η 3η εργα­τι­κή Ολυ­μπιά­δα στην Αντ­βέρπ (1937), με 50.000 θεα­τές στην Τελε­τή Λήξης, με τη Χει­με­ρι­νή Ολυ­μπιά­δα να γίνε­ται στην Τσε­χο­σλο­βα­κία. Η 4η εργα­τι­κή Ολυ­μπιά­δα είχε ανα­κοι­νω­θεί για το 1943 στο Ελσίν­κι, αλλά την πρό­λα­βε ο πόλεμος.

Η «Σπαρτακιάδα»  της Μόσχας (ανταπόκριση του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ)

Από τον ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ (21/8/1928) δια­βά­ζου­με κάτω από τον τίτλο: Η ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ Γ’ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ «ΣΠΑΡΤΑΚΙΑΔΑΣ» τα εξής:

«ΜΟΣΧΑ 18 Αυγού­στου (Του αντα­πο­κρι­τού μας) .Ενώ το πανη­γύ­ρι το Άμστερ­νταμ έκλει­νε τις πόρ­τες του, στη Μόσχα γινό­τα­νε η έναρ­ξη της παγκό­σμιας Σπαρτακιάδας.

Επευ­φη­μού­με­νον  από εκα­το­ντά­δες χιλιά­δων εργα­τών 5.000  αθλη­τές αντι­προ­σω­πεύ­ο­ντας τον διε­θνή εργα­τι­κόν αθλη­τι­σμό, παρή­λα­σαν από τους δρό­μους της Μόσχας.

Η Σπαρ­τα­κιά­δα είναι η απά­ντη­ση  στους αγώ­νες του Αμστερ­νταμ και η δια­πί­στω­ση  της δύνα­μης και της ανά­πτυ­ξης του εργα­τι­κού σπορ ‚μπρο­στά στο εμπο­ρο­βιο­μη­χα­νο­ποι­η­μέ­νο και στρα­τιω­τι­κο­ποι­η­μέ­νο σπορ.

Μία και μόνη σημαία κυμα­τί­ζει απά­νω­θεν από τις μεγα­λο­πρε­πείς αυτές γιορ­τές, η κόκ­κι­νης σημαία.

Ζήτω η Σπαρτακιάδα.

Οι αγώ­νες θα εκτυ­λι­χθούν σ’ όλα  τα στά­δια  του κλουμπ «Δυνα­μό» που μπο­ρεί να χωρέ­ση πάνω από 50 χιλιά­δες πρό­σω­πα , στο στά­διο του Κόκ­κι­νου Στρα­τού, στο στά­διο της Επα­νά­στα­σης, στο στά­διο Καλί­νιν, στο στά­διο Τόμ­σκι κλπ. Ελή­φθη πρό­τα­ση όπως οι συμ­με­τέ­χο­ντες  των αγώ­νων επι­σκε­φθούν και τις επαρ­χί­ες για να ιδούν από κοντά τη δου­λειά που γίνε­ται για την ανά­πτυ­ξη του αθλητισμού.

Εκ  μέρους της ΕΣΣΔ θα λάβουν μέρος 5 χιλ. αθλη­τές και 1.000 ξένοι αθλη­τές σταλ­μέ­νοι απ’ τη  Γερ­μα­νία (300), Νορ­βη­γία (5),Τσεχοσλοβακία (220) , Αγγλία (2), Γαλ­λία (25) , Ουρου­γουάη (20) και από άλλα κρά­τη όπως η Σου­η­δία, Ελλάς, Φιν­λαν­δία και ανα­το­λι­κές χώρες. 

Κατά τη διάρ­κεια της δια­μο­νής του στη Μόσχα όλοι αυτοί οι ξένοι θα φιλο­ξε­νη­θούν στο Τρί­το Σπί­τι των Σοβιέτ.

Παράλ­λη­λα θα γίνουν μεγά­λες συγκε­ντρώ­σεις και επι­δεί­ξεις  στην Κόκ­κι­νη Πλα­τεία της Μόσχας και στην Πλα­τεία Θεά­τρου. Θα εκτε­λε­σθούν εθνι­κοί χοροί, που ευχα­ρι­στούν πάντα τους ξένους.

Επί τη ευκαι­ρία αυτή θα γίνη μετά μεγά­λη γιορ­τή στη Μόσχα ‚καθώς και προ­βο­λή κινη­μα­το­γρα­φι­κών εικό­νων στον ουρα­νό (θα προ­βλη­θούν εικό­νες από την Επα­νά­στα­ση, τοπία από τη Ρωσ­σία, καθώς και το φιλμ της Σπαρτακιάδας).

Είναι φανε­ρό ότι για τις μεγά­λες αυτές γιορ­τές θα κινη­το­ποι­η­θή ολό­κλη­ρος ο πλη­θυ­σμός της επα­να­στα­τι­κής πρω­τεύ­ου­σας. Αρκε­τοί θα έλθουν επί­σης από τις άλλες πόλεις ‚καθ’  όσν συνε­χί­ζο­νται οι αγώ­νες και θα κατα­βλη­θή κάθε προ­σπά­θεια όπως πάρουν λαμπρό­τε­ρο χαρα­κτή­ρα. Ηδη η χτε­σι­νή τελε­τή, προ­οιω­νί­ζε­ται για την επι­τυ­χή διε­ξα­γω­γή όλων των αγώνων.

Η Σπαρ­τα­κιά­δα παίρ­νει έτσι σιγά σιγά χαρα­κτή­ρα μαζι­κού κινή­μα­τος και γρή­γο­ρα θα κατα­λά­βη τη θέση που της αρμό­ζει μέσα στο διε­θνές μας κίνη­μα. Οι καρ­ποί που θ’  απο­φέ­ρη η ανά­πτυ­ξη του παγκό­σμιου εργα­τι­κού αθλη­τι­σμού είναι από τώρα αρκε­τά χαρα­κτη­ρι­στι­κοί. Θα μπο­ρεί μάλι­στα κανείς να ελπί­ζη ότι χάρις στην τελευ­ταία τερά­στια πρό­ο­δο του εργα­τι­κού αθλη­τι­σμού, η Σπαρ­τα­κιά­δα της Μόσχας θ΄αντικαταστήση πολύ ενω­ρίς την Ολυ­μπιά­δα του Άμστερνταμ .»

ΠΗΓΕΣ:
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΜΕΓΑΛΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