ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΡΕΤΖΙΟΥ: Η σημερινή κατάσταση στο σύστημα Υγείας δεν είναι «φυσικό φαινόμενο»

Η Αφρο­δί­τη Ρέτζιου, για­τρός στο Νοσο­κο­μείο «Θριά­σιο» και πρό­ε­δρος της Ομο­σπον­δί­ας Ενώ­σε­ων Νοσο­κο­μεια­κών Για­τρών Ελλά­δας μιλά­ει  για τα σοβα­ρά προ­βλή­μα­τα του ΕΣΥ, τόσο τα δια­χρο­νι­κά διαρ­θρω­τι­κά κά. όσο και για την καθη­με­ρι­νό­τη­τα στην αντι­με­τώ­πι­ση της επι­δη­μί­ας του Covid 19

Πώς εξε­λίσ­σε­ται η κατά­στα­ση στα δημό­σια νοσο­κο­μεία, αυτές τις μέρες της μάχης με τον κορο­νο­ϊό, που οι απαι­τή­σεις έχουν αυξη­θεί ακό­μα περισ­σό­τε­ρο;– Προ­σπα­θού­με με όσα μέσα δια­θέ­του­με, σε αυτές τις συν­θή­κες υπο­στε­λέ­χω­σης, εντα­τι­κο­ποί­η­σης, να κάνου­με ό,τι καλύ­τε­ρο μπο­ρού­με. Ειδι­κά για ορι­σμέ­νες ειδι­κό­τη­τες, πράγ­μα­τι, οι απαι­τή­σεις έχουν αυξη­θεί πάρα πολύ, ακρι­βώς εξαι­τί­ας της εξε­λισ­σό­με­νης επι­δη­μί­ας του κορονοϊού.

Ωστό­σο, κάθε μέρα που περ­νά­ει έρχο­νται στην επι­φά­νεια — με τρα­γι­κό τρό­πο σε αρκε­τές περι­πτώ­σεις — οι χρό­νιες ελλεί­ψεις του δημό­σιου συστή­μα­τος Υγεί­ας, το οποίο καρ­κι­νο­βα­τού­σε όλα τα προη­γού­με­να χρό­νια εξαι­τί­ας της υπο­στε­λέ­χω­σης και της κρα­τι­κής υποχρηματοδότησης.
Δεν έχουν εξα­σφα­λι­στεί ουσια­στι­κές προ­ϋ­πο­θέ­σεις και δεν έχουν ληφθεί ακό­μα και τώρα που μιλά­με όλα εκεί­να τα ανα­γκαία μέτρα για να αντι­με­τω­πι­στούν οι συνέ­πειες από την επι­δη­μία του κορονοϊού.
Εμείς ιεραρ­χού­με ορι­σμέ­να ζητή­μα­τα, τα οποία ακό­μα και τώρα δεν έχουν υλοποιηθεί.
Το πρώ­το κρί­σι­μο ζήτη­μα, που επι­βε­βαιώ­νε­ται και από την εμπει­ρία των υπό­λοι­πων χωρών, είναι αυτό με τις Μονά­δες Εντα­τι­κής Θερα­πεί­ας (ΜΕΘ). Υπάρ­χει μια υπο­δο­μή για να ανοί­ξουν άμε­σα του­λά­χι­στον 100 κλί­νες ΜΕΘ με την προ­ϋ­πό­θε­ση ότι θα προ­σλη­φθεί το ανα­γκαίο ιατρι­κό — νοση­λευ­τι­κό προ­σω­πι­κό και αυτήν τη στιγ­μή που μιλά­με κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει.

Αυτές οι κλί­νες υπάρ­χουν ήδη και είναι κλει­στές επει­δή δεν υπάρ­χει το προ­σω­πι­κό να τις δουλέψει;

Βεβαί­ως υπάρ­χουν χρό­νια τώρα και δεν ανοί­γουν. Και είναι ένα από τα αιτή­μα­τα που προ­βάλ­λα­με και πριν ξεσπά­σει η επι­δη­μία του κορονοϊού.
Αμε­σα να προ­σλη­φθεί το ανα­γκαίο μόνι­μο ιατρι­κό — νοση­λευ­τι­κό προ­σω­πι­κό. Για 500 εργα­ζό­με­νους μιλά­με, για να μπο­ρέ­σουν να λει­τουρ­γή­σουν αυτά τα κλει­στά κρεβάτια.
Τώρα, προ­σπα­θούν με κάθε τρό­πο, για­τί γνω­ρί­ζουν ότι το 5% των ανθρώ­πων που θα αρρω­στή­σουν, θα χρεια­στούν νοση­λεία σε ΜΕΘ. Βέβαια, και αυτά να ανα­πτυ­χθούν, πάλι είναι πίσω από τις ανά­γκες που υπήρ­χαν ακό­μα και πριν από την εκδή­λω­ση της επιδημίας.

Απαι­τού­νται και άλλα δηλαδή…

Για να κατα­λά­βε­τε πόσο πίσω είναι από τις ανά­γκες: Θα έπρε­πε στην Ελλά­δα να έχου­με του­λά­χι­στον 3.500 κλί­νες ΜΕΘ.
Και είναι ένα αίτη­μα ουσια­στι­κό, για­τί μειώ­νε­ται κατά 50% η θνη­τό­τη­τα. Αυτό έχει απο­δει­χθεί και στις περι­πτώ­σεις της επι­δη­μί­ας του κορο­νοϊ­ού, αλλά και παλιότερα.
H έγκαι­ρη δια­σω­λή­νω­ση σε αυτές τις περι­πτώ­σεις σώζει ζωές. Αυτά τα στοι­χεία είναι αδιαμ­φι­σβή­τη­τα και προ­έρ­χο­νται από τα επι­δη­μιο­λο­γι­κά δεδο­μέ­να που έχου­με μέχρι στιγμής.

Τι άλλο ιεραρ­χεί­τε στις διεκ­δι­κή­σεις σας;

Δεύ­τε­ρο ζήτη­μα, επί­σης πολύ σοβα­ρό, είναι αυτό της Πρω­το­βάθ­μιας Φρο­ντί­δας Υγεί­ας. Για­τί εδώ έχου­με τις συστά­σεις της κυβέρ­νη­σης προς τον κόσμο να μεί­νει στο σπί­τι, όσοι έχουν ήπια συμπτώματα.
Από τη δια­μαρ­τυ­ρία της ΟΕΝΓΕ την περα­σμέ­νη Πέμ­πτη στο υπουρ­γείο Υγεί­α­ςΑ­πό τη δια­μαρ­τυ­ρία της ΟΕΝΓΕ την περα­σμέ­νη Πέμ­πτη στο υπουρ­γείο Υγεί­α­ςΚι εμείς ανα­ρω­τιό­μα­στε αν τελι­κά είναι ο ασθε­νής αυτός που πρέ­πει να κάνει τη δια­φο­ρι­κή διά­γνω­ση και να αξιο­λο­γή­σει τη βαρύ­τη­τα των συμ­πτω­μά­των που παρου­σιά­ζει. Δηλα­δή, να πει «είναι ένα κοι­νό κρυο­λό­γη­μα, είναι γρί­πη, ή ίσως είναι κορο­νο­ϊ­ός» και να παρα­κο­λου­θεί­ται. Του λένε να απευ­θυν­θεί στον οικο­γε­νεια­κό για­τρό, αλλά οικο­γε­νεια­κοί για­τροί δεν υπάρ­χουν, τα Κέντρα Υγεί­ας είναι απο­ψι­λω­μέ­να από προ­σω­πι­κό. Πολύ περισ­σό­τε­ρο στην επαρχία.Η οδη­γία του ΕΟΔΥ για την απο­μό­νω­ση στο σπί­τι ατό­μων που ήρθαν σε επα­φή με ύπο­πτο ή επι­βε­βαιω­μέ­νο κρού­σμα είναι η δια­μο­νή σε ξεχω­ρι­στό δωμά­τιο από τα υπό­λοι­πα μέλη της οικο­γέ­νειας. Αλή­θεια, πόσες οικο­γέ­νειες έχουν αυτήν τη δυνα­τό­τη­τα; Μέρι­μνα για όσους ζουν μόνοι τους, ηλι­κιω­μέ­νους δεν υπάρχει.

Τρί­το ζήτη­μα: Μέσα ατο­μι­κής προ­στα­σί­ας του ίδιου του υγειο­νο­μι­κού προ­σω­πι­κού. Υπάρ­χουν βασι­κές ελλεί­ψεις σε μάσκες, γυα­λιά, ολό­σω­μες φόρμες.

Τέταρ­το ζήτη­μα, η υπο­δο­μή των ίδιων των ΜΕΘ που λει­τουρ­γούν. Οπως, για παρά­δειγ­μα, ανα­πνευ­στή­ρες. Εχου­με έλλειψη.

Εμείς τα λέμε αυτά όχι για να περι­γρά­ψου­με με μελα­νά χρώ­μα­τα την κατά­στα­ση που επι­κρα­τεί, την οποία την γνω­ρί­ζου­με όλοι και κανείς δεν την αμφι­σβη­τεί, αλλά για­τί τώρα, έστω, την τελευ­ταία στιγ­μή πρέ­πει να πάρου­με μέτρα. Αυτά τα ανα­γκαία μέτρα είναι το ελά­χι­στο που μπο­ρεί να γίνει.

Η κυβέρ­νη­ση πάντως ισχυ­ρί­ζε­ται ότι εξήγ­γει­λε 2.000 θέσεις για τα δημό­σια νοσοκομεία…

Στο ένα μετά το άλλο στα νοσο­κο­μεία ένα τμή­μα του προ­σω­πι­κού μπαί­νει σε απο­μό­νω­ση για­τί έχει έρθει σε επα­φή με ασθε­νείς που πριν επι­βε­βαιω­θούν, θεω­ρού­νταν ύπο­πτα κρού­σμα­τα. Και είναι ένα ζήτη­μα αυτό των ελλεί­ψε­ων στον σχε­δια­σμό που υπάρ­χει. Για­τί για να υπάρ­χει δια­λο­γή των περι­στα­τι­κών, να περι­θάλ­πο­νται αυτοί οι ασθε­νείς πριν επι­βε­βαιω­θεί ότι έχουν νοσή­σει από κορο­νο­ϊό, πρέ­πει να υπάρ­χει και η κατάλ­λη­λη υπο­δο­μή, που σε αρκε­τές περι­πτώ­σεις δεν υπάρ­χει. Πώς θα αντι­κα­τα­στα­θεί αυτό το προσωπικό;
Αλλά και το σύνο­λο των 2.000 προ­σλή­ψε­ων να γίνει και κανείς από τους υγειο­νο­μι­κούς που εργά­ζε­ται τώρα να μην αρρω­στή­σει, που δεν μπο­ρεί να συμ­βεί, με το ποσο­στό μετά­δο­σης μετα­ξύ υγειο­νο­μι­κών και ασθε­νών να αγγί­ζει το 30%, βάσει στοι­χεί­ων από τις άλλες χώρες, πάλι το προ­σω­πι­κό θα είναι πολύ πίσω από τις ανά­γκες. Οταν μιλά­με για του­λά­χι­στον 30.000 κενές οργα­νι­κές θέσεις.
Συνά­δελ­φοι που δικαιού­νται την άδεια «ειδι­κού σκο­πού» δεν μπο­ρούν να την πάρουν. Εχου­με τέτοιες περι­πτώ­σεις, συνα­δέλ­φων που και οι δύο είναι υγειο­νο­μι­κοί, ή που ανή­κουν στις ευπα­θείς ομά­δες και δεν μπο­ρούν να είναι στην πρώ­τη γραμμή.

Μιλά­ει η κυβέρ­νη­ση για 2.000 προ­σλή­ψεις, τις οποί­ες τις ακού­με από το καλο­καί­ρι, πριν δηλα­δή την εμφά­νι­ση της επι­δη­μί­ας. Και αυτές με ημε­ρο­μη­νία λήξης. Και ενώ ο υπουρ­γός Υγεί­ας απευ­θύ­νει δήθεν «δρα­μα­τι­κές εκκλή­σεις» στους για­τρούς να προ­σλη­φθούν στο δημό­σιο σύστη­μα Υγεί­ας με διε­τείς συμ­βά­σεις — άφη­νε μάλι­στα να εννοη­θεί ότι θα τους μονι­μο­ποι­ή­σει — τελι­κά τους προ­σλαμ­βά­νει για ένα χρό­νο και μετά τους απολύει.

Πάντως, ανα­κοι­νώ­θη­κε προ­χτές ότι 500 περί­που προ­σλή­ψεις έχουν ολο­κλη­ρω­θεί και ότι θα ακο­λου­θή­σουν κι άλλες…

Δεν είναι το θέμα οι 500 πάνω-κάτω, όταν έχεις 30.000 κενές οργα­νι­κές θέσεις σε οργα­νι­σμούς που είναι πολύ πίσω από τις ανά­γκες. Η ΝΔ έβα­λε λου­κέ­το σε δημό­σιες μονά­δες Υγεί­ας, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τις άνοι­ξε ποτέ. Θυμί­ζω ότι ο υπουρ­γός Υγεί­ας Αδω­νις Γεωρ­γιά­δης το έλε­γε και περη­φα­νευό­ταν κιό­λας: «Αν χρεια­στεί θα κλεί­σω και νοσοκομεία».
Αρα και αυτές οι 2.000 προ­σλή­ψεις να γίνουν και κανείς από εμάς να μην αρρω­στή­σει, κανείς να μην κάνει χρή­ση της άδειας «ειδι­κού σκο­πού», ακό­μα και αν κανείς από εμάς δεν ανή­κε σε κάποια ευπα­θή ομά­δα, δεν αντι­με­τώ­πι­ζε δηλα­δή κάποιο πρό­βλη­μα υγεί­ας, πάλι θα ήμα­σταν πολύ πίσω από τις πραγ­μα­τι­κές ανά­γκες. Πολύ περισ­σό­τε­ρο τώρα εξαι­τί­ας των αυξη­μέ­νων ανα­γκών λόγω της επι­δη­μί­ας του κορονοϊού.

Πώς κρί­νε­τε τα μέτρα που εξήγ­γει­λε η κυβέρ­νη­ση και σε άλλους κλά­δους, για την προ­στα­σία των εργα­ζο­μέ­νων και της δημό­σιας υγείας;

Υπάρ­χουν σοβα­ρά ζητή­μα­τα σε χώρους εργα­σί­ας, που επί­σης σηκώ­νουν μεγά­λο βάρος στην αντι­με­τώ­πι­ση της επι­δη­μί­ας του κορο­νοϊ­ού. Δεί­τε τι γίνε­ται, για παρά­δειγ­μα, με τους εργα­ζό­με­νους των σού­περ μάρ­κετ, όπου η εργο­δο­σία δεν τους έχει δια­θέ­σει επαρ­κή μέτρα προ­στα­σί­ας, ενώ έρχο­νται σε επα­φή με εκα­το­ντά­δες χιλιά­δες κόσμο, κι από πάνω εντα­τι­κο­ποιεί και «ελα­στι­κο­ποιεί» ακό­μα περισ­σό­τε­ρο την εργα­σία τους. Για άδεια βέβαια ούτε λόγος αυτές τις μέρες.

Αυτό δεν είναι όμως κίν­δυ­νος για τη δημό­σια υγεία; Κίν­δυ­νος για τη δημό­σια υγεία είναι οι συνα­θροί­σεις των 10 ατό­μων και άνω; Και βέβαια, δεν μπαί­νει ζήτη­μα να αγνο­ή­σου­με ή να μη συμ­μορ­φω­θού­με στις οδη­γί­ες των ειδι­κών. Αλλο πράγ­μα αυτό και άλλο πράγ­μα να σιω­πάς, να συναι­νείς σε μια πολι­τι­κή που ευθύ­νε­ται για το γεγο­νός ότι σήμε­ρα το δημό­σιο σύστη­μα Υγεί­ας δεν είναι θωρα­κι­σμέ­νο, ή όταν στο όνο­μα της αντι­με­τώ­πι­σης της επι­δη­μί­ας κατα­στρα­τη­γού­νται ακό­μα και στοι­χειώ­δη εργα­τι­κά και λαϊ­κά δικαιώματα.

Πώς βλέ­πε­τε να εξε­λίσ­σε­ται η κατά­στα­ση στο δημό­σιο σύστη­μα Υγεί­ας το επό­με­νο διά­στη­μα που είναι κρίσιμο;

Εμείς επι­μέ­νου­με ότι πρέ­πει τώρα να ληφθούν όλα τα ανα­γκαία μέτρα, ώστε πραγ­μα­τι­κά κανείς ασθε­νής να μη χάσει τη ζωή του, ενώ μπο­ρεί να σωθεί. Και σημειώ­νου­με σε όλους τους τόνους ότι η ατο­μι­κή ευθύ­νη, που μας υπεν­θυ­μί­ζουν κάθε τρεις και λίγο, δεν μπο­ρεί να υπο­κα­θι­στά την κρα­τι­κή ευθύνη.
Στο τέλος, για οποια­δή­πο­τε εξέ­λι­ξη, θα ενο­χο­ποι­ή­σουν εμάς, τους εργα­ζό­με­νους, το λαό συνο­λι­κά. Ε όχι! Πρέ­πει να απο­λο­γη­θούν. Και τώρα πρέ­πει να διεκ­δι­κή­σου­με να πάρουν όλα τα μέτρα που απαιτούνται.

Τώρα να γίνουν έκτα­κτες μαζι­κές προ­σλή­ψεις για­τρών, νοση­λευ­τών, τραυ­μα­τιο­φο­ρέ­ων, όλων των ειδι­κο­τή­των. Τώρα να ανοί­ξουν τα κλει­στά κρε­βά­τια ΜΕΘ. Τώρα επί­τα­ξη κλι­νών, κλι­νι­κών και κρε­βα­τιών ΜΕΘ. Επι­στρά­τευ­ση και έντα­ξη όλων των ιδιω­τών για­τρών στον κρα­τι­κό σχε­δια­σμό για την αντι­με­τώ­πι­ση της επιδημίας.
Τώρα είμα­στε αντι­μέ­τω­ποι με την επι­δη­μία του κορο­νοϊ­ού. Και στο μέλ­λον θα έχου­με επι­δη­μί­ες. Αλλά αυτές οι τρα­γι­κές ελλεί­ψεις και το γεγο­νός ότι το δημό­σιο σύστη­μα Υγεί­ας είναι ανο­χύ­ρω­το, ανε­παρ­κές, δεν είναι φυσι­κό φαι­νό­με­νο. Θα μπο­ρού­σε να αντε­πε­ξέλ­θει με πολύ καλύ­τε­ρους όρους, αν ήταν στε­λε­χω­μέ­νο, αν είχε την κατάλ­λη­λη υλι­κο­τε­χνι­κή υπο­δο­μή, αν λαμ­βά­νο­νταν όλα τα άλλα μέτρα που διεκδικούμε.

Με ψυχραιμία, αισιοδοξία και μαχητικότητα προχωράμε.
Να δυναμώσει η φωνή της διεκδίκησης για μέτρα προστασίας για την υγεία του λαού.

(Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από τον «Ριζο­σπά­στη του Σαβ­βα­το­κύ­ρια­κου», 21–22 Μάρ­τη 2020)