Εκδήλωση του ΚΚΕ στο Λονδίνο |> Ομιλία του Δ. Κουτσούμπα με θέμα: «Η Επιστήμη και η Έρευνα στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών και όχι του καπιταλιστικού κέρδους»

«“Η σύγ­χρο­νη αστι­κή κοι­νω­νία, που δημιούρ­γη­σε τόσο ισχυ­ρά μέσα παρα­γω­γής και ανταλ­λα­γής, μοιά­ζει με το μάγο εκεί­νο που δεν κατα­φέρ­νει πια να κυριαρ­χή­σει πάνω στις κατα­χθό­νιες δυνά­μεις που ο ίδιος κάλεσε”. 

Αυτή η φρά­ση, που γρά­φτη­κε το 1848 στο “Κομου­νι­στι­κό Μανι­φέ­στο” από τους Μαρξ — Ένγκελς, απο­τυ­πώ­νει το βάθος και την πραγ­μα­τι­κή αιτία των προ­βλη­μά­των που αντι­με­τω­πί­ζει σήμε­ρα η λαϊ­κή πλειοψηφία.

Είμα­στε στην επο­χή της 4ης βιο­μη­χα­νι­κής επα­νά­στα­σης, της ρομπο­τι­κής, της ψηφιο­ποί­η­σης. Αυτές οι εξε­λί­ξεις μαρ­τυ­ρούν μία αδιά­ψευ­στη αλή­θεια: Σήμε­ρα υπάρ­χουν όλες οι δυνα­τό­τη­τες ώστε να βελ­τιω­θεί το επί­πε­δο ζωής για εκα­τομ­μύ­ρια εργα­ζό­με­νους στη χώρα μας και σε όλον τον κόσμο. Τα απο­τε­λέ­σμα­τα όμως είναι ακρι­βώς τα αντί­θε­τα. Το ρολόι αντί να πηγαί­νει προς τα μπρος, γυρ­νά­ει πίσω.

Σήμε­ρα, βιώ­νου­με καθη­με­ρι­νά πως η καπι­τα­λι­στι­κή βαρ­βα­ρό­τη­τα ακυ­ρώ­νει τις τερά­στιες δυνα­τό­τη­τες που έχουν δημιουρ­γη­θεί για να δια­σφα­λι­στεί η κοι­νω­νι­κή ευημερία.

Όποιον τομέα της παρα­γω­γής, όποιον επι­στη­μο­νι­κό κλά­δο κι αν εξε­τά­σου­με, μπο­ρού­με να εντο­πί­σου­με το μεγά­λο ένο­χο που εμπο­δί­ζει να αξιο­ποι­η­θούν προς όφε­λος των ανα­γκών της κοι­νω­νί­ας οι μεγά­λες δυνα­τό­τη­τες που γεν­νά η δου­λειά των εργα­ζό­με­νων, τις οποί­ες διευ­ρύ­νει η ανά­πτυ­ξη των επι­στη­μών και της τεχνολογίας.

Την ίδια ώρα που ανα­πτύσ­σο­νται ραγδαία κι επα­να­στα­τι­κο­ποιού­νται, σε σχέ­ση με το παρελ­θόν, τα μέσα παρα­γω­γής, την ίδια ώρα που ανα­βαθ­μί­ζο­νται οι υλι­κές συν­θή­κες για την ανά­πτυ­ξη της Επι­στή­μης, βλέ­που­με να δυνα­μώ­νει γύρω μας η σχε­τι­κή στα­σι­μό­τη­τα σε σχέ­ση με το τι θα μπο­ρού­σε να παρα­χθεί ποσο­τι­κά και ποιο­τι­κά, αν δεν υπήρ­χε το καπι­τα­λι­στι­κό κέρ­δος ως βασι­κό κίνη­τρο, ως σκο­πός της παρα­γω­γής και της επι­στη­μο­νι­κής έρευνας.

Χιλιά­δες εφευ­ρέ­σεις κατο­χυ­ρώ­νο­νται ως πατέ­ντες, ως ιδιο­κτη­σία επι­χει­ρη­μα­τι­κών ομί­λων και δεν τίθε­νται σχε­δια­σμέ­να, γρή­γο­ρα, ανε­μπό­δι­στα και γενι­κευ­μέ­να στην υπη­ρε­σία των ανα­γκών της κοινωνίας.

Παράλ­λη­λα με τους περιο­ρι­σμούς στη διά­χυ­ση της τεχνο­λο­γί­ας, η επι­στη­μο­νι­κή γνώ­ση αξιο­ποιεί­ται για τον περιο­ρι­σμό της διάρ­κειας ζωής των προ­ϊ­ό­ντων, την τεχνη­τή παλαί­ω­ση, την ενσω­μα­τω­μέ­νη γρή­γο­ρη αχρή­στευ­σή τους.

Τα επι­στη­μο­νι­κά επι­τεύγ­μα­τα που αφο­ρούν την πλη­ρο­φο­ρι­κή, τη ρομπο­τι­κή, την αυτο­μα­το­ποί­η­ση, τα οποία αυξά­νουν την παρα­γω­γι­κό­τη­τα της εργα­σί­ας και μπο­ρούν αντι­κει­με­νι­κά να μειώ­σουν το γενι­κό εργά­σι­μο χρό­νο, μετα­τρέ­πο­νται στα χέρια της αστι­κής τάξης σε όπλο για να αυξη­θεί η εντα­τι­κο­ποί­η­ση όσων εργά­ζο­νται, την ίδια ώρα που αυξά­νε­ται ο εφε­δρι­κός στρα­τός των ανέργων.

Το κεφά­λαιο μετα­τρέ­πει επι­στη­μο­νι­κά επι­τεύγ­μα­τα σε κατα­στρο­φι­κές δυνά­μεις για την κοι­νω­νία, με χαρα­κτη­ρι­στι­κό παρά­δειγ­μα την παρα­γω­γή πυρη­νι­κών και χημι­κών όπλων μαζι­κής καταστροφής.

Δεν χρειά­ζε­ται να ανα­φερ­θού­με στο κορυ­φαίο ζήτη­μα της ανερ­γί­ας που γεν­νά η καπι­τα­λι­στι­κή ανά­πτυ­ξη και αφο­ρά την κατα­στρο­φή της κύριας παρα­γω­γι­κής δύνα­μης, του εργα­ζό­με­νου ανθρώπου.

Το χάσμα ανά­με­σα στο πως μπο­ρεί να ζει σήμε­ρα ένας εργα­ζό­με­νος και στο πως τελι­κά ζει, όλο και μεγα­λώ­νει, ακό­μα και αν η καπι­τα­λι­στι­κή οικο­νο­μία βρί­σκε­ται σε φάση ανάπτυξης.

Τα σύν­νε­φα μίας νέας κρί­σης πυκνώ­νουν πάνω από τη διε­θνή καπι­τα­λι­στι­κή οικο­νο­μία, αφού έτσι κι αλλιώς η κρί­ση είναι προ­ϊ­όν της καπι­τα­λι­στι­κής ανά­πτυ­ξης με τις ανι­σο­με­τρί­ες και τις αντι­φά­σεις της.

Συμ­μα­χί­ες, όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, που μέχρι πρό­τι­νος θεω­ρού­νταν ακλό­νη­τες υφί­στα­νται ανα­κα­τα­τά­ξεις. Εμπο­ρι­κοί πόλε­μοι και γεω­πο­λι­τι­κές συγκρού­σεις τερα­στί­ων δια­στά­σε­ων ξεσπούν σε κάθε γωνιά του πλα­νή­τη. Εκτε­τα­μέ­νες περι­βαλ­λο­ντι­κές κατα­στρο­φές θέτουν σε κίν­δυ­νο τους λαούς.

Μικρο­γρα­φία αυτών είναι όσα ζού­με και στην Ελλά­δα. Τα ιστο­ρι­κής σημα­σί­ας γεγο­νό­τα που δια­δρα­μα­τί­ζο­νται μπρο­στά μας είναι απο­τέ­λε­σμα αυτής της αντί­φα­σης. Την ίδια στιγ­μή που παρά­γε­ται τερά­στιος πλού­τος, η καπι­τα­λι­στι­κή οικο­νο­μία χαρα­κτη­ρί­ζε­ται από αναρ­χία και αντα­γω­νι­σμούς για το ποιοι επι­χει­ρη­μα­τι­κοί όμι­λοι θα ιδιο­ποι­η­θούν αυτόν τον πλούτο.

Σήμε­ρα θα μπο­ρού­σε ο εργα­ζό­με­νος άνθρω­πος να δου­λεύ­ει λιγό­τε­ρες ώρες τη μέρα, να απο­λαμ­βά­νει πολύ καλύ­τε­ρο επί­πε­δο δικαιω­μά­των στη δου­λειά και συνο­λι­κά στη ζωή του (ασφά­λι­ση, υγεία, παι­δεία, πολι­τι­σμός, ανα­ψυ­χή κ.ά.), να έχει εξα­λει­φτεί η ανερ­γία. Αλλά αντί γι’ αυτό έχου­με καθή­λω­ση, ακό­μα και μεί­ω­ση μισθών, με τον ένα ή άλλο τρό­πο, με τη μερι­κή, επο­χι­κή, εκ περι­τρο­πής εργα­σία και άλλα, διαρ­κή συμπί­ε­ση των δικαιω­μά­των προς τα κάτω, αύξη­ση των ηλι­κιών συντα­ξιο­δό­τη­σης, κατάρ­γη­ση ορι­σμέ­νων ευνοϊ­κών ρυθ­μί­σε­ων για την εργα­ζό­με­νη γυναί­κα, π.χ. νυχτε­ρι­νή εργασία.

Παράλ­λη­λα, μία χού­φτα επι­χει­ρη­μα­τι­κοί όμι­λοι απο­λαμ­βά­νουν όλο και περισ­σό­τε­ρο κρα­τι­κό χρή­μα, προ­νό­μια και φορο­α­παλ­λα­γές, καθο­ρί­ζουν με βάση τα κέρ­δη τους τι θα παρα­χθεί, αν θα παρα­χθεί, πού και με τι όρους.

Φίλες και φίλοι,

Δεν χρειά­ζο­νται πολ­λά λόγια για να περι­γρά­ψου­με και εξη­γή­σου­με τον ρόλο που επι­φυ­λάσ­σει το σύστη­μα, ο μονο­πω­λια­κός καπι­τα­λι­σμός, στην επι­στη­μο­νι­κή έρευνα.

Εύκο­λα μπο­ρού­με να εντο­πί­σου­με τις αρνη­τι­κές συνέ­πειες για την ικα­νο­ποί­η­ση των λαϊ­κών ανα­γκών σε σχέ­ση με τον προ­σα­να­το­λι­σμό, το περιε­χό­με­νο, τις μεθό­δους και τα κρι­τή­ρια της έρευ­νας, τους όρους χρη­μα­το­δό­τη­σης, τους όρους εργα­σί­ας των επι­στη­μό­νων και τα εμπό­δια που δημιουρ­γού­νται για το απαι­τού­με­νο βάθε­μα του κοι­νω­νι­κού χαρα­κτή­ρα της επι­στη­μο­νι­κής εργα­σί­ας και ιδιαί­τε­ρα της επι­στη­μο­νι­κής έρευνας.

Ας πάρου­με το παρά­δειγ­μα της υγεί­ας: Αλή­θεια, πώς καθο­ρί­ζε­ται η ιεράρ­χη­ση των στό­χων και της χρη­μα­το­δό­τη­σης της εφαρ­μο­σμέ­νης έρευ­νας στο φάρ­μα­κο; Με ποιο κρι­τή­ριο επι­λέ­γε­ται ως προ­τε­ραιό­τη­τα η αντι­με­τώ­πι­ση μιας ασθέ­νειας των κατοί­κων της Ευρώ­πης, συγκρι­τι­κά με ένα πρό­βλη­μα που αφο­ρά τη Αφρική;

Όλοι γνω­ρί­ζου­με γενι­κά την απά­ντη­ση. Οι προ­τε­ραιό­τη­τες καθο­ρί­ζο­νται με γνώ­μο­να το ποσο­στό κέρ­δους και τα μερί­δια αγο­ράς των αντα­γω­νι­ζο­μέ­νων ομί­λων. Και εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι εξα­κο­λου­θούν να υπο­φέ­ρουν, για­τί το φάρ­μα­κο και η ίδια η υγεία απο­τε­λούν σήμε­ρα εμπορεύματα.

Πώς καθο­ρί­ζο­νται οι προ­τε­ραιό­τη­τες και οι μέθο­δοι για την επι­στη­μο­νι­κή αντι­με­τώ­πι­ση του επαγ­γελ­μα­τι­κού κιν­δύ­νου, για την αντι­με­τώ­πι­ση των φυσι­κών κατα­στρο­φών και μεγά­λων τεχνο­λο­γι­κών ατυ­χη­μά­των, για την προ­στα­σία της υγεί­ας και της ασφά­λειας των εργαζόμενων;

Ο συνυ­πο­λο­γι­σμός “κόστους — οφέ­λους” για την “επι­λο­γή των “βέλ­τι­στων λύσε­ων”, ανα­φέ­ρε­ται πρώ­τα απ΄ όλα στο κέρ­δος των επι­χει­ρή­σε­ων και του κρά­τους τους και όχι στον άνθρω­πο, εργα­ζό­με­νο και μη, παι­δί — έφη­βο — ενή­λι­κα — υπερήλικα.

Ανά­λο­γα συμ­βαί­νουν σε άλλους τομείς. Πάρ­τε για παρά­δειγ­μα, τη συζή­τη­ση για την κλι­μα­τι­κή αλλα­γή που ανα­ζω­πυ­ρώ­νε­ται με αφορ­μή την ύπαρ­ξη ακραί­ων κατα­στρο­φών και η οποία επι­κε­ντρώ­νει μόνο στο ζήτη­μα του “ενερ­γεια­κού μείγματος”.

Η κλι­μα­τι­κή αλλα­γή αξιο­ποιεί­ται για την ενί­σχυ­ση των καπι­τα­λι­στι­κών επεν­δύ­σε­ων, ώστε το κεφά­λαιο να βγά­ζει κέρ­δος και από τα προ­βλή­μα­τα που το ίδιο προ­κα­λεί. Οι “πρά­σι­νες” τεχνο­λο­γί­ες και η λεγό­με­νη “πρά­σι­νη” οικο­νο­μία που προ­ω­θού­νται στο όνο­μα της αντι­με­τώ­πι­σης της κλι­μα­τι­κής αλλα­γής, απο­σκο­πούν στο να ανοί­ξουν νέα επεν­δυ­τι­κά πεδία στα μονο­πώ­λια με μεγά­λα και γρή­γο­ρα κέρδη.

Άλλω­στε, ως βασι­κός μηχα­νι­σμός για την κατα­πο­λέ­μη­ση της υπερ­θέρ­μαν­σης του πλα­νή­τη, στην ΕΕ παρου­σιά­ζε­ται το “σύστη­μα εμπο­ρί­ας δικαιω­μά­των εκπο­μπών ρύπων”, ένα αισχρό “χρη­μα­τι­στή­ριο εκπο­μπών ρύπων”, όπου βιο­μη­χα­νί­ες που εκπέ­μπουν αέρια θερ­μο­κη­πί­ου χαμη­λό­τε­ρα από το πλα­φόν που τους έχει τεθεί, μπο­ρούν να πωλούν, για την ποσό­τη­τα που δεν κάλυ­ψαν, “δικαιώ­μα­τα ρύπαν­σης”. Από την άλλη, όμι­λοι με ενερ­γο­βό­ρες εγκα­τα­στά­σεις μπο­ρούν να αγο­ρά­σουν το περίσ­σευ­μα αυτό, απο­κτώ­ντας το “δικαί­ω­μα” να ρυπαί­νουν κατά το δοκούν. Πρό­κει­ται δηλα­δή, για ένα μηχα­νι­σμό επι­κερ­δούς αγο­ρα­πω­λη­σί­ας της ίδιας της ρύπαν­σης που προ­κα­λούν οι καπι­τα­λι­στές, που όχι απλώς δεν προ­στα­τεύ­ει, αλλά απο­δε­δειγ­μέ­να έχει εντεί­νει την υπο­βάθ­μι­ση του περιβάλλοντος.

Οι ίδιες οι κατευ­θυ­ντή­ριες γραμ­μές της ΕΕ προ­τάσ­σουν ως βασι­κό κρι­τή­ριο του σχε­δια­σμού δια­χεί­ρι­σης κιν­δύ­νων την οικο­νο­μι­κή απο­δο­τι­κό­τη­τα και την προ­φύ­λα­ξη των μεγά­λων περιου­σια­κών στοι­χεί­ων των μονο­πω­λια­κών ομί­λων και των μεγα­λοϊ­διο­κτη­τών γης.

Αντί­στοι­χα, η έρευ­να στις κοι­νω­νι­κές επι­στή­μες, η οικο­νο­μι­κή και η ιστο­ρι­κή έρευ­να ωθού­νται όλο και πιο ασφυ­κτι­κά στην κατεύ­θυν­ση της απο­λο­γη­τι­κής του καπι­τα­λι­σμού, του ανορ­θο­λο­γι­σμού και της κατα­συ­κο­φά­ντη­σης του σοσια­λι­σμού που γνω­ρί­σα­με στον 20ό αιώνα.

Φυσι­κά η αξιο­ποί­η­ση των αστι­κών οικο­νο­μι­κών και κοι­νω­νι­κών θεω­ριών για τη θεμε­λί­ω­ση και ανά­πτυ­ξη της κυρί­αρ­χης ιδε­ο­λο­γί­ας δεν είναι νέο φαι­νό­με­νο. Ήδη ο Μαρξ στην επο­χή του μιλού­σε για το θάνα­το της αστι­κής πολι­τι­κής οικο­νο­μί­ας, με κρι­τή­ριο την επι­στη­μο­νι­κή ανα­ζή­τη­ση της αλήθειας.

Όμως στις μέρες μας είναι δύσκο­λο να ξεχω­ρί­σεις πλέ­ον πολ­λές αστι­κές επι­στη­μο­νι­κές προ­σεγ­γί­σεις από τη χυδαία, φτη­νή προπαγάνδα.

Χαρα­κτη­ρι­στι­κά παρα­δείγ­μα­τα, οι κατα­γέ­λα­στες θεω­ρί­ες για το τέλος της Ιστο­ρί­ας και της ταξι­κής πάλης και οι ανι­στό­ρη­τες κατα­σκευ­ές της θεω­ρί­ας των δύο άκρων που τολ­μούν να ταυ­τί­ζουν το φασι­σμό με το μόνο πραγ­μα­τι­κό αντί­πα­λό του στην Ιστο­ρία, τον κομμουνισμό.

Η άλλη όψη των πολ­λα­πλών αδι­κιών της καπι­τα­λι­στι­κής ανά­πτυ­ξης είναι η εμπλο­κή της χώρας στα ιμπε­ρια­λι­στι­κά σχέ­δια των ΗΠΑ — ΝΑΤΟ — ΕΕ.

Αντί ο λαός μας να ζει με πραγ­μα­τι­κή ασφά­λεια και στα­θε­ρή ειρή­νη, σε συνερ­γα­σία με όλους τους λαούς και με ικα­νο­ποί­η­ση των ανα­γκών του, ζει υπό τη διαρ­κή απει­λή, όπως αυτή απο­τυ­πώ­νε­ται στο σημε­ρι­νό επι­κίν­δυ­νο ψευ­το­δί­λημ­μα “υπο­χώ­ρη­ση σε κυριαρ­χι­κά δικαιώ­μα­τα και συνεκ­με­τάλ­λευ­ση με την Τουρ­κία ή πολε­μι­κή σύγκρουση”.

Κάθε πλευ­ρά αυτού του διλήμ­μα­τος, εγκυ­μο­νεί τερά­στιους κιν­δύ­νους για το λαό μας, τα κυριαρ­χι­κά δικαιώ­μα­τα, την ειρή­νη. Αφε­νός για­τί μπο­ρεί μία πολε­μι­κή εμπλο­κή να λει­τουρ­γή­σει ως κατα­λύ­της για να προ­χω­ρή­σουν τα σχέ­δια συνεκ­με­τάλ­λευ­σης, τα οποία είναι και εκφρα­σμέ­νος πόθος των ΗΠΑ. Αφε­τέ­ρου τα σχέ­δια συνεκ­με­τάλ­λευ­σης φέρουν το σπέρ­μα μίας επό­με­νης σύγκρου­σης, αφού δεν μιλά­με για συνερ­γα­σία λαών, αλλά επι­χει­ρη­μα­τι­κών κολοσ­σών και ισχυ­ρών κρα­τών, μέσα σε συν­θή­κες αυξα­νό­με­νων αντα­γω­νι­σμών διεθνώς.

Ο λαός μας εδώ και χρό­νια, από όλες τις κυβερ­νή­σεις, έχει υπο­στεί μία πλύ­ση εγκε­φά­λου. Τι του λέγα­νε όλοι; “Όσο η Ελλά­δα είναι το καλό παι­δί των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ τόσο εξα­σφα­λί­ζει τα σύνο­ρα και τα κυριαρ­χι­κά της δικαιώματα”.

Αυτό το δόγ­μα χρε­ο­κο­πεί. Το δεί­χνουν οι εξε­λί­ξεις μετά την υπο­γρα­φή της συμ­φω­νί­ας της απα­ρά­δε­κτης κυβέρ­νη­σης της Τουρ­κί­ας με την λεγό­με­νη κυβέρ­νη­ση της Λιβύ­ης. Το δεί­χνει η πρό­σφα­τη συνά­ντη­ση Μητσο­τά­κη- Τραμπ, όπου για μια ακό­μη φορά υπήρ­ξε η γνω­στή εκκω­φα­ντι­κή σιω­πή των Αμε­ρι­κά­νων, σε ότι αφο­ρά την αμφι­σβή­τη­ση των κυριαρ­χι­κών δικαιω­μά­των της χώρας, για­τί προ­φα­νώς για αυτούς προ­έ­χει “η συνο­χή του ΝΑΤΟ”.

Η Ελλά­δα έχει μετα­τρα­πεί σε στρα­τιω­τι­κό ορμη­τή­ριο των ΗΠΑ — ΝΑΤΟ, προ­ε­τοι­μά­ζε­ται ακό­μα και για απο­θή­κευ­ση αμε­ρι­κά­νι­κων πυρη­νι­κών όπλων, καθι­στώ­ντας “στό­χο” τον ελλη­νι­κό λαό. Ο σημε­ρι­νός υπουρ­γός άμυ­νας έφτα­σε να δηλώ­νει προ­κλη­τι­κά πως θα ξανα­μα­τώ­σου­με δίπλα στους Αμε­ρι­κα­νούς σε μελ­λο­ντι­κούς πολέμους.

Ο ελλη­νι­κός λαός πλη­ρώ­νει το ΝΑΤΟ με 4 δισε­κα­τομ­μύ­ρια ευρώ τον χρό­νο. Σε αυτό τον στί­βο αμε­ρι­κα­νο­πλη­ξί­ας τρέ­χουν όλα τα άλλα κόμ­μα­τα. Ο ΣΥΡΙΖΑ μάλι­στα έφτα­σε μέχρι και να διεκ­δι­κεί την πατρό­τη­τα του πιο σφι­χτού ενα­γκα­λι­σμού με τις ΗΠΑ!

Το ξανα­εί­δα­με αυτό χτες, με αφορ­μή τις συνα­ντή­σεις του Πρω­θυ­πουρ­γού με τους πολι­τι­κούς αρχη­γούς. Αντι­πα­ρά­θε­ση μπρο­στά στις κάμε­ρες σε σχέ­ση με τα ανταλ­λάγ­μα­τα που εξα­σφά­λι­σε ή δεν εξα­σφά­λι­σε ο κ. Μητσο­τά­κης στις ΗΠΑ και από την άλλη μια πελώ­ρια συναί­νε­ση σε ότι αφο­ρά τις δεσμεύ­σεις της χώρας στους επι­κίν­δυ­νους αμε­ρι­κα­νο­ΝΑ­ΤΟϊ­κούς σχεδιασμούς.

Είναι αυτοί οι σχε­δια­σμοί που σήμε­ρα βάζουν στο στό­χα­στρο το Ιράν, αυξά­νο­ντας τον κίν­δυ­νο μιας γενι­κευ­μέ­νης ανά­φλε­ξης και κάνο­ντας τη χώρα μας στό­χο πιθα­νών αντι­ποί­νων, όπως ήδη έχει δηλωθεί.

Τελι­κά το μόνο σίγου­ρο συμπέ­ρα­σμα είναι ότι το ΝΑΤΟ υπο­θάλ­πει όλα αυτά τα προ­βλή­μα­τα, πολύ περισ­σό­τε­ρο σήμε­ρα, αντα­πο­κρι­νό­με­νο στην απαί­τη­ση Τραμπ για άμε­ση εμπλο­κή όλης της ιμπε­ρια­λι­στι­κής Συμ­μα­χί­ας στις πολε­μι­κές συγκρού­σεις στην Μέση Ανα­το­λή και την Ανα­το­λι­κή Μεσόγειο.

Την ίδια στιγ­μή η ΕΕ αρκεί­ται σε γενι­κό­λο­γα ευχο­λό­για ψελ­λί­ζο­ντας απλά κάποια αυτο­νό­η­τα. Κάπως έτσι τρο­φο­δο­τεί­ται εκτός όλων των άλλων και η τουρ­κι­κή επι­θε­τι­κό­τη­τα. Ο υπαρ­κτός ενερ­γεια­κός πλού­τος στην ευρύ­τε­ρη γει­το­νιά μας (Αιγαίο, ανα­το­λι­κή Μεσό­γειος) αντί για ευχή μετα­τρέ­πε­ται σε “κατά­ρα” για τους λαούς.

Εδώ δια­σταυ­ρώ­νο­νται ισχυ­ρά ιμπε­ρια­λι­στι­κά, μονο­πω­λια­κά συμ­φέ­ρο­ντα για το ποιος θα εκμε­ταλ­λευ­τεί αυτές τις πηγές. Σε αυτήν την κόντρα, παίρ­νουν μέρος η αστι­κή τάξη της χώρας μας, η αστι­κή τάξη της Τουρ­κί­ας και ασφα­λώς οι ΗΠΑ, η Γαλ­λία, η Γερ­μα­νία, η Βρε­τα­νία, η Ιτα­λία, η Ρωσία, η Κίνα, τα συμ­φέ­ρο­ντα των οποί­ων, συχνά συγκρού­ο­νται μετα­ξύ τους.

Από­λυ­το κρι­τή­ριο για αυτά τα συμ­φέ­ρο­ντα είναι ασφα­λώς τα κέρ­δη και όχι οι ανά­γκες των λαών. Αυτοί οι αντα­γω­νι­σμοί οδη­γούν με μαθη­μα­τι­κή ακρί­βεια σε νέους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς πολέ­μους. Βρί­σκο­νται πίσω από τον όλε­θρο και την προ­σφυ­γιά που θερί­ζουν τους λαούς της Μέσης Ανατολής.

Τα παρα­πά­νω, είναι ορι­σμέ­να από όσα καθη­με­ρι­νά ζει ο ελλη­νι­κός λαός. Η ικα­νο­ποί­η­ση των σύγ­χρο­νων ανα­γκών του, σε κάθε πλευ­ρά της ζωής του, “σκα­λώ­νει” στο ίδιο εμπό­διο. Στο “μάγο” που ανα­φέ­ρα­με στην αρχή. Δηλα­δή στο γερα­σμέ­νο και διε­φθαρ­μέ­νο σύστη­μα που λέγε­ται καπιταλισμός.

Στο πλαί­σιο των καπι­τα­λι­στι­κών σχέ­σε­ων παρα­γω­γής δεν απο­τε­λεί στην ουσία βασι­κό κίνη­τρο της επι­στη­μο­νι­κής έρευ­νας η ίδια η παρα­γω­γή νέας επι­στη­μο­νι­κής γνώ­σης για την ικα­νο­ποί­η­ση των ανα­γκών της κοι­νω­νί­ας. Δεσπό­ζει το κίνη­τρο της συμ­βο­λής της επι­στη­μο­νι­κής έρευ­νας στη βελ­τί­ω­ση της κερ­δο­φο­ρί­ας και της αντα­γω­νι­στι­κής θέσης των διά­φο­ρων μονο­πω­λια­κών ομίλων.

Στην πρά­ξη, η υπα­γω­γή της επι­στη­μο­νι­κής έρευ­νας στις ανά­γκες διευ­ρυ­μέ­νης ανα­πα­ρα­γω­γής του κεφα­λαί­ου μπαί­νει φραγ­μός στην ελεύ­θε­ρη, ανε­μπό­δι­στη επι­στη­μο­νι­κή έρευνα.

Υπο­νο­μεύ­ει τη δημιουρ­γι­κή, αντι­κει­με­νι­κή κρι­τι­κή εξέ­τα­ση των ανε­παρ­κειών της ήδη κατα­κτη­μέ­νης γνώ­σης σε κάθε επι­στη­μο­νι­κό τομέα με γνώ­μο­να την ικα­νο­ποί­η­ση των ανα­γκών της κοινωνίας.

Υπο­νο­μεύ­ει τη δημιουρ­γι­κό­τη­τα του ερευ­νη­τή, την ελεύ­θε­ρη ανταλ­λα­γή από­ψε­ων μετα­ξύ των επι­στη­μό­νων, με στό­χο την ίδια τη δια­νοη­τι­κή παρα­γω­γή νέας επι­στη­μο­νι­κής γνώ­σης προς όφε­λος της κοι­νω­νι­κής ευημερίας.

Την ίδια στιγ­μή, καθώς η κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση της δια­δι­κα­σί­ας παρα­γω­γής βαθαί­νει, καθώς αυξά­νει η συν­θε­τό­τη­τα της οργά­νω­σης και του κατα­με­ρι­σμού της εργα­σί­ας, καθώς αξιο­ποιού­νται σύγ­χρο­νες, πιο περί­πλο­κες τεχνο­λο­γι­κές δια­τά­ξεις, αυξά­νουν και αλλά­ζουν σε μεγά­λο βαθ­μό οι ανά­γκες της κοινωνίας.

Σκε­φτεί­τε, για παρά­δειγ­μα, τις ενερ­γεια­κές ανά­γκες ή τις εκπαι­δευ­τι­κές ανά­γκες των εργα­ζό­με­νων σήμε­ρα σε σχέ­ση με τις αρχές του 20ού αιώ­να. Έτσι, στο μονο­πω­λια­κό καπι­τα­λι­σμό διευ­ρύ­νε­ται το χάσμα ανά­με­σα στις επι­στη­μο­νι­κές και τεχνο­λο­γι­κές δυνα­τό­τη­τες από τη μια και στην ικα­νο­ποί­η­ση των ανα­γκών της κοι­νω­νί­ας από την άλλη.

Ποια είναι όμως η δεσπό­ζου­σα τάση σχε­τι­κά με την ταξι­κή θέση των επιστημόνων;

Η μεγά­λη πλειο­ψη­φία των επι­στη­μό­νων που­λά πλέ­ον την επι­στη­μο­νι­κά ειδι­κευ­μέ­νη εργα­τι­κή της δύνα­μη και όχι το απο­τέ­λε­σμα της εργα­σί­ας της στα εργα­στή­ρια και στα ερευ­νη­τι­κά κέντρα των ομί­λων και του αστι­κού κράτους.

Αντι­με­τω­πί­ζουν την ανα­σφά­λεια, τον κίν­δυ­νο της από­λυ­σης και την απα­ξί­ω­ση των επι­στη­μο­νι­κών ικα­νο­τή­των τους σε περί­πτω­ση μακρο­χρό­νιας ανεργίας.

Η απαι­τού­με­νη ευε­λι­ξία για συχνές μετα­κι­νή­σεις από τόπο σε τόπο για την υλο­ποί­η­ση ερευ­νη­τι­κών προ­γραμ­μά­των έχει επί­σης αρνη­τι­κές επι­πτώ­σεις στην προ­σω­πι­κή ζωή των νέων ερευνητών.

Η μετα­νά­στευ­ση χιλιά­δων νέων επι­στη­μό­νων από την Ελλά­δα στα χρό­νια της κρί­σης απο­τε­λεί ένα εμβλη­μα­τι­κό παρά­δειγ­μα, για το οποίο θα μπο­ρού­σα­με να συζη­τά­με αρκε­τές ώρες όσοι βρι­σκό­μα­στε σήμε­ρα εδώ.

Όλα αυτά επι­βε­βαιώ­νουν ότι δεν υπάρ­χει ταξι­κά ουδέ­τε­ρη ανά­πτυ­ξη των παρα­γω­γι­κών δυνά­με­ων γενι­κά και της επι­στή­μης ως άμε­σης παρα­γω­γι­κής δύνα­μης ειδικότερα.

Επι­βε­βαιώ­νουν ότι οι εκά­στο­τε σχέ­σεις παρα­γω­γής καθο­ρί­ζουν το σκο­πό, τα κίνη­τρα, τις ιεραρ­χή­σεις, το ρυθ­μό ανά­πτυ­ξης των παρα­γω­γι­κών δυνά­με­ων και κυρί­ως το ποιος και πώς ωφελείται.

Επι­βε­βαιώ­νουν τη μαρ­ξι­στι­κή θέση ότι η άρχου­σα τάξη, που έχει στη διά­θε­σή της τα μέσα της υλι­κής παρα­γω­γής, δια­θέ­τει ταυ­τό­χρο­να και τα μέσα της πνευ­μα­τι­κής παραγωγής.

Επι­βε­βαιώ­νουν ότι η επι­στή­μη ανα­πτύσ­σε­ται μέσα στο πλαί­σιο του συγκε­κρι­μέ­νου σε κάθε ιστο­ρι­κή περί­ο­δο τρό­που παρα­γω­γής. Δεν ανα­πτύσ­σε­ται ταξι­κά ουδέ­τε­ρα, ανε­ξάρ­τη­τα από τους στό­χους της εκά­στο­τε άρχου­σας τάξης και την πορεία της ταξι­κής πάλης.

Γι’ αυτό και είναι βαθιά λαθε­μέ­νες οι θεω­ρη­τι­κές προ­σεγ­γί­σεις που ερμη­νεύ­ουν την επι­στη­μο­νι­κή τεχνι­κή πρό­ο­δο ως αυτό­νο­μο παρά­γο­ντα που δρα τάχα ανε­ξάρ­τη­τα από τις ταξι­κές δυνά­μεις, από τους κοι­νω­νι­κούς σχη­μα­τι­σμούς που την πραγματοποιούν.

Τόσο η δαι­μο­νο­ποί­η­ση της τεχνο­λο­γί­ας όσο και η ουτο­πι­κή, ντε­τερ­μι­νι­στι­κή προσ­δο­κία της κοι­νω­νι­κής ευη­με­ρί­ας, που τάχα θα προ­κύ­ψει αυτό­μα­τα από την τεχνο­λο­γι­κή πρό­ο­δο, απο­τε­λούν τις δύο όψεις αυτής της ανι­στό­ρη­της, εσφαλ­μέ­νης, αδιέ­ξο­δης θεω­ρη­τι­κής προσέγγισης.

Την άνο­δο της παρα­γω­γι­κό­τη­τας της εργα­σί­ας που δημιουρ­γεί η τεχνο­λο­γι­κή πρό­ο­δος, την καρ­πώ­νε­ται στον καπι­τα­λι­σμό το κεφάλαιο.

Η αντι­κει­με­νι­κή δυνα­τό­τη­τα για γενι­κή μεί­ω­ση του χρό­νου εργα­σί­ας με αύξη­ση των απο­δο­χών, μετα­φρά­ζε­ται από την εξου­σία του κεφα­λαί­ου, σε αύξη­ση του βαθ­μού εκμε­τάλ­λευ­σης και του εφε­δρι­κού στρα­τού των ανέργων.

Επο­μέ­νως, δεν κιν­δυ­νεύ­ου­με ως κοι­νω­νία από τη νέα τεχνο­λο­γία, αλλά από την καπι­τα­λι­στι­κή αξιο­ποί­η­σή της. Η λύση δεν είναι να καθη­λω­θού­με στην παλιά τεχνο­λο­γία, ούτε να αντι­με­τω­πί­σου­με φοβι­κά την εκτε­τα­μέ­νη αξιο­ποί­η­ση των ρομπότ στην παρα­γω­γή. Αντί­θε­τα, η σύγ­χρο­νη πρό­κλη­ση είναι να εκμε­ταλ­λευ­τού­με το δυνα­μι­κό της νέας τεχνο­λο­γί­ας και των ρομπότ, να εκμε­ταλ­λευ­τού­με την αύξη­ση της παρα­γω­γι­κό­τη­τας προς όφε­λος της ικα­νο­ποί­η­σης των κοι­νω­νι­κών ανα­γκών και όχι για την αύξη­ση της καπι­τα­λι­στι­κής κερδοφορίας.

Ο μαρ­ξι­σμός φώτι­σε δια­λε­κτι­κά την αλλη­λε­πί­δρα­ση των σχέ­σε­ων παρα­γω­γής και της ανά­πτυ­ξης των παρα­γω­γι­κών δυνά­με­ων, στο πλαί­σιο του εκά­στο­τε τρό­που παραγωγής.

Ο Μαρξ τόνι­σε ότι μόνο η εργα­τι­κή τάξη μπο­ρεί να μετα­μορ­φώ­σει την επι­στή­μη από εργα­λείο ταξι­κής κυριαρ­χί­ας σε δύνα­μη προς όφε­λος του λαού. Θεμε­λί­ω­σε τον ηγε­τι­κό, πρω­το­πό­ρο ρόλο της εργα­τι­κής τάξης στην υπό­θε­ση της κοι­νω­νι­κής απε­λευ­θέ­ρω­σης, φωτί­ζο­ντας την καθο­ρι­στι­κή θέση της στην κοι­νω­νι­κή παραγωγή.

Η εργα­τι­κή τάξη απο­τε­λεί την κύρια παρα­γω­γι­κή δύνα­μη της καπι­τα­λι­στι­κής κοι­νω­νί­ας και ταυ­τό­χρο­να είναι η μόνη τάξη που δεν έχει να χάσει τίπο­τα εκτός από τις αλυ­σί­δες της. Γι’ αυτό, μπο­ρεί οικο­νο­μι­κά και πολι­τι­κά να εκφρά­σει τα πραγ­μα­τι­κά συμ­φέ­ρο­ντα της τερά­στιας κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας και να ηγη­θεί της σοσια­λι­στι­κής επα­νά­στα­σης, της κατάρ­γη­σης της εκμε­τάλ­λευ­σης ανθρώ­που από άνθρωπο.

Η εργα­τι­κή τάξη μπο­ρεί να δια­μορ­φώ­σει και να ηγη­θεί στην κοι­νω­νι­κή συμ­μα­χία που θα οδη­γή­σει στη νίκη της σοσια­λι­στι­κής επανάστασης.

Φίλες και φίλοι,

Η νίκη της Οκτω­βρια­νής Σοσια­λι­στι­κής Επα­νά­στα­σης του 1917 στη Ρωσία απέ­δει­ξε τον ευερ­γε­τι­κό, απε­λευ­θε­ρω­τι­κό χαρα­κτή­ρα των σοσια­λι­στι­κών σχέ­σε­ων παρα­γω­γής στην ανά­πτυ­ξη των παρα­γω­γι­κών δυνάμεων.

Ο Οκτώ­βρης του ’17 ανέ­δει­ξε την υπε­ρο­χή του κεντρι­κού επι­στη­μο­νι­κού σχε­δια­σμού για την ανά­πτυ­ξη των παρα­γω­γι­κών δυνά­με­ων, στο στέ­ρεο έδα­φος της εργα­τι­κής εξου­σί­ας, της κοι­νω­νι­κής ιδιοκτησίας.

Η εξά­λει­ψη της ανερ­γί­ας και του αναλ­φα­βη­τι­σμού, η γενι­κή υπο­χρε­ω­τι­κή και δωρε­άν εκπαί­δευ­ση, το οκτά­ω­ρο, η πραγ­μα­τι­κή ισο­τι­μία αντρών και γυναι­κών στη δου­λειά και στη ζωή, η απε­λευ­θέ­ρω­ση από ρατσι­στι­κές προ­κα­τα­λή­ψεις, από ανα­χρο­νι­στι­κές για τη θέση της γυναί­κας, το άλμα της διε­ρεύ­νη­σης του Δια­στή­μα­τος, η συνε­ται­ρι­στι­κο­ποί­η­ση και κυρί­ως η μηχα­νο­ποί­η­ση της αγρο­τι­κής παρα­γω­γής, είναι μερι­κά χαρα­κτη­ρι­στι­κά παρα­δείγ­μα­τα για τις πρώ­τες δεκα­ε­τί­ες της σοβιε­τι­κής εξουσίας.

Βέβαια, για να κατα­νο­ή­σου­με τη σημα­σία αυτών των επι­τευγ­μά­των στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση, πρέ­πει να σκε­φτού­με τις ιστο­ρι­κές συν­θή­κες κάτω από τις οποί­ες επι­τεύ­χθη­καν. Οι κατα­κτή­σεις αυτές επι­τεύ­χθη­καν σε συν­θή­κες ιμπε­ρια­λι­στι­κής εισβο­λής, ιμπε­ρια­λι­στι­κής περι­κύ­κλω­σης, μόνι­μης διε­θνούς απει­λής και εσω­τε­ρι­κής υπο­νό­μευ­σης της παρα­γω­γής. Η σοβιε­τι­κή εξου­σία πολύ γρή­γο­ρα εξο­μά­λυ­νε τη βαθιά ανι­σο­με­τρία στην ανά­πτυ­ξη της Τσα­ρι­κής Ρώσι­κης Αυτο­κρα­το­ρί­ας που επι­δρού­σε και στην μεγά­λη από­στα­ση που την χώρι­ζε από τα ισχυ­ρά καπι­τα­λι­στι­κά κρά­τη, όπως οι ΗΠΑ, η Βρε­τα­νία, η Γερμανία.

Το άλμα των πρώ­των δεκα­ε­τιών της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης απο­δει­κνύ­ει ότι, με την επέ­κτα­ση της κοι­νω­νι­κής ιδιο­κτη­σί­ας στα μέσα παρα­γω­γής, τον επι­στη­μο­νι­κό κεντρι­κό σχε­δια­σμό της οικο­νο­μί­ας, απο­γειώ­θη­κε η παρα­γω­γι­κό­τη­τα της εργα­σί­ας και οι και­νο­τό­μες τεχνο­λο­γι­κές εφαρ­μο­γές στην οικο­νο­μία. Άλλα­ξε ο σκο­πός και ο ρυθ­μός ανά­πτυ­ξης των παρα­γω­γι­κών δυνάμεων.

Απε­λευ­θε­ρώ­θη­κε από τα δεσμά του ο εργα­ζό­με­νος άνθρω­πος, η κύρια παρα­γω­γι­κή δύνα­μη, αφού δεν ανα­ζη­τού­σε πλέ­ον κάποιο αφε­ντι­κό μέσα στη ζού­γκλα της καπι­τα­λι­στι­κής αγο­ράς για να που­λή­σει την εργα­τι­κή του δύνα­μη. Δημιουρ­γή­θη­κε μια νέα στρα­τιά επι­στη­μό­νων από τα παι­διά της εργα­τι­κής τάξης και της φτω­χής αγροτιάς.

Ο τομέ­ας της εκπαί­δευ­σης και η δυνα­τό­τη­τα που δια­σφά­λι­ζε το σοσια­λι­στι­κό κρά­τος για την από­κτη­ση νέας εξει­δί­κευ­σης και αλλα­γής εργα­σια­κού αντι­κει­μέ­νου είναι ένα από τα πιο χαρα­κτη­ρι­στι­κά παρα­δείγ­μα­τα. Η ουσια­στι­κή εκπαί­δευ­ση και μόρ­φω­ση ήταν ένα από τα μεγα­λύ­τε­ρα όπλα της σοβιε­τι­κής εξου­σί­ας στον αντα­γω­νι­σμό της με το διε­θνές ιμπε­ρια­λι­στι­κό σύστημα.

Συντρό­φισ­σες και σύντροφοι,

Φίλες και φίλοι,

Δικαιο­λο­γη­μέ­να προ­κύ­πτει το ερώ­τη­μα: Αφού υπήρ­ξαν αυτά, όπως και άλλα επι­τεύγ­μα­τα, για­τί δεν άντε­ξε, για­τί ανα­τρά­πη­κε ο σοσιαλισμός;

Οπωσ­δή­πο­τε ξέρου­με όλοι ότι η πορεία της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης, αντι­κει­με­νι­κά δεν είναι περί­πα­τος, δεν προ­χω­ρά ομα­λά και ευθύγραμμα.

Μελε­τώ­ντας επί­σης, την πεί­ρα σήμε­ρα, ξέρου­με ότι μια σει­ρά υπαρ­κτά προ­βλή­μα­τα που εμφα­νί­στη­καν τον 20ό αιώ­να, όπως, για παρά­δειγ­μα, καθυ­στε­ρή­σεις στον τεχνο­λο­γι­κό εκσυγ­χρο­νι­σμό της βιο­μη­χα­νί­ας με αρνη­τι­κές συνέ­πειες στην ποιό­τη­τα και στην επάρ­κεια προ­ϊ­ό­ντων, ερμη­νεύ­τη­καν λαθε­μέ­να ως εγγε­νείς αδυ­να­μί­ες των σοσια­λι­στι­κών σχέ­σε­ων παραγωγής.

Ιδιαί­τε­ρα μετά από το Β΄ Παγκό­σμιο Πόλε­μο η Σοβιε­τι­κή Ένω­ση έπρε­πε να επε­κτεί­νει και βαθύ­νει τις σοσια­λι­στι­κές σχέ­σεις παρα­γω­γής- κατα­νο­μής, ώστε να ανα­βαθ­μι­στεί η παρα­γω­γή και οι υπη­ρε­σί­ες της, στη βάση ενός νέου, ανώ­τε­ρου επι­πέ­δου κοι­νω­νι­κών ανα­γκών. Έπρε­πε να λύσει το πρό­βλη­μα αυτό σε συν­θή­κες τρο­μα­κτι­κών ανθρώ­πι­νων απω­λειών στις πιο παρα­γω­γι­κές ηλι­κί­ες, που είχε δημιουρ­γή­σει ο πόλεμος.

Ήταν ένα ιδιαί­τε­ρα σύν­θε­το πρό­βλη­μα, η λύση του οποί­ου αφο­ρού­σε απο­φα­σι­στι­κά βήμα­τα στη γνώ­ση των νομο­τε­λειών της σοσια­λι­στι­κής- κομ­μου­νι­στι­κής παρα­γω­γής και οικο­νο­μί­ας και στη δια­μόρ­φω­ση ανά­λο­γης πολιτικής.

Από αυτό θα προ­έ­κυ­πτε η ποιο­τι­κή ανα­βάθ­μι­ση των προ­ϊ­ό­ντων λαϊ­κής κατα­νά­λω­σης, χωρίς να ανα­τρα­πεί η προ­τε­ραιό­τη­τα στην παρα­γω­γή μέσων παρα­γω­γής, η δια­σφά­λι­ση της ανα­λο­γι­κής ανά­πτυ­ξης όλων των κλά­δων της παρα­γω­γής και η επέ­κτα­ση της αυτο­μα­το­ποί­η­σης σε πολ­λούς κλά­δους της οικο­νο­μί­ας. Ούτε θεω­ρη­τι­κά, ούτε πολι­τι­κά αντι­με­τω­πί­στη­κε σωστά η αντί­θε­ση διευ­θυ­ντι­κής κι εκτε­λε­στι­κής εργασίας.

Σε αυτήν την κρί­σι­μη καμπή, η λύση έπρε­πε να δοθεί με το βλέμ­μα προς τα εμπρός, με τη σχε­δια­σμέ­νη επέ­κτα­ση των κομ­μου­νι­στι­κών σχέ­σε­ων παραγωγής.

Ωστό­σο στη δεκα­ε­τία του ’50 φάνη­κε ότι δεν υπήρ­χε συλ­λο­γι­κά κατα­κτη­μέ­νη θεω­ρη­τι­κή δυνα­μι­κή για να αντι­με­τω­πι­στούν απο­τε­λε­σμα­τι­κά αυτά τα προ­βλή­μα­τα. Υπήρ­ξε δια­πά­λη εσω­κομ­μα­τι­κή στο Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης. Οι επα­να­στα­τι­κές δυνά­μεις αντι­στά­θη­καν στους οπα­δούς της αγοράς.

Όμως τα βήμα­τα ανά­πτυ­ξης της μαρ­ξι­στι­κής πολι­τι­κής οικο­νο­μί­ας του σοσια­λι­σμού, ήταν ανε­παρ­κή για να αντι­με­τω­πί­σουν προ­βλή­μα­τα που αφο­ρού­σαν την ιεράρ­χη­ση των κοι­νω­νι­κών ανα­γκών και τον απο­τε­λε­σμα­τι­κό σχε­δια­σμό για την ικα­νο­ποί­η­σή τους.

Ήταν ανε­παρ­κή για να δια­μορ­φώ­σουν σαφείς κατευ­θύν­σεις, μεθό­δους και δεί­κτες για τον υπο­λο­γι­σμό και απο­λο­γι­σμό της ανά­πτυ­ξης και της από­δο­σης της σοσια­λι­στι­κής βιο­μη­χα­νί­ας και της αγρο­τι­κής παρα­γω­γής, με βάση τις διευ­ρυ­νό­με­νες κοι­νω­νι­κές ανά­γκες και τις νέες απαι­τή­σεις της κοι­νω­νι­κο­ποι­η­μέ­νης παραγωγής.

Φυσι­κά, η δυσκο­λία να ξεπε­ρα­στούν θεω­ρη­τι­κές ανε­πάρ­κειες, καθώς και η ιδε­ο­λο­γι­κή δια­πά­λη στο εσω­τε­ρι­κό του ΚΚΣΕ και τα υπό­λοι­πα ΚΚ, είχε ως υπό­βα­θρο και την ύπαρ­ξη δια­φο­ρε­τι­κών υλι­κών συμ­φε­ρό­ντων μέσα στις σοσια­λι­στι­κές χώρες.

Σε πολ­λές σοσια­λι­στι­κές χώρες υπήρ­χε ακό­μα η ατο­μι­κή ιδιο­κτη­σία στην αγρο­τι­κή παρα­γω­γή. Δεν είχε καταρ­γη­θεί πλή­ρως ούτε καν το δικαί­ω­μα μίσθω­σης εργα­τι­κής δύνα­μης. Στην ίδια τη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση, εκτός από τη δια­τή­ρη­ση της ομα­δι­κής ιδιο­κτη­σί­ας των κολ­χόζ στον αγρο­τι­κό τομέα, υπήρ­ξε η απο­δυ­νά­μω­ση της εργα­τι­κής συμ­με­το­χής και του εργα­τι­κού ελέγ­χου και η πολι­τι­κή δια­φο­ρο­ποι­η­μέ­νης μισθο­δο­σί­ας που οδη­γού­σε σε διεύ­ρυν­ση των κοι­νω­νι­κών ανι­σο­τι­μιών. Οξύν­θη­κε η αντί­θε­ση διευ­θυ­ντι­κής κι εκτε­λε­στι­κής εργασίας.

Μετα­πο­λε­μι­κά, κυρί­ως μετά τα μέσα της δεκα­ε­τί­ας του ΄50, άνοι­ξε ο δρό­μος για τις ανα­τρο­πές, για το πισω­γύ­ρι­σμα. Αντί η λύση των προ­βλη­μά­των να ανα­ζη­τη­θεί προς τα εμπρός, προς την επέ­κτα­ση και την εμβά­θυν­ση των σοσια­λι­στι­κών σχέ­σε­ων παρα­γω­γής, ανα­ζη­τή­θη­κε λύση προς τα πίσω, με την αξιο­ποί­η­ση εργα­λεί­ων και σχέ­σε­ων παρα­γω­γής του καπι­τα­λι­σμού. Αδυ­νά­τι­σε η κεντρι­κή διεύ­θυν­ση του σχε­δια­σμού της οικονομίας.

Η κάθε μεμο­νω­μέ­νη παρα­γω­γι­κή μονά­δα προσ­διό­ρι­ζε ανε­ξάρ­τη­τα δικούς της στό­χους απο­δο­τι­κό­τη­τας, κατα­κερ­μα­τί­ζο­ντας ουσια­στι­κά τους συνο­λι­κούς στό­χους της κοι­νω­νι­κής παραγωγής.

Η αγο­ρά και η εμπο­ρευ­μα­τι­κή παρα­γω­γή ανέ­κτη­σε έδα­φος, οι εισο­δη­μα­τι­κές ανι­σό­τη­τες αυξή­θη­καν, η ατο­μι­κή και ομα­δι­κή ιδιο­κτη­σία δυνά­μω­σε ιδιαί­τε­ρα στον αγρο­τι­κό τομέα, ενώ δια­μορ­φώ­θη­καν συν­θή­κες η συσ­σώ­ρευ­ση υπερ­προ­ϊ­ό­ντος να αφο­ρά όχι όλη την κοι­νω­νία, αλλά μεμο­νω­μέ­να παρα­γω­γι­κές μονά­δες, να δίνει έδα­φος μελ­λο­ντι­κής ατο­μι­κής ιδιοποίησης.

Σε αυτό το έδα­φος ανα­πτύ­χθη­καν ‑κοι­νω­νι­κά και πολι­τι­κά- μέσα στο ίδιο το ΚΚΣΕ, οι δυνά­μεις της αντεπανάστασης.

Η νίκη της αντε­πα­νά­στα­σης δεν απο­τε­λεί ιστο­ρι­κή νίκη του καπι­τα­λι­σμού. Ο σοσια­λι­σμός έλυ­σε πολύ πιο γρή­γο­ρα και απο­τε­λε­σμα­τι­κά από τον καπι­τα­λι­σμό προ­βλή­μα­τα, όπως η έλλει­ψη βασι­κής μόρ­φω­σης σε ένα μεγά­λο μέρος του πλη­θυ­σμού. Επι­βε­βαί­ω­σε τη δυνα­τό­τη­τα του συλ­λο­γι­κού νου της εργα­τι­κής εξου­σί­ας να απε­λευ­θε­ρώ­σει την επι­στή­μη ως άμε­ση παρα­γω­γι­κή δύνα­μη, προς όφε­λος των ανα­γκών της κοινωνίας.

Στη συνέ­χεια όμως, κυρί­ως λόγω των προ­βλη­μά­των που ανα­φέ­ρα­με πριν, δεν κέρ­δι­σε το στοί­χη­μα, της μαζι­κής δια­μόρ­φω­σης του νέου τύπου ανθρώ­που που θα μπο­ρού­σε να αντι­με­τω­πί­σει απο­τε­λε­σμα­τι­κά τις δυνά­μεις της αντί­δρα­σης και της οπισθοδρόμησης.

Ωστό­σο η σοσια­λι­στι­κή οικο­δό­μη­ση, ιδιαί­τε­ρα στις πρώ­τες δεκα­ε­τί­ες, απέ­δει­ξε ότι οι σοσια­λι­στι­κές σχέ­σεις παρα­γω­γής, απο­τε­λούν τη μόνη διέ­ξο­δο για να ξεφύ­γου­με από την καπι­τα­λι­στι­κή βαρ­βα­ρό­τη­τα, για να απο­κτή­σει η εργα­σία γενι­κά, και η επι­στη­μο­νι­κή εργα­σία ειδι­κό­τε­ρα, το δημιουρ­γι­κό, απε­λευ­θε­ρω­τι­κό περιε­χό­με­νό της.

Προ­κύ­πτει ίσως το ερώ­τη­μα: Έχουν τελι­κά κάποια πρα­κτι­κή αξία αυτές οι θεω­ρη­τι­κές διαπιστώσεις;

Είναι φυσι­κό να σκε­φτό­μα­στε όλοι και όλες ότι ο διε­θνής συσχε­τι­σμός σε βάρος του επα­να­στα­τι­κού εργα­τι­κού κινή­μα­τος, παρα­μέ­νει ιδιαί­τε­ρα αρνη­τι­κός μετά από τις ανα­τρο­πές και την καπι­τα­λι­στι­κή παλι­νόρ­θω­ση στην Ευρώπη.

Αρκε­τοί ανα­ρω­τιού­νται, εάν έχου­με, όντως λόγους, να δια­τη­ρού­με την επα­να­στα­τι­κή μας αισιο­δο­ξία στις σημε­ρι­νές συν­θή­κες. Από πού, αλή­θεια, αντλού­με την αισιο­δο­ξία μας;

Γενι­κά θα μπο­ρού­σα­με να πού­με ότι αντλού­με την αισιο­δο­ξία μας από το γεγο­νός ότι οξύ­νε­ται αντι­κει­με­νι­κά η βασι­κή αντί­θε­ση της καπι­τα­λι­στι­κής κοι­νω­νί­ας ανά­με­σα στην ωρί­μαν­ση του κοι­νω­νι­κού χαρα­κτή­ρα της εργα­σί­ας, της παρα­γω­γής, και στην ιδιο­ποί­η­ση των απο­τε­λε­σμά­των της παρα­γω­γής από το κεφά­λαιο, τους μονο­πω­λια­κούς ομίλους.

Γενι­κά η αισιο­δο­ξία μας απορ­ρέ­ει από την ικα­νό­τη­τα της επα­να­στα­τι­κής πρω­το­πο­ρί­ας και συνο­λι­κά της εργα­τι­κής τάξης να γνω­ρί­σει τους νόμους κίνη­σης της φύσης και της κοι­νω­νί­ας και να τους αξιο­ποι­ή­σει στην επα­να­στα­τι­κή ταξι­κή πάλη για την κοι­νω­νι­κή απε­λευ­θέ­ρω­ση. Ακρι­βώς για αυτό, ισχυ­ρι­ζό­μα­στε ότι στις σύγ­χρο­νες προ­κλή­σεις απαι­τού­νται σύγ­χρο­νες λύσεις. Οι και­νο­τό­μες παρα­γω­γι­κές δυνα­τό­τη­τες απαι­τούν και και­νο­τό­μες σχέ­σεις παραγωγής.

Όσο κι αν η σκιά του “ΤΙΝΑ” (Τhere is no alternative) πέφτει βαριά πάνω από κάθε μικρό και μεγά­λο αγώ­να, όσο και αν ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρ­νη­ση στην Ελλά­δα, όσο και άλλες τέτοιες αστι­κές, σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κές, οπορ­του­νι­στι­κές δυνά­μεις, σε όλη την Ευρώ­πη, διέ­συ­ραν αγω­νι­στι­κές αξί­ες, ενι­σχύ­ο­ντας τη συντη­ρη­τι­κο­ποί­η­ση και την αντί­δρα­ση που φέρ­νει η διά­ψευ­ση ελπί­δων και η απο­γο­ή­τευ­ση, όσο και αν η σημε­ρι­νή κυβέρ­νη­ση της ΝΔ στη χώρα μας αλλά και άλλες τέτοιες κυβερ­νή­σεις στην υπό­λοι­πη Ευρώ­πη, βαφτί­ζουν “κανο­νι­κό­τη­τα” τις βάρ­βα­ρες πολι­τι­κές τους, η μεγά­λη αλή­θεια δεν μπο­ρεί να κρυφτεί.

Μια νέα κοι­νω­νία χωρίς φτώ­χεια, πολέ­μους, κρί­σεις, μπο­ρεί να ανα­τεί­λει. Είναι ο Σοσια­λι­σμός- Κομ­μου­νι­σμός, η κοι­νω­νία για την οποία παλεύ­ει το ΚΚΕ, όσο κι αν η πρώ­τη από­πει­ρα οικο­δό­μη­σής του, σε κάποιες χώρες τον 20ό αιώ­να, δεν έγι­νε κατορ­θω­τό να ολο­κλη­ρω­θεί, ηττη­μέ­νη από λάθη, αστο­χί­ες κι ελλεί­ψεις, μέσα σε έναν αρνη­τι­κό συσχε­τι­σμό δυνάμεων.

Πλέ­ον σήμε­ρα, στον 21ό αιώ­να, η μελε­τη­μέ­νη πεί­ρα, μαζί με την ίδια την αντι­κει­με­νι­κή εξέ­λι­ξη των κοι­νω­νιών, μπο­ρούν να μας οδη­γή­σουν στη νέα κοι­νω­νία, αν το βάλου­με στό­χο οι λαοί, αν απο­φα­σί­σου­με να δεί­ξου­με την πραγ­μα­τι­κή μας δύναμη.

Μόνο έτσι, μπο­ρεί το έμπει­ρο εργα­τι­κό και επι­στη­μο­νι­κό δυνα­μι­κό της χώρας να αξιο­ποι­η­θεί στο έπα­κρο, με κρι­τή­ριο την εξα­σφά­λι­ση της λαϊ­κής ευημερίας.

Μόνο έτσι μπο­ρούν οι ανα­πτυ­ξια­κές δυνα­τό­τη­τες της χώρας να αξιο­ποι­η­θούν με στό­χο την πραγ­μα­το­ποί­η­ση της κοι­νω­νι­κής ευη­με­ρί­ας σε επί­πε­δο ανά­λο­γο της ανά­πτυ­ξης των παρα­γω­γι­κών δυνά­με­ων, των επι­στη­μών και της τεχνολογίας.

Μόνο έτσι ο λαός μπο­ρεί να απο­λαμ­βά­νει τον πλού­το που παρά­γει, έχο­ντας την εξου­σία στα δικά του χέρια, εξα­σφα­λί­ζο­ντας πραγ­μα­τι­κή δημο­κρα­τία και μετα­τρέ­πο­ντας σε πρω­τα­γω­νι­στές της κοι­νω­νι­κής ζωής αυτούς που σήμε­ρα βρί­σκο­νται στο περι­θώ­ριο: Τον εργα­ζό­με­νο, το νέο, το συνταξιούχο.

Ο “μάγος”, προ­κα­λεί όλο και μεγα­λύ­τε­ρες αντι­θέ­σεις, όλο και πιο άλυ­τες αντι­φά­σεις, αλλά δεν θα απο­συρ­θεί μόνος του. Αγριεύ­ει όλο και περισ­σό­τε­ρο για να επι­βά­λει τα “θέλω” του.

Όσο οι εργα­τι­κοί αγώ­νες δημιουρ­γούν και διευ­ρύ­νουν ρωγ­μές στο σύστη­μα, σπά­ζο­ντας τον συμ­βι­βα­σμό, την μοι­ρο­λα­τρία, τόσο ο “μάγος” θα απο­μυ­θο­ποιεί­ται ως αυτό που πραγ­μα­τι­κά είναι: Ένας δύσκο­λος, αλλά όχι ανί­κη­τος αντίπαλος.

Φίλες και φίλοι,

Συντρό­φισ­σες και σύντροφοι,

Ας προ­σθέ­σου­με όμως και έναν ακό­μα παρά­γο­ντα που εδραιώ­νει την επα­να­στα­τι­κή αισιο­δο­ξία: Είναι η συμ­βο­λή της δημιουρ­γι­κής ανά­πτυ­ξης του μαρ­ξι­σμού-λενι­νι­σμού στη δια­δι­κα­σία της γνώ­σης, στη θεμε­λί­ω­ση βασι­κών επι­στη­μο­νι­κών εννοιών, στην επι­στη­μο­νι­κή πρόοδο.

Με άλλα λόγια, η αισιο­δο­ξία μας εδρά­ζε­ται στα ευερ­γε­τι­κά απο­τε­λέ­σμα­τα που μπο­ρούν να προ­κύ­ψουν από τη δημιουρ­γι­κή αλλη­λε­πί­δρα­ση της ανά­πτυ­ξης της μαρ­ξι­στι­κής — λενι­νι­στι­κής κοσμο­θε­ω­ρί­ας και της εξει­δι­κευ­μέ­νης επι­στη­μο­νι­κής έρευ­νας σε κάθε κλά­δο και σε επι­μέ­ρους επι­στη­μο­νι­κό αντικείμενο.

Η αφο­μοί­ω­ση της επι­στη­μο­νι­κής κατα­κτη­μέ­νης γνώ­σης του δια­λε­κτι­κού και ιστο­ρι­κού υλι­σμού, σχε­τι­κά με τους νόμους εξέ­λι­ξης της φύσης και της κοι­νω­νί­ας, η κατα­νό­η­ση της δια­λε­κτι­κής λογι­κής, απο­τε­λεί το στέ­ρεο φιλο­σο­φι­κό υπό­βα­θρο που μπο­ρεί να ανα­πτύ­ξει την επι­στη­μο­νι­κή έρευ­να σε κάθε τομέα.

Η γνώ­ση της λογι­κο-ιστο­ρι­κής μεθό­δου για την εξέ­τα­ση των αντι­θέ­σε­ων, των αντι­φά­σε­ων που καθο­ρί­ζουν την κίνη­ση στη φύση και στην κοι­νω­νία απο­τε­λεί μέθο­δο αντί­λη­ψης κι επι­στη­μο­νι­κής εργα­σί­ας, η οποία απο­τε­λεί απα­ραί­τη­το εφό­διο στη μελε­τη­τι­κή κι ερευ­νη­τι­κή εργα­σία κάθε επιστήμονα.

Ο μαρ­ξι­σμός-λενι­νι­σμός δεν είναι μια συλ­λο­γή δογ­μά­των και θέσε­ων απο­σπα­σμέ­νων από τον ιστο­ρι­κό χρό­νο. Δεν απο­τε­λεί μια κλει­στή, απο­στε­ω­μέ­νη, τελειω­μέ­νη διδασκαλία.

Ο μόνος τρό­πος ύπαρ­ξης και συνε­χούς επι­βε­βαί­ω­σης του μαρ­ξι­σμού ως επα­να­στα­τι­κής κοσμο­θε­ω­ρί­ας είναι η συνε­χής δημιουρ­γι­κή ανά­πτυ­ξή του. Δημιουρ­γι­κή ανά­πτυ­ξη που δεν έχει φυσι­κά καμιά σχέ­ση με την ανα­θε­ώ­ρη­ση αρχών, νομο­τε­λειών, κατη­γο­ριών που κατα­κτή­θη­καν μέχρι σήμερα.

Δεν έχει καμιά σχέ­ση με τις οπορ­του­νι­στι­κές, δήθεν νέες κρι­τι­κές ανα­γνώ­σεις του Μαρξ, που επι­χει­ρούν να εξου­δε­τε­ρώ­σουν το επα­να­στα­τι­κό πρό­ταγ­μα του μαρ­ξι­σμού και να τον εμφα­νί­σουν ως μια απλή μέθο­δο για τη μελέ­τη ενός “αθά­να­του καπι­τα­λι­στι­κού συστή­μα­τος”, το οποίο μπο­ρεί να σημα­το­δο­τεί το τέλος της Ιστο­ρί­ας, των κοι­νω­νι­κο-οικο­νο­μι­κών σχηματισμών.

Η δημιουρ­γι­κή ανά­πτυ­ξη του μαρ­ξι­σμού-λενι­νι­σμού δεν περιο­ρί­ζε­ται μόνο στην υπε­ρά­σπι­ση της επα­να­στα­τι­κής κατεύ­θυν­σης, στην απλή επα­νά­λη­ψη, διά­δο­ση κι εκλα­ΐ­κευ­ση κάποιων θεμε­λιω­δών νομο­τε­λειών ή της βασι­κής αντί­θε­σης ανά­με­σα στο κεφά­λαιο και την εργα­σία που μπο­ρεί να λυθεί μόνο επα­να­στα­τι­κά, όπως ανέ­δει­ξαν οι κλα­σι­κοί του μαρξισμού.

Η δημιουρ­γι­κή ανά­πτυ­ξη του μαρ­ξι­σμού, επι­χει­ρεί να ερευ­νή­σει, να αξιο­ποι­ή­σει, να σκύ­ψει πάνω από κάθε νέο, σύν­θε­το γνω­στι­κό αντι­κεί­με­νο το οποίο γεν­νά η τεχνο­λο­γι­κή κι επι­στη­μο­νι­κή εξέ­λι­ξη, καθώς και η ιστο­ρι­κή εξέ­λι­ξη της ταξι­κής πάλης και γενι­κό­τε­ρα της κοινωνίας.

Ο Λένιν εύστο­χα τόνι­ζε, ότι για τη μελέ­τη του κομ­μου­νι­σμού δεν αρκεί να γνω­ρί­σου­με όσα λένε τα κομ­μου­νι­στι­κά έργα και τα εκλαϊ­κευ­τι­κά φυλ­λά­δια, για­τί έτσι θα βγά­λου­με κομ­μου­νι­στές παπα­γά­λους. Και εδώ δεν μπο­ρού­με παρά να υπεν­θυ­μί­σου­με το μεγά­λο ενδια­φέ­ρον του Μαρξ επί­σης για τα μαθη­μα­τι­κά, τη χημεία, τη βιολογία.

Και βεβαί­ως, η επα­λή­θευ­ση μπο­ρεί να περιέ­χει και την επι­λά­θευ­ση, όχι με την ιδε­α­λι­στι­κή προ­σέγ­γι­ση αστών δια­νοη­τών, αλλά με τη συνε­χή ανά­πτυ­ξη της έρευ­νας που πατά πάνω στην ίδια την εξέ­λι­ξη της Επι­στή­μης, την θεω­ρη­τι­κή γενί­κευ­ση των φυσι­κών και κοι­νω­νι­κών φαι­νο­μέ­νων, τη μελέ­τη της ιστο­ρι­κής γνώ­σης και εξέ­λι­ξης, την κατά­κτη­ση και αξιο­ποί­η­ση της πεί­ρας και της εμπει­ρί­ας, όπως και τελι­κά τη συν­δυα­σμέ­νη αξιο­ποί­η­ση όλων αυτών, τόσο στη θεω­ρη­τι­κή σκέ­ψη και ανά­λυ­ση, όσο και στην πρα­κτι­κή υλο­ποί­η­σή τους στην τακτι­κή και στρα­τη­γι­κή, στην καθη­με­ρι­νή πράξη.

Μόνο αν συνε­χί­σου­με απο­φα­σι­στι­κά σ’ αυτόν το δημιουρ­γι­κό δρό­μο της μαρ­ξι­στι­κής έρευ­νας, μόνο αν σκύ­ψου­με τολ­μη­ρά σε κάθε αντί­φα­ση, κάθε ασυμ­φω­νία της υπάρ­χου­σας θεω­ρη­τι­κής επε­ξερ­γα­σί­ας με την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, μόνο αν αξιο­ποι­ή­σου­με την εξέ­λι­ξη των σύγ­χρο­νων επι­στη­μών, θα μπο­ρέ­σου­με να συμ­βά­λου­με απο­τε­λε­σμα­τι­κά στην επα­να­στα­τι­κή δρά­ση για την κοι­νω­νι­κή απελευθέρωση.

Φυσι­κά, όλες αυτές οι αντι­κει­με­νι­κές δυνα­τό­τη­τες θα μεί­νουν για πάντα ανα­ξιο­ποί­η­τες χωρίς την απο­φα­σι­στι­κή δρά­ση της επα­να­στα­τι­κής πρω­το­πο­ρί­ας, του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος, χωρίς τη δρά­ση του επα­να­στα­τι­κού εργα­τι­κού κινήματος.

Φίλες και φίλοι,

Συντρό­φισ­σες και σύντροφοι,

Μόνο το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα, ως φορέ­ας της δια­λε­κτι­κής ενό­τη­τας της επα­να­στα­τι­κής θεω­ρί­ας με την επα­να­στα­τι­κή πρά­ξη, μπο­ρεί να δια­σφα­λί­σει ότι αυτές οι δυνα­τό­τη­τες θα αξιο­ποι­η­θούν προς όφε­λος της κοι­νω­νι­κής απελευθέρωσης.

Το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα έχει καθή­κον ‑όπως προ­α­να­φέ­ρα­με- να ανα­πτύσ­σει τη μαρ­ξι­στι­κή θεω­ρία, καθώς ανα­πτύσ­σε­ται και το αντι­κεί­με­νο που μελε­τά η θεω­ρία, δηλα­δή η ίδια η ζωή σ’ όλες τις μορ­φές της. Και σ’ αυτό το καθή­κον είναι κεντρι­κής σημα­σί­ας οι δεσμοί του με τον κόσμο της επι­στή­μης και ιδιαί­τε­ρα της έρευνας.

Το Κόμ­μα μας, το ΚΚΕ, που το 2018 συμπλή­ρω­σε έναν αιώ­να αγώ­νων και θυσιών, είναι περή­φα­νο για­τί απέ­δει­ξε ότι είναι το μόνο κόμ­μα της ελλη­νι­κής κοι­νω­νί­ας που παλεύ­ει στα­θε­ρά για την κατάρ­γη­ση της εκμε­τάλ­λευ­σης ανθρώ­που από άνθρωπο.

Οι αμέ­τρη­τες σελί­δες της ηρω­ι­κής δρά­σης του συμ­βα­δί­ζουν με την προ­σπά­θεια συμ­βο­λής του στην ανώ­τε­ρη μορ­φή ταξι­κής πάλης, στη θεω­ρη­τι­κή, παρά τα όποια λάθη και αδυ­να­μί­ες της στρα­τη­γι­κής του σε διά­φο­ρες περιόδους.

Σε πολύ δύσκο­λες συν­θή­κες το ΚΚΕ μπό­ρε­σε να εμπνεύ­σει δημιουρ­γι­κά, να εξο­πλί­σει θεω­ρη­τι­κά πλή­θος επι­στη­μό­νων στο συγκε­κρι­μέ­νο έργο τους και ταυ­τό­χρο­να να αξιο­ποι­ή­σει τη δου­λειά τους στα δια­φο­ρε­τι­κά επι­στη­μο­νι­κά αντι­κεί­με­να για να ανα­βαθ­μί­σει την ιδε­ο­λο­γι­κή-πολι­τι­κή παρέμ­βα­ση του Κόμματος.

Τα τελευ­ταία 30 χρό­νια, σε συν­θή­κες αντε­πα­νά­στα­σης και μεγά­λης υπο­χώ­ρη­σης του Διε­θνούς Κομ­μου­νι­στι­κού Κινή­μα­τος, το ΚΚΕ προ­σπά­θη­σε να εξε­τά­σει αυτο­κρι­τι­κά, με βάση τις αρχές του μαρ­ξι­σμού-λενι­νι­σμού, την πορεία της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης που επέ­τρε­ψε τη νίκη της αντε­πα­νά­στα­σης και τα προ­βλή­μα­τα της στρα­τη­γι­κής που ακο­λού­θη­σε το Διε­θνές Κομ­μου­νι­στι­κό Κίνη­μα κατά τον 20ό αιώνα.

Την ίδια ώρα, το Κόμ­μα ξεκι­νού­σε την προ­σπά­θεια για την ανα­σύ­ντα­ξη του εργα­τι­κού κινή­μα­τος και αντι­πά­λευε την πολι­τι­κή επί­θε­ση του κεφα­λαί­ου, που φυσι­κά κλιμακώθηκε.

Καρ­πός αυτής της σύν­θε­της κι επί­πο­νης προ­σπά­θειας για σύγ­χρο­νη επι­στη­μο­νι­κή μαρ­ξι­στι­κή επε­ξερ­γα­σία ήταν η νέα στρα­τη­γι­κή αντί­λη­ψη που απο­τυ­πώ­θη­κε στο νέο Πρό­γραμ­μα του ΚΚΕ στο 19ο Συνέ­δριο το 2013 και τα συμπε­ρά­σμα­τα της πεί­ρας της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης που απο­τυ­πώ­θη­καν στο 18ο Συνέ­δριο του Κόμ­μα­τος, αλλά και η μελέ­τη της ιστο­ρί­ας του ΚΚΕ, στο έδα­φος της ιστο­ρί­ας της Ελλά­δας, της σχέ­σης της με τα βαλ­κα­νι­κά και άλλα ευρω­παϊ­κά κρά­τη, της δια­σύν­δε­σης της πορεί­ας της ταξι­κής πάλης στην Ελλά­δα με τη διε­θνή ταξι­κή πάλη.

Πρό­κει­ται για μια δύσκο­λη προ­σπά­θεια που συνε­χί­ζε­ται, παράλ­λη­λα με τις πρω­το­βου­λί­ες του ΚΚΕ για την ανα­συ­γκρό­τη­ση του Διε­θνούς Κομ­μου­νι­στι­κού Κινήματος.

Σ’ αυτόν το δρό­μο συνε­χί­ζου­με απο­φα­σι­στι­κά. Σ’ αυτόν το δρό­μο καλού­με κάθε προ­ο­δευ­τι­κό επι­στή­μο­να, και ιδιαί­τε­ρα τους μισθω­τούς επι­στή­μο­νες να συμπο­ρευ­τούν με το επα­να­στα­τι­κό εργα­τι­κό κίνη­μα, να συμ­βά­λουν στην αλλα­γή των πολι­τι­κών συσχε­τι­σμών, στην ισχυ­ρο­ποί­η­ση του ΚΚΕ.

Να αξιο­ποι­ή­σουν οι Έλλη­νες εργα­ζό­με­νοι μετα­νά­στες, επι­στή­μο­νες, φοι­τη­τές, την δυνα­τό­τη­τα με την ψήφι­ση του νόμου για την ψήφο των απο­δή­μων, ώστε να γίνει μαζι­κή εγγρα­φή όλων σας στους εκλο­γι­κούς κατα­λό­γους που δημιουρ­γού­νται αυτό το διά­στη­μα, για να δυνα­μώ­σου­με παντού, τη μονα­δι­κή φωνή και δύνα­μη που μπο­ρεί να κινή­σει απο­τε­λε­σμα­τι­κά τον τρο­χό της προ­ό­δου μπρο­στά, σε όφε­λος της μεγά­λης λαϊ­κής πλειοψηφίας.

Καλού­με τους μισθω­τούς επι­στή­μο­νες κι ερευ­νη­τές, τους μετα­πτυ­χια­κούς υπό­τρο­φους, να αγω­νι­στούν μαζί με τους υπό­λοι­πους εργα­ζό­με­νους, για συμ­βά­σεις εργα­σί­ας για όλους, με πλή­ρη εργα­σια­κά και ασφα­λι­στι­κά δικαιώ­μα­τα, στο ύψος των σύγ­χρο­νων αναγκών.

Καλού­με κάθε προ­ο­δευ­τι­κό επι­στή­μο­να να προ­σπα­θή­σει να αφο­μοιώ­σει τη μαρ­ξι­στι­κή κοσμο­θε­ω­ρία και να συμ­βά­λει στη δια­λε­κτι­κή υλι­στι­κή προ­σέγ­γι­ση του ιδιαί­τε­ρου επι­στη­μο­νι­κού αντι­κει­μέ­νου του.

Καλού­με όλους τους επι­στή­μο­νες να αντι­τα­χτούν ενερ­γά και πολύ­μορ­φα στα επι­κίν­δυ­να σχέ­δια του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, που αυξά­νουν τον κίν­δυ­νο για έναν πιο γενι­κευ­μέ­νο ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλεμο.

Καλού­με κάθε επι­στή­μο­να να συμ­βά­λει με κάθε δυνα­τό τρό­πο για να έρθει πιο γρή­γο­ρα το μέλ­λον, να γυρί­σει ξανά ο τρο­χός της Ιστο­ρί­ας μπρο­στά, να καταρ­γη­θεί η εκμε­τάλ­λευ­ση ανθρώ­που από άνθρωπο.

Η σημε­ρι­νή εκδή­λω­ση απο­τε­λεί μόνο την αρχή, για μια πιο συστη­μα­τι­κή προ­σπά­θεια αξιο­ποί­η­σης της επι­στη­μο­νι­κής γνώ­σης, για τη νίκη του σοσια­λι­σμού-κομ­μου­νι­σμού. Η παρου­σία σας σήμε­ρα εδώ είναι ελπι­δο­φό­ρα, δεί­χνει ότι μπο­ρού­με να τα καταφέρουμε.

Υπο­δε­χό­μα­στε με αισιο­δο­ξία το 2020, όσο ζοφε­ρό και αν φαί­νε­ται πως θα είναι. Στις σύγ­χρο­νες προ­κλή­σεις, απα­ντή­σεις μπο­ρεί να δώσει η καθη­με­ρι­νή δρά­ση, οι εκτι­μή­σεις και η πρό­τα­ση εξου­σί­ας που κατα­θέ­τει το ΚΚΕ στον λαό, ώστε αυτή να γίνει υπό­θε­ση της πάλης και του αγώ­να του».

Εκδήλωση ΚΚΕ Λονδίνο — Ομιλία Δ Κουτσούμπα