Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Τους μαυρίσανε — Έφαγε μαύρο — Τι σημαίνει η φράση που χρησιμοποιούμε για την εκλογική καταψήφιση

Τους μαυ­ρί­σα­νε — Έφα­γε μαύ­ρο: Φρά­ση από την επο­χή που η ψηφο­φο­ρία γινό­ταν με σφαιρίδια.

Η καθιέ­ρω­ση των σφαι­ρι­δί­ων οφεί­λε­ται στην επί­δρα­ση της Επτα­νή­σου. Το Ηνω­μέ­νο Κρά­τος των Ιονί­ων Νήσων, με τον εκλο­γι­κό νόμο της 16ης Δεκεμ­βρί­ου 1849, καθιέ­ρω­νε τη «δια σφαι­ρι­δί­ων μυστι­κή ψηφο­φο­ρία» προ­κει­μέ­νου να περιο­ρί­σει τις εκλο­γι­κές παρεμ­βά­σεις των Άγγλων. Η Ένω­ση των Ιονί­ων Νήσων με τη μητέ­ρα Ελλά­δα, το 1864, έφε­ρε στην Β’ Εθνο­συ­νέ­λευ­ση τους πλη­ρε­ξου­σί­ους της Επτα­νή­σου, οι οποί­οι δια­θέ­το­ντας μεγα­λύ­τε­ρη πολι­τι­κή και κοι­νω­νι­κή ωρι­μό­τη­τα, επι­βλή­θη­καν στις Συνταγ­μα­τι­κές συζη­τή­σεις και πέτυ­χαν να ανα­γρα­φεί στο Σύνταγ­μα η καθο­λι­κή «δια σφαι­ρι­δί­ων» ψηφοφορία.

maurisma eklogiko

Το σφαι­ρί­διο ήταν ένας μολυ­βέ­νιος βόλος, τον οποίο ο ψηφο­φό­ρος έρι­χνε σε μια κάλ­πη χωρι­σμέ­νη σε δύο χώρους, έναν για το ΝΑΙ, που είχε χρώ­μα άσπρο, και έναν για το ΟΧΙ, που είχε χρώ­μα μαύ­ρο, ανά­λο­γα με το αν ήθε­λε να υπερ­ψη­φί­σει ή να κατα­ψη­φί­σει έναν υπο­ψή­φιο. Η κάλ­πη ήταν ορθο­γώ­νιο μεταλ­λι­κό κου­τί, σαν τους γκα­ζο­τε­νε­κέ­δες. Το εσω­τε­ρι­κό της κάλ­πης ήταν καλυμ­μέ­νο με μάλ­λι­νο ύφα­σμα για να μην ακού­γε­ται θόρυ­βος τη στιγ­μή που έπε­φτε μέσα το σφαι­ρί­διο. Στο πάνω μέρος κάθε κάλ­πης ήταν τοπο­θε­τη­μέ­νος ένας σωλή­νας, μήκους 27 και δια­μέ­τρου 12 εκα­το­στών, σε γωνία 25 μοι­ρών σε σχέ­ση με την κάλ­πη. Πίσω από την κάλ­πη, η οποία ήταν κατα­σκευα­σμέ­νη έτσι που να μην μπο­ρεί κανείς να δει σε ποιο χώρο της έρι­χνε το σφαι­ρί­διό του ο ψηφο­φό­ρος, στε­κό­ταν ο αντι­πρό­σω­πος του υπο­ψη­φί­ου. Η συνταγ­μα­τι­κή κατο­χύ­ρω­ση της «διά σφαι­ρι­δί­ων ψηφο­φο­ρί­ας» είχε σκο­πό τη δια­σφά­λι­ση της μυστι­κό­τη­τας, μετά την εμπει­ρία των επτά νόθων εκλο­γών της οθω­νι­κής περιό­δου, στις οποί­ες χρη­σι­μο­ποιού­νταν ψηφο­δέλ­τια. Από την ψηφο­φο­ρία με σφαι­ρί­δια, έχουν μεί­νει μέχρι σήμε­ρα οι φρά­σεις «τον μαύ­ρι­σε», «έφα­γε μαύ­ρο» και άλλοι ανά­λο­γοι χαρα­κτη­ρι­σμοί της εκλο­γι­κής αποτυχίας.

maurisma

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο