Για ποιόν πολέμησες στην Κορέα, Έλληνα στρατιώτη;

Γρά­φει ο Νίκος Μότ­τας //

Εβδο­μή­ντα χρό­νια συμπλη­ρώ­νο­νται από την έναρ­ξη της ιμπε­ρια­λι­στι­κής επέμ­βα­σης στην Κορέα που είχε ως απο­τέ­λε­σμα το δια­με­λι­σμό της Κορε­α­τι­κής Χερ­σο­νή­σου και τη μόνι­μη εγκα­τά­στα­ση αμε­ρι­κα­νι­κών στρα­τευ­μά­των στην περιοχή.

Ήταν 27 Ιού­νη 1950, όταν ο αρχι­σφα­γέ­ας πρό­ε­δρος των ΗΠΑ Χάρι Τρού­μαν – ο ίδιος που πέντε χρό­νια πριν είχε δια­πρά­ξει το πυρη­νι­κό ολο­καύ­τω­μα σε Χιρο­σί­μα και Ναγκα­σά­κι – έβγα­ζε την εξής ανα­κοί­νω­ση: «Διέ­τα­ξα τας αερο­πο­ρι­κάς και ναυ­τι­κάς δυνά­μεις των Ηνω­μέ­νων Πολι­τειών να παρά­σχουν προς τα στρα­τεύ­μα­τα της κυβερ­νή­σε­ως της Κορέ­ας κάλυ­ψιν και υπο­στή­ρι­ξιν. Η ενα­ντί­ον της Κορέ­ας επί­θε­σις καθι­στά σαφές πέραν πάσης αμφι­βο­λί­ας ότι ο κομ­μου­νι­σμός υπε­ρέ­βη το στά­διον της χρη­σι­μο­ποι­ή­σε­ως ανα­τρε­πτι­κών μεθό­δων διά την κατά­κτη­σιν ανε­ξάρ­τη­των εθνών και ήρχι­σε να χρη­σι­μο­ποιή τώρα ένο­πλον εισβο­λήν και πόλε­μον…» (1).

Ο Τρού­μαν ψεύ­δο­νταν, για άλλη μια φορά, προ­κει­μέ­νου να δικαιο­λο­γή­σει την αμε­ρι­κα­νι­κή επί­θε­ση. Πίσω από την έναρ­ξη του πολέ­μου, που έφε­ρε τόσα δει­νά στο λαό της Κορέ­ας, ήταν η πρό­θε­ση των ΗΠΑ να μονι­μο­ποι­ή­σουν την στρα­τιω­τι­κή τους παρου­σία στην περιο­χή, στο πλαί­σιο της ιμπε­ρια­λι­στι­κής επι­θε­τι­κής πολι­τι­κής τους ενά­ντια στην ΕΣΣΔ και τις σοσια­λι­στι­κές χώρες. Προς επί­τευ­ξη αυτού του σκο­πού χρη­σι­μο­ποί­η­σαν το φιλο­α­με­ρι­κα­νι­κό, αντι­κομ­μου­νι­στι­κό και βαθύ­τα­τα διε­φθαρ­μέ­νο καθε­στώς του Σίγκ­μαν Ρι στη Νότιο Κορέα.

Η επέμ­βα­ση των ΗΠΑ και των συμ­μά­χων τους είχε ανυ­πο­λό­γι­στες συνέ­πειες για τον κορε­α­τι­κό λαό, τοπο­θε­τώ­ντας τον πόλε­μο της Κορέ­ας ως μια από τις μεγά­λες τρα­γω­δί­ες του 20ου αιώ­να. Σε πάνω από 2 εκα­τομ­μύ­ρια υπο­λο­γί­ζο­νται απώ­λειες σε άμα­χο πλη­θυ­σμό, ενώ εκα­το­ντά­δες έρευ­νες έχουν κατα­γρά­ψει λεπτο­με­ρώς θηριω­δί­ες και εγκλή­μα­τα πολέ­μου των αμε­ρι­κα­νι­κών και νοτιο­κο­ρε­α­τι­κών στρα­τευ­μά­των (Σφα­γές του Μπό­ντο, της Σιν­τσόν, του Σαν­τσε­όν-Χαμιάνγκ, στο Τζε­ο­τσάνγκ, κλπ,  (2)).

