14 Αυγούστου 1974: Ο «Αττίλας 2» χτυπάει στην Κύπρο

Στις 3.30 τα χαρά­μα­τα της 14ης του Αυγού­στου 1974 τελειώ­νουν με πλή­ρη απο­τυ­χία στη Γενεύη οι τρι­με­ρείς δια­πραγ­μα­τεύ­σεις (Ελλά­δας, Τουρ­κί­ας, Βρε­τα­νί­ας) για την κατά­στα­ση στην Κύπρο και το κυπρια­κό πρό­βλη­μα. Μία ώρα αργό­τε­ρα, τα τουρ­κι­κά αερο­σκά­φη βομ­βαρ­δί­ζουν Λευ­κω­σία, Αμμό­χω­στο και άλλα σημεία της Κύπρου. Ο «Αττί­λας 2» είχε ξεκι­νή­σει. Από το μεση­μέ­ρι της 14ης του Αυγού­στου, τουρ­κι­κά άρμα­τα και ισχυ­ρές δυνά­μεις πεζι­κού αρχί­ζουν να κινού­νται από Λευ­κω­σία προς Αμμό­χω­στο, στα ανα­το­λι­κά, και προς Λεύ­κα-Λιμνί­τη, στα δυτι­κά. Το Πολε­μι­κό Συμ­βού­λιο, που συνε­δριά­ζει στις 6 τα χαρά­μα­τα υπό την προ­ε­δρία του Καρα­μαν­λή στην Αθή­να, δια­πι­στώ­νει την τρα­γι­κή αδυ­να­μία της Ελλά­δας να συν­δρά­μει στρα­τιω­τι­κά την Κύπρο και έτσι οι ελλη­νι­κές αντι­δρά­σεις περιο­ρί­ζο­νται στο διπλω­μα­τι­κό τομέα. Μέχρι το βρά­δυ, η ελλη­νο­κυ­πρια­κή αντί­στα­ση έχει ουσια­στι­κά καταρ­ρεύ­σει και τα οχυ­ρά εγκα­τα­λεί­πο­νται. Στις 15 του Αυγού­στου, τα στρα­τεύ­μα­τα του «Αττί­λα» μπαί­νουν στην Αμμό­χω­στο, στις 16 του Αυγού­στου ο «Αττί­λας 2» ολο­κλη­ρώ­νε­ται με την κατά­λη­ψη της Μόρ­φου, ενώ η κυβέρ­νη­ση Κλη­ρί­δη μετα­φέ­ρε­ται πρό­σκαι­ρα στη Λεμε­σό, φοβού­με­νη ότι επί­κει­ται κατά­λη­ψη της Λευ­κω­σί­ας. Οι Τούρ­κοι, έχο­ντας πετύ­χει τους στρα­τιω­τι­κούς τους σκο­πούς, δέχο­νται κατά­παυ­ση του πυρός στις 6 το από­γευ­μα της 16ης του Αυγού­στου 1974. Ηδη κατεί­χαν το 36,4% του κυπρια­κού εδά­φους. Περί­που 2.000 Ελλη­νες και Ελλη­νο­κύ­πριοι είχαν σκο­τω­θεί, πάνω από 1.600 ήταν οι αγνο­ού­με­νοι και 200.000 ήταν οι ξερι­ζω­μέ­νοι πρό­σφυ­γες. Η κυβέρ­νη­ση Καρα­μαν­λή στην Αθή­να αμέ­σως μετά το ναυά­γιο των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων στη Γενεύη, όπου οι Αμε­ρι­κα­νοί έδει­ξαν να ρίχνουν το βάρος τους υπέρ της Τουρ­κί­ας, δια­πι­στώ­νει ότι βρί­σκε­ται μετα­ξύ «σφύ­ρας και άκμο­νος». Από τη μια βλέ­πει ότι οι «σύμ­μα­χοί» της όχι μόνο δε συμ­με­ρί­ζο­νται τις θέσεις της, αλλά, αντί­θε­τα, ενι­σχύ­ουν με τη στά­ση τους τους εισβο­λείς. Από την άλλη, οι λαϊ­κές αντι­δρά­σεις μεγα­λώ­νουν στην Ελλά­δα, όπου πλέ­ον όλοι γνω­ρί­ζουν ότι πίσω από το πρα­ξι­κό­πη­μα στην Κύπρο και την τουρ­κι­κή εισβο­λή είναι το ΝΑΤΟ και η μόνι­μη επι­δί­ω­ξη των ΗΠΑ και της Βρε­τα­νί­ας για τη «ΝΑΤΟ­ποί­η­ση» του νησιού. Μπρο­στά σ’ αυτή την κατά­στα­ση ο Κ. Καρα­μαν­λής, το πρωί της 14ης του Αυγού­στου, ανα­κοι­νώ­νει την απο­χώ­ρη­ση της Ελλά­δας από το στρα­τιω­τι­κό σκέ­λος του ΝΑΤΟ. Ηταν ένας ελιγ­μός υπό το βάρος της λαϊ­κής πίε­σης, με τον οποίο ωστό­σο επι­βε­βαιω­νό­ταν περί­τρα­να ο ρόλος της «Συμ­μα­χί­ας» τόσο στα όσα προη­γή­θη­καν, όσο και στο συνε­χι­ζό­με­νο έγκλη­μα κατά της Κύπρου.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης