11 Αυγούστου 1946: Η συγκλονιστική συγκέντρωση στον «Παναθηναϊκό»

Καλο­καί­ρι 1946. Η αντί­δρα­ση στην Ελλά­δα, υπό την καθο­δή­γη­ση και την ενί­σχυ­ση του εγγλέ­ζι­κου ιμπε­ρια­λι­σμού, επι­χει­ρεί τον εξαν­δρα­πο­δι­σμό του λαϊ­κού δημο­κρα­τι­κού κινή­μα­τος και την εξό­ντω­ση του ΚΚΕ. Στις 17 Ιού­νη 1946 η Βου­λή, η οποία προ­έ­κυ­ψε από τις ψευ­το­ε­κλο­γές της 31ης Μάρ­τη, με ψήφους 134 υπέρ, 28 κατά και 181 απο­χές, ψήφι­σε ένα δρα­κό­ντειο νόμο, το Γ’ Ψήφι­σμα «Περί εκτά­κτων μέτρων κατά των επι­βου­λευο­μέ­νων τη δημο­σί­αν τάξιν και την ακε­ραιό­τη­τα του κρά­τους». Με το φασι­στι­κό Γ’ Ψήφι­σμα, το οποίο δε συγκέ­ντρω­σε ούτε το 35% των ψήφων της Βου­λής, μα ούτε και το σύνο­λο των ψήφων των βου­λευ­τών του Λαϊ­κού Κόμ­μα­τος, δόθη­κε νομι­κή κάλυ­ψη στο δολο­φο­νι­κό τρο­μο­κρα­τι­κό όργιο της αντί­δρα­σης. Απα­γο­ρεύ­ο­νταν οι απερ­γί­ες, καταρ­γού­νταν το οικο­γε­νεια­κό άσυ­λο, καθαι­ρού­νταν οι νόμι­μα εκλεγ­μέ­νες διοι­κή­σεις στα εργα­τι­κά συν­δι­κά­τα και τους αγρο­τι­κούς συνε­ται­ρι­σμούς, φιμω­νό­ταν ο Τύπος, τα έκτα­κτα στρα­το­δι­κεία αντι­κα­θι­στού­σαν τα τακτι­κά δικα­στή­ρια, οι απο­φά­σεις τους ήταν τελε­σί­δι­κες και έπρε­πε να εκτε­λού­νται σε τρία 24ωρα από την έκδο­σή τους. Με βάση το Γ’ Ψήφι­σμα τιμω­ρού­νταν με την ποι­νή του θανά­του όσοι «σκέ­πτο­νταν» απλώς τη «δια­τά­ρα­ξιν» του ισχύ­ο­ντος κοι­νω­νι­κού καθεστώτος.

Στο μοναρ­χο­φα­σι­στι­κό ξεφά­ντω­μα και στην άγρια επί­θε­ση της πλου­το­κρα­τι­κής ολι­γαρ­χί­ας ενά­ντια στο βιο­τι­κό επί­πε­δο του λαού, οι εργα­ζό­με­νοι απα­ντού­σαν με δια­δη­λώ­σεις και μαχη­τι­κές απερ­γί­ες σ’ όλες τις πόλεις της χώρας, όπου κυριαρ­χού­σαν τα συν­θή­μα­τα: «Λαϊ­κή ενό­τη­τα», «Λαϊ­κή συμφιλίωση».

Στις 30 Ιού­νη 1946 συλ­λαμ­βά­νε­ται η διοί­κη­ση της ΓΣΕΕ και διο­ρί­ζε­ται νέα διοί­κη­ση από μοναρ­χι­κούς και φασί­στες. Το ίδιο γίνε­ται και στα Εργα­τι­κά Κέντρα. Σε ένδει­ξη δια­μαρ­τυ­ρί­ας για την επι­δρο­μή στα συν­δι­κά­τα οι εργα­ζό­με­νοι στη Θεσ­σα­λο­νί­κη πραγ­μα­το­ποί­η­σαν στις 2 Αυγού­στου 24ωρη απεργία.

Στις 11 Αυγού­στου 1946 εκα­το­ντά­δες χιλιά­δες λαού με τα συν­θή­μα­τα «Συμ­φι­λί­ω­ση», «Ανε­ξαρ­τη­σία», «Ελευ­θε­ρία», στο γήπε­δο του Πανα­θη­ναϊ­κού, πραγ­μα­το­ποί­η­σαν στην κυριο­λε­ξία μια συγκλο­νι­στι­κή συγκέ­ντρω­ση. Μια συγκέ­ντρω­ση ιστορική.

Την επο­μέ­νη, στις 12 Αυγού­στου, ο «Ριζο­σπά­στης» έγρα­φε στην πρώ­τη του σελί­δα: «ΠΡΩΤΗ ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ! Ο ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΤΟΥ “ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΥ”. Εκα­το­ντά­δες χιλιά­δες λαού δια­κη­ρύσ­σουν την από­φα­ση ν’ αγω­νι­στούν και να νική­σουν. ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΤΙΜΗ!».