Εκατό χρόνια από την αστρονομική επιβεβαίωση της γενικής θεωρίας της σχετικότητας

Στις 29 Μαΐ­ου 2019 συμπλη­ρώ­νο­νται τα 100 χρό­νια από τότε που οι επι­στή­μο­νες κατά­φε­ραν να απο­δεί­ξουν πει­ρα­μα­τι­κά για πρώ­τη φορά ‑μέσω αστρο­νο­μι­κών παρα­τη­ρή­σε­ων- τη γενι­κή θεω­ρία της σχε­τι­κό­τη­τας, την και­νο­τό­μα θεω­ρία βαρύ­τη­τας που είχε παρου­σιά­σει ο Άλμπερτ Αϊν­στάιν το 1915 και η οποία τελι­κά άλλα­ξε εκ βάθρων την φυσι­κή και την αστρο­νο­μία. Μια σει­ρά από εκδη­λώ­σεις σε όλο τον κόσμο έχουν προ­γραμ­μα­τι­στεί με αφορ­μή την επέτειο.

Εκτός από τη θεμε­λιώ­δη σημα­σία της για την επι­στή­μη, η γενι­κή σχε­τι­κό­τη­τα έχει διά­φο­ρες σύγ­χρο­νες τεχνο­λο­γι­κές εφαρ­μο­γές, όπως το δορυ­φο­ρι­κό σύστη­μα GPS και τα συνα­φή συστή­μα­τα δορυ­φο­ρι­κής πλο­ή­γη­σης (SatNav), η καλύ­τε­ρη πρό­βλε­ψη του και­ρού μέσω υπο­λο­γι­στών κ.α. Στις 29 Μαΐ­ου 1919 μια επι­στη­μο­νι­κή απο­στο­λή με επι­κε­φα­λής τον Βρε­τα­νό αστρο­νό­μο Σερ Άρθουρ Έντινγ­κτον, που ταξί­δε­ψε στο νησί Πρίν­σι­πε στα ανοι­χτά της δυτι­κής ακτής της Αφρι­κής στον Ατλα­ντι­κό, επα­λή­θευ­σε τη γενι­κή θεω­ρία της σχε­τι­κό­τη­τας, κάνο­ντας παρα­τη­ρή­σεις του φωτός των άστρων στη διάρ­κεια μιας ηλια­κής έκλει­ψης και δια­πι­στώ­νο­ντας την καμπύ­λω­ση του με βάση τις θεω­ρη­τι­κές προ­βλέ­ψεις του Αϊνστάιν.

Η θεω­ρία επι­βε­βαιώ­θη­κε και από μια άλλη βρε­τα­νι­κή απο­στο­λή στο Σομπράλ της Βρα­ζι­λί­ας, που έκα­νε παρα­τη­ρή­σεις στη διάρ­κεια της ίδιας έκλει­ψης. Οι εικό­νες από αυτή τη δεύ­τε­ρη απο­στο­λή, με επι­κε­φα­λής τον αστρο­νό­μο Φρανκ Ντάι­σον, ήταν λιγό­τε­ρο θολές από εκεί­νη του Πρίν­σι­πε υπό τον Έντινγ­κτον, όπου υπήρ­χαν αρκε­τά σύν­νε­φα στον ουρα­νό. Στην πορεία ο ρόλος αυτής της δεύ­τε­ρης απο­στο­λής άδι­κα υπο­βαθ­μί­σθη­κε από τη φήμη του Έντινγκτον.

Οι δύο επι­στη­μο­νι­κές απο­στο­λές είχαν χρη­μα­το­δο­τη­θεί από τη Βασι­λι­κή Αστρο­νο­μι­κή Εται­ρεία της Βρε­τα­νί­ας, τη Βασι­λι­κή Εται­ρεία επι­στη­μών και τη Βασι­λι­κή Ιρλαν­δι­κή Ακα­δη­μία, ενώ είχαν οργα­νω­θεί από το Βασι­λι­κό Αστε­ρο­σκο­πείο του Γκρίνουιτς.