Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Διδασκαλική Ομοσπονδία Σουηδίας: Η «δημοτικοποίηση» των Σχολείων ήταν λάθος

Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της //

Έχουν περά­σει τριά­ντα χρό­νια από τότε που ελή­φθη στη Βου­λή η από­φα­ση για τη δημο­τι­κο­ποί­η­ση του Σχο­λεί­ου. Το 1989, ο τότε υπουρ­γός Παι­δεί­ας Σοσιαλ­δη­μο­κρά­της Γκό­ραν Πέρ­σον κατά­φε­ρε να περά­σει από­φα­ση στην Βου­λή, με ψήφους 162 υπέρ και 157 κατά, το σχο­λείο να γίνει τοπι­κή και όχι εθνι­κή υπό­θε­ση. Την πρό­τα­ση των Σοσιαλ­δη­μο­κρα­τών στή­ρι­ξε με την ψήφο του το σημε­ρι­νό «Αρι­στε­ρό κόμμα».

Αν και η Εθνι­κή Ένω­ση Δασκά­λων απερ­γού­σε για πέντε ολό­κλη­ρες εβδο­μά­δες και παρά τις έντο­νες δια­μαρ­τυ­ρί­ες, η Βου­λή το ψήφι­σε με δια­φο­ρά μόλις πέντε ψήφων και μετέ­φε­ρε όλη την ευθύ­νη για το σχο­λείο και τους εκπαι­δευ­τι­κούς στους Δήμους. Αυτό έγι­νε, μετα­ξύ άλλων και μέσω πολι­τι­κών παρεμ­βά­σε­ων στις συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις όπου δόθη­καν υπο­σχέ­σεις για καλύ­τε­ρη μισθο­λο­γι­κή ανά­πτυ­ξη για ορι­σμέ­νες ομά­δες εκπαι­δευ­τι­κών. Το διδα­κτι­κό προ­σω­πι­κό δια­σπά­στη­κε και οι πλη­γές έγι­ναν βαθιές. Ο νόμος εφαρ­μό­στη­κε το 1991.

skolklass1
Επι­πλέ­ον, της δημο­τι­κο­ποί­η­σης ακο­λού­θη­σε η ελεύ­θε­ρη επι­λο­γή σχο­λεί­ου από τους μαθη­τές και γονείς ανε­ξάρ­τη­τα από τον τόπο κατοι­κί­ας που απο­δυ­νά­μω­σε τα σχο­λεία των συνοι­κιών και της Επαρ­χί­ας το 1992 και το επό­με­νο έτος πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε μια ταχεία μεταρ­ρύθ­μι­ση ίδρυ­σης ιδιω­τι­κών ή «ανε­ξάρ­τη­των» σχο­λεί­ων όπως ονο­μά­ζο­νται εδώ, χωρίς καμία έρευ­να. (έχου­με ανα­φερ­θεί στο ΑΤΕΧΝΩΣ με σει­ρά αναρτήσεων).

Ακό­μη και ο ΟΟΣΑ ανα­ρω­τή­θη­κε ποιος ήταν υπεύ­θυ­νος για το σχο­λείο, όταν επα­νε­ξέ­τα­σε τα σου­η­δι­κά σχο­λεία μετά το μεγά­λο σοκ της μέτρη­σης PISA του 2012 που έφε­ρε την Σου­η­δία στην 23η θέση από τις 3–4 πρώ­τες θέσεις που κατεί­χε τα προη­γού­με­να χρόνια.

Η πλειο­ψη­φία των Δήμων και της κοι­νής γνώ­μης της Σου­η­δί­ας ζητά την εθνι­κο­ποί­η­ση της Παι­δεί­ας αλλά τα τερά­στια κέρ­δη της ιδιω­τι­κής εκπαί­δευ­σης κρα­τούν δέσμιες τις κυβερ­νή­σεις ακό­μη και των κομ­μά­των που αντι­τά­χθη­καν στον νόμο το 1989.

Η Διδα­σκα­λι­κή Ομο­σπον­δία, όπου συμ­με­τέ­χουν δάσκα­λοι και καθη­γη­τές, παρα­θέ­τει 10 επι­χει­ρή­μα­τα για την «εθνι­κο­ποί­η­ση» του Σχο­λεί­ου. Να υπεν­θυ­μί­σου­με πως η χρη­μα­το­δό­τη­ση γίνε­ται από τοπι­κούς φόρους και άρα δια­φέ­ρει σημα­ντι­κά από δήμο σε δήμο χωρί­ζο­ντας τους Δήμους σε “πλού­σιους” και “φτω­χούς”.

1.Το σχο­λείο είναι μια εθνι­κή υπόθεση

Η εξύ­ψω­ση της γνώ­σης είναι εθνι­κού ενδια­φέ­ρο­ντος για μια μορ­φω­μέ­νη κοι­νω­νία όπως η Σου­η­δι­κή. Ως εκ τού­του, το σχο­λείο είναι πολύ σημα­ντι­κό για να αφή­σει το κρά­τος την κύρια ευθύ­νη του σε μεμο­νω­μέ­νους φορείς με δια­φο­ρε­τι­κές συν­θή­κες και φιλο­δο­ξία στόχων.

2.Όλοι οι μαθη­τές θα πρέ­πει να έχουν ίσες ευκαιρίες 

Οι πιθα­νό­τη­τες επι­τυ­χί­ας στο σχο­λείο δεν πρέ­πει να εξαρ­τώ­νται από τον Δήμο στον οποίο ζει ο μαθη­τής. Αυτό σημαί­νει ότι το κρά­τος πρέ­πει να ανα­λά­βει την ευθύ­νη για τη δια­σφά­λι­ση ότι τα δια­φο­ρε­τι­κά σχο­λεία λαμ­βά­νουν πόρους που απαιτούνται.

 

skolklass

3.Η δημο­τι­κο­ποί­η­ση απέτυχε

Η δημο­τι­κο­ποί­η­ση – σε συν­δυα­σμό με την ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση και την ελεύ­θε­ρη επι­λο­γή των σχο­λεί­ων – έχει οδη­γή­σει τόσο σε μεί­ω­ση των απο­τε­λε­σμά­των της γνώ­σης όσο και σε αυξη­μέ­νες ανι­σό­τη­τες. Ως εκ τού­του, απαι­τεί­ται μια νέα κύρια ευθύ­νη για το σχο­λείο. Το κρά­τος έχει τόσο την ικα­νό­τη­τα όσο και την αρμο­διό­τη­τα να ανα­λά­βει αυτή την κύρια ευθύνη.

4.Το επάγ­γελ­μα του εκπαι­δευ­τι­κού πρέ­πει να γίνει πιο ελκυστικό. 

Τόσο τα δημο­τι­κά όσο και τα ανε­ξάρ­τη­τα σχο­λεία απέ­τυ­χαν να αυξή­σουν το βαρύ­τη­τα του επαγ­γέλ­μα­τος του εκπαι­δευ­τι­κού. Με εθνι­κή βασι­κή ευθύ­νη για το σχο­λείο, μπο­ρούν να βελ­τιω­θούν οι ευκαι­ρί­ες ανά­πτυ­ξης, οι πρου­πο­θέ­σεις και οι συν­θή­κες για τους εκπαι­δευ­τι­κούς. Είναι ευκο­λό­τε­ρο να βρεις έναν φορέα, το κρά­τος, για να δώσει προ­τε­ραιό­τη­τα στην ελκυ­στι­κό­τη­τα του επαγ­γέλ­μα­τος του εκπαι­δευ­τι­κού, σε σύγκρι­ση με τους 290 δήμους και αρκε­τές εκα­το­ντά­δες ιδιω­τι­κά σχο­λεία με ισά­ριθ­μες προ­τε­ραιό­τη­τες και θέσεις.

5.Διάθεση πόρων σύμ­φω­να με τις ανά­γκες των μαθητών

Σήμε­ρα, δια­φο­ρε­τι­κοί δήμοι επεν­δύ­ουν δια­φο­ρε­τι­κά στο σχο­λείο – και δίνουν δια­φο­ρε­τι­κούς πόρους σε μαθη­τές με ειδι­κές ανά­γκες. Με την εθνι­κή χρη­μα­το­δό­τη­ση, ισο­δύ­να­μη σε ολό­κλη­ρη τη χώρα, οι πόροι μπο­ρούν να δια­τε­θούν σύμ­φω­να με τις πραγ­μα­τι­κές ανά­γκες των μαθη­τών και των σχολείων.

6.Εξασφάλιση ότι οι μεταρ­ρυθ­μί­σεις έχουν αποτέλεσμα

Σήμε­ρα, οι δήμοι εφαρ­μό­ζουν τις νέες απα­ραί­τη­τες μεταρ­ρυθ­μί­σεις δια­φο­ρε­τι­κά. Με σαφή και συντο­νι­σμέ­νη δια­κυ­βέρ­νη­ση, και κατευ­θύ­νο­ντας την απο­στο­λή γνώ­σης απευ­θεί­ας στα σχο­λεία – χωρίς μεσά­ζο­ντες, Δήμους, ιδιώ­τες – δια­σφα­λί­ζε­ται ότι οι νέοι εκπαι­δευ­τι­κοί νόμοι, μεταρ­ρυθ­μί­σεις και πρω­το­βου­λί­ες εφαρ­μό­ζο­νται σωστά σε ολό­κλη­ρη τη χώρα.

