Η ίδρυση της ΚΥΠ

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Τέσ­σε­ρα χρό­νια μετά τη λήξη του εμφυ­λί­ου πολέ­μου και το αστι­κό καθε­στώς κάθε άλλα παρά σίγου­ρα αισθά­νε­ται μετά τη στρα­τιω­τι­κή του νίκη. Οι διω­ξεις συνε­χί­ζο­νται, το ΚΚΕ είναι παρά­νο­μο και η κυβέρ­νη­ση του Συνα­γερ­μού μαζί με τις ΗΠΑ και το Παλά­τι, κάνουν ότι περ­νά από το χέρι τους για την παρα­πέ­ρα θωρά­κι­ση του. Έτσι στο πλαί­σιο αυτό ιδρύ­ουν την ΚΥΠ. που έχει για σκο­πό της « την αντι­με­τώ­πι­σην της εν τη χώρα εχθρι­κής κατα­σκο­πεί­ας η οποία στη­ρι­ζο­μέ­νη επί των κομ­μου­νι­στι­κών οργα­νώ­σε­ων έχει λάβει τελευ­ταί­ως λιαν επι­κίν­δυ­νον έκτα­σιν». Διευ­θυ­ντής της θα ορι­σθεί ο συνταγ­μα­τάρ­χης Αλέ­ξαν­δρος Νάτσι­νας που είχε απο­τα­χθεί γι τη συμ­με­το­χή του στο κίνη­μα υπέρ του Παπά­γου στις 31/5/1951. Επα­νέρ­χε­ται στην υπη­ρε­σία μαζί με άλλους «στα­σια­στές» του ΙΔΕΑ στην ενερ­γό υπη­ρε­σία. Ο Νάτσι­νας έχει την εμπι­στο­σύ­νη των ΗΠΑ. Γρά­φει χαρα­κτη­ρι­στι­κά ο Σπ. Λιναρ­δά­τος (Από τον εμφύ­λιο στη χού­ντα): «Με την επα­να­φο­ρά των αξιω­μα­τι­κών του ΙΔΕΑ και την ίδρυ­ση της ΚΥΠ οι αμε­ρι­κα­νι­κές υπη­ρε­σί­ες στε­ρε­ώ­νουν τον έλεγ­χο τους στις ελλη­νι­κές ένο­πλες δυνάμεις».

Μία χρή­σι­μη λεπτο­μέ­ρεια. Η της ΚΥΠ γίνε­ται σχε­δόν ταυ­τό­χρο­να με αυτή του ΝΑΤΟ και επο­μέ­νως αυτή ανα­λαμ­βά­νει και ευρύ­τε­ρα καθή­κο­ντα λόγω γειτ­νί­α­σης με τις τότε σοσια­λι­στι­κές χώρες…

Τι προηγήθηκε

Τον Σεπτέμ­βριο του 1925 ιδρύ­θη­κε η «Υπη­ρε­σία Ειδι­κής Ασφα­λεί­ας», η ΥΕΑ, με το νομο­θε­τι­κό διά­ταγ­μα 19 της 23ης Σεπτεμ­βρί­ου του 1925. Ως απο­στο­λή είχε «την παρα­κο­λού­θη­ση πάσης υπό­πτου εις την Ασφά­λεια του Κρά­τους οργα­νώ­σε­ως, την κατα­δί­ω­ξην της κατα­σκο­πεί­ας και την αστυ­νο­μί­αν επί των ξένων» (άρθρον ‑1-). Η ΥΕΑ υπα­γό­ταν στο Υπουρ­γείο εξω­τε­ρι­κών. Μετά μόλις τέσ­σε­ρις μήνες, η υπό εμβρυα­κή κατά­στα­ση ΥΕΑ, καταρ­γή­θη­κε και την θέση της πήρε η «Υπη­ρε­σία Γενι­κής Ασφά­λειας του Κρά­τους», ΥΓΑΚ, η οποία ιδρύ­θη­κε από το νομο­θε­τι­κό διά­ταγ­μα 22 της 29ης Ιανουα­ρί­ου 1926. Η ΥΓΑΚ υπά­γο­νταν πλέ­ον στον Πρό­ε­δρο της Δημο­κρα­τί­ας. Η ΥΓΑΚ καταρ­γεί­ται το 1936, και ιδρύ­ε­ται η «Υπη­ρε­σία Αμύ­νης του Κρά­τους», ΥΑΚ, με τον ανα­γκα­στι­κό νόμο 25 της 25ης Ιανουα­ρί­ου 1936. Η ΥΑΚ υπά­γε­ται πλέ­ον στο Υπουρ­γείο Στρα­τιω­τι­κών. Τρεις μήνες αργό­τε­ρα η ΥΑΚ καταρ­γεί­ται. Ιδρύ­ε­ται με τον ανα­γκα­στι­κό νόμο 320 της 5ης Νοεμ­βρί­ου 1936, η «Υπη­ρε­σία Αλλο­δα­πών» ως ειδι­κή Διεύ­θυν­ση και υπά­γε­ται στο Υφυ­πουρ­γείο Δημό­σιας Ασφά­λειας. Να σημειώ­σου­με ότι τον Φεβρουά­ριο του 1949 ιδρύ­ε­ται ο πρό­δρο­μος της γνω­στής μας ΚΥΠ, η «Κεντρι­κή Υπη­ρε­σία Πλη­ρο­φο­ριών και Ερευ­νών» (ΚΥΠΕ) με πρώ­το αρχη­γό της ΚΥΠΕ, τον ταξί­αρ­χο Ιππι­κού Πέτρο Νικο­λό­που­λο και με Υπαρ­χη­γό τον τότε Αντι­συ­νταγ­μα­τάρ­χη Αλέ­ξαν­δρο Νάτσι­να, μετέ­πει­τα ιδρυ­τή της ΚΥΠ και Αρχη­γό της για 11 χρό­νια. Με το νομο­θε­τι­κό διά­ταγ­μα 2421 της 9ης Μαΐ­ου 1953, ιδρύ­ε­ται η «Κεντρι­κή Υπη­ρε­σία Πλη­ρο­φο­ριών», η περι­βό­η­τη ΚΥΠ. Στις 28 Αυγού­στου του 1986 με το νομο­θε­τι­κό διά­ταγ­μα, 1645, η ΚΥΠ μετο­νο­μά­ζε­ται σε ΕΥΠ.

Και οι αντιδράσεις της εποχής…

Η ίδρυ­σή της προ­κα­λεί αντι­δρά­σεις και στα αστι­κά κόμ­μα­τα της επο­χής. Αντι­δρά­σεις που έχουν να κάνουν πρώ­τι­στα με δια­δι­κα­στι­κά νομο­θε­τι­κά θέμα­τα. Σε σχε­τι­κό πρω­το­σέ­λι­δο δημο­σί­ευ­μα της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ (7/5/1953) δια­βά­ζου­με: «Η αντι­πο­λί­τευ­σις καταγ­γέ­λει την κυβέρ­νη­σιν ως ασε­βού­σαν προς το κοι­νο­βου­λευ­τι­κόν πολί­τευ­μα και ως παρα­βιά­ζου­σαν το Σύνταγ­μα. Η καταγ­γε­λία θα επα­να­λη­φθή και κατά την σημε­ρι­νήν έκτα­κτον συνε­δρί­α­σιν της Επι­τρο­πής Εξου­σιο­δο­τή­σε­ως κατά την οποί­αν η κυβέρ­νη­σις τρεις ημέ­ρας προ της συγκρο­τή­σε­ως της Βου­λής επι­μέ­νει να συζη­τή­σει το νομο­σχέ­διον «περί συστά­σε­ως Κεντρι­κής Υπη­ρε­σί­ας Πληροφοριών»…Το επι­χεί­ρη­μα είναι ότι «νομο­σχέ­δια τοιαύ­της σημα­σί­ας των οποί­ων μάλι­στα αμφι­σβη­τεί­ται η συμ­φω­νία προς το Σύνταγ­μα δεν είναι επι­τε­τραμμ­μέ­νον να εισα­χθούν προς συζή­τη­σιν εις την Επι­τρο­πήν Εξου­σιο­δο­τή­σε­ως όπου δεν είναι δυνα­τόν εκ των πραγ­μά­των να τύχουν της επι­βαλ­λό­με­νης εξο­νυ­χι­στι­κής επε­ξερ­γα­σί­ας και να διε­ξα­χθή επ’ αυτών απο­λύ­τως δια­φω­τι­στι­κή συζή­τη­σις..» Μάλι­στα έγι­νε και παρέμ­βα­ση στον πρό­ε­δρο της Βου­λής από τους Μητσο­τά­κη, Αλα­μα­νή, Κοθρή και εκπρό­σω­πο των Φιλε­λευ­θέ­ρων (του κ. Παπαν­δρέ­ου). Μάλι­στα το κόμ­μα αυτό απο­φά­σι­σε την απο­χή από τη συζή­τη­ση στη Βου­λή και την παρου­σία σε αυτή μόνο για να καταγ­γεί­λει το γεγο­νός. Ο βου­λευ­τής Καρ­τά­λης επι­ση­μαί­νει: «…η ύπο­πτος σπου­δή της Κυβερ­νή­σε­ως δικαιο­λο­γεί τους φόβους ότι κάτω­θεν νομο­σχε­δί­ου αυτού κρύ­πτο­νται βου­λή­σεις εν ψυχρώ επε­κτά­σε­ως τους αστυ­νο­μι­κού κρά­τους. Ο προ­ο­δευ­τι­κός ελλη­νι­κός λαός έδω­σεν σκλη­ράν μάχην από του 1950 και εντεύ­θεν δια να καταρ­γη­θή το αστυ­νο­μι­κόν κρά­τος. Δεν θα δεχθή σήμε­ρα την κατάρ­γη­σιν των ελευ­θε­ριών του δια της δήθεν συγκε­ντρώ­σε­ως αστυ­νο­μι­κών πληροφοριών».

Τελι­κά ερή­μην της αντι­πο­λί­τευ­σης ψηφί­ζε­ται το σχε­τι­κό νομο­σχέ­διο. Υπε­ρα­σπι­ζό­με­νος την κυβερ­νη­τι­κή πολι­τι­κή ο Π. Κανε­λο­που­λος (υπουρ­γός Άμυ­νας τονί­ζει: «..δεν δικαιο­λο­γεί­ται ο περί αυτού γενό­με­νος θόρυ­βος και ότι απο­τε­λεί εν από τα αθω­ό­τε­ρα νομο­σχέ­δια της κυβερ­νή­σε­ως το οποί­ον όμως αφο­ρά ενό­χους». Επί­σης, σύμ­φω­να με το ρεπορ­τάζ υπο­στή­ρι­ξε ότι «επι­διώ­κε­ται απλώς ο συντο­νι­σμός των ενερ­γειών των δια­φό­ρων κρα­τι­κών υπη­ρε­σιών πλη­ρο­φο­ριών προς απο­τε­λε­σμα­τι­κω­τέ­ραν δρά­σιν αυτών, απο­φυ­γήν συγ­χί­σε­ως εκ των παραλ­λή­λων ενερ­γειών και περιτ­τής δαπά­νης. Η υπη­ρε­σία αύτη πλη­ρο­φο­ριών, έχει υψί­στην εθν­κήν σημα­σί­αν και συν­δέ­ε­ται με την κατα­σκο­πεί­αν και την αντι­κα­τα­σκο­πεί­αν και την παρα­κο­λού­θη­σιν των ενό­χων ή των υπο­τι­θε­μέ­νων ενόχων,βαρυτάτων ενδε­χο­μέ­νως κατά του Εθνους και του κρά­τους ενερ­γειών». Απα­ντώ­ντας ο Κ. Μητσο­τά­κης σημεί­ω­σε: « Δια το νομο­σχέ­διον μάλι­στα περί υπη­ρε­σί­ας πλη­ρο­φο­ριών απρο­κα­λύ­πτως διε­τυο­ώ­θει η κατη­γο­ρία ότι υπο­κρύ­πτει δικα­το­ρι­κάς τάσεις και επι­δώ­ξεις. Στοι­χειώ­δης ευαι­σθη­σί­αν αν είχε η κυβέρ­νη­σις ώφει­λε ενώ­πιον της Βου­λής συζή­τη­σιν δια να απο­κρού­ση τας κατηγορίας…»

_________________________________________________________________________________________________

Αλέκος Α. Χατζηκώστας  Δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας «Η Άλλη Άποψη της Ημαθίας» και του alli-apopsi.gr. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, περιοδικά και site εδώ και δεκαετίες, ενώ έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε μια σειρά ιστορικά συνέδρια και ημερίδες. Έχει εκδώσει 7 βιβλία και συμμετέχει σε συλλογικούς τόμους.