Η Εσθονία και τα πραγματικά εγκλήματα σε βάρος του λαού της!

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Αρκε­τή συζή­τη­ση προ­κα­λεί το συνέ­δριο που διορ­γα­νώ­νει η Εσθο­νι­κή Προ­ε­δρία της Ευρω­παϊ­κής Ένω­σης, με θέμα: «Η κλη­ρο­νο­μιά στον 21ο αιώ­να των εγκλη­μά­των που δια­πρά­χθη­καν από τα κομ­μου­νι­στι­κά καθε­στώ­τα», στις 23 Αυγού­στου. Στη σχε­τι­κή ανα­κοί­νω­ση ανα­φέ­ρε­ται ότι στις εκδη­λώ­σεις που θα γίνουν στο Ταλίν θα συμ­με­τά­σχουν υπουρ­γοί Εσω­τε­ρι­κών των 28 κρα­τών-μελών της Ε.Ε. αλλά και εκπρό­σω­ποι κρα­τών εκτός Ε.Ε., καθώς και «ιδιω­τι­κές οργα­νώ­σεις που πραγ­μα­το­ποιούν έρευ­νες για τα θύμα­τα των ολoκλη­ρω­τι­κών καθε­στώ­των». Να τονί­σου­με ότι η χώρα μας με επί­ση­μη ανα­κοί­νω­σή της δεν θα συμμετάσχει.

Φυσι­κά και δεν περι­μέ­να­με κάτι δια­φο­ρε­τι­κό από κυβερ­νή­σεις όπως της Εσθο­νί­ας. Μια χώρα όπου εδώ και  χρό­νια εφαρ­μό­ζο­νται μια σει­ρά πολι­τι­κές και ιδε­ο­λο­γι­κές διώ­ξεις, έχει τεθεί εκτός νόμου το ΚΚ, απα­γο­ρεύ­ο­νται η «κομ­μου­νι­στι­κή προ­πα­γάν­δα» και τα σοσια­λι­στι­κά σύμ­βο­λα, χαρα­κτη­ρί­ζο­νται «πατριώ­τες» όσοι συμ­με­τεί­χαν στις «λεγε­ώ­νες των Ες — Ες», ενώ το 35% των κατοί­κων της χώρας έχει στε­ρη­θεί το δικαί­ω­μα ψήφου.

Να θυμί­σου­με π.χ και τη «Λευ­κή Βίβλο για τις απώ­λειες του λαού της Εσθο­νί­ας κατά τις κατο­χές της περιό­δου 1940–1991» που συνέ­τα­ξε η «Κρα­τι­κή Επι­τρο­πή για τη διε­ρεύ­νη­ση των κατα­σταλ­τι­κών πολι­τι­κών των κατο­χι­κών δυνά­με­ων» με την υπο­στή­ρι­ξη του κοι­νο­βου­λί­ου, της κυβέρ­νη­σης και του Υπουρ­γεί­ου Δικαιο­σύ­νης της σημε­ρι­νής Εσθονίας.

Γενι­κό­τε­ρα θα λέγα­με ότι η προ­σπά­θεια της ιστο­ρι­κής δικαί­ω­σης του ναζι­σμού (και) στη Βαλ­τι­κή, δεν είναι ένα απλό «καπρί­τσιο» μία «ιδε­ο­λη­ψία» αστι­κών κομ­μά­των, που κυριάρ­χη­σαν στη χώρα, μετά την παλι­νόρ­θω­ση του καπι­τα­λι­σμού. Έχει να κάνει μ’ έναν «κοι­νό παρο­νο­μα­στή», που έχουν δια­μορ­φώ­σει τα πολι­τι­κά κόμ­μα­τα της ντό­πιας άρχου­σας τάξης και που δεν είναι άλλος από τον αντι­σο­βιε­τι­σμό και τον αντι­κομ­μου­νι­σμό και την ανά­γκη λήψης μέτρων περιο­ρι­σμού της δρά­σης των κομ­μου­νι­στών. Άλλω­στε η μνή­μη του πρό­σφα­του σοσια­λι­στι­κού παρελ­θό­ντος βαραί­νει ακό­μη στη σκέ­ψη πολλών…

Στο σημε­ρι­νό σημεί­ω­μα θα στα­θού­με σε ορι­σμέ­να ιστο­ρι­κά στοι­χεία για τη χώρα αυτή και ιδιαί­τε­ρα κατά την περί­ο­δο του Β’ Παγκό­σμιου Πολέμου.

1. Με αφορ­μή τα όσα ανι­στό­ρη­τα λέγο­νται περί «σοβιε­τι­κής κατο­χής» και Γενο­κτο­νί­ας» να υπεν­θυ­μί­σου­με τα εξής:

Α. Στις 12 Μαρ­τί­ου 1934  οι ηγέ­τες του κόμ­μα­τος των αγρο­τι­στών  Κ. Πιάτς και Ι. Λαϊ­ντό­νερ με σύν­θη­μα την «προ­στα­σία της δημο­κρα­τί­ας» πραγ­μα­το­ποί­η­σαν κρα­τι­κό πρα­ξι­κό­πη­μα κατα­λαμ­βά­νο­ντας την εξου­σία και επι­βάλ­λο­ντας διά­λυ­ση της Βου­λής, απα­γό­ρευ­σης των πολι­τι­κών κομ­μά­των, απα­γό­ρευ­σε τις δια­δη­λώ­σεις και τις απερ­γί­ες και ίδρυ­ση στη θέση τους του φασι­στι­κού κόμ­μα­τος «Πατριω­τι­κή Ένωσης».Το 1937 συγκλή­θη­κε η λεγό­με­νη «Εθνι­κή Συνέ­λευ­ση»  ψήφι­σε νέο «Σύνταγ­μα» και το 1938 εξέ­λε­ξε τον Κ. Πιάτς ως πρό­ε­δρο. Ο δικτά­το­ρας της Εσθο­νί­ας Κον­στα­ντίν Πατς, προ­ερ­χό­ταν από μια Ορθό­δο­ξη Ρωσο-Εσθο­νι­κή οικο­γέ­νεια. Το 1916, εν και­ρώ πολέ­μου, είχε γίνει ανθυ­πα­σπι­στής και, μετά την επα­νά­στα­ση, ενερ­γά συμ­με­τεί­χε στον εμφύ­λιο πόλε­μο στην πρώ­ην επαρ­χία της Εσθο­νί­ας. Τη δεκα­ε­τία του ’20, ο Πιατς ήταν, εκ των πραγ­μά­των, επι­κε­φα­λης της μεγα­λύ­τε­ρης ομά­δας των εσθο­νών “ολι­γαρ­χών” οι οποί­οι ήλεγ­χαν την πολι­τι­κή και την οικο­νο­μία της ανε­ξάρ­τη­της δημοκρατίας.

Β. Η χώρα ουσια­στι­κά βρι­σκό­ταν την περί­ο­δο εκεί­νη στη σφαί­ρα επιρ­ρο­ής της ναζι­στι­κής Γερ­μα­νί­ας. Η σοβιε­τι­κή κυβέρ­νη­ση με τα σύν­νε­φα του πολέ­μου να πυκνώ­νουν και εξαι­τί­ας της στρα­τη­γι­κής σημα­σί­ας της χώρας αυτής όσον αφο­ρά την προ­στα­σία της ΕΣΣΔ, πρό­τει­νε σύμ­φω­νο αμοι­βαί­ας βοήθειας.

Κάτω από την πίε­ση και του λαϊ­κού παρά­γο­ντα στις 28 Σεπτεμ­βρί­ου 1939 υπο­γρά­φτη­κε το σύμ­φω­νο που προ­έ­βλε­πε  ανά­με­σα στ’ άλλα και εγκα­τά­στα­ση στο έδα­φος της μικρού αριθ­μού σοβιε­τι­κών στρα­τευ­μά­των. Στις 18 Οκτώ­βρη 1939 άρχι­σε η είσο­δος τμη­μά­των του 65ου ειδι­κού σώμα­τος πεζι­κού και των Ειδι­κών Ομά­δων Αερο­πο­ρί­ας. Οι σοβιε­τι­κές μονά­δες τοπο­θε­τή­θη­καν στα νησιά Σαα­ρέ­μαα και Χιιού­μαα και στο Παλ­ντί­σκι, που ιδρύ­θη­κε από τον Πέτρο τον Α’ και ήταν ένα στρα­τιω­τι­κό λιμά­νι στην πλευ­ρά του σου­η­δι­κού οχυ­ρού Ρόγκερ­βικ. Ο βαλ­τι­κός στό­λος, κατά την περί­ο­δο της ανοι­κο­δό­μη­σης της βάσης στο Παλ­ντί­σκι, απέ­κτη­σε το δικαί­ω­μα να αγκυ­ρο­βο­λή­σει στο Ταλίν.Η στρα­τη­γι­κή σημα­σία των βάσε­ων στην Εσθο­νία έγκει­ται στο γεγο­νός ότι έκλει­ναν από το νότο τον κόλ­πο της Φιν­λαν­δί­ας. Μέχρι το φθι­νό­πω­ρο του 1939, η πρό­σβα­ση στον κόλ­πο, τη θαλάσ­σια είσο­δο του Λένιν­γκραντ και ολό­κλη­ρης της βορειο­δυ­τι­κής Ρωσί­ας, βρι­σκό­ταν υπό τον ασφυ­κτι­κό έλεγ­χο της Φιν­λαν­δί­ας και της Εσθο­νί­ας. Και οι δύο χώρες είχαν προ­κύ­ψει μετά το 1917 σε δύσκο­λες συν­θή­κες δια­φό­ρων επα­να­στά­σε­ων, παγκο­σμί­ων και εμφυ­λί­ων πολέ­μων. Και δεδο­μέ­νης της κατα­γω­γής των αρχου­σών ελίτ των δύο αυτών χωρών, ήταν εξαι­ρε­τι­κά εχθρι­κές προς την ΕΣΣΔ.

Γ. Παρά την υπο­γρα­φή συμ­φω­νί­ας εξαι­τί­ας πλή­θους παρα­βιά­σε­ων της, από μέρους της Εσθο­νί­ας υπο­χρε­ώ­νουν την ΕΣΣΔ στις 16/6/1940 να εκδώ­σει αυστη­ρή δια­κοί­νω­ση για την εφαρ­μο­γή της. Στέλ­νο­νται μάλι­στα συμπλη­ρω­μα­τι­κά στρα­τεύ­μα­τα. Τη νύχτα της 16ης Ιού­νη 1940, ο Λαϊ­κός Επί­τρο­πος για τις Εξω­τε­ρι­κές Υπο­θέ­σεις Μολό­τοφ κάλε­σε τον εσθο­νό επι­τε­τραμ­μέ­νο Ρέι και του διά­βα­σε το τελε­σί­γρα­φο της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης. Στις 17/6 απο­στέλ­λε­ται από μέρους της Κ.Ε του σοβιε­τι­κού κομ­μου­νι­στι­κού κόμ­μα­τος (ΠΚΚ μπ.) ο  Ζντά­νοφ και συνα­ντά το «πρό­ε­δρο» Πιατς. Μαζι­κές κινη­το­ποι­ή­σεις πραγ­μα­το­ποιού­νται στο Ταλίν και σε άλλες μεγά­λες πόλεις της Εσθο­νί­ας. Την 21/6 η φασι­στι­κή κυβέρ­νη­ση ανα­τρέ­πε­τε και σχη­μα­τί­ζε­ται λαϊ­κή κυβέρ­νη­ση με επι­κε­φα­λής τον Ι. Βαρές. Η κυβέρ­νη­ση απο­κα­θι­στά τις δημο­κρα­τι­κές ελευ­θε­ρί­ες και στις 14–15/7 πραγ­μα­το­ποιεί εκλο­γές. Η ψηφο­φο­ρία από μόνη της ήταν η πιο δημο­κρα­τι­κή στην ιστο­ρία της Εσθο­νί­ας: συμ­με­τεί­χε στις εκλο­γές πάνω από το 80% του πλη­θυ­σμού, πολύ περισ­σό­τε­ρο από όσο πριν, ένα τρί­το παρα­πά­νω από όσους το 1938, όταν ο δικτά­το­ρας Πατς είχε οργα­νώ­σει τις εκλο­γές για το ελεγ­χό­με­νο από αυτόν κοι­νο­βού­λιο. 92,9% των ψηφο­φό­ρων ήταν υπέρ της  «Ένω­σης Εργα­ζο­μέ­νων του Λαού της Εσθο­νί­ας» (δημιουρ­γή­θη­κε με πρω­το­βου­λία  του Κ.Κ. Εσθο­νί­ας). Να σημειώ­σου­με εδώ ότι δύο χρό­νια αργό­τε­ρα, μετά την κατο­χή της χώρας από τα γερ­μα­νι­κά στρα­τεύ­μα­τα, οι εσθο­νοί συνερ­γά­τες που βρή­καν τα αρχεία των εκλο­γών του Ιού­λη του 1940, υπο­χρε­ώ­θη­καν να παρα­δε­χτούν ότι η τερά­στια πλειο­ψη­φία των Εσθο­νών στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είχε ψηφί­σει υπέρ του εκλο­γι­κού αυτού μπλοκ. Ακρι­βώς μία εβδο­μά­δα μετά τις εκλο­γές, στις 21 Ιού­λη 1940, η πρώ­τη συνε­δρί­α­ση του νέου εσθο­νι­κού κοι­νο­βου­λί­ου απο­φα­σί­ζει την εγκα­θί­δρυ­ση σοβιε­τι­κής εξου­σί­ας στη χώρα και τη δημιουρ­γία της Εσθο­νι­κής Σοβιε­τι­κής Σοσια­λι­στι­κής Δημο­κρα­τί­ας. Την επό­με­νη ημέ­ρα, στις 22 Ιού­λη, απο­φα­σί­ζε­ται η έντα­ξη της Εσθο­νί­ας στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση, και επι­σή­μως οι εσθο­νοί έκα­ναν αίτη­ση στο Ανώ­τα­το Σοβιέτ της ΕΣΣΔ για έντα­ξη. Την ίδια ημέ­ρα, ο Πρό­ε­δρος Πατς υπο­βάλ­λει την παραί­τη­σή του και οι αρμο­διό­τη­τές τους- κατ’απόλυτη εφαρ­μο­γή του Εσθο­νι­κού Συντάγ­μα­τος του 1938- μετα­βι­βά­στη­καν στο νέο πρω­θυ­πουρ­γό, τον συμ­βο­λι­στή ποι­η­τή Ιβάν Βάρες. Μια εβδο­μά­δα μετά, στις 6 Αυγού­στου 1940, το Ανώ­τα­το Σοβιέτ της ΕΣΣΔ εκδί­δει διά­ταγ­μα για την από­φα­ση του για την έντα­ξη του κρά­τους της Εσθο­νι­κής ΣΣΔ.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Δ. Οσον αφο­ρά τα περί «γενο­κτο­νί­ας από μέρους της ΕΣΣΔ» να σημειώ­σου­με στη­ρι­ζό­με­νοι σε πλού­σιο αρχι­κό υλι­κό ότι :

Ως το τέλος του 1940, τα άτο­μα που οι νέες αρχές της Εσθο­νι­κής ΣΣΔ είχαν κατα­δι­κά­σει σε εγκλει­σμό σε στρα­τό­πε­δα και αποι­κί­ες εργα­σί­ας ήταν λιγό­τε­ρα από 200, ενώ λίγο παρα­πά­νω ήταν όσα είχαν συλ­λη­φθεί και ανα­κρι­θεί. Εκτο­πί­σεις, περί­που 3.000 ανθρώ­πων, έλα­βαν χώρα τον Ιού­νη του 1941, όπου, δηλα­δή, την παρα­μο­νή ενός ήδη ανα­πό­φευ­κτου πολέ­μου με τη Γερ­μα­νία, η Σοβιε­τι­κή Ένω­ση προ­έ­βη σε προ­λη­πτι­κή σύλ­λη­ψη πολ­λών ανα­ξιό­πι­στων ατό­μων. Όμως η εκτό­πι­ση σε απο­μα­κρυ­σμέ­νες περιο­χές θα πρέ­πει να θεω­ρη­θεί ως ένα γεγο­νός που έλα­βε χώρα σε πόλεμο.

Ο αριθ­μός των θανα­τι­κών κατα­δι­κών στη σοβιε­τι­κή Εσθο­νία μετα­ξύ φθι­νο­πώ­ρου 1940 και Ιού­νη 1941 είναι πάλι δεδο­μέ­νος- 184 περι­πτώ­σεις «έσχα­του μέτρου κοι­νω­νι­κής προ­στα­σί­ας». Εξ αυτών, οι 98 εκτε­λέ­στη­καν για εκτε­λέ­σεις αιχ­μα­λώ­των μαχη­τών του Κόκ­κι­νου Στρα­τού κατά τον Εμφύ­λιο Πόλε­μο και για τις συλ­λή­ψεις και εκτε­λέ­σεις Εσθο­νών κομ­μου­νι­στών κατά τις δεκα­ε­τί­ες του ’20 και του ’30. Άλλοι 27 άνθρω­ποι, αξιω­μα­τι­κοί και πρά­κτο­ρες των πρώ­ην εσθο­νι­κών μυστι­κών υπη­ρε­σιών εκτε­λέ­στη­καν για κατα­σκο­πία ενά­ντια στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση. Παρό­μοια μοί­ρα επι­φυ­λά­χτη­κε για 13 μέλη των ρώσι­κων λευ­κο­φρου­ρί­τι­κων οργα­νώ­σε­ων που εργά­ζο­νταν ενά­ντια στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση και για 18 που προ­σπά­θη­σαν να δια­φύ­γουν στο εξω­τε­ρι­κό, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων και 6 λιπο­τα­κτών από τον Κόκ­κι­νο Στρα­τό. Έτσι, η τερά­στια πλειο­ψη­φία όσων κατα­δι­κά­στη­καν σε θάνα­το είχαν οι ίδιο εμπλα­κεί σε δολο­φο­νί­ες και εκτε­λέ­σεις πολι­τι­κών αντιπάλων.

Συνο­λι­κά, για την πρώ­τη χρο­νιά σοβιε­τι­κής εξου­σί­ας στην Εσθο­νία, συνε­λή­φθη περί­που το 0.1% του πλη­θυ­σμού, ένας στους χίλιους. Συγκρι­τι­κά, το 1924–25, μετά την κατα­στο­λή της λαϊ­κής εξέ­γερ­σης του Δεκέμ­βρη, οι τότε εσθο­νι­κές αρχές είχαν εκτε­λέ­σει και φυλα­κί­σει πολύ περισ­σό­τε­ρους ανθρώ­πους, για να μην ανα­φέ­ρου­με τους τρο­μο­κρά­τες εσθο­νούς εθνι­κι­στές κατά τον εμφύ­λιο πόλε­μο ή κατά την περί­ο­δο της ναζι­στι­κής κατο­χής. Όπως βλέ­πει κανείς, δεδο­μέ­νων των ιστο­ρι­κών συν­θη­κών αλλά και συγκε­κρι­μέ­νων αριθ­μών, η «σοβιε­τι­κή κατα­στο­λή» στην Εσθο­νία δεν ήταν ούτε «μαζι­κή» και ακό­μα περισ­σό­τε­ρο δεν συνη­γο­ρεί με τη σύγ­χρο­νη επί­ση­μη εσθο­νι­κή εκδο­χή περί «γενο­κτο­νί­ας».

2. Τα γερ­μα­νι­κά στρα­τεύ­μα­τα εισβά­λουν στην Εσθο­νία τον Ιού­λη του 1941 και μετά από πει­σμα­τώ­δεις μάχες κατα­λαμ­βά­νουν το Ταλίν στις 28/8.Οι μάχες στη Εσθο­νία κρα­τούν μέχρι 2/12/1941. Στις μάχες αυτές συμ­με­τεί­χαν 27 εσθο­νι­κά εθε­λο­ντι­κά τάγ­μα­τα, εργα­τι­κά  συντάγ­μα­τα και απο­σπά­σμα­τα (10.000 μαχη­τές). Οι γερ­μα­νοί κατα­χτη­τές στη­ρι­ζό­με­νοι στους ντό­πιους συνερ­γά­τες τους εξα­φα­νί­ζουν τα επι­τεύγ­μα­τα της σοβιε­τι­κής εξου­σί­ας. Η Εσθο­νία συμπε­ρι­λαμ­βά­νε­ται  στη σύν­θε­ση  της «ανα­το­λι­κής Ακραί­ας Περιο­χής» (Οστλαντ),δημιουργήθηκε από συνερ­γά­τες τνχι­τλε­ρι­κών η «εσθο­νι­κή Αυτο­διοί­κη­σης. Επι­βλή­θη­κε  καθε­στώς τρο­μο­κρα­τί­ας, δημιουρ­γή­θη­καν  20 στρα­τό­πε­δα συγκέ­ντρω­σης, σκο­τώ­θη­καν 61.000 πολί­τες και 64.000 στρα­τιω­τι­κοί αιχ­μά­λω­τοι. Πολ­λοί μετα­φερ­θή­καν για κατα­να­γκα­στι­κή εργα­σία στην Γερ­μα­νία. Από το 1942 ανα­πτύσ­σε­ται παρ­τι­ζά­νι­κος αγώ­νας.  Το 1942 δρού­σαν στην Εσθο­νία  80 τμή­μα­τα με πλού­σια δρά­ση. Επί­σης στα σοβιε­τι­κά μετό­πι­σθεν  δημιουρ­γή­θη­κε το 8^ο εσθο­νι­κό σώμα πεζι­κού. Να σημειω­θεί πως στις 22 Σεπτέμ­βρη 1944 ο Κόκ­κι­νος Στρα­τός απε­λευ­θέ­ρω­σε το Τάλιν. Πρώ­το στην πόλη μπή­κε το 8^οΕσθο­νι­κό Σώμα, με επι­κε­φα­λής τον Εσθο­νό συνταγ­μα­τάρ­χη Β. Βέρ­κα. Οι πάνω από 20 χιλιά­δες μαχη­τές του Εσθο­νι­κού Σώμα­τος και οι 500 παρ­τι­ζά­νοι που βρα­βεύ­τη­καν με παρά­ση­μα και μετάλ­λια, οι 12 Εσθο­νοί στρα­τιώ­τες και αξιω­μα­τι­κοί στους οποί­ους απο­νε­μή­θη­κε ο τίτλος του Ηρωα της Σοβιε­τι­κής Ενω­σης, τα κέρ­δι­σαν με το αίμα τους. «Σπον­δυ­λι­κή στή­λη» του στρα­τιω­τι­κού σώμα­τος που διοι­κού­σε ήταν 6.544 κομ­μου­νι­στές και 5.089 κομ­σο­μό­λοι, που απο­τε­λού­σαν συνο­λι­κά το 45% του σώμα­τος. Στις μάχες μόνο για την απε­λευ­θέ­ρω­ση της πόλης από τους ναζί σκο­τώ­θη­καν 902 Σοβιε­τι­κοί μαχη­τές. Το δε μνη­μείο, του στρα­τιώ­τη — απε­λευ­θε­ρω­τή (1947), είναι έργο του Εσθο­νού γλύ­πτη Εν Ρόος, ενώ πόζα­ρε για την κατα­σκευή του ο επί­σης Εσθο­νός Αλμπερτ Γιό­χα­νες Ανταμ­σον. Και η ιδέα του γλύ­πτη ήταν να ανα­πα­ρα­στή­σει έναν στρα­τιώ­τη του 8^ου Εσθο­νι­κού Σώμα­τος, που πεν­θεί τους νεκρούς συντρό­φους του.

Να σημειώ­σου­με ότι οι υλι­κές ζημιές που προ­κά­λε­σαν οι γερ­μα­νοί κατα­κτη­τές ξεπερ­νού­σαν τα 16 δις, ρού­βλια, κατα­στρά­φη­κε το 45% της βιο­μη­χα­νί­ας και εξο­ντώ­θη­κε μεγά­λο μέρος της ζωι­κής παραγωγής.

Στα μετα­πο­λε­μι­κά χρό­νια στην Εσθο­νία πραγ­μα­το­ποιεί­ται η ουσια­στι­κή της ανοι­κο­δό­μη­ση σε σοσια­λι­στι­κή βάση και προς όφε­λος των ανα­γκών του λαού της. Ένα μόνο στοι­χείο είναι ενδει­κτι­κό. Το 1950 η βιο­μη­χα­νι­κή παρα­γω­γή ήταν 3,4 φορές παρα­πά­νω από ότι ήταν το 1940…