7.Περισσότερη διδα­σκα­λία, λιγό­τε­ρη γραφειοκρατία 

Το σχο­λείο που ανή­κει στους Δήμους σήμε­ρα απο­τε­λεί­ται από 290 δια­φο­ρε­τι­κά σχο­λι­κά διοι­κη­τι­κά συστή­μα­τα. Είναι γρα­φειο­κρα­τι­κή και ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κή σπα­τά­λη πόρων. Με μια ενο­ποι­η­μέ­νη κρα­τι­κή ιδιο­κτη­σία, μπο­ρούν να χρη­σι­μο­ποι­η­θούν περισ­σό­τε­ροι πόροι για τη διδασκαλία.

8.Φυσική σύν­δε­ση με την τρι­το­βάθ­μια εκπαίδευση

Σήμε­ρα, τα σχο­λεία διοι­κού­νται από τους δήμους — οι οποί­οι κατά τα άλλα είναι κατά κύριο λόγο υπεύ­θυ­νοι για την κοι­νω­νι­κή φρο­ντί­δα και ορι­σμέ­νες υπο­δο­μές και σχε­δια­σμό. Είναι πιο φυσι­κό το κρά­τος, το οποίο είναι υπεύ­θυ­νο για την αγο­ρά εργα­σί­ας και την τρι­το­βάθ­μια εκπαί­δευ­ση, να έχει επί­σης την κύρια ευθύ­νη για τα σχολεία.

9.Αφήστε τους επαγ­γελ­μα­τί­ες να ανα­λά­βουν την ευθύ­νη για την διδασκαλία

Σήμε­ρα, οι τοπι­κοί πολι­τι­κοί, οι γρα­φειο­κρά­τες και οι ομά­δες εργο­λα­βι­κών συμ­φε­ρό­ντων στην Παι­δεία, ανα­μει­γνύ­ο­νται στον τρό­πο με τον οποίο η διδα­σκα­λία πρό­κει­ται να πραγ­μα­το­ποι­η­θεί. Οι εκπαι­δευ­μέ­νοι εκπαι­δευ­τι­κοί και διευ­θυ­ντές πρέ­πει να έχουν μεγα­λύ­τε­ρη ευθύ­νη για τη διδα­σκα­λία, μέσω της πραγ­μα­τι­κής επαγ­γελ­μα­το­ποί­η­σης και αποκέντρωσης.

10.Σταματήστε την διελ­κυ­στίν­δα για την εξου­σία και τους πόρους

Η πρω­ταρ­χι­κή ευθύ­νη για το σχο­λείο θα πρέ­πει να διέ­πε­ται από αυτό που δημιουρ­γεί τις καλύ­τε­ρες συν­θή­κες για αυξη­μέ­νη ισο­δυ­να­μία και αυξη­μέ­να απο­τε­λέ­σμα­τα γνώ­σης, όχι από μια διελ­κυ­στίν­δα για την εξου­σία των τοπι­κών παρα­γό­ντων πάνω στους πόρους και την επιρ­ροή. Οι Δήμοι πρέ­πει επί­σης να δια­δρα­μα­τί­σουν ρόλο στο μέλ­λον για τα σχο­λεία – αλλά με πιο περιο­ρι­σμέ­νο τρό­πο από ό,τι σήμερα.

Η Διδα­σκα­λι­κή Ομο­σπον­δία απο­τε­λεί­ται από Σοσιαλ­δη­μο­κρά­τες συν­δι­κα­λι­στές. Παρό­λο που κάποια επι­χει­ρή­μα­τα και προ­σεγ­γί­σεις έχουν δια­χει­ρι­στι­κό χαρα­κτή­ρα χωρίς να θίγουν ταξι­κά την παι­δεία που έχουν ανά­γκη τα παι­διά τη εργα­τι­κής τάξης και των λαϊ­κών στρω­μά­των γίνε­ται απο­λύ­τως καθα­ρό πως παρό­μοια προ­σπά­θεια δημο­τι­κο­ποί­η­σης των Σχο­λεί­ων στην Ελλά­δα είναι κατα­δι­κα­σμέ­νη να απο­τύ­χει και να χει­ρο­τε­ρεύ­σει την έτσι κι αλλιώς ελλειμ­μα­τι­κή και προ­βλη­μα­τι­κή κατά­στα­ση της Παι­δεί­ας στην χώρα μας.

Σου­η­δι­κό Σχο­λείο: Δεν αντέ­χω πια να είμαι δάσκαλος

Σου­η­δία: Δημο­πρα­τούν τα Σχο­λεία μαζί με τα κτή­ρια, τους μαθη­τές και τους δασκά­λους στους Επιχειρηματίες

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο