Στον ερμηνευτή των μεγάλων στιγμών της πορείας του ελληνικού τραγουδιού κατά τον 20ό αιώνα, στον δημιουργό μεγάλων και χιλιοτραγουδισμένων λαϊκών τραγουδιών, στον αγαπημένο τραγουδιστή των σπουδαίων συνθετών, στον Γρηγόρη Μπιθικώτση, είναι αφιερωμένη η συναυλία που διοργανώνει η Κομματική Οργάνωση Αττικής του ΚΚΕ στο Περιστέρι, στο Ολυμπιακό Κέντρο Πυγμαχίας «Γιώργος Στεφανόπουλος» (Β. Ηπείρου 23), την ερχόμενη Δευτέρα 4 Μάρτη, στις 7 το απόγευμα.
Θα χαιρετίσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.
Θα ακολουθήσει συναυλία με τους Γιώργο Νταλάρα, Δημήτρη Μπάση, Φωτεινή Βελεσιώτου, Κώστα Τριανταφυλλίδη, Ασπασία Στρατηγού, Σταυρούλα Εσαμπαλίδη. Συμμετέχουν ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, καθώς και η Χορωδία «Ρυθμός» του Νίκου Χιώτογλου. Η καλλιτεχνική επιμέλεια είναι του Γιώργου Νταλάρα.
Προσκλήσεις διατίθενται από τις Οργανώσεις του ΚΚΕ στην Αττική.
Η αρχή
Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης γεννήθηκε στο Περιστέρι στις 11 Δεκεμβρίου 1922, από φτωχή οικογένεια. Η κιθάρα του μεγάλου του αδερφού ήταν η αφορμή για να ξεκινήσει από πολύ μικρός την ενασχόλησή του με τη μουσική. «Δεν είναι δικιά μου, δικιά σου είναι», του είπε ο αδερφός του ο Χρήστος, όταν τον άκουσε να παίζει…
Μαθητευόμενος υδραυλικός ακόμα, το ‘σκαγε από το σπίτι και πήγαινε να ακούσει τη μεγάλη του αγάπη, τον Μάρκο Βαμβακάρη, που έπαιζε στο Περιστέρι, μαζί με τους Στρ. Παγιουμτζή, Απ. Χατζηχρήστο και Μ. Χιώτη. Αλλωστε, έλεγε χαρακτηριστικά για το ρεμπέτικο, το λαϊκό τραγούδι: «Το λαϊκό τραγούδι είναι ένα δέντρο. Το δέντρο είναι ο Μάρκος. Οι άλλοι είναι κλώνοι, με τον Τσιτσάνη να είναι ο μεγαλύτερος κλώνος».
Παράλληλα γράφει τραγούδια… Στα τέλη της δεκαετίας του ’40 η πρώτη του σύνθεση που βρίσκει τον δρόμο στη δισκογραφία είναι «Το καντήλι τρεμοσβήνει». Ως συνθέτης συνεργάζεται με τους Πρόδρομο Τσαουσάκη, Σταύρο Τζουανάκο, Γιώτα Λύδια, Καίτη Γκρέυ, Στέλιο Καζαντζίδη, Μανώλη Αγγελόπουλο και άλλους, ενώ καθοριστική υπήρξε η συμβολή του στην ανάδειξη της Πόλυς Πάνου και της Βίκυς Μοσχολιού, οι οποίες έκαναν δίπλα του τα πρώτα τους βήματα. Η πρώτη του εμφάνιση ως τραγουδιστής γίνεται το 1955 με το «Τρελοκόριτσο», ενώ καταθέτει μεγάλες ερμηνείες σε τραγούδια των Χατζιδάκι, Βαμβακάρη, Τσιτσάνη, Χιώτη, Δερβενιώτη, Μπακάλη, Παπαϊωάννου, Μητσάκη.
Μέχρι που στη ζωή του μπαίνει ο Μίκης Θεοδωράκης και αλλάζοντας το ελληνικό τραγούδι αλλάζει και την ίδια την καλλιτεχνική πορεία του Γρηγόρη Μπιθικώτση.
Ο Μίκης
Η πρώτη γνωριμία του Μίκη με τον Μπιθικώτση έγινε στη Μακρόνησο. Σε μια μεταγωγή του Μίκη στο στρατιωτικό νοσοκομείο, ο Μπιθικώτσης του πρόσφερε ένα ποτήρι νερό, κάτι που ο συνθέτης δεν ξέχασε ποτέ.
Η γνωριμία ξεθώριασε, μέχρι που στα τέλη της δεκαετίας του ’50 ο Τάκης Λαμπρόπουλος, διευθυντής της «Κολούμπια», κάλεσε τον Μπιθικώτση να ερμηνεύσει τον «Επιτάφιο» του Μίκη Θεοδωράκη σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου. Ετσι ξεκίνησε η συνεργασία τους, η οποία άνοιξε τον δρόμο στη μελοποιημένη ποίηση, έναν δρόμο που χαράχτηκε ανεξίτηλα και στα επόμενα χρόνια από τις συγκλονιστικές και ανεπανάληπτες ερμηνείες του Γρηγόρη Μπιθικώτση στους δίσκους «Πολιτεία», «Επιφάνια», «Ρωμιοσύνη», «Αξιον Εστί», «Το τραγούδι του νεκρού αδερφού» κ.ά.
Εξηγώντας την τομή που έφερε ο Μίκης στο ελληνικό τραγούδι, ανέφερε χαρακτηριστικά… «Ποτέ εμείς, πριν, δεν σκεφτήκαμε να πάρουμε ποιητές. Τους είχα ακουστά, αλλά τους έμαθα διαβάζοντάς τους στις πρόβες».
Από τα έργα του Θεοδωράκη αυτό που τον δυσκόλεψε περισσότερο ήταν η «Ρωμιοσύνη». Ελεγε ο Γρ. Μπιθικώτσης στον Π. Γεραμάνη: «Σ’ αυτό το έργο χάθηκα. Έκανα πρόβα δυόμισι μήνες για να μπω στο νόημα της μελωδίας και του στίχου. Τότε βρήκα τον αληθινό μου εαυτό. Ηταν αυτό που με γέμισε. Ηταν η πιο μεγάλη στιγμή της καριέρας μου και της ζωής μου. Τα εννέα τραγούδια της “Ρωμιοσύνης” είχαν μια μελωδία που δεν την έπιανε το μυαλό μου. Μελωδία τρομερή, ασύλληπτη. Ο Θεοδωράκης στις πρώτες πρόβες μού έλεγε: “Λίγο αν προσέξεις στις πρόβες, θα τα καταφέρεις, Γρηγόρη… Το έργο αυτό μιλάει για το τι έχει τραβήξει η Ελλάδα. Τότε που κόβανε στο γόνατο το κριθαρένιο τους καρβέλι, που μπαίνανε στα σίδερα και στη φωτιά, που γέμιζαν τα κανόνια μόνο με την καρδιά τους”. Και πάνω σ’ αυτή τη φοβερή ποίηση του Γιάννη Ρίτσου, ο Μίκης έχει γράψει μουσική για 100 — 200 χρόνια μπροστά». Και ο ποιητής του έργου, ο Γιάννης Ρίτσος, έλεγε για τον τραγουδιστή: «Μέσα στη φωνή του, όλος ο καημός του ελληνικού λαού, όλο του το μεράκι και όλη του η λεβεντιά φαίνεται σ’ όλο τους το μεγαλείο! Θυμάμαι ότι σε μεγάλα γεγονότα της Νεοελληνικής μας Ιστορίας, σε κρίσιμες αγωνιστικές στιγμές του ελληνικού λαού η φωνή του Μπιθικώτση βρισκόταν πάντοτε μπροστά, τραγουδώντας τη “Ρωμιοσύνη”».
Μια ζωή γεμάτη
Ο Γρ. Μπιθικώτσης ερμήνευσε τραγούδια και άλλων μεγάλων συνθετών, όπως του Μάνου Χατζιδάκι και του Σταύρου Ξαρχάκου. Ανεπανάληπτες είναι και οι ερμηνείες του σε τραγούδια των Άκη Πάνου, Γιάννη Σπανού και Σταύρου Κουγιουμτζή.
Η τελευταία του περίοδος περιλαμβάνει οκτώ δίσκους με δικά του τραγούδια, τα περισσότερα σε στίχους του Κώστα Βίρβου, όπως τα «Ενα όμορφο αμάξι με δυο άλογα», «Ο κυρ-Θάνος», «Ρίξε μια ζαριά καλή» κ.ά.
Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης έγραψε τη δική του σημαντική ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, μια ιστορία δεμένη με στιγμές και γεγονότα της νεότερης Ιστορίας μας και της ζωής μας. Ευτύχησε να συνεργαστεί με σπουδαίους συνθέτες και να είναι ο πρώτος τραγουδιστής που έβαλε τη μεγάλη ποίηση στο στόμα του λαού…
