Φωτογραφική ματιά στην ιστορία: Σχέδιο Μάρσαλ

Το ελλη­νι­κό κρά­τος τιμά με παρε­λά­σεις στο κέντρο της Αθή­νας τις Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες για την οικο­νο­μι­κή ενί­σχυ­ση που δέχε­ται η χώρα στο πλαί­σιο του σχε­δί­ου Μάρ­σαλ, μετά το τέλος του εμφυ­λί­ου πολέ­μου,  21/12/1949. (AP Photo) — Πηγή Καθημερινή

Όσον αφο­ρά του στό­χους του Σχε­δί­ου Μάρ­σαλ ενδει­κτι­κά τα ακό­λου­θα αποσπάσματα:

Ο Γ. Μίρ­κος, επί­τι­μος διοι­κη­τής της Εθνι­κής Τρά­πε­ζας της Ελλά­δας, αναφέρει:

«Το Σχέ­διο (Μάρ­σαλ ) από πλευ­ράς “στό­χων” και “τεχνι­κής λει­τουρ­γί­ας” ήταν τέλειο. Καταρ­χήν λει­τουρ­γού­σε με ενιαίο τρό­πο και κάλυ­πτε τρεις στό­χους. Βοη­θού­σε σημα­ντι­κά την οικο­νο­μία των ΗΠΑ, ενώ παράλ­λη­λα προ­ω­θού­σε προς την ανα­συ­γκρό­τη­ση την ευρω­παϊ­κή οικο­νο­μία. Πάνω σ’ αυτή την οικο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη του Δυτι­κού Κόσμου στή­ρι­ζαν οι ΗΠΑ την εξω­τε­ρι­κή, κυρί­ως αντι­κομ­μου­νι­στι­κή, πολι­τι­κή τους. Η Ελλά­δα, τοπο­θε­τού­με­νη στον ευαί­σθη­το γεω­πο­λι­τι­κό χώρο της αμυ­ντι­κής γραμ­μής των Δυτι­κών, επω­φε­λή­θη­κε αναμ­φι­σβή­τη­τα από την οικο­νο­μι­κή βοή­θεια του Σχε­δί­ου, άσχε­τα αν δεν αξιο­ποί­η­σε πλή­ρως τη βοή­θεια που έλαβε».

Απο­κα­λυ­πτι­κή είναι και η τοπο­θέ­τη­ση του καθη­γη­τή Αγγε­λου Αγγε­λό­που­λου:

«Οι βαθύ­τε­ροι λόγοι της βοή­θειας αυτής είναι οικο­νο­μι­κοί. Είναι η δια­τή­ρη­ση του σημε­ρι­νού επι­πέ­δου της απα­σχο­λή­σε­ως, είναι η επέ­κτα­ση της οικο­νο­μι­κής ισχύ­ος της Αμε­ρι­κής, είναι η απο­φυ­γή της οικο­νο­μι­κής κρί­σε­ως. Υπό τις σημε­ρι­νές συν­θή­κες, η αμε­ρι­κα­νι­κή βοή­θεια για την Ευρώ­πη απο­τε­λεί ζωτι­κή ανά­γκη για την αμε­ρι­κα­νι­κή οικονομία.

Δίχως αυτήν, η οικο­νο­μι­κή κρί­ση είναι ανα­πό­φευ­κτη… Ο μεγα­λύ­τε­ρος κίν­δυ­νος για την Αμε­ρι­κή προ­έρ­χε­ται σήμε­ρα από το ενδε­χό­με­νο στα­μά­τη­μα των εξα­γω­γών της προς την Ευρώπη».

Στη συνέ­χεια, ανα­φε­ρό­με­νος στους πολι­τι­κούς λόγους της αμε­ρι­κα­νι­κής βοή­θειας προς την Ευρώ­πη, ανα­φέ­ρει «το φόβο των ΗΠΑ για εξά­πλω­ση του κομ­μου­νι­σμού στην Ευρώπη».

Η Ελλά­δα συμπε­ρι­λαμ­βά­νε­ται στις ιδιαί­τε­ρα «ευνοη­μέ­νες» από το «Σχέ­διο Μάρ­σαλ » χώρες, κυρί­ως λόγω της γεω­στρα­τη­γι­κής της θέσης και των ιδιαί­τε­ρων πολι­τι­κών συν­θη­κών που επι­κρα­τού­σαν στη χώρα εκεί­νη την επο­χή, δηλα­δή της ένο­πλης πάλης του λαού. Στό­χος των ΗΠΑ, που δια­δέ­χτη­καν τους Αγγλους ιμπε­ρια­λι­στές συμ­μά­χους των Ελλή­νων καπι­τα­λι­στών όταν εκεί­νοι αδυ­να­τού­σαν πλέ­ον να στη­ρί­ξουν την αστι­κή κυβέρ­νη­ση, ήταν να στα­θεί η αστι­κή κυβέρ­νη­ση σε γερά ποδά­ρια και να χτυ­πη­θεί η λαϊ­κή επα­να­στα­τι­κή πάλη. Ας μην ξεχνά­με ότι η χρο­νι­κή στιγ­μή που ξεκί­νη­σε (1948) ήταν η περί­ο­δος του αγώ­να του Δημο­κρα­τι­κού Στρα­τού για μια Ελλά­δα του λαού της. Από την αμε­ρι­κά­νι­κη βοή­θεια, η αστι­κή τάξη είχε πολ­λα­πλά οφέ­λη: Γρή­γο­ρη απο­κα­τά­στα­ση των ζημιών, ανά­καμ­ψη της οικο­νο­μί­ας, ανά­πτυ­ξη της αγρο­τι­κής και βιο­μη­χα­νι­κής παρα­γω­γής, στρα­τιω­τι­κή ανάπτυξη.