Μόλις πέντε χρό­νια μετά την ίδρυ­ση του ο ΟΗΕ μετα­τρά­πη­κε από τις ΗΠΑ σε εργα­λείο ιμπε­ρια­λι­στι­κών επεμ­βά­σε­ων, εγκρί­νο­ντας τη βάρ­βα­ρη εισβο­λή στη Λ.Δ. της Βόρειας Κορέ­ας. Συνο­λι­κά 21 χώρες, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης και της Ελλά­δας, πήραν μέρος στο ιμπε­ρια­λι­στι­κό σφα­γείο στο πλευ­ρό των αμε­ρι­κα­νι­κών στρα­τευ­μά­των. Σε συνέ­ντευ­ξη του στην «Πράβ­ντα» το Φλε­βά­ρη του 1951, ο Ι. Β. Στά­λιν κατα­δί­κα­ζε το ρόλο των «Ηνω­μέ­νων Εθνών» σημειώ­νο­ντας πως «μετα­τρε­πό­με­νος σε εργα­λείο επι­θε­τι­κού πολέ­μου, ο ΟΗΕ παύ­ει συνά­μα να είναι παγκό­σμιος οργα­νι­σμός ισό­τι­μων εθνών. Στην ουσία ο ΟΗΕ είναι τώρα όχι τόσο ένας παγκό­σμιος οργα­νι­σμός, όσο ένας οργα­νι­σμός που δρα κατ’ απαί­τη­ση του Αμε­ρι­κα­νού επι­δρο­μέα» (3).

Ο πόλε­μος στην Κορέα έλη­ξε τυπι­κά με την κατά­παυ­ση του πυρός και την υπο­γρα­φή του Συμ­φώ­νου Ανα­κω­χής στις 27 Ιού­λη 1953. Οι ΗΠΑ και οι σύμ­μα­χοι τους, ωστό­σο, ουδέ­πο­τε παραι­τή­θη­καν από την προ­σπά­θεια τους να υπο­νο­μεύ­ουν την ασφά­λεια και την ειρή­νη στην Κορε­α­τι­κή Χερ­σό­νη­σο. Όχι μόνο εδραί­ω­σαν την στρα­τιω­τι­κή τους παρου­σία στη Νότια Κορέα, αλλά δεν στα­μά­τη­σαν στιγ­μή να έχουν στο στό­χα­στρο τη Λαϊ­κή Δημο­κρα­τία της Βόρειας Κορέας.

Ακό­μη και μετά την επι­κρά­τη­ση της αντε­πα­νά­στα­σης στην ΕΣΣΔ και την Ανα­το­λι­κή Ευρώ­πη στις αρχές της δεκα­ε­τί­ας του ’90, οι αμε­ρι­κα­νι­κές κυβερ­νή­σεις συνέ­χι­σαν την πολι­τι­κή των προ­κλή­σε­ων και των απει­λών, τοπο­θε­τώ­ντας τη Λ.Δ. της Βόρειας Κορέ­ας στον περί­φη­μο «άξο­να του κακού».

Συνένοχη στο έγκλημα η ελληνική αστική τάξη

Στο ιμπε­ρια­λι­στι­κό έγκλη­μα στην Κορέα άφη­σε το απο­τύ­πω­μα της και η αστι­κή τάξη της Ελλά­δας. Την συμ­με­το­χή της χώρας στον πόλε­μο της Κορέ­ας απο­φά­σι­σαν οι κυβερ­νή­σεις του Κέντρου (Πλα­στή­ρας, Σοφ. Βενι­ζέ­λος) και συνέ­χι­σε αυτή της Δεξιάς (Αλ. Παπά­γος), επι­κα­λού­με­νες τον «κομ­μου­νι­στι­κό κίν­δυ­νο» και το χρέ­ος της Ελλά­δας να συν­δρά­μει την εκστρα­τεία του ΟΗΕ με πρό­σχη­μα την «ειρή­νη» και «ασφά­λεια» στην περιοχή.

Πρό­κει­ται, να θυμί­σου­με, για τις ίδιες μετεμ­φυ­λια­κές κυβερ­νή­σεις που, στο εσω­τε­ρι­κό της χώρας, συντη­ρού­σαν ένα όργιο αντι­κομ­μου­νι­σμού, με δολο­φο­νί­ες αγω­νι­στών, έκτα­κτα στρα­το­δι­κεία, εκτε­λε­στι­κά απο­σπά­σμα­τα, βασα­νι­στή­ρια, εξο­ρί­ες, διώ­ξεις, κλπ.

Στις 2 Ιού­λη 1950, ο πρω­θυ­πουρ­γός και υπουρ­γός εξω­τε­ρι­κών της Ελλά­δας Ν. Πλα­στή­ρας έστελ­νε προς τον γενι­κό γραμ­μα­τέα του ΟΗΕ Τρί­γκ­βε Λι το ακό­λου­θο τηλε­γρά­φη­μα: «Μετά βαθειάς ικα­νο­ποι­ή­σε­ως η ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­σις επλη­ρο­φο­ρή­θη τας υπ’ αριθ. 473 και 474 απο­φά­σεις και συστά­σεις του Συμ­βου­λί­ου Ασφα­λεί­ας απο­βλε­πού­σας εις την προ­στα­σί­αν τη Νοτί­ου Κορέ­ας ενα­ντί­ον της επι­χει­ρου­μέ­νης κατ’ αυτής επι­θέ­σε­ως ως και εις απο­κα­τά­στα­σιν της ειρή­νης και ασφά­λειας και δηλοί ότι η Ελλάς είναι έτοι­μη να συμ­βά­λη εις τα την προ­σπά­θειαν της ΟΗΕ» (4).

Λίγες μόλις μέρες αργό­τε­ρα, ο Πλα­στή­ρας σε δηλώ­σεις του επα­να­λάμ­βα­νε τα προ­σχή­μα­τα περί «κομ­μου­νι­στι­κού κιν­δύ­νου» απ’ το βορ­ρά προ­κει­μέ­νου να στη­ρί­ξει την από­φα­ση της κυβέρ­νη­σης: «Η χώρα μας είναι γεω­γρα­φι­κώς τοπο­θε­τη­μέ­νη εις ένα από τα νευ­ραλ­γι­κό­τε­ρα σημεία της Ευρώ­πης. Εκτός τού­του, παρά τον νικη­φό­ρον τερ­μα­τι­σμόν του αγώ­νος, ο οποί­ος της επε­βλή­θη, η Ελλάς δεν έχει εισέ­τι απτάς απο­δεί­ξεις ότι τα υπο­νο­μευ­τι­κά σχέ­δια, κατά των οποί­ων ημύν­θη, εγκα­τα­λεί­φθη­σαν ορι­στι­κώς από όλους τους βορεί­ους γεί­το­νας της. Η Ελλάς εξαρ­τά­ται από την οικο­νο­μι­κήν βοή­θειαν των συμ­μά­χων της, όχι μόνον δια την οικο­νο­μι­κήν της ανα­συ­γκρό­τη­σιν, αλλά και δια την καθη­με­ρι­νήν ζωήν του λαού της» (5).

Η από­φα­ση για την ελλη­νι­κή συμ­με­το­χή στο αμε­ρι­κα­νι­κό σφα­γείο της Κορέ­ας ήρθε ως απο­τέ­λε­σμα των επι­διώ­ξε­ων της εγχώ­ριας αστι­κής τάξης να στα­θε­ρο­ποι­ή­σει και να ανα­βαθ­μί­σει τη θέση της στην ευρύ­τε­ρη περιο­χή και στο διε­θνές ιμπε­ρια­λι­στι­κό σύστη­μα, έπει­τα από μια δεκα­ε­τία ισχυ­ρό­τα­των τριγ­μών και εξαι­ρε­τι­κά μεγά­λης αστά­θειας. Μην ξεχνά­με, άλλω­στε, πως είχε προη­γη­θεί το Σχέ­διο Μάρ­σαλ που εξυ­πη­ρέ­τη­σε την απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τε­ρη έντα­ξη της μετα­πο­λε­μι­κής Ελλά­δας στο ευρω­παϊ­κό καπι­τα­λι­στι­κό σύστη­μα και ταυ­τό­χρο­να βοη­θού­σε στη μετα­τρο­πή της χώρας σε προ­κε­χω­ρη­μέ­νο φυλά­κιο των στρα­τη­γι­κών σχε­δί­ων των ΗΠΑ στην περιο­χή της Ανα­το­λι­κής Μεσογείου.

Λιμά­νι Πει­ραιά, 4 Μάρ­τη 1955. Φέρε­τρα με τις σωρούς ελλή­νων στρα­τιω­τών που σκο­τώ­θη­καν στον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλεμο.

Η ελλη­νι­κή παρου­σία στην Κορέα διήρ­κε­σε πέντε χρό­νια, από το 1950 έως το 1955. Σε αυτό το διά­στη­μα, στάλ­θη­καν εκεί 10.225 αξιω­μα­τι­κοί και οπλί­τες, 7 πολε­μι­κά αερο­σκά­φη και εν συνε­χεία άλλα 2 προς ανα­πλή­ρω­ση απω­λειών (6). Παρά το γεγο­νός ότι ο πόλε­μος τερ­μα­τί­στη­κε τον Ιού­λη του 1953 με την υπο­γρα­φή του Συμ­φώ­νου Ανα­κω­χής, ελλη­νι­κά στρα­τεύ­μα­τα παρέ­μει­ναν στην Κορέα έπει­τα από εντο­λή του πρω­θυ­πουρ­γού Αλέ­ξαν­δρου Παπάγου.

Κάποιοι απ’ τους έλλη­νες στρα­τιώ­τες και αξιω­μα­τι­κούς δε γύρι­σαν ποτέ στις οικο­γέ­νειες τους. Σύμ­φω­να με τα επί­ση­μα στοι­χεία του Ελλη­νι­κού Στρα­τού, σε 183 ανήλ­θαν οι νεκροί και 610 οι τραυ­μα­τί­ες, ενώ η αερο­πο­ρία είχε 12 νεκρούς και 4 αεροσκάφη.

Σήμε­ρα, 70 χρό­νια μετά την έναρ­ξη του πολέ­μου της Κορέ­ας, τα ερω­τή­μα­τα παρα­μέ­νουν αμεί­λι­κτα: Για ποιόν πολέ­μη­σαν στην Κορέα, στο πλάι των ιμπε­ρια­λι­στών, οι έλλη­νες στρα­τιώ­τες; Ποιών τα συμ­φέ­ρο­ντα υπε­ρα­σπί­στη­καν με το όπλο στο χέρι και για ποια σύμ­φέ­ρο­ντα σκό­τω­σαν και σκο­τώ­θη­καν στην άλλη άκρη του κόσμου;

Η εγχώ­ρια αστι­κή ιστο­ριο­γρα­φία και τα ιμπε­ρια­λι­στι­κά επι­τε­λεία έχουν φρο­ντί­σει να ντύ­σουν με δάφ­νες «ηρω­ϊ­σμού» την απο­στο­λή ελλη­νι­κών στρα­τιω­τι­κών δυνά­με­ων στην Κορέα που, όπως δια­τεί­νο­νται, πήγαν να υπε­ρα­σπι­στούν τα «ιδα­νι­κά της ελευ­θε­ρί­ας και της δημοκρατίας».

Τι φρι­κτό ψέμα, τι βρώ­μι­κη παρα­ποί­η­ση της αλή­θειας και τι προ­σβο­λή στη μνή­μη των νεκρών του πολέ­μου απο­τε­λεί αυτός ο ισχυ­ρι­σμός! Καμιά ελευ­θε­ρία και καμιά δημο­κρα­τία δεν στάλ­θη­καν να υπη­ρε­τή­σουν οι έλλη­νες στρα­τιώ­τες στην Κορέα, παρά μονά­χα τα συμ­φέ­ρο­ντα και τους τυχο­διω­κτι­σμούς της ελλη­νι­κής αστι­κής τάξης. Στάλ­θη­καν ως «πρό­βα­τα επί σφα­γή» σε μια ιμπε­ρια­λι­στι­κή επέμ­βα­ση η οποία εξυ­πη­ρε­τού­σε μόνο τις επι­διώ­ξεις ντό­πιων και ξένων καπι­τα­λι­στι­κών δυνάμεων.

Έκτο­τε, οι ιμπε­ρια­λι­στές και οι σύμ­μα­χοι τους επα­νέ­λα­βαν πολ­λές φορές παρό­μοια προ­σχή­μα­τα – άλλο­τε περί «ελευ­θε­ρί­ας», περί «δημο­κρα­τί­ας», περί «ανθρω­πί­νων δικαιω­μά­των» — για μια σει­ρά δολο­φο­νι­κές επεμ­βά­σεις (Ιράκ, Αφγα­νι­στάν, Γιου­γκο­σλα­βία, Λιβύη, Συρία, κλπ). Και είναι έτοι­μοι να το επα­να­λά­βουν ανά πάσα στιγ­μή στο μέλ­λον, θυσιά­ζο­ντας κι’ άλλους λαούς, προ­κει­μέ­νου να προ­ω­θή­σουν τα συμ­φέ­ρο­ντα των μονο­πω­λια­κών τους ομίλων.

Σήμε­ρα, το παρά­δειγ­μα της Κορέ­ας πρέ­πει να απο­τε­λέ­σει πηγή συμπε­ρα­σμά­των για τον ελλη­νι­κό λαό. Ιδιαί­τε­ρα σε μια περί­ο­δο που τα σύν­νε­φα ενός γενι­κευ­μέ­νου πολέ­μου παρα­μέ­νουν απει­λη­τι­κά πάνω από τον ουρα­νό της Ανα­το­λι­κής Μεσο­γεί­ου και της Μέσης Ανατολής.

Σε μια περί­ο­δο που, με ευθύ­νη των κυβερ­νή­σε­ων ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, στο πλαί­σιο της περί­φη­μης «γεω­στρα­τη­γι­κής ανα­βάθ­μι­σης», η Ελλά­δα έχει μετα­τρα­πεί σε ένα απέ­ρα­ντο αμε­ρι­κα­νο­να­τοϊ­κό στρα­τό­πε­δο, με νατοϊ­κές βάσεις θανά­του να εκτεί­νο­νται από την Αλε­ξαν­δρού­πο­λη ως την Σούδα.

Σε μια περί­ο­δο που ο έλλη­νας υπουρ­γός άμυ­νας, χωρίς ίχνος ντρο­πής αλλά με μπό­λι­κο θρά­σος και κυνι­σμό, δίνει όρκους πίστης στους υπε­ρα­τλα­ντι­κούς φονιά­δες προ­οιω­νί­ζο­ντας νέες «Κορέ­ες»: «Η Ελλά­δα στέ­κε­ται στο πλευ­ρό των συμ­μά­χων της (…) κυρί­ως στη συμ­μα­χία με τις ΗΠΑ (…) πολε­μή­σα­με πλάι (…) οι άνδρες μας μάτω­σαν δίπλα σε Αμε­ρι­κα­νούς στρα­τιώ­τες στους πολέ­μους στους οποί­ους συμ­με­τεί­χα­με (…) αυτό θα γίνει και στο μέλ­λον» (7).

Να μην ξεχά­σου­με ποτέ το αμε­ρι­κα­νο­κί­νη­το μακε­λειό της Κορέ­ας, τον κορε­α­τι­κό λαό που σφα­γιά­στη­κε από τους ιμπε­ρια­λι­στές, τα ελλη­νι­κά φέρε­τρα που γύρι­σαν στην πατρί­δα. Και αυτό για­τί σήμε­ρα, ίσως περισ­σό­τε­ρο από ποτέ άλλο­τε, τίθε­ται επι­τα­κτι­κά η ανά­γκη να δυνα­μώ­σει η αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κή πάλη, ο αγώ­νας ενά­ντια στις βάσεις και τα πυρη­νι­κά, ενά­ντια στην συμ­με­το­χή της Ελλά­δας στους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς σχε­δια­σμούς των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ.

1. «Καθη­με­ρι­νή» 28/6/1950.
2. Ho J. Kang S. Pak Th. The US Imperialists started the Korean War, Foreign Languages Publishing House, Pyongyang, 1993.
3. «Πράβ­ντα», 17/2/1951.
4. «Ελευ­θε­ρία», 2/7/1950.
5. Ελευ­θε­ρία», 5/7/1950.
6. «Το Εκστρα­τευ­τι­κόν Σώμα Της Ελλά­δος Εις Κορέ­αν (1950–1955)», Διευ­θύν­ση Ιστο­ρί­ας Στρα­τού, Αθή­ναι 1977.
7. Ομι­λία Ν. Πανα­γιω­τό­που­λου στην έναρ­ξη Συνε­δρί­ου Χερ­σαί­ων Δυνά­με­ων στη Στρα­τιω­τι­κή Σχο­λή Ευελ­πί­δων, 7/11/2019.

Νίκος Μόττας Γεννήθηκε το 1984 στη Θεσσαλονίκη. Είναι υποψήφιος διδάκτορας (Phd) Πολιτικής Επιστήμης, Διεθνών Σχέσεων και Ιστορίας. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Westminster του Λονδίνου και είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων (Master of Arts) στις διπλωματικές σπουδές (Παρίσι) και στις διεθνείς διπλωματικές σχέσεις (Πανεπιστήμιο Τελ Αβίβ). Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνόφωνα και ξενόγλωσσα μέσα.