Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

1944: Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει την Ελλάδα

Οκτώ­βρης 1944. Οι Γερ­μα­νοί υπο­χω­ρούν και ο ΕΛΑΣ συνε­χί­ζει τις μάχες, απε­λευ­θε­ρώ­νο­ντας πόλεις και χωριά. Η είδη­ση για την απε­λευ­θέ­ρω­ση της Αθή­νας στις 12 Οκτώ­βρη προ­κα­λεί έκρη­ξη χαράς και ενθου­σια­σμού σε όλους τους πατριώ­τες. Η λευ­τε­ριά πλη­σιά­ζει και για τις άλλες σκλα­βω­μέ­νες ακό­μη περιο­χές. Τα χτυ­πή­μα­τα του ΕΛΑΣ κατά των κατα­κτη­τών δια­δέ­χο­νται το ένα, το άλλο.

Το βρά­δυ της 17 προς 18 Οκτώ­βρη τμή­μα­τα της Χ Μεραρ­χί­ας του ΕΛΑΣ κατέ­λα­βαν, ύστε­ρα από 9ωρη φονι­κή μάχη, το χωριό Κού­κο, που ήταν άντρο των ταγ­μα­τα­σφα­λι­τών της οργά­νω­σης ΠΑΟ, στην περιο­χή της Κατε­ρί­νης. Στη μάχη σκο­τώ­νο­νται 130 ταγ­μα­τα­σφα­λί­τες και 16 Γερ­μα­νοί. Αιχ­μα­λω­τί­στη­καν 77.

Τμή­μα­τα του 54ου Τάγ­μα­τος του ΕΛΑΣ χτύ­πη­σαν στις 18 Οκτώ­βρη σε διά­φο­ρα σημεία μια γερ­μα­νι­κή φάλαγ­γα δύνα­μης 2.500 ανδρών που προ­σπα­θού­σε να ανοί­ξει δρό­μο από το Βόλο προς τη Λάρι­σα. Υστε­ρα από 12ωρη μάχη η γερ­μα­νι­κή φάλαγ­γα, που είχε στο μετα­ξύ σημα­ντι­κές απώ­λειες, έφτα­σε τμη­μα­τι­κά στη Λάρι­σα. Απώ­λειες του εχθρού πάνω από 200 νεκροί και τραυ­μα­τί­ες. Την άλλη μέρα, το από­γευ­μα, τα τμή­μα­τα του 54ου Τάγ­μα­τος του ΕΛΑΣ μπαί­νουν στο Βόλο, όπου γίνο­νται δεκτά με αφά­ντα­στο ενθου­σια­σμό από το λαό.

Στις 18 Οκτώ­βρη, το βρά­δυ, οι τελευ­ταί­οι Γερ­μα­νοί εγκα­τα­λεί­πουν τη Λαμία υπό το σφυ­ρο­κό­πη­μα των τμη­μά­των της ΧΙΙΙ Μεραρ­χί­ας του ΕΛΑΣ. Φεύ­γο­ντας πανι­κό­βλη­τοι οι Γερ­μα­νοί άφη­σαν άθι­κτες τις τερά­στιες απο­θή­κες τρο­φί­μων. Είχαν επι­χει­ρή­σει όμως υπο­νο­μεύ­σεις για ανα­τί­να­ξη καί­ριων σημεί­ων της πόλης. Το σημα­ντι­κό­τε­ρο ήταν το συγκρό­τη­μα των Παλιών Στρα­τώ­νων, όπου ήταν απο­θη­κευ­μέ­να πυρο­μα­χι­κά και κυρί­ως οβί­δες πυρο­βο­λι­κού των κατα­κτη­τών. Ενας Αυστρια­κός στρα­τιώ­της, που γνώ­ρι­ζε πού ήταν κρυμ­μέ­να τα καλώ­δια για τις εκρή­ξεις, τα απο­κά­λυ­ψε στους εφε­δρο-ΕΛΑ­Σί­τες της πόλης που πρό­λα­βαν και τα εξου­δε­τέ­ρω­σαν. Ετσι, στις 19 Οκτώ­βρη τα ξημε­ρώ­μα­τα οι αντάρ­τες του ΕΛΑΣ μπαί­νουν στη Λαμία, ελευ­θε­ρω­τές. Σε λίγο έφτα­νε στη Λαμία ο Αρης Βελου­χιώ­της και το Γεν. Στρα­τη­γείο του ΕΛΑΣ, η ΚΕ του ΕΑΜ, κλι­μά­κιο της ΚΕ του ΚΚΕ, καθώς και κλι­μά­κιο της ΠΕΕΑ από τη Φουρνά.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο