Ονομασία ΠΓΔΜ: Στο παρά ένα της ανακοίνωσης συμφωνίας για να προλάβουν τα ευρωατλαντικά χρονοδιαγράμματα

Σήμε­ρα ολο­κλη­ρώ­νε­ται το παζά­ρι με την ορι­στι­κο­ποί­η­ση συμ­φω­νί­ας για την επί­λυ­ση του ονο­μα­το­λο­γι­κού της γει­το­νι­κής χώρας η οποία προ­βλέ­πει, σύμ­φω­να την ονο­μα­σία «Βόρεια Μακε­δο­νία» (Severna Makedonija).  Μια συμ­φω­νία απο­τέ­λε­σμα πιέ­σε­ων για να προ­λά­βουν τα ευρω­α­τλα­ντι­κά χρο­νο­δια­γράμ­μα­τα προ­κει­μέ­νου να εντα­χθεί η ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και να πάρει σει­ρά για έντα­ξη στην ΕΕ.

«Ελπί­ζω ότι σήμε­ρα θα είμα­στε σε θέση να ανα­κοι­νώ­σου­με κάτι θετι­κό στον κόσμο», ανέ­φε­ρε νωρί­τε­ρα σήμε­ρα, μιλώ­ντας σε δημο­σιο­γρά­φους, ο Σκο­πια­νός πρω­θυ­πουρ­γός Ζόραν Ζάεφ και συμπλή­ρω­σε ότι περι­μέ­νει σήμε­ρα στην τηλε­φω­νι­κή επι­κοι­νω­νία που θα έχει με τον Αλέ­ξη Τσί­πρα να κλεί­σουν όλες τις εκκρε­μό­τη­τες και να κατα­λή­ξουν σε συμ­φω­νία για το θέμα της ονομασίας.

«Χθες είχα­με πραγ­μα­τι­κά ποιο­τι­κή πρό­ο­δο στις συνο­μι­λί­ες. Ελπί­ζω ότι σήμε­ρα θα μπο­ρέ­σου­με να ανα­κοι­νώ­σου­με κάτι καλό στην κοι­νή γνώ­μη. Είπα ότι είμαι αισιό­δο­ξος και ότι είναι δυνα­τό να επι­τευ­χθεί συμ­φω­νία, αλλά σήμε­ρα έχου­με μία ακό­μα ουσια­στι­κή συνο­μι­λία που κατά τη γνώ­μη μου είναι πολύ σημα­ντι­κή. Ελπί­ζω ότι θα κλεί­σου­με όλες τις πτυ­χές, εκπλη­ρώ­νο­ντας τις προσ­δο­κί­ες των δύο πλευ­ρών», υπο­γράμ­μι­σε ο κ. Ζάεφ, απα­ντώ­ντας σε ερω­τή­σεις δημοσιογράφων.

Σημεί­ω­σε δε ότι η τελι­κή λύση επί­λυ­ση του ονο­μα­το­λο­γι­κού ενδια­φέ­ρει τόσο τους δύο πρω­θυ­πουρ­γούς, τις δύο κυβερ­νή­σεις και τους υπουρ­γούς Εξω­τε­ρι­κών, αλλά και την τερά­στια πλειο­νό­τη­τα των πολι­τών και στις δύο χώρες.

Εφό­σον, όπως ανα­μέ­νε­ται, στην νέα επι­κοι­νω­νία οι δύο πρω­θυ­πουρ­γοί κατα­λή­ξουν σε συμ­φω­νία επί μιας τελι­κής πρό­τα­σης, ο κ. Τσί­πρας πρό­κει­ται να ενη­με­ρώ­σει άμε­σα τον Πρό­ε­δρο της Δημο­κρα­τί­ας Προ­κό­πη Παυ­λό­που­λο και ακο­λού­θως είτε θα ενη­με­ρώ­σει τους πολι­τι­κούς αρχη­γούς, είτε θα γίνει συζή­τη­ση στη Βουλή:

α) Προ ημε­ρή­σιας διά­τα­ξης συζή­τη­ση σε επί­πε­δο αρχη­γών κομ­μά­των στη Βου­λή την Παρα­σκευή ή

β) Συζή­τη­ση του Θέμα­τος στη Βου­λή την Πέμ­πτη, ημέ­ρα συζή­τη­σης του πολυ­νο­μο­σχε­δί­ου, αφού προη­γου­μέ­νως ενη­με­ρω­θούν τα κόμματα

Στη συνέ­χεια, τις αμέ­σως επό­με­νες ημέ­ρες (τέλος εβδο­μά­δας) οι κ. Τσί­πρας και Ζάεφ θα υπο­γρά­ψουν τη συμ­φω­νία –πιθα­νό­τα­τα στις Πρέ­σπες– και αυτή θα κυρω­θεί από τη Βου­λή, ώστε στο τέλος του μήνα να απευ­θυν­θεί πρό­σκλη­ση για έναρ­ξη εντα­ξια­κών δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων με την Ευρω­παϊ­κή Ενω­ση και τον Ιού­λιο να της απευ­θυν­θεί πρό­σκλη­ση από το ΝΑΤΟ.

Ενδια­φέ­ρον έχει η εκτί­μη­ση του κυβερ­νη­τι­κού εταί­ρου και υπουρ­γού Εθνι­κής Άμυ­νας ότι η συμ­φω­νία δε θα γίνει απο­δε­κτή από τα Σκόπια.

Οσον αφο­ρά την συμ­φω­νία, αυτό που απέ­μει­νε, είναι η απο­τύ­πω­ση εγγρά­φως μιας σει­ράς θεμά­των που συζή­τη­σαν χθες στη μετα­ξύ τους ωριαία τηλε­φω­νι­κή επι­κοι­νω­νία ο πρω­θυ­πουρ­γός Αλέ­ξης Τσί­πρας και ο ομό­λο­γός του της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ. Αμέ­σως μετά θα ακο­λου­θή­σει νέα τηλε­φω­νι­κή επι­κοι­νω­νία μετα­ξύ των δύο ανδρών, η οποία πιθα­νά να γίνει σήμε­ρα το απόγευμα.

Το περιεχόμενο της συμφωνίας

Το βασι­κό «αγκά­θι» τις τελευ­ταί­ες ώρες αφο­ρού­σε «στην απο­δο­χή από τη γει­το­νι­κή πλευ­ρά του erga omnes με όλες του τις συνέ­πειες». Ο κ. Ζάεφ εμφα­νί­ζε­ται να ζήτη­σε επι­μό­νως ορι­σμέ­νες «καμου­φλα­ρι­σμέ­νες» εξαι­ρέ­σεις από τον κανό­να γενι­κής εφαρ­μο­γής της νέας ονο­μα­σί­ας, να διε­ρευ­νη­θεί δηλα­δή η δυνα­τό­τη­τα σε κάποιες δευ­τε­ρεύ­ου­σες ανα­φο­ρές να μπο­ρεί στο εσω­τε­ρι­κό της ΠΓΔΜ να δια­τη­ρη­θεί η χρή­ση της σημε­ρι­νής συνταγ­μα­τι­κής ονομασίας.

Την ίδια στιγ­μή, έπει­τα από τον θόρυ­βο που ξεση­κώ­θη­κε στην Αθή­να ανα­φο­ρι­κά με τις πλη­ρο­φο­ρί­ες που ήθε­λαν να ανα­γνω­ρί­ζε­ται από τη συμ­φω­νία η ύπαρ­ξη μακε­δο­νι­κής γλώσ­σας και μακε­δο­νι­κής εθνό­τη­τας, και αυτό το θέμα μπή­κε ξανά στο τρα­πέ­ζι, προ­κει­μέ­νου να ανα­ζη­τη­θεί κάποια δια­τύ­πω­ση που θα μπο­ρού­σε να είναι καλύ­τε­ρα δια­χει­ρί­σι­μη πολι­τι­κά, μια δια­τύ­πω­ση που θα καθι­στά σαφή τη διά­κρι­ση της σημε­ρι­νής οντό­τη­τας από την αρχαιο­ελ­λη­νι­κή Μακε­δο­νία. Αυτό που θα λέει η συμ­φω­νία για τη γλώσ­σα και έχει συμ­φω­νη­θεί είναι ότι θα προσ­διο­ρί­ζε­ται ότι δεν έχει καμία σχέ­ση με την αρχαία ελλη­νι­κή, δεν διεκ­δι­κεί καμιά κλη­ρο­νο­μιά και ανή­κει στις σλα­βι­κές οικογένειες».

Επί­σης, με βάση όσα προ­βλέ­πο­νται στη συμφωνία:

– Απα­λεί­φο­νται από το Σύνταγ­μα της γει­το­νι­κής χώρας ανα­φο­ρές σε “προ­στα­σία μακε­δο­νι­κών μειο­νο­τή­των” εκτός συνό­ρων και εναρ­μο­νί­ζε­ται το σχε­τι­κό με την ομο­γέ­νεια άρθρο με το ανά­λο­γο που υπάρ­χει στο ελλη­νι­κό σύνταγμα.

– Καθο­ρί­ζο­νται μετα­βα­τι­κές περί­ο­δοι για την αλλα­γή των εσω­τε­ρι­κών εγγρά­φων στη γει­το­νι­κή χώρα και αυτή η περί­πλο­κη δια­δι­κα­σία θα συν­δέ­ε­ται με το άνοιγ­μα κεφα­λαί­ων των εντα­ξια­κών δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων της Βόρειας Μακεδονίας.

– Συγκρο­τεί­ται επι­τρο­πή η οποία θα εξε­τά­σει τη χρή­ση εμπο­ρι­κών σημά­των στις δύο χώρες.

– Σε σχέ­ση με την εθνι­κό­τη­τα ισχύ­ει ο όρος Macedonian/citizen of the Republic of North Macedonia με ανα­φο­ρά ότι ο λαός αυτής της χώρας δεν σχε­τί­ζε­ται με τον αρχαίο ελλη­νι­κό πολιτισμό.

Τα στάδια μετά τη συμφωνία

Τα βήμα­τα μετα την υπο­γρα­φή της συμ­φω­νί­ας στο τέλος της βδο­μά­δας, όπως τα περιέ­γρα­ψε η εκπο­μπή  “Παι­χνί­δια εξου­σί­ας” των Β. Σκου­ρή και Α. Σπα­νού, είναι τα ακόλουθα:

– Κύρω­ση της συμ­φω­νί­ας από τη Βου­λή της γει­το­νι­κής χώρας (η κυβέρ­νη­ση Ζάεφ έχει την ανα­γκαία πλειοψηφία).

– Η μη υπο­γρα­φή της από τον πρό­ε­δρο Γκ. Ιβα­νώφ και η ανα­πο­μπή της στη Βουλή.

– Επι­στο­λή από την ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση προς την ΕΕ και το ΝΑΤΟ ότι ενθαρ­ρύ­νει την έναρ­ξη των εντα­ξια­κών δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων της “Βόρειας Μακε­δο­νί­ας” με την ΕΕ και την έντα­ξή της στο ΝΑΤΟ υπό την προ­ϋ­πό­θε­ση ότι έχει πραγ­μα­το­ποι­η­θεί συνταγ­μα­τι­κή αναθεώρηση.

– Συμ­βού­λιο υπουρ­γών Εξω­τε­ρι­κών της ΕΕ (25–26 Ιου­νί­ου) και Σύνο­δος Κορυ­φής (28–29) όπου ανα­μέ­νε­ται να δοθεί ένα θετι­κό μήνυ­μα στη “Βόρεια Μακε­δο­νία” για έναρ­ξη εντα­ξια­κών δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων παρά τις ενστά­σεις Γαλ­λί­ας-Ολλαν­δί­ας και με τη στή­ρι­ξη της Γερμανίας.

– Σύνο­δος Κορυ­φής του ΝΑΤΟ (11 Ιου­λί­ου) όπου θα δοθεί πρό­σκλη­ση έντα­ξης στην Βόρεια Μακε­δο­νία υπό την αίρε­ση της πραγ­μα­το­ποί­η­σης συνταγ­μα­τι­κής αναθεώρησης.

– Επι­στο­λή της κυβέρ­νη­σης Ζάεφ στις 190+ χώρες που έχουν ανα­γνω­ρί­σει “Δημο­κρα­τία της Μακε­δο­νί­ας” ότι στο εξής ισχύ­ει το όνο­μα Severna Makedonija στις διμε­ρείς σχέ­σεις και στα διε­θνή fora.

– Στο διά­στη­μα από τον Ιού­λιο μέχρι τον Δεκέμ­βριο 2018 η κυβέρ­νη­ση Ζάεφ θα πρέ­πει να πραγ­μα­το­ποι­ή­σει δημο­ψή­φι­σμα και αν το απο­τέ­λε­σμα είναι θετι­κό θα προ­χω­ρή­σει στη συνταγ­μα­τι­κή ανα­θε­ώ­ρη­ση. Αν είναι αρνη­τι­κό υπάρ­χει ως plan b το ενδε­χό­με­νο διε­νέρ­γειας βου­λευ­τι­κών εκλο­γών δημο­ψη­φι­σμα­τι­κού χαρα­κτή­ρα για το σκοπιανό.

– Αφού έχει ριφθεί ο κύβος στη Βόρεια Μακε­δο­νία θα έρθει η συμ­φω­νία στο ελλη­νι­κό κοι­νο­βού­λιο για κύρω­ση και ταυ­τό­χρο­να θα κυρω­θεί η έντα­ξης της γει­το­νι­κής χώρας στο ΝΑΤΟ.

Εμφύλιος στα σκόπια

«Εμφύ­λιος» έχει ξεσπά­σει ανά­με­σα στον πρω­θυ­πουρ­γό και τον πρό­ε­δρο των Σκο­πί­ων με αφορ­μή τη δια­φαι­νό­με­νη επί­λυ­ση του ονο­μα­το­λο­γι­κού με αφρρ­μή τη σκλη­ρή ανα­κοί­νω­ση που εξέ­δω­σε ο πρό­ε­δρος της πΓΔΜ Γκιόρ­γκι Ιβά­νοφ, ισχυ­ρι­ζό­με­νος ότι τόσο σημα­ντι­κά ζητή­μα­τα δεν μπο­ρούν να λυθούν μέσω τηλεφώνου.

Συγκε­κρι­μέ­να, ο πρό­ε­δρος Γκιόρ­γκι Ιβά­νοφ άφη­σε σήμε­ρα, Τρί­τη, σαφείς αιχ­μές κατά του πρω­θυ­πουρ­γού Ζόραν Ζάεφ για τις χθε­σι­νές του δηλώ­σεις, στις οποί­ες ο κ. Ζάεφ είπε ότι η πιθα­νή απόρ­ρι­ψη της συμ­φω­νί­ας με την Ελλά­δα θα έθε­τε σε κίν­δυ­νο τις προ­ο­πτι­κές της «Δημο­κρα­τί­ας της Μακε­δο­νί­ας» για έντα­ξη στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ.

Ο Ζάεφ τόνι­σε χτες ότι η απόρ­ρι­ψη της συμ­φω­νί­ας για το ονο­μα­το­λο­γι­κό σε δημο­ψή­φι­σμα θα έχει ως συνέ­πεια την επι­στρο­φή στην απο­γο­ή­τευ­ση, στον ριζο­σπα­στι­σμό, στον ψευ­το­πα­τριω­τι­σμό και στον εθνικισμό.

«Αυτή η ιστο­ρι­κή ευκαι­ρία προ­σφέ­ρει μόνο καλές προ­ο­πτι­κές για την πΓΔΜ, ενι­σχύ­ει την ταυ­τό­τη­τα, και καθι­στά την χώρα ισό­τι­μο παρά­γο­ντα με όλες τις χώρες και αυτά είναι σπου­δαία πράγ­μα­τα. Πιστεύω ότι οι πολί­τες θα το κατα­λά­βουν αυτό…» είπε ο κ. Ζάεφ.

Σχο­λιά­ζο­ντας ακρι­βώς αυτή τη δήλω­ση, από το γρα­φείο του Σκο­πια­νού προ­έ­δρου ανέ­φε­ραν ότι «(σ.σ.: αυτή η δήλω­ση) είναι μια απέλ­πι­δα προ­σπά­θεια χει­ρα­γώ­γη­σης του κοι­νού και υπο­κί­νη­σης των “Μακε­δό­νων” πολι­τών μετά από πιθα­νή ψηφο­φο­ρία με δημοψήφισμα».

Και συνε­χί­ζει η ανα­κοί­νω­ση: «Οι στρα­τη­γι­κές δεσμεύ­σεις της Δημο­κρα­τί­ας της Μακε­δο­νί­ας για έντα­ξη στην Ευρω­παϊ­κή Ένω­ση και στο ΝΑΤΟ είναι σαφώς καθο­ρι­σμέ­νες και δεν μπο­ρούν να μετα­βλη­θούν. Η δια­τή­ρη­ση του συνταγ­μα­τι­κού ονό­μα­τος (σ.σ.: “Δημο­κρα­τία της Μακε­δο­νί­ας”) και η εξεύ­ρε­ση λύσης που δεν θα προ­κα­λέ­σει αλλα­γές στο Σύνταγ­μα της χώρας δεν στρέ­φο­νται καθό­λου κατά της έντα­ξης της Δημο­κρα­τί­ας της Μακε­δο­νί­ας στην Ευρω­παϊ­κή Ένω­ση και στο ΝΑΤΟ».

Μάλι­στα, ο Ιβά­νοφ κατα­φέ­ρε­ται ενα­ντί­ον του Ζάεφ και για τον τρό­πο που γίνο­νται οι συζη­τή­σεις, λέγο­ντας ότι «είναι μη σοβα­ρό και ανεύ­θυ­νο ένα τόσο σημα­ντι­κό ζήτη­μα για τους πολί­τες της Δημο­κρα­τί­ας της Μακε­δο­νί­ας να επι­λύ­ε­ται τηλε­φω­νι­κά και με προ­σω­πι­κή συμ­φω­νία μετα­ξύ των πρω­θυ­πουρ­γών των δύο χωρών».

Απα­ντώ­ντας, δε, στην έκκλη­ση του Ζάεφ η συμ­φω­νία να υπο­στη­ρι­χθεί από όλους τους πολι­τι­κούς και πολι­τεια­κούς παρά­γο­ντες, ο κ. Ιβά­νοφ σχο­λί­α­σε ότι για μια τέτοια συμ­φω­νία «απαι­τεί­ται ευρεία εθνι­κή συναί­νε­ση, ώστε να εξευ­ρε­θεί λύση που δεν θα παρα­βιά­ζει την αξιο­πρέ­πεια του “μακε­δο­νι­κού” λαού».

Η απάντηση Ζάεφ

Ο πρω­θυ­πουρ­γός των Σκο­πί­ων Ζόραν Ζάεφ απά­ντη­σε στον Γκιόρ­γκι Ιβά­νοφ από το φόρουμ που διε­ξά­γε­ται στα Σκόπια.

«Εμείς οι πολι­τι­κοί πρέ­πει να υπη­ρε­τού­με τους πολί­τες και πρέ­πει να οικο­δο­μή­σου­με μια συνερ­γα­σία για να εξυ­πρε­τή­σου­με τα συμ­φέ­ρο­ντα της χώρας», είπε συγκε­κρι­μέ­να ο κ. Ζάεφ.

Και συνέ­χι­σε:  «Αν συμ­βεί αυτό, πιστεύω ότι μέσα από συνα­ντή­σεις και συζη­τή­σεις μπο­ρού­με να βρού­με μια λύση. Γνω­ρί­ζου­με ποιες είναι οι προ­ο­πτι­κές αν επι­λυ­θεί το ζήτη­μα του ονό­μα­τος, γνω­ρί­ζου­με ότι μόλις βρε­θεί λύση θα γίνου­με μέλος του ΝΑΤΟ και θα ξεκι­νή­σουν οι εντα­ξια­κές δια­πραγ­μα­τεύ­σεις της χώρας μας με την ΕΕ».

«Θα κάνω τα πάντα για να συνά­ψω μια συμ­φω­νία με την Ελλά­δα που θα είναι αξιο­πρε­πής για τη “Μακε­δο­νία”, που θα δια­τη­ρή­σει την ταυ­τό­τη­τά μας και θα προ­στα­τέ­ψει τα συμ­φέ­ρο­ντα των πολι­τών της χώρας, δίνο­ντάς τους παράλ­λη­λα μια ευρω­α­τλα­ντι­κή προ­ο­πτι­κή», συμπλή­ρω­σε ο κ. Ζάεφ.

«Τελι­κά», κατέ­λη­ξε, «είναι σημα­ντι­κό για τους πολί­τες να απο­φα­σί­σουν σε ένα δημο­ψή­φι­σμα για το θέμα, και προς αυτή την κατεύ­θυν­ση καλώ όλους τους πολι­τι­κούς παρά­γο­ντες να είναι προ­σε­κτι­κοί και να βοη­θή­σουν τους πολί­τες να απο­φα­σί­σουν με δημο­κρα­τι­κό τρόπο».