Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Είναι καλός ο μισθός στην Σουηδία;

Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της // 

Το νοί­κι στην Σου­η­δία, δεύ­τε­ρο χέρι, είναι στα 1000 ευρώ κατά μέσο όρο, ένα λίτρο γάλα κάνει 1 ευρώ στο σού­περ μάρ­κετ όσο και ένα κιλό πατά­τες, 4 ευρώ τα μήλα, 10 ευρώ ο κιμάς, το μοσχα­ρί­σιο κρέ­ας ανά­λο­γα με το κομ­μά­τι από 15 έως 30 το κιλό, το χοι­ρι­νό κάτι φθη­νό­τε­ρο και το κοτό­που­λο, το κασέ­ρι 10–15 το κιλό, η φέτα 12–14, τα ψάρια από 13 ‑20 το κιλό, συνή­θως τα κατα­ψυγ­μέ­να και πάει λέγο­ντας για να μην ανα­φερ­θού­με σε λαχα­νι­κά, σαλά­τες και άλλα φρού­τα που είναι εισα­γό­με­να και άρα έχουν άλλες τιμές.

Να πάρου­με βέβαια υπό­ψιν ότι η Σου­η­δία δεν έχει παρα­γω­γή κηπευ­τι­κών, λόγω κλί­μα­τος. Δεν λεί­πει όμως τίπο­τα στα σού­περ μάρ­κετ από μελι­τζά­νες, κολο­κύ­θια Ολλαν­δί­ας κάπως υπερ­με­γέ­θη, στα­φύ­λια Χιλής, αβο­κά­ντο Γουι­νέ­ας, γκουα­γιά­βα Βολι­βί­ας και καρ­πού­ζι Ελλη­νι­κό που που­λιέ­ται με την φέτα(!) Οι τιμές είναι υψη­λές για τα ελλη­νι­κά δεδο­μέ­να, υπάρ­χουν φυσι­κά και προ­σφο­ρές και εκπτώ­σεις κατά και­ρούς αλλά αυτό είναι το πλαίσιο. 

Μα έχουν μεγά­λους μισθούς θα μπο­ρού­σε κανείς να αντιτείνει.

Είναι πολύ δύσκο­λο να κάνει κανείς συγκρί­σεις μετα­ξύ των χωρών με βάσει μόνο τον μισθό και χωρίς να πάρει υπό­ψιν και τις τιμές των προ­ϊ­ό­ντων, του ενοι­κί­ου, του ηλε­κτρι­κού και άλλα καθη­με­ρι­νά έξο­δα. Η Σου­η­δία μονί­μως προ­βάλ­λε­ται σαν την χώρα με τους μεγά­λους μισθούς. Για να δού­με τι ισχύει.

Η Σου­η­δία τέταρ­τη πιό ακρι­βή στην ΕΕ με την Ελλά­δα πάνω από τον μέσο όρο

Ο βασι­κός προ φόρου μισθός πλη­σιά­ζει τις 2000 ευρώ τον μήνα όταν η επι­χεί­ρη­ση που δου­λεύ­ει κανείς έχει υπο­γρά­ψει την συλ­λο­γι­κή σύμ­βα­ση. Υπάρ­χουν πολ­λές επι­χει­ρή­σεις του ιδιω­τι­κού τομέα που δεν το κάνουν, συνή­θως οι μικρο­με­σαί­ες. Εκεί κανείς δεν γνω­ρί­ζει το ακρι­βές ποσό. Στο δημό­σιο και στις μεγά­λες επι­χει­ρή­σεις ισχύ­ει ο βασι­κός των 2000 ευρώ τον μήνα. Πολ­λά λεφτά θα πεί κάποιος όμως…

Ο μέσος όρος των μισθών της εργα­τι­κής τάξης δεν είναι πολύ μεγα­λύ­τε­ρος,  είναι περί­που 2500 ευρώ.

Η φορο­λο­γία στην Σου­η­δία κυμαί­νε­ται ανά­λο­γα με τον Δήμο που μένει κανείς μετα­ξύ 20–23% δημο­τι­κός φόρος και 9–13% Νομαρ­χια­κός φόρος. Σύνο­λο 30–32%. Με κάποιες φορο­α­παλ­λα­γές για τα εισο­δή­μα­τα των 2000 ευρώ ισχύ­ει φόρος περί τα 25%. Άρα ο εργα­ζό­με­νος θα πάρει καθα­ρά περί τα 1500 ευρώ.

Το μεγα­λύ­τε­ρο και πιό δυσβά­στα­χτο έξο­δο είναι το ενοί­κιο. Θα προ­σα­να­το­λι­στού­με στις μεγά­λες πόλεις που συγκε­ντρώ­νουν την πλειο­ψη­φία των 10 περί­που εκα­τομ­μυ­ρί­ων κατοί­κων της Σουηδίας.

Ο χρό­νος ανα­μο­νής δια­με­ρί­σμα­τος ξεπερ­νά τα 20 χρό­νια. Καλά δια­βά­σα­τε. 20 χρό­νια θα περι­μέ­νει κανείς για να νοι­κιά­σει σπί­τι στο δικό του όνο­μα και σε μιά λογι­κή τιμή της τάξης των 600–700 ευρώ ανά­λο­γα με τα τετρα­γω­νι­κά. Επει­δή είναι αδύ­να­το κανείς να περι­μέ­νει 20 χρό­νια, όταν έχει βρεί μια δου­λειά ή μετα­κι­νεί­ται για σπου­δές, ανα­γκά­ζε­ται να νοι­κιά­σει, όπου βρεί, δεύ­τε­ρο χέρι με τιμές που αρχί­ζουν από τα 1000 ευρώ κατά μέσο όρο για μια γκαρ­σο­νιέ­ρα(!). Για μεγα­λύ­τε­ρη οικο­γέ­νεια και για δια­μέ­ρι­σμα με δύο κρεβ­βα­το­κά­μα­ρες δεν φτά­νουν τα 1500 ευρώ.

ΟΧΙ στην αύξη­ση των ενοικίων

Από τα 1500 καθα­ρά λοι­πόν τα 1000 περί­που θα κατα­λή­ξουν στο νοί­κι εκτός και αν κάποιος νοι­κιά­σει ένα δωμά­τιο μέσα σε οικο­γέ­νεια πράγ­μα που το κάνουν φοι­τη­τές και δίνει μέσο όρο 500 ευρώ περι­μέ­νο­ντας καλύ­τε­ρες μέρες, όπως να βρεί κάποιο ταί­ρι ή φίλο για να νοι­κιά­σουν μαζί.

Ο εργα­ζό­με­νός μας στο υπαρ­κτό και συνη­θι­σμέ­νο παρά­δειγ­μα με τον μέσο μισθό των 2000 ευρώ μικτά θα δώσει 1000 από τα 1500 που του έμει­ναν. Μέσα σε αυτά περι­λαμ­βά­νε­ται η θέρ­μαν­ση, το ζεστό νερό, ύδρευ­ση απο­χέ­τευ­ση, που δεν περι­λαμ­βά­νε­ται όταν έχεις δικό σου σπί­τι και πλη­ρώ­νεις ξεχω­ρι­στά περί τα 100 ευρώ τον μήνα.

Δεν περι­λαμ­βά­νε­ται συνή­θως η κατα­νά­λω­ση ηλε­κτρι­κού ρεύ­μα­τος που πρέ­πει να υπο­λο­γι­στεί στα 100 ευρώ τον μήνα. Οι μετα­κι­νή­σεις που είναι εύκο­λες με το μετρό και προ­τι­μού­νται κοστί­ζουν περί τα 100 ευρώ τον μήνα (90 για την ακρί­βεια). Ο εργα­ζό­με­νος έχει μεί­νει με 300 ευρώ για να αντι­με­τω­πί­σει τα έξο­δα του μήνα για δια­τρο­φή, υπό­δη­ση, ένδυση.

Εδώ μπαί­νει και μία άλλη παρά­με­τρος ιδιαί­τε­ρη για την Σου­η­δία. Όλη η Σου­η­δία νεκρώ­νει μετα­ξύ 12–13 κάθε εργά­σι­μη ημέ­ρα για το διάλ­λει­μα του μεση­με­ρια­νού. Οι Σου­η­δοί δεν αρκού­νται σε μια τυρό­πι­τα. Το μεση­με­ρια­νό είναι το κυρί­ως φαγη­τό και το βρα­δι­νό μπο­ρεί να είναι κάτι πιο πρόχειρο.Το μεση­με­ρια­νό κοστί­ζει γύρω στα 10 ευρώ στο εστιατόριο.

Όσο και να στρι­μώ­ξει κανείς το κόστος του μεση­με­ρια­νού δεν θα πέσει κάτω από τα 7 ευρώ ακό­μη και αν κατα­λή­ξει σε φαστ-φουντ ή στην κου­ζί­να της επι­χεί­ρη­σης ή του εργο­στα­σί­ου ή του Σχο­λεί­ου που δου­λεύ­ει και άρα θα δώσει περί­που 180- 200 ευρώ για τις 25 εργά­σι­μες ημέρες.

Δύσκο­λα να βρει κανείς νέο άνθρω­πο ή μόνο να μαγει­ρεύ­ει από βρα­δίς για να ξανα­ζε­στά­νει το φαγη­τό του στον χώρο δου­λειάς αλλά ακό­μη και να συμ­βαί­νει αυτό, υπάρ­χουν δύο διαλ­λεί­μα­τα για καφέ, πρωί και από­γευ­μα με καφέ που θα κοστί­σει μηνιαία γύρω στα 50 ευρώ. Ο καθα­ρός μισθός των 1500 ευρώ έχει επο­μέ­νως  ήδη εξανεμιστεί.

Αυτός ο χώρος έχει νοί­κι περί­που 1000 ευρώ δεύ­τε­ρο χέρι

Ο εργα­ζό­με­νος μας είναι συμπε­ρα­σμα­τι­κά, ένας άνθρω­πος που ζει για να δου­λεύ­ει και να πηγαί­νει κατευ­θεί­αν στο σπί­τι του μετά την δου­λειά το από­γευ­μα αφού δεν υπάρ­χει καμία δυνα­τό­τη­τα να στα­μα­τή­σει ούτε για καφέ έξω όπου θα δώσει 3 με 4 ευρώ το ελάχιστο.

Θα μπο­ρού­σε, θα πει κανείς, να ψωνί­ζει μόνο από το σού­περ μάρ­κετ και να μην τρώ­ει έξω. Η στα­τι­στι­κή και εδώ είναι αμεί­λι­κτη. Γύρω στα 400 ευρώ τον μήνα, λόγω του επι­πέ­δου τιμών,  χρειά­ζο­νται για την δια­τρο­φή και όλα τα συνα­φή ενός νοι­κο­κυ­ριού, χαρ­τιά, σκό­νες, καθα­ρι­στι­κά κλπ.

Αυτή είναι η ζωή και οι «παχυ­λοί» μισθοί της Σου­η­δί­ας όπως φαί­νο­νται απέ­ξω. Στην σημε­ρι­νή ανάρ­τη­ση δεν μπαί­νου­με για ανά­λυ­ση στις κατη­γο­ρί­ες των ανέρ­γων που ζουν με επί­δο­μα ή στους χαμη­λο­συ­ντα­ξιού­χους με σύντα­ξη ακό­μη και 600 ευρώ που είναι το ελά­χι­στο για την συγκε­κρι­μέ­νη χώρα ή στις μονο­γο­νει­κές οικο­γέ­νειες, συνή­θως με μόνες γυναί­κες, που περ­νά­νε δύσκο­λα και «ζητια­νεύ­ουν» για επιδόματα.

Ούτε για τον μύθο των κοι­νω­νι­κών παρο­χών χωρίς δωρε­άν βιβλία, με δίδα­κτρα στους παι­δι­κούς σταθ­μούς, την ιδιω­τι­κή παι­δεία και υγεία που κατά και­ρούς έχου­με γρά­ψει στο Ατέ­χνως. Ούτε θα ανα­φερ­θού­με στους 150 «ολι­γάρ­χες» που έχουν μαζέ­ψει όλο τον πλού­το και την εξου­σία στην χώρα.

Το μόνο που θα ανα­φερ­θεί είναι πως αυτή την στιγ­μή (2018) η Εurostat, η Στα­τι­στι­κή Υπη­ρε­σία της ΕΕ, υπο­λο­γί­ζει πως στην Σου­η­δία 1,5 εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι ζουν κάτω από το όριο της φτώ­χειας. Ο εργα­ζό­με­νος του παρα­δείγ­μα­τος μας με τον παχυ­λό για μας μισθό των 2000 ευρώ, αλοί­μο­νό του αν είναι καπνι­στής με μέση τιμή 5 ευρώ το πακέ­το. Για αυτο­κί­νη­το δεν γίνε­ται συζή­τη­ση. Παίρ­νεις μόνο όταν απο­κτή­σεις παιδιά.

Αλοί­μο­νό του αν απο­φά­σι­σε ή έτσι τα ‘φερε η ανα­πο­διά να μεί­νει μόνος σ’ αυτή την ζωή και δεν υπάρ­χει και δεύ­τε­ρος μισθός να μπαί­νει στο σπίτι.

Για εμάς που ξέρου­με από του­ρι­σμό ίσως όλα τα παρα­πά­νω να είναι και μια εξή­γη­ση για­τί οι Σου­η­δοί του­ρί­στες, όπως ακρι­βώς και πάρα πολ­λοί από τους υπό­λοι­πους, δεν ξεμυ­τούν από το ξενο­δο­χείο τους και ζουν από αυτά που τους προ­σφέ­ρει το ταξί­δι που έκλεισαν.

Αυτά έχει ο καπι­τα­λι­σμός και στην χώρα «μοντέ­λο» όπου το μόνο που της έμει­νε πια είναι να ευη­με­ρεί στους αριθ­μούς. Άλλω­στε ο μέσος μισθός στην εργα­τι­κή τάξη, όπως ανα­φέρ­θη­κε πιο πάνω, είναι μόνο 500 ευρώ μικτά παρα­πά­νω από τον βασι­κό, δεν υπο­λο­γί­ζου­με εδώ τους ανθρώ­πους υψη­λής μόρ­φω­σης και τα στε­λέ­χη και άρα όλο και περισ­σό­τε­ροι ζουν μέσα στην οικο­νο­μία και στο σφί­ξι­μο, στον υπο­λο­γι­σμό της κάθε δεκά­ρας τσί­μα τσί­μα, στην στέ­ρη­ση, στην ανέ­χεια, στην μονα­ξιά και τέλος τέλος στην δυστυχία.

_________________________________________________________________________

Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία
Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